dervi phones

Για τη συλλογή διηγημάτων της Λουκίας Δέρβη «Ακούω φωνές» (εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Ο συγγραφέας ως αντηχείο ενός παλλόμενου κόσμου. Ο δημιουργός ως γόνιμος υποδοχέας γεγονότων, αδιαμόρφωτων κατά βάση, όπως είναι πάντα τα δεδομένα της ζωής, με σκοπό αυτό το βραδυφλεγές υλικό να το μετατρέψει σε κάτι που να αρθρώνει ένα νόημα, μια ουσία, ένα καταστάλαγμα.

Ένα χορωδιακό αμάλγαμα

Το Ακούω φωνές, η νέα συλλογή διηγημάτων της Λουκίας Δέρβη που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, ως σύλληψη, ιδέα και πραγμάτωση, όπως αποδεικνύεται, είναι ένα χορωδιακό αμάλγαμα.

Διάφορες φωνές, άρα και διαφορετικές τονικότητες, προερχόμενες από μια πλειάδα ηρώων που εγκαταβιώνουν μέσα στα είκοσι διηγήματα της συλλογής, συνάζονται από τη συγγραφέα, η οποία αποτελεί το συνδετικό κρίκο τους (διά της καταγραφής, φυσικά). Αποδεικνύεται, όμως, πως είναι μια «διευθύντρια» ορχήστρας που λειτουργεί περισσότερο με το ένστικτο (αναπαλλοτρίωτο προσόν για έναν συγγραφέα) και λιγότερο με τη γνώση των πάντων, κάτι που θα μπορούσε να συμβεί, καθόσον από το χέρι της έχουν περάσει όλες οι ιστορίες.

[...] έχεις την αίσθηση διαβάζοντας τα διηγήματα, ακόμη και εκείνα που έχουν πρωτοπρόσωπη αφήγηση, πως η Δέρβη από κάπου τις μάζεψε αυτές τις ιστορίες για να μην χαθούν κάτω από τη σκόνη της καθημερινότητας.

Όλα τούτα, εξηγούν γιατί η συλλογή φέρει αυτόν τον τίτλο που δεν απαντάται σε κανένα διήγημα, κάτι πολύ συνηθισμένο σε συλλογές διηγημάτων όπου ένα εξ αυτών δίνει τον τόνο και τα άλλα ακολουθούν την προδιαγεγραμμένη πορεία. Εδώ, λοιπόν, το βάρος πέφτει περισσότερο στην συγγραφική πρόθεση και λιγότερο στο «ηχητικό» αποτέλεσμα. Στο κάτω κάτω, αυτό θα αναλυθεί αναγνωστικά από τον καθένα εξ ημών στη συνέχεια.

Σκηνοθετικώ τω τρόπω, έχεις την αίσθηση διαβάζοντας τα διηγήματα, ακόμη και εκείνα που έχουν πρωτοπρόσωπη αφήγηση, πως η Δέρβη από κάπου τις μάζεψε αυτές τις ιστορίες για να μην χαθούν κάτω από τη σκόνη της καθημερινότητας. Είναι αποτέλεσμα δικής της παρατήρησης, αλλά και παραχώρησης δικαιωμάτων από τους πρωταγωνιστές, αυτή η συλλογή. Είτε έτσι είτε αλλιώς το αποτέλεσμα είναι ένα: αυτές οι ιστορίες δεν σβήστηκαν, δεν βούτηξαν στα μαύρα νερά της λήθης, εντέλει διασώθηκαν.

Διηγήματα για όσα έμειναν στη μέση

Γιατί πρέπει να μας αφορούν; Διότι είναι ιστορίες που χρήζουν εντατικής μελέτης, όπως συμβαίνει πάντα για τα ανολοκλήρωτα των ανθρώπων. Αν μη τι άλλο, σε τούτα τα διηγήματα υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν ολοκληρώθηκαν, που έμειναν στη μέση, που ο πόθος πλαγιοπόδισε, η έμπνευση παραστράτησε, η παρουσία γλίστρησε σε απουσία, το αβίωτο παρελθόν ήρθε να ζητήσει το λόγο από το παρόν. Αυτές οι μεταστροφές, επί τα χείρω συνήθως, είναι που δίνουν τον τόνο στις ιστορίες και λειτουργούν ως απαραίτητη φλόγα για να αναφλεγεί το δράμα του ήρωα.

Άντρες, γυναίκες, συγγραφείς πραγματικοί και επινοημένοι, ηρωίδες βιβλίων, εραστές, πεθαμένοι, ζώντες, τοξικομανείς, κλοσάρ και κάμποσοι άλλοι της ανθρώπινης πανίδας (αλλά και γάτες, μην το ξεχνάμε αυτό) αποκτούν ζωή, σώμα, φωνή. Μαθαίνουμε στοιχεία της προσωπικότητάς τους, πτυχές της ζωής τους, αποκτούμε πρόσβαση στις σκέψεις τους, γινόμαστε κοινωνοί των παθών τους. Ο τρόπος που η Δέρβη μάς μεταφέρει αυτές τις φωνές είναι ευθύς, επεξεργασμένος όσο πρέπει δίχως να χαθεί το αρχικό ηχόχρωμα και άμεσος. Τούτο βοηθάει σαφώς στο να οικειοποιηθούμε τα συμβάντα και να τα μεταστοιχειώσουμε σε δικά μας. Το λες και μηχανισμό ταύτισης όλο αυτό.

Αυτό που πρέπει, επίσης, να σημειωθεί είναι μια παιγνιώδης-πειραματική μορφή στην ανάπτυξη κάποιων διηγημάτων.

Εύκολα καταλαβαίνεις το δίλημμα μιας γυναίκας που αποφασίζει να κρυφτεί στη Σίκινο για να αποφασίσει τι θα κάνει με τον… λεγάμενο με το όνομα Λύκος («Πεντέμισι εβδομάδες») ή τον ντροπαλό έρωτα ενός άντρα προς μια τουρίστρια στη Σέριφο («Οκτάωρο στον ήλιο»).

Από το Ιλινόις έως το Πίσω Λιβάδι κι από το λιμάνι του Πειραιά έως τα γραφεία μιας εταιρίας, το καλειδοσκόπιο λειτουργεί με ακρίβεια και μας παραθέτει ιστορίες για έρωτες που δεν «τράβηξαν» ή που δεν ξεκίνησαν καν (X+B για πάντα»).

Για προσδοκίες μιας άλλης ζωής που μπορούν να στηριχθούν ακόμη και στο Big Brother («Hello, Big Brother»), για την αναβίωση ενός παρελθόντος και μιας απουσίας με παράδοξο τρόπο («Ξημερώματα στις Βρυξέλλες»), αλλά και για τον αγώνα που κάνει ένας πρώην χρήστης να περπατήσει «καθαρός» ξανά το διάσελο της ησυχίας («ΠαναγιώτηςΌπωςνομίζεις»).

Ήρωες βιβλίων, αλλά και συγγραφείς μπαίνουν με τη σειρά τους στο μικροσκόπιο όπως ο Τολστόι και ο ήρωάς του Ανατόλ Κουράγκιν («Ανατόλ»), η μητέρας της Οφηλίας που συνομιλεί με τον Σαίξπηρ («Η μητέρα της Οφηλίας»), αλλά και ο ήρωας ενός από τα παλαιότερα διηγήματα της Δέρβη που εδώ της στέλνει ένα γράμμα θέλοντας να υποκαταστήσει τη φήμη του, σε μια αρκούντως μεταμοντέρνα σύλληψη («Δημήτρη με λένε»).

Ακόμη και σε εκείνα τα διηγήματα που το τέλος μοιάζει κάπως αμήχανο, καταλήγεις πως έτσι αμήχανη είναι καμιά φορά η ζωή.

Αυτό που πρέπει, επίσης, να σημειωθεί είναι μια παιγνιώδης-πειραματική μορφή στην ανάπτυξη κάποιων διηγημάτων. Αίφνης, το διήγημα «Ελεύθερη πτώση» αρθρώνεται ως ανάποδη πυραμίδα μιας και μόνης φράσης-κλειδί για την κατανόηση του προκείμενου. Επίσης, η αποσπασματικότητα του διηγήματος «Ο κήπος έξω» μοιάζει να ακολουθεί τα ελάχιστα βήματα που κάνει μια γυναίκα μέσα στο σπίτι της, σχεδόν εγκλωβισμένη σε μια πνιγηρή καθημερινότητα. Ημερολογιακές καταγραφές και διάλογοι που συγκροτούν το σώμα ενός διηγήματος, συμπληρώνουν τη διάθεση της Δέρβη να πειραματιστεί.

Ακούω φωνέςΑυτή είναι η τρίτη συλλογή διηγημάτων της σε σύνολο έξι βιβλίων που συνθέτουν την έως τώρα εργογραφία της. Κάτι που δείχνει έμπρακτα το ενδιαφέρον της για το είδος, το οποίο αν μη τι άλλο της ταιριάζει. Ο πυκνός λόγος της, η προδιάθεση να ασχοληθεί εντατικά μ’ έναν ήρωα και να τον κυκλώσει από παντού, καθώς και η ορθή χρήση των ορίων που θέτει εξαρχής το διήγημα, όλα τούτα καταδεικνύουν πως ορθώς ασχολείται με τη διηγηματογραφία. Όπως και στις προηγούμενες δύο απόπειρες, έτσι και τώρα, το αποτέλεσμα ακολουθεί σωστή πορεία. Ενδεικτικά αναφέρω το διήγημα «Μονοπλάνο» που είναι ένα εξαίρετο δείγμα μικρής φόρμας που μοιάζει με ταινία μικρού μήκους.

Ακόμη και σε εκείνα τα διηγήματα που το τέλος μοιάζει κάπως αμήχανο, καταλήγεις πως έτσι αμήχανη είναι καμιά φορά η ζωή. Δεν ξέρεις πώς και γιατί έκλεισε ένας κύκλος, πώς ένα χέρι έμεινε να αιωρείται στον αέρα λες και ξέφυγε από το υπόλοιπο σώμα ή μια κουβέντα πλανήθηκε στον αέρα σαν μπαλόνι με κατεύθυνση στο πουθενά. Σάμπως και υπάρχουν πολλά πράγματα στη ζωή μας που ολοκληρώθηκαν με γόνιμο τρόπο; Φευ, ελάχιστα.


 *Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Τελευταίο βιβλίο του, το μυθιστόρημα «Μπλε ήλιος» (εκδ. Μεταίχμιο).

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Θα βάλω τα ψηλά τακούνα (τα δωδεκάποντα), τη μαύρη μίνι φούστα και το μαύρο πουκάμισο με τα κορδόνια στην πλάτη – το άχαστο. Θα τηλεφωνήσω στον δόκτορα να έρθει να με πάρει από την ταβέρνα απέναντι (δεν θέλω να ξέρει πού μένω) και θα επιβιβαστώ σαν κυρία στο αυτοκίνητο.

Μόλις φτάσουμε στο Γκάζι, θα του πω να παρκάρει μπροστά στο Μοντάζ. Θέλω όλοι να δούμε τη Lexus του, μαύρη και γυαλιστερή σαν κορακίσια χαίτη, και κυρίως θέλω να τη δει ο Κλέων, ο πορτιέρης.

Θα αποβιβαστώ σαν κυρία από το αυτοκίνητο, αφού ο δόκτωρ μού ανοίξει την πόρτα του συνοδηγού, και θα χαιρετήσω τον Κλέωνα ψυχρά, θα πω ένα σκέτο «γεια» χωρίς να δείξω πολλές οικειότητες. Μέχρι ο Κλέων να πει τα μαντάτα στον Βαγγέλη, θα έχω καθίσει στο καλύτερο τραπέζι και θα έχω παραγγείλει το πιο ακριβό πιάτο και το πιο ακριβό κρασί. Θα σαχλογελάω με τις αερολογίες του καβαλιέρου μου , θα είμαι πολύ ευχάριστη και γελαστή, θα πουδράρω τη μύτη μου, θα ανανεώνω το κραγιόν και θα ισιώνω το μαλλί με τις παλάμες. Μπορεί και να το πετάω προς τα πίσω.»

(«Μονοπλάνο»)

politeia link more

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η γέννα» του Θοδωρή Τσομίδη – Τρεις ζωές στη σκιά του θανάτου

«Η γέννα» του Θοδωρή Τσομίδη – Τρεις ζωές στη σκιά του θανάτου

Για το βιβλίο του Θοδωρή Τσομίδη «Η γέννα, μια ιστορία σε τρεις εποχές», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Στην κεντρική εικόνα, μέρος από το γλυπτό «Ο Απόλλων και η Δάφνη» (1622-25) του Gian Lorenzo Bernini.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...
«Ρίο Γκράντε» του Χρήστου Χαρτοματσίδη (κριτική) – Ένα Φαρ Ουέστ στη Θεσσαλονίκη

«Ρίο Γκράντε» του Χρήστου Χαρτοματσίδη (κριτική) – Ένα Φαρ Ουέστ στη Θεσσαλονίκη

Για το μυθιστόρημα του Χρήστου Χαρτοματσίδη «Ρίο Γκράντε» (εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Υπάρχουν ήρωες με κακή μοίρα. Φευ, είναι αυτοί που έχουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Είναι χαμένοι από χέρι ό,τι και να κάν...

«Δεν θ’ αργήσω» της Βασιλικής Πέτσα (κριτική) – Το τραγικό παρελθόν δεν ησυχάζει ποτέ

«Δεν θ’ αργήσω» της Βασιλικής Πέτσα (κριτική) – Το τραγικό παρελθόν δεν ησυχάζει ποτέ

Για το μυθιστόρημα της Βασιλικής Πέτσα «Δεν θ’ αργήσω» (εκδ. Πόλις).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Κόσμος να φωνάζει, να μπαίνει μέσα στο γήπεδο ελπίζοντας να σωθεί. Άλλοι να κρέμονται από τις εξέδρες, να πέφτουν ημιλυπόθυμοι ή δίχως ανάσα. Τόσος πολύς κόσ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Πάντα η Αλεξάνδρεια» του Δημήτρη Στεφανάκη (προδημοσίευση)

«Πάντα η Αλεξάνδρεια» του Δημήτρη Στεφανάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Δημήτρη Στεφανάκη «Πάντα η Αλεξάνδρεια», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 19 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Να πιστεύετε στον κληρονόμο» έλεγε πάντα η γιαγιά Δάφνη σε όσ...

Ο Γιάννης Αγγελάκας και οι 100°C με «Ηλεκτρική Καρέκλα» στο Onassis Channel

Ο Γιάννης Αγγελάκας και οι 100°C με «Ηλεκτρική Καρέκλα» στο Onassis Channel

Η τέταρτη σεζόν του STAGES A/LIVE ξεκίνησε με μια μεγάλη γιορτή. O πιο επιδραστικός καλλιτέχνης της ελληνικής ροκ σκηνής, ο Γιάννης Αγγελάκας, παρουσιάζει την «Ηλεκτρική Καρέκλα», μαζί με τους 100°C, το πολυφωνικό σχήμα Διώνη και ένα τρίο εγχόρδων, στο πλαίσιο των Rockwave Nights 2024. Από την Τρίτη 12 Νοεμβρίου, στ...

«Η γέννα» του Θοδωρή Τσομίδη – Τρεις ζωές στη σκιά του θανάτου

«Η γέννα» του Θοδωρή Τσομίδη – Τρεις ζωές στη σκιά του θανάτου

Για το βιβλίο του Θοδωρή Τσομίδη «Η γέννα, μια ιστορία σε τρεις εποχές», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Στην κεντρική εικόνα, μέρος από το γλυπτό «Ο Απόλλων και η Δάφνη» (1622-25) του Gian Lorenzo Bernini.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Πάντα η Αλεξάνδρεια» του Δημήτρη Στεφανάκη (προδημοσίευση)

«Πάντα η Αλεξάνδρεια» του Δημήτρη Στεφανάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Δημήτρη Στεφανάκη «Πάντα η Αλεξάνδρεια», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 19 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Να πιστεύετε στον κληρονόμο» έλεγε πάντα η γιαγιά Δάφνη σε όσ...

«Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν» του Δημήτρη Τσεκούρα (προδημοσίευση)

«Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν» του Δημήτρη Τσεκούρα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Δημήτρη Τσεκούρα «Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν – Ένα queer αστυνομικό ψυχόδραμα» που θα κυκλοφορήσει στις 14 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Η ανάκριση»

...
«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το θεατρικό έργο του Βασίλη Κατσικονούρη «Γκουντ λακ», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

(Στο μπαρ του Μότζο. Ο ΜΗΤΣ με τον ΑΛΚΗ σ’ ένα τραπέζι. Ο ΜΗΤΣ έχ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  «Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς και μεταφραστές μας αποκαλύπτουν το μυθιστόρημα που τους μύησε στην αχανή χώρα. Οι επιλογές τους κυμαίνονται από εφηβικά αναγνώσματα μέχρι ένα πολύ επίκαιρο (και μη λογοτεχνικό) βιβλί...

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Επιλογή από τα καλύτερα κατασκοπευτικά μυθιστορήματα που έχουν κυκλοφορήσει τελευταία, συν λίγα παλαιότερα, από τα κορυφαία του είδους. Ταυτόχρονα, μια ευσύνοπτη μα πλήρης παρουσίαση της ιστορίας του είδους, μαζί με έναν αναστοχασμό πάνω στα όρια και τις συντεταγμένες του.

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρί...

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Ο Οκτώβριος οδεύει προς το τέλος του, οι εκδότες έχουν ήδη βγάλει, ή βγάζουν αυτές τις μέρες, σημαντικά βιβλία που θα διαβαστούν και θα συζητηθούν τους μήνες που έρχονται. Επιλέξαμε ορισμένα από αυτά, ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, κυρίως. Θα ακολουθήσουν, το επόμενο διάστημα, πολλά περισσότερα. 

Γράφ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ