paratasi athanasias

Παράταση αθανασίας - Για τη συλλογή διηγημάτων του Κώστα Καβανόζη «Τζάμπα η παράταση» (εκδ. Πατάκη).

Του Κώστα Δρουγαλά

Ο Κώστας Καβανόζης σ' αυτό το βιβλίο επιμελείται είκοσι διηγήματά του, τα περισσότερα ήδη δημοσιευμένα σε περιοδικά, στο διαδίκτυο και σε συλλογικούς τόμους, και τα παρουσιάζει ελαφρώς ή βαριά αλλαγμένα. Κάποιες από τις ιστορίες είναι πολυσέλιδες (π.χ. «Ιαματικά λουτρά Εφταλούς», «Μουσείο», «Τραμπολίνο»), ενώ άλλες μοιάζουν περισσότερο με μικροδιηγήματα (π.χ. «Η παραλία», «Τα αβγά», «Εσπερινό»). Βασικό χαρακτηριστικό είναι η μνήμη και το βίωμα, παράλληλα με μια ονειρική εγχάραξη που διατρέχει όλες τις ιστορίες σαν déjà vu.

Στο «Λευκό», τρεις φίλοι συναντιούνται για τελευταία φορά σε μια χιονισμένη επαρχιακή πόλη. Ο οικοδεσπότης, ο οδηγός κι ο συνοδηγός προσπαθούν να αποδράσουν από τα δίχτυα της μέσης ηλικίας. Το λευκό που στιγματίζει τον τίτλο και το φόντο της ιστορίας είναι το χρώμα της επικείμενης απώλειας και του πένθους. Η ιστορία με τίτλο «Παράνομη στάθμευση Ι.Χ. αυτοκινήτου» είναι ένας στοχασμός πάνω στο μικροαστικό όνειρο: ένα παράνομα παρκαρισμένο αυτοκίνητο γίνεται η αφορμή για τη διαφωνία μεταξύ μίας ενοίκου και του διαχειριστή της πολυκατοικίας. Μέσα από ανακοινώσεις και πρακτικά συνέλευσης (ανα)γνωρίζουμε το πρόβλημα, που όσο περνούν οι σελίδες γιγαντώνεται με τον ίδιο τρόπο που εξαπλώνεται το φυτό στο Φύλλο του Βασίλη Βασιλικού.

Πρόγονοι κι απόγονοι, όλοι τους σάρκες που συνθλίβονται στις μυλόπετρες του χρόνου.

Στο διήγημα που δίνει και τον τίτλο στη συλλογή, ο αφηγητής ξετυλίγει παλιές μνήμες με αφορμή τον θάνατο του πατέρα του φίλου του. Θυμάται τον δικό του πατέρα όταν ήταν στην ηλικία του· κι ύστερα κι άλλη καύσιμη ύλη: η κόρη του φίλου του έχει την ίδια ηλικία με την αδερφή του αφηγητή σε μια αναπόληση· η σύζυγός του στο τέλος στοχάζεται τον δικό της πατέρα. Πρόγονοι κι απόγονοι, όλοι τους σάρκες που συνθλίβονται στις μυλόπετρες του χρόνου. Παρόμοιας θεματικής και το εκπληκτικό «Η αθανασία δεν αποτελεί σχέδιο της φύσης». Ο μεγάλος, ώριμος γιος του αφηγητή, με αφορμή ένα περιστατικό πνιγμού, υπενθυμίζει τη θνητότητα στον πατέρα του.

kavanozis
Ο Κώστας Καβανόζης γεννήθηκε στην Κομοτηνή το 1967. Το πρώτο του βιβλίο, ένας τόμος με νουβέλες (Χοιρινό με λάχανο) κυκλοφόρησε το 2004. Από τότε έχει γράψει 3 μυθιστορήματα και 2 συλλογές διηγημάτων. Κείμενά του έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικές εκδόσεις, δημοσιεύονται κατά καιρούς σε εφημερίδες, περιοδικά και ηλεκτρονικές σελίδες. Το 2012 τιμήθηκε από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου της Γαλλίας (CNL) με υποτροφία συγγραφής. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.

 

Στο «Ματσάκι», αφηγητής είναι κάποιος διορισμένος καθηγητής σε νησί του Αιγαίου. Μια επίμονη και ύπουλη αϋπνία ξυπνάει σκέψεις θανάτου τόσο στον πρωταγωνιστή όσο και στους υπόλοιπους συναδέλφους του, που όσο στέκουν παρατηρητές της καθημερινότητας αντηχεί η οπαδική φράση: «Εδώ θα γίνει ο τάφος σας». Στα «Ραβδιά και τριγωνάκια» ο συγγραφέας καταγράφει μια ψευδο-λαογραφική ιστορία των Χριστουγέννων, που θυμίζει τις σκοτεινές ιστορίες του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη από το βιβλίο Παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας. Στην «Τεχνητή οδοντοστοιχία» διαβάζουμε τον μονόλογο μιας ηλικιωμένης μπροστά στον παρόντα-απόντα σύζυγο και στα παιδιά της· έντονη θεατρικότητα, γνώριμοι απόηχοι των γηρατειών, οικεία αδιέξοδα.

Χαρακτηριστικό της ιδιοφυΐας των διηγημάτων του Καβανόζη είναι ότι συνδυάζουν την υψηλή λογοτεχνικότητα με μια ουσιαστική, βαθιά νεοελληνική εγκοσμιότητα με την οποία μπορεί να ταυτιστεί ο αναγνώστης με χαρακτηριστική ευκολία. Όλα τα πρόσωπα των ιστοριών (γονείς, συγγενείς, φίλοι, συνάδελφοι) κι όλα τα αυτοαναφορικά περιστατικά που καλύπτουν τις ζώσες δεκαετίες του συγγραφέα διαπλέκονται σε μια παλλόμενη ενότητα. Οι αυτοβιογραφικές αναφορές, άλλοτε ως περιοριστική νύξη κι άλλοτε ως κατάδηλη πρόθεση, διαχέονται με αναπόφευκτο τρόπο στις σελίδες του Τζάμπα η παράταση. Διόλου τυχαίο άλλωστε που η αρχή και το τέλος του βιβλίου σχηματίζουν έναν κύκλο σαν ένα ολοκληρωμένο σχήμα, που στον πυρήνα του συναντούμε τον ίδιο τον συγγραφέα: η πολύ σύντομη ιστορία που ξεκινάει με τον πατέρα του αφηγητή ολοκληρώνεται με την ερώτηση της κόρης του στην τελευταία ιστορία με τίτλο «Το φως»: “Εμείς, μπαμπά, θα είμαστε μαζί για πάντα;”. Ναι, θα απαντούσαν όλες οι ιστορίες της συλλογής, και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά: όσο υπάρχουν οι μνήμες κι οι αισθήσεις τόσο οι άνθρωποι θα μένουν ζωντανοί κι ακέραιοι.

* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΔΡΟΥΓΑΛΑΣ είναι συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Το τελευταίο τραγούδι του Ντύλαν» (εκδ. Πικραμένος).

Στην κεντρική εικόνα: Διακοπές στην Αιδηψό (1930) © Φωτογραφικό αρχείο του Ε.Λ.Ι.Α. 


kavanozisΤζάμπα η παράταση
Κώστας Καβανόζης
Πατάκης 2020
Σελ. 160, τιμή εκδότη €12,20

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΒΑΝΟΖΗ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

Για το μυθιστόρημα του Γιώργου Συμπάρδη «Πλατεία Κλαυθμώνος» (εκδ. Μεταίχμιο). 

Γράφει η Άννα Αφεντουλίδου

Η ...

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

Για το μυθιστόρημα του Ανδρέα Νικολακόπουλου «Φλόρενς Μπλαντ» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: Ο πίνακας του Jean Siméon Chardin, «The Kitchen Maid» (1738), λάδι σε καμβά.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Έπειτα από δύο παρόμοιας λογικής συλλογές δ...

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

Για το μυθιστόρημα του Ηλία Λ. Παπαμόσχου «Ανάληψη» (εκδ. Πατάκη) – Για ένα πραγματικό ναυάγιο στην Καστοριά του 1929. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Θλίψη σαν κάρβουνο αναμμένο, πένθος που τυλίγει όπως η αράχνη τα σώ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Με ανακοίνωσή της η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά των δύο φορές Πρόεδρό της Βασίλη Βασιλικό και ανακοινώνει ότι η Ημέρα Ποίησης 2024 θα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του ανθρώπου που εισηγήθηκε στην UNESCO την 21 Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

...
Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Ακολουθεί επιμνημόσυνο κείμενο του Αλέξη Ζήρα, πρώην Προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων, για τον Βασίλη Βασιλικό.

Ένας αποχαιρετισμός στον Βασίλη Βασιλικό

Για πολλά χρόνια, τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1970 ως το κλείσιμο...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγή «Χωριό Ποτέμκιν», που κυκλοφορεί στις 28 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Τόπος. [Η έκφραση «Χωριό Ποτέµκιν» (ρωσικά: по­тёмкинские деревни) περιγράφει ένα κατασκεύασµα που έχει στόχο να αποκρύψει την αλήθεια ή να εξωραΐσει µια κατάσταση].

Επιμέλεια:...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

Είναι βιβλία που φέρνουν τις επιστήμες (κυρίως θετικές) πιο κοντά μας και τις κάνουν πιο εύληπτες και γοητευτικές. Επιλέγουμε ορισμένα από τα καλύτερα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Κεντρική εικόνα: Ο Ράσελ Κρόου, ως ο μαθηματικός Τζον Νας, στην ταινία «Ενας υπέροχος άνθρωπος», του Ρον Χάουαρντ.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ