Για το τέλος της χρονιάς ξεχωρίσαμε από την πρόσφατη βιβλιοπαραγωγή βιβλία για μικρά παιδιά που είτε με χριστουγεννιάτικες ιστορίες είτε με ιστορίες που είναι στο πνεύμα της ημερών πρεσβεύουν την αγάπη, την αλληλεγγύη και τον σεβασμό. Σας τα προτείνουμε.
Της Ελένης Κορόβηλα
Στις 24 Δεκεμβρίου είναι, όπως αφηγείται στα παιδιά η Σοφία Μαντουβάλου, Η νύχτα που γεννήθηκε η αγάπη (εκδόσεις Μεταίχμιο). Ο ισπανικής καταγωγής Μίζα Ντελ Γκάλο, ο αλέκτωρ, ο πετεινός, το κοκόρι λέει το παραμύθι του ανεβασμένος στο πιο ψηλό καμπαναριό. Είναι το παραμύθι της αγάπης, της ισότητας, ο ύμνος στο διαφορετικό, είναι το τραγούδι μιας ζωής γεμάτης αποδοχή και κατανόηση που τραγουδιέται σε κάθε γλώσσα και πολιτισμό. Η Θέντα Μιμηλάκη έχει εικονογραφήσει την ιστορία που αφηγείται το πετεινάρι με γλυκύτητα, αρμονία και όμορφα, θερμά, χρώματα.
Τα Χριστούγεννα ως αποθέωση της αγάπης γιορτάζονται και έξω από το θρησκευτικό πλαίσιο μια που το μήνυμα που στέλνουν ξεπερνά το στενό τελετουργικό. Σε αυτή τη λογική κινείται η ιστορία Ο νάνος δεν κοιμάται (εκδόσεις Μάρτης) που έγραψε η κορυφαία Σουηδή συγγραφέας βιβλίων για παιδιά Άστριντ Λίντγκρεν και εικονογράφησε με τρυφερότητα η Κίττυ Κρόουθερ. Ένας νάνος, ένας τόσος δα ανθρωπάκος φτάνει και περισσεύει για εξασφαλίσει τη γαλήνη πάνω στη Γη. Με την αθόρυβη περπατησιά του επισκέπτεται ζώα κι ανθρώπους και φροντίζει να είναι πάντα καλά. Κανείς δεν τον έχει δει ποτέ, εκείνος όμως αφήνει το μικρό του χνάρι που είναι γεμάτο καλοσύνη.
Τις μέρες των Χριστουγέννων ξαναγεννιέται το φως και μέσα από τις ιστορίες δίνεται αέναα η υπόσχεση πως το φως θα κυριαρχήσει. Η ιδέα πως ο καθένας έχει τη δική του ηλιαχτίδα Η Βασιλική Νευροκοπλή αφηγείται με τρυφερότητα την ιστορία του Αχτιδοϋφαντή (εκδόσεις Λιβάνη) που υφαίνει ηλιαχτίδες των ανθρώπων. Η Αμαλία Κονταίου έχει δημιουργήσει δυναμικές, ελπιδοφόρες και κυρίως φωτεινές εικόνες.
Η Γέννηση του Χριστού (εκδόσεις Παπαδόπουλος) είναι το συμβολικό γεγονός που σηματοδοτεί την ελπίδα, που δίνει την υπόσχεση για έναν καλύτερο κόσμο όπου θα κυριαρχεί η ειρήνη, η αγάπη και η χαρά. Ο Φίλιππος Μανδηλαράς (κείμενο) και η Ναταλία Καπατσούλια (εικονογράφηση) αφηγούνται σαν παραμυθάκι την ιστορία της γέννησης του Χριστού για τα μικρά παιδιά. Το βιβλίο εντάσσεται στη σειρά των μικρών, καλαίσθητων εικονογραφημένων βιβλίων για σχεδόν τα πάντα.
Τις μέρες των Χριστουγέννων στις σχολικές γιορτές του δυτικού κόσμου τα μικρά παιδιά ντύνονται πολύ συχνά αγγελάκια συμβολίζοντας ό,τι πιο αγνό, όμορφο κι ελπιδοφόρο για το μέλλον. Σε ένα σχολείο, ένα αγόρι είναι Ο πιο μικρός άγγελος (εκδόσεις Μεταίχμιο) της χορωδίας και θα τραγουδήσει κάλαντα και τραγούδια. Η Χίλντε Κέλερ-Τιμ έφτιαξε μια ιστορία γεμάτη καλοσύνη με την υπόμνηση πως θαύματα γίνονται κάθε μέρα ακόμη κι από τα πιο μικρά αγγελάκια.
Κι επειδή η αγωνία των παιδιών είναι να βρουν δώρο κάτω από το δέντρο, πλάι στο κρεβάτι τους ή τέλος πάντων οπουδήποτε, φτάνει να το βρουν, η ιδέα και μόνο της απαγωγής του Αϊ-Βασίλη προκαλεί ανατριχίλες. Ο Βασίλης Παπαθεοδώρου, που αγαπά τις χριστουγεννιάτικες ιστορίες, θέτει το ερώτημα Ποιος απήγαγε τον Αϊ-Βασίλη; (εκδόσεις Καστανιώτη) και το απαντά αφηγούμενος μια γιορτινή περιπέτεια με αστυνομική πλοκή.
Τα Χριστούγεννα, η Πρωτοχρονιά και η γιορτή των Φώτων είναι και τα έθιμα που τις συνοδεύουν. Έθιμα που ενισχύουν το αίσθημα συλλογικότητας κι αλληλεγγύης. Τα κάλαντα, τα δώρα, οι συνταγές, τα διαφορετικά έθιμα ανάλογα τον τόπο αποτελούν τον καμβά των τεσσάρων ιστοριών του Βαγγέλη Ηλιόπουλου υπό τον τίτλο Τα Χριστούγεννα των παιδιών (εκδόσεις Πατάκη).