neoi syggrafeis

Είναι νέοι, έχουν ταλέντο και μπήκαν ορμητικά στον λογοτεχνικό χώρο με το πρώτο τους βήμα να αφήνει πολλές ελπίδες για το συγγραφικό τους μέλλον. Επιλέγουμε πέντε συγγραφείς της νέας γενιάς (Αλέξανδρος Διαμαντής, Χάρης Καλαϊτζίδης, Μιχάλης Μαλανδράκης, Φοίβος Οικονομίδης, Βασιλεία Παπακώστα) που έχουν κάτι να πουν και τον τρόπο να το πουν.  

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Νιόβγαλτα ταλέντα, πρώιμοι τολμητίες που πριν ακόμη κάνουν τη μεγάλη βουτιά στο μάγμα της ζωής, είναι σε θέση να αρθρώσουν τη δική τους λογοτεχνική φωνή, να στηρίξουν το έργο τους και κάποιοι από αυτούς να καταφέρουν να διακριθούν εν τω άμα. Συμβαίνει ακόμη και στα μέρη μας όπου η έννοια της νεότητας (φευ, και στη λογοτεχνία) αντιμετωπίζεται συχνά με σκεπτικισμό έως παγωμένη συγκατάβαση. Οι συγγραφείς κάτω των 30 ετών που εισέρχονται στο λογοτεχνικό στίβο είναι μια ιδιαίτερη και άκρως ευαίσθητη κατηγορία, καθώς αν και είναι ακόμη ανεπεξέργαστοι (λογικό και επόμενο λόγω της ηλικίας) και δεν έχουν προλάβει να αποκτήσουν παράσημα εμπειρίας, διαθέτουν ένα αμάχητο πλεονέκτημα: έχουν φλόγα και ορμή. Πολλές φορές, δε, και μια συγγνωστή άγνοια κινδύνου.

Αν αυτά συνδυαστούν και με ατόφιο ταλέντο (έστω και άγουρο), τότε το αποτέλεσμα είναι κάτι παραπάνω από ενδιαφέρον. Άλλωστε όπως έλεγε και ο Μαρσέλ Προυστ, οι άνθρωποι που παράγουν έργο δεν είναι εκείνοι των οποίων η κουλτούρα είναι πιο εκτενής ούτε ο λόγος τους πιο λαμπρός, αλλά αυτοί που έχουν τη δύναμη, παύοντας ξαφνικά να ζουν μόνο για τον εαυτό τους, να μεταμορφώνουν την προσωπικότητά τους σε ένα είδος καθρέφτη. Σημειωτέον, ο Προυστ ήταν μόλις 25 ετών όταν εξέδωσε το 1896 το πρώτο επίσημο έργο του με τίτλο Οι ηδονές και οι ημέρες με πρόλογο του Ανατόλ Φρανς.

Άρα, κάτι περισσότερο θα ήξερε για τις ηδονές και τις ημέρες ενός νέου συγγραφέα. Σε αντίθεση με την (εν πολλοίς) παγιωμένη άποψη ότι η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της, στην ελληνική λογοτεχνία τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί νέοι Έλληνες συγγραφείς (νέοι ως προς την ηλικία) που όχι μόνο δεν έγιναν εύκολη «τροφή», αλλά μας πρόσφεραν έργα που συζητήθηκαν, διέγραψαν σημαντικό κύκλο και κάποια τιμήθηκαν με βραβεία. Επιλέγουμε πέντε συγγραφείς κάτω των 30 ετών που τα πρώτα δείγματα γραφής τους έχουν εγγράψει υποθήκες. Φυσικά, μόνο ο χρόνος θα δείξει αν θα καταφέρουν να τις κάνουν πράξη.

Αναζητώντας τον έρωτα, τον πόνο και τη νοσταλγία

estia oikonomidis vorrasΟ Φοίβος Οικονομίδης ήταν μόλις 23 ετών όταν εξέδωσε το 2019 το μυθιστόρημά του Βορράς (εκδ. Εστία). Με έντονα στοιχεία συμβολισμού, δυστοπίας και κοινωνικού προβληματισμού, ο Οικονομίδης, άλλοτε με έμμεσο κι άλλοτε με ευθύ τρόπο, έθετε κάποια ερωτήματα όπως τι θα γινόταν αν μέσα σε εννέα ημέρες τα συναισθήματα των ανθρώπων πάγωναν; Ή, τι θα προκαλούσε στη Γη η πτώση ενός κομήτη; Κεντρικός ήρωας του βιβλίου είναι ο Αλέξανδρος, ένας φοιτητής στην Αθήνα που επιθυμεί σφόδρα να κατανοήσει τους ανθρώπους γύρω του, να αναζητήσει και να βιώσει τον έρωτα, τον πόνο και τη νοσταλγία. Ζητήματα με τα οποία έρχονται σε καθημερινή τριβή οι νέοι της ηλικίας του.

Το μυθιστόρημα τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα το 2021 και άνοιξε την πόρτα στον Οικονομίδη να γίνει αμέσως γνωστός. Ο ίδιος έχει πει κατ’ επανάληψη σε συνεντεύξεις του ότι αυτό το βιβλίο μιλάει για τους προβληματισμούς, τις επιδιώξεις και τα άγχη της γενιάς του. Για τον Αλέξανδρο του μυθιστορήματος, το μόνο σταθερό σημείο του ορίζοντά του είναι ο Βορράς, τη στιγμή που όλα γύρω του αλλάζουν η καταρρέουν. Προς τα εκεί, λοιπόν, στρέφει τα νώτα του με το όνειρο του ταξιδιού να τον δονεί εσωτερικά.

Στα άδυτα της νυχτερινής πόλης

polis malandrakis patriotΟ 27χρονος Μιχάλης Μαλανδράκης μάς συστήθηκε κι εκείνος το 2019 με το βιβλίο του που είχε τίτλο Patriot (εκδ. Πόλις). Το 2020 έλαβε το Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα. Το βιβλίο του μάς πηγαίνει στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, τότε που το πρώτο κύμα μεταναστών από την Αλβανία κατέκλυσε την Ελλάδα. Κεντρικός ήρωας είναι ο 24χρονος Αγκίμ που από μουσικός του δρόμου καταλήγει σε νυχτερινά κέντρα. Τα φώτα της ράμπας πέφτουν πάνω του, αν και την ίδια στιγμή βρίσκεται στο κέντρο της αλβανικής μαφίας και την εν εξελίξει διαμάχη των ντόπιων επιχειρηματιών της νύχτας με τους αλλοδαπούς.

Ο Μαλανδράκης από το πρώτο του βιβλίο έδειξε πως διαθέτει στέρεες βάσεις για να στηρίξει και να εξελίξει την πλοκή του, αλλά και να δημιουργήσει εδραίους και αναγνωρίσιμους χαρακτήρες. Στοιχεία που δεν τα συναντάς εύκολα σε νέους συγγραφείς, ειδικά όταν έχουν να διαχειριστούν ένα τέτοιο θέμα που για πολλά χρόνια αποτέλεσε «αγκάθι» στα πλευρά της ελληνικής κοινωνίας.

Αντίδραση στο διαφορετικό 

estia kalaitzidis polemiki mixaniΤο πρώτο βιβλίο του 23χρονου Χάρη Καλαϊτζίδη Πολεμική μηχανή (εκδ. Εστία) ήταν από αυτά που συζητήθηκαν έντονα όταν εκδόθηκε το 2022. Ήταν το ύφος του βιβλίου με την πυρετική του γλώσσα, αλλά και το θέμα του που κέντρισε τα συντηρητικά ένστικτα της ελληνικής κοινωνίας. Ο ήρωάς του, Διονύσης Αλεξίου, είναι ομοφυλόφιλος, κάτι που ο πατέρας του δεν αποδέχεται με τίποτα. Οπως κι αυτός, όμως, δεν αποδέχεται την ισοπεδωτική αντιμετώπιση των θεσμών της κοινωνίας προς τα άτομα που ξεφεύγουν από τον μέσο όρο. Όταν θα ερωτευτεί τον σκληροτράχηλο Βαρθολομαίο Γδούπα, η ζωή του θα ακολουθήσει άλλες τροχιές. Το τρίτο μέλος ενός ιδιόμορφου τριγώνου είναι η μανιοκαταθλιπτική Αριάδνη που πιάνει δουλειά στο νυχτερινό καταγώγιο του Γδούπα.

Οσο κι αν φαίνεται παράξενο αυτοί οι τρεις διαφορετικοί χαρακτήρες ενώνονται μεταξύ τους με τον Γδούπο, έναν ακροδεξιό φανατικό που θέλει να γίνει ετεροφυλόφιλος αν και πηγαίνει με άντρες, να γίνεται η Πολεμική μηχανή για χάρη της κοινωνίας που δεν αποδέχεται το διαφορετικό. Ο Καλαϊτζίδης πιάνει ένα θέμα που μας αφορά άμεσα. Εξ αρχής δηλώνει έτοιμος να καταθέσει το ξεχωριστό ύφος του και, ναι, είναι τόσο διακριτό που καταφέρνει να υπερκεράσει και τα όποια ζητήματα δομής υπάρχουν στο βιβλίο του. Σίγουρα, πάντως, δείχνει πως έχει δρόμο μπροστά του.

Μια παραφωνία

smili vasileia papakosta mafin vanilliaMόλις στα 24 της, η Βασιλεία Παπακώστα έκανε το συγγραφικό ντεμπούτο της με ένα έργο που το θαυμάζεις για τη σαφήνεια του λόγου του και τη στιβαρότητα των προθέσεών του. Το Μάφιν βανίλια (εκδ. Σμίλη) μας μεταφέρει σε μια δυστοπική μικρή πόλη, η οποία βρίσκεται σε μαρασμό, καθώς ο νέος δρόμος την έχει προσπεράσει. Πρωταγωνιστής είναι ο Χρήστος που συμμετέχει στην τοπική χορωδία και ψάχνει να βρει τον βηματισμό του στη ζωή και τη μουσική.

Εργο διόλου εύκολο όπως αποδεινύεται, καθώς βρίσκεται διαρκώς σε μια κατάσταση απομάκρυνσης από τον υπόλοιπο κόσμο. Ο Χρήστος, στην ουσία, είναι σαν μια παραφωνία σε μια παρτιτούρα που δεν θέλει να παίξει. Η Παπακώστα καταφέρνει να δημιουργήσει εικόνες που «γράφουν» και δίνουν ένταση στην αφήγηση. Επίσης, ο ρεαλισμός της είναι στο σωστό τόνο αποδίδοντας πιστά τις σκέψεις και τα έντονα συναισθήματα του ήρωά της.

Ενα ερωτικό τρίγωνο 

kastaniotis alexandros diamantis as fygoume loiponΟ 29χρονος Αλέξανδρος Διαμαντής μοιράζει τη δημιουργικότητά του ανάμεσα στο θέατρο και τη λογοτεχνία. Το σκηνοθετικό του ξεκίνημα έγινε το 2016 με τον Βέρθερο του Γκαίτε και στη συνέχεια σκηνοθέτησε Κοριολανό το 2017, Ντον Ζουάν το 2021 κ.ά. Το 2022 προέκυψε, επισήμως, και η λογοτεχνία στη ζωή του. Εμφανίστηκε με τη νουβέλα Ας φύγουμε λοιπόν (εκδ. Καστανιώτη) στην οποία καταγράφει την πορεία δύο φοιτητών προς την ενηλικίωση. Πρόκειται για τον Θεοδόση και τον Νίκο που ενδιαφέρονται περισσότερο για τις λογής ασωτείες που έρχονται στο δρόμο τους παρά για τις σπουδές τους.

Εως τη στιγμή που θα ερωτευτούν την ίδια γυναίκα, τη Δέσποινα, δημιουργώντας ένα ερωτικό τρίγωνο που θα αλλάξει τις σταθερές τους. Παρά το απλό ύφος με τον οποίο έχει γραφτεί, είναι ευδιάκριτο το χτίσιμο των χαρακτήρων. Σε πείθουν ότι είναι πραγματικοί και αντιφατικοί ως προς τις προθέσεις τους. Όπως είναι, άλλωστε, κάθε νέος που αναζητεί εναγώνια τη θέση του στον κόσμο.

 *Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Τελευταίο βιβλίο του, το μυθιστόρημα «Μπλε ήλιος» (εκδ. Μεταίχμιο)

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

  «Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς και μεταφραστές μας αποκαλύπτουν το μυθιστόρημα που τους μύησε στην αχανή χώρα. Οι επιλογές τους κυμαίνονται από εφηβικά αναγνώσματα μέχρι ένα πολύ επίκαιρο (και μη λογοτεχνικό) βιβλί...

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Επιλογή από τα καλύτερα κατασκοπευτικά μυθιστορήματα που έχουν κυκλοφορήσει τελευταία, συν λίγα παλαιότερα, από τα κορυφαία του είδους. Ταυτόχρονα, μια ευσύνοπτη μα πλήρης παρουσίαση της ιστορίας του είδους, μαζί με έναν αναστοχασμό πάνω στα όρια και τις συντεταγμένες του.

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρί...

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Ο Οκτώβριος οδεύει προς το τέλος του, οι εκδότες έχουν ήδη βγάλει, ή βγάζουν αυτές τις μέρες, σημαντικά βιβλία που θα διαβαστούν και θα συζητηθούν τους μήνες που έρχονται. Επιλέξαμε ορισμένα από αυτά, ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, κυρίως. Θα ακολουθήσουν, το επόμενο διάστημα, πολλά περισσότερα. 

Γράφ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ένας απέραντος κόσμος» του βραβευμένου με Πούλιτζερ Εντ Γιόνγκ (κριτική) – «Αυτός ο κόσμος, ο μικρός, ο μέγας»

«Ένας απέραντος κόσμος» του βραβευμένου με Πούλιτζερ Εντ Γιόνγκ (κριτική) – «Αυτός ο κόσμος, ο μικρός, ο μέγας»

Για το βιβλίο του Εντ Γιόνγκ [Ed Yong] «Ένας απέραντος κόσμος» (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Πεδίο), «ένα μεγάλο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας, στην προσπάθεια να αξιολογήσουμε ορθότερα την παρουσία μας σε τούτο τον πλανήτη». 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος...

Δημήτρης Καραγιάννης: «Το κακό δεν έχει οντότητα, αναφύεται εκεί που απουσιάζει το φως της ζωής»

Δημήτρης Καραγιάννης: «Το κακό δεν έχει οντότητα, αναφύεται εκεί που απουσιάζει το φως της ζωής»

Με αφορμή το βιβλίο του, «Κρυμμένη ψυχική ομορφιά» (εκδ. Αρμός), ο Δημήτρης Καραγιάννης, παιδοψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής, μιλά για τη συστημική ψυχοθεραπεία, το κακό, τα ένστικτα και τις ενορμήσεις, και λέει ότι  «η καλοσύνη μπορεί στην αυθεντική έκφρασή της να αποτελεί έκφραση της ψυχικής ομορφιάς».  ...

«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το θεατρικό έργο του Βασίλη Κατσικονούρη «Γκουντ λακ», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

(Στο μπαρ του Μότζο. Ο ΜΗΤΣ με τον ΑΛΚΗ σ’ ένα τραπέζι. Ο ΜΗΤΣ έχ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το θεατρικό έργο του Βασίλη Κατσικονούρη «Γκουντ λακ», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

(Στο μπαρ του Μότζο. Ο ΜΗΤΣ με τον ΑΛΚΗ σ’ ένα τραπέζι. Ο ΜΗΤΣ έχ...

«Το παιδί και το κρι κρι» της Βάννας Κατσαρού (προδημοσίευση)

«Το παιδί και το κρι κρι» της Βάννας Κατσαρού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Βάννας Κατσαρού «Το παιδί και το κρι κρι», σε εικονογράφηση της Μαίης Σταθοπούλου, το οποίο κυκλοφορεί στις 6 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίγα λόγια για...

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους» του Μίνου Ευσταθιάδη (προδημοσίευση)

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους» του Μίνου Ευσταθιάδη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Μίνου Ευσταθιάδη «Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 5 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΑ ΤΥΜΠΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  «Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς και μεταφραστές μας αποκαλύπτουν το μυθιστόρημα που τους μύησε στην αχανή χώρα. Οι επιλογές τους κυμαίνονται από εφηβικά αναγνώσματα μέχρι ένα πολύ επίκαιρο (και μη λογοτεχνικό) βιβλί...

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Επιλογή από τα καλύτερα κατασκοπευτικά μυθιστορήματα που έχουν κυκλοφορήσει τελευταία, συν λίγα παλαιότερα, από τα κορυφαία του είδους. Ταυτόχρονα, μια ευσύνοπτη μα πλήρης παρουσίαση της ιστορίας του είδους, μαζί με έναν αναστοχασμό πάνω στα όρια και τις συντεταγμένες του.

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρί...

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Ο Οκτώβριος οδεύει προς το τέλος του, οι εκδότες έχουν ήδη βγάλει, ή βγάζουν αυτές τις μέρες, σημαντικά βιβλία που θα διαβαστούν και θα συζητηθούν τους μήνες που έρχονται. Επιλέξαμε ορισμένα από αυτά, ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, κυρίως. Θα ακολουθήσουν, το επόμενο διάστημα, πολλά περισσότερα. 

Γράφ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ