Μικρή παρουσίαση ενός μεγάλου συγγραφέα, με αφορμή το πρόσφατο βιβλίο του με τίτλο Treacle Walker, που θεωρείται το φαβορί για το φετινό βραβείο Μπούκερ.
Του Μιχάλη Μακρόπουλου
Ο Alan Garner είναι ένας μαγικός συγγραφέας. Διάβασα το τελευταίο βιβλίο του 87χρονου, με τίτλο Treacle Walker, υποψήφιο εφέτος για το βραβείο Booker. Όχι μόνο δεν έχει χαθεί ούτε στάλα από τη μαγεία του πρώτου του βιβλίου, του «παιδικού» The Weirdstone of Brisingamen του 1960, αλλά απεναντίας η γραφή του έχει μεστώσει και βαθύνει.
Το Weirdstone ακολούθησε η συνέχειά του, The Moon of Gomrath (1963) και μια τρίτη, πολύ κατοπινή και πολύ διαφορετική υφολογικά συνέχεια, το Boneland (2012), το «παιδικό» φαντασίας Elidor (1965), το «νεανικό» φαντασίας The Owl Service (1967), το φαντασίας «για ενήλικες» Red Shift (1973), τα Strandloper (1996), μια βύθιση στους μύθους, και Thursbitch (2003), καθώς και το περίφημο The Stone Book Quartet (1976-78), όπου σε τέσσερις ιστορίες ξεδιπλώνεται η ζωή τεσσάρων γενιών της ίδιας οικογένειας πετράδων. Λίγο ως πολύ αυτά, μαζί με μια συλλογή αγγλικών παραμυθιών, μέσα σε εξήντα δύο χρόνια.
Ο Garner ζει από το 1957 στο χωριό Μπλάκντεν του Τσεσάιρ, σ’ ένα ανακαινισμένο σπίτι του 1590 περίπου.
Αριστερά το πρώτο και δεξιά το πιο πρόσφατο βιβλίο του Άλαν Γκάρνερ. Το Treacle Walker είναι στη βραχεία λίστα για το φετινό βραβείο Μπούκερ. Το βιβλίο που θα κερδίσει το φετινό βραβείο Μπούκερ θα ανακοινωθεί στις 17 Οκτωβρίου. |
Στο Treacle Walker η γραφή είναι ελλειπτική και ποιητική, ο κυματισμός της και η ιδιοτυπία των λέξεων φέρνουν αόριστα στο νου το Under Milk Wood του Dylan Thomas, η νοσταλγία και η αέναη παιδικότητα, τον Bradbury ίσως, στις πιο ποιητικές και συνάμα σκοτεινές στιγμές του, όπως το Something Wicked This Way Comes, αλλά στο ύφος του ο Garner είναι ο Garner, κι ο στοχασμός για τον χρόνο, η πάλη που δίνει ενάντιά του το αγόρι ο Τζο στο Treacle Walker, αντανακλούν τη στοχαστικότητα ενός γέρου πια, που σαν συγγραφέας ποτέ στον λογοτεχνικό του βίο δε συμβιβάστηκε, μα έγραφε ό,τι ακριβώς ήθελε, δίχως να διακρίνει το «παιδικό» βιβλίο απ’ αυτό «για ενήλικες», έγραφε αραιά κι αργά, και πάντα έστεκε κατά κάποιον τρόπο μόνος και παραπίσω, κι ας αγαπήθηκε πολύ κι από πολλούς (μόνο τυχαία, ή κολακείες απλώς, δεν είναι τα σχόλια ομότεχνων σαν τον Geiman και τον Pullman).
Σαν συγγραφέας ποτέ στον λογοτεχνικό του βίο δε συμβιβάστηκε, μα έγραφε ό,τι ακριβώς ήθελε, δίχως να διακρίνει το «παιδικό» βιβλίο απ’ αυτό «για ενήλικες», έγραφε αραιά κι αργά, και πάντα έστεκε κατά κάποιον τρόπο μόνος και παραπίσω...
Το Treacle Walker είναι κάθε άλλο παρά «εύκολο» βιβλίο, μοιάζει κρύφιο, δεν είναι για παιδιά αλλά ταυτόχρονα είναι βαθιά παιδικό, όνειρα και πραγματικότητα στην αφήγηση είναι ένα και το αυτό, η ιστορία βρίθει από μαγικά αντικείμενα (ένα κουρέλι, ένα κόκαλο, μια πέτρα, ένα βάζο) και μαγεμένους τόπους (το σπίτι του Τζο, ένας βάλτος, ένα λιβάδι) – και, για τον αναγνώστη που αγαπάει τον «βαθύ μύθο», οι λιγοστές λέξεις της ιστορίας, οι λιτά δοσμένες εικόνες της, κυλούν σαν γάργαρο νερό. Ο Alan Garner δεν είναι μονάχα ένας μαγικός συγγραφέας. Αποδεικνύει γι’ άλλη μια φορά πως είναι ένας σπουδαίος συγγραφέας επίσης.
* Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ είναι συγγραφέας και μεταφραστής. Σύντομα θα κυκλοφορήσει το νέο του βιβλίο «Ιστορίες από ένα περασμένο μέλλον» (εκδ. Κίχλη).