to derma

Για το βιβλίο του Sergio del Molino «Το δέρμα» (μτφρ. Μαρία Παλαιολόγου, εκδ. Ίκαρος). Φωτογραφία © Larm Rmah / Unsplash

Του Γιώργου Αθανασιάδη

 

Το δέρμα του Σέρχιο δελ Μολίνο είναι ένα βιβλίο αυτοβιογραφικό που μας μιλάει για την ασθένεια από την οποία πάσχει ο συγγραφέας του, την ψωρίαση. Μας μιλάει άμεσα για το πώς βιώνει το πρόβλημά του, αλλά και έμμεσα, μέσω των ιστοριών παγκοσμίως γνωστών προσώπων, όπως ο Στάλιν, ο Ναμπόκοφ και ο Εσκομπάρ που είχαν την ίδια ασθένεια.

Ψωρίαση: Πάθηση που επηρεάζει τις αποφάσεις ή αποφάσεις που επηρεάζονται από την πάθηση

Ο συγγραφέας κάνει μια αναφορά στη σημασία του δέρματος ως στοιχείου πολιτισμικού διαχωρισμού ή και ρατσισμού, καθώς όλοι γνωρίζουμε τη σημασία που αποδίδουμε, σε κάθε κοινωνία, στο χρώμα του δέρματος και στην καλή εμφάνισή του. Οι άνθρωποι στις οικονομικά ισχυρές χώρες καταναλώνουν τεράστια ποσά στη περιποίηση του δέρματος με τη χρήση καλλυντικών και τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί πολύ οι αισθητικές επεμβάσεις. Το βιβλίο ωστόσο μιλάει κυρίως για την πάθηση. Μιλάει για τους ανθρώπους που πάσχουν από δερματικές παθήσεις και πιο συγκεκριμένα από ψωρίαση. Η ψωρίαση είναι μια συχνή πάθηση που έχει κυρίως δερματικά συμπτώματα, αλλά και συμπτώματα από τις αρθρώσεις. Στη μέτρια ή βαριά της μορφή, τα εξανθήματα μπορούν να καταλαμβάνουν μεγάλη έκταση στο δέρμα, με συμπτώματα όπως φαγούρα ή πόνο. Η ποιότητα ζωής του ασθενούς σε αυτές τις περιπτώσεις επηρεάζεται πολύ σημαντικά.

Ο Ναμπόκοφ έστελνε στη σύζυγό του γράμματα όπου περιέγραφε το πόσο υπέφερε από την πάθηση.

Ο Σέρχιο δελ Μολίνο πάσχει από σοβαρή μορφή ψωρίασης. Περιγράφει πώς εξαιτίας της πάθησης, μεταξύ άλλων δυσκολιών, όπως διαταραχή στον ύπνο και χρόνια κόπωση, ντρέπεται να βγει σε παραλία με κόσμο ή να κάνει έρωτα με τη γυναίκα του, παρά μόνο στο σκοτάδι. Γράφει για το πόσο πολύ η ψωρίαση επηρέασε τον Στάλιν, ο οποίος προσπαθούσε να καλύψει με ρούχα όσο το δυνατόν περισσότερο το δέρμα του. Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι κάποιες αρνητικές αποφάσεις που πήρε ο Στάλιν καθορίστηκαν από την επίπτωση που είχε η ψωρίαση στην κοινωνική του ζωή και στην ψυχολογία του. Ο Ναμπόκοφ έστελνε στη σύζυγό του γράμματα όπου περιέγραφε το πόσο υπέφερε από την πάθηση.

Θα είχε γράψει άραγε τη Λολίτα ο Ναμπόκοφ; Θα ήταν το ίδιο βιβλίο, αν δεν είχε τους πόνους, αλλά κυρίως την ανάγκη να κρύβει το σώμα του, ίσως και την ίδια του την οντότητα;

O Σέρχιο δελ Μολίνο θεωρεί ότι οι εξάρσεις της πάθησης οφείλονται καθαρά σε βιολογικούς παράγοντες και ότι οι αποφάσεις που πήρε στη ζωή του ο Ναμπόκοφ επηρεάστηκαν από την πάθηση και όχι το αντίστροφο.

SERGIO DE MOLINO photo
Ο Σέρχιο ντελ Μολίνο
 

Ο συγγραφέας γεννήθηκε το 1979 στην Ισπανία. Ασκεί κριτική στους γιατρούς, στους δερματολόγους και στο σύστημα υγείας της χώρας του. Για πολλά χρόνια δεν βρίσκει ανακούφιση στα συμπτώματά του και είναι απογοητευμένος. Οι γιατροί φαίνεται να μην τον καταλαβαίνουν και αδυνατούν να του δώσουν τις σωστές θεραπείες. Είναι ωραίο το κομμάτι στο βιβλίο, όπου ο συγγραφέας δεν είναι σίγουρος αν τελικά θα πάει στο ραντεβού του με το γιατρό που του σύστησαν, προκειμένου να του δώσει μια νέα θεραπεία. Περιφέρεται στους δρόμους της Θαραγόθα, ενώ στο μυαλό του αντίστοιχα γυρνάνε πολλές σκέψεις και έχει μια στάση αμφιθυμίας, αν θα περάσει το κατώφλι του ιατρικού κέντρου. Τελικά κάνει το βήμα και η τελευταία θεραπεία που του προτείνουν είναι αποτελεσματική και καταφέρνει να ελέγξει πλήρως τα συμπτώματά του. Ένα εξίσου ωραίο σημείο του βιβλίου είναι εκεί όπου αναφέρεται στο ότι τώρα μπορεί να ξαπλώσει με τον γιο του και να του διαβάσει ένα παραμύθι. Καθώς επίσης ότι τώρα απολαμβάνει τον έρωτα με τη γυναίκα του στο φως της ημέρας.

(...) η πάθηση επηρεάζει τον ψυχισμό του ασθενούς και ο ψυχισμός είναι από τους βασικούς εκλυτικούς παράγοντες των εξάρσεων της παθήσεως.

Ένας ασθενής, όπως ο δελ Μολίνο, που ζει σήμερα σε μια αναπτυγμένη χώρα είναι τυχερός αλλά και άτυχος. Είναι άτυχος γιατί με βάση τα στοιχεία που διαθέτουμε, η ψωρίαση είναι συχνότερη και βαρύτερης μορφής στις αναπτυγμένες χώρες. Όμως τελικά είναι τυχερός, γιατί ζώντας σε μια αναπτυγμένη οικονομικά και ιατρικά χώρα, έχει πρόσβαση ως ασθενής στα επιτεύγματα της σύγχρονης ιατρικής. Οι σύγχρονες αναπτυγμένες οικονομικά και επιστημονικά κοινωνίες καταφέρνουν να βρίσκουν λύσεις σε πολλά προβλήματα. Εν προκειμένου ιατρικά.

ikaros del molina to dermaΜήπως όμως τελικά η ανάπτυξη έχει ως κόστος διάφορες παθήσεις; Μήπως οι άνθρωποι για να είναι ανταγωνιστικοί σε αυτές τις σύνθετες και απαιτητικές κοινωνίες, τελικά αρρωσταίνουν; Οι νέες γνώσεις στη γενετική και την ανοσολογία, εξηγούν καλύτερα σήμερα τη παθοφυσιολογία της νόσου και η κατανόηση αυτών των μηχανισμών, άνοιξε δρόμους και ελπίδες για την καλύτερη αντιμετώπισή της. Ωστόσο, σε αντίθεση με αυτό που υποστηρίζει ο συγγραφέας, πιστεύω ότι η σχέση είναι αμφίδρομη: η πάθηση επηρεάζει τον ψυχισμό του ασθενούς και ο ψυχισμός είναι από τους βασικούς εκλυτικούς παράγοντες των εξάρσεων της παθήσεως. Τελικά, ποια η σχέση σώματος και ψυχής, αν κρατήσουμε το δυϊσμό, ή ποια η σύνθεση της ψυχοσωματικής ενότητας αν προσχωρήσουμε στο μονισμό; [1]

Πώς θα ήταν όμως η ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης αν ο Στάλιν δεν είχε ψωρίαση ή αν η τότε ιατρική είχε τις δυνατότητες που έχει σήμερα; Ίσως βέβαια να μην ήταν ο ίδιος ο Στάλιν, δηλαδή να μην είχε –ανέβει στην κορυφή της εξουσίας, στο απόλυτο του αυταρχισμού! Θα είχε γράψει άραγε τη Λολίτα ο Ναμπόκοφ; Θα ήταν το ίδιο βιβλίο, αν δεν είχε τους πόνους, αλλά κυρίως την ανάγκη να κρύβει το σώμα του, ίσως και την ίδια του την οντότητα;

Οι ασθενείς με ψωρίαση κρύβουν το σώμα τους γιατί φοβούνται την κριτική. Σε ένα άλλο επίπεδο φοβούνται να δείξουν ποιοι είναι γιατί οι πολλοί συγχέουν το από τι πάσχω, με το ποιος είμαι. Στην εποχή μας η κριτική γίνεται και δημοσίως με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ζούμε την εποχή των likes. Οι άνθρωποι και ειδικά οι ασθενείς που πάσχουν από δερματικές παθήσεις έχουν κάθε λόγο να φοβούνται αυτή την κριτική γιατί συνεχίζονται φανερά ή λανθανόντως μέσα στην κοινωνία να διακινούνται αρχαϊκοί φόβοι και προκαταλήψεις σχετικά με τη μολυσματικότητα των δερματικών νόσων. Πολλοί, καθυστερημένων αντιλήψεων, άνθρωποι τις αντιμετωπίζουν ως μίασμα και στίγμα.

Κατά συνέπεια οι πάσχοντες, πάσχουν τριπλά: σωματικά, ψυχικά και κοινωνικά. Μαθαίνουν να κρύβονται, να κρύβουν το σώμα τους, τις ιδέες τους, τα συναισθήματά τους, μέχρι και τον ίδιο του τον εαυτό. Το ενδιαφέρον βιβλίο Το δέρμα ας γίνει η αφορμή για να ξεκινήσουμε μια δημόσια συζήτηση απενεχοποίησης των ασθενών και αποκατάστασης της επιστημονικής αλήθειας ενάντια σε παθολογικές προκαταλήψεις.

[1] Αθανάσιος Αλεξανδρίδης, Το παιδικό ψυχόσωμα, Εκδ. Γαβριηλίδη, Αθήνα 2014


* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ είναι M.D., PhD, Δερματολόγος.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το έργο και το δώρο της φιλίας» – Κείμενο του Γιάννη Κιουρτσάκη στη μνήμη του Λάκη Παπαστάθη

«Το έργο και το δώρο της φιλίας» – Κείμενο του Γιάννη Κιουρτσάκη στη μνήμη του Λάκη Παπαστάθη

Σκέψεις, αναμνήσεις, εντυπώσεις και στοχασμοί για την προσωπικότητα και το έργο του Λάκη Παπαστάθη. Κεντρική εικόνα: Γιάννης Κιουρτσάκης, Υβόννη Μαλτέζου, Λάκης Παπαστάθης, Νόρα Αναγνωστάκη. Φωτογραφία © Γιώργος Ζεβελάκης

Γράφει ο Γιάννης Κιουρτσάκης

...
Με αφορμή τους «Σφήκες» και το κεντρί τους

Με αφορμή τους «Σφήκες» και το κεντρί τους

Σκέψεις γύρω από την ελευθερία της Τέχνης και τα όρια της κοσμιότητας με αφορμή την παράσταση «Σφήκες» της Λένας Κιτσοπούλου, η οποία παρουσιάστηκε στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου στις 14 και 15 Ιουλίου.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Με τον απρόσμενο καταιγισμ...

Μίλαν Κούντερα, νυν και αεί

Μίλαν Κούντερα, νυν και αεί

Μια συνοπτική παρουσίαση του πεζογραφικού και δοκιμιακού έργου του Μίλαν Κούντερα [Milan Kundera, 1929-2023].

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

«Ευτυχώς τα σοβιετικά τανκς μπήκαν στην Πράγα», σκέφτηκε ο Τσέχος συγγραφέας στις 21 Αυγούστου 1968. Κι ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, στο φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, στο φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, κοσμούν το φετινό, πλουσιότατο και άκρως ερεθιστικό, πρόγραμμα της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. «Και τώρα, τι κάνουμε; Δεν περιμένουμε. Ούτε συνεχίζουμε αμέριμνοι. Μιλάμε και φωνάζουμε για τις πληγές, που πρέπει να τις νιώ...

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

Για την επανακυκλοφορία του βιβλίου της Γεωργίας Τάτση «Χορός στα ποτήρια» (εκδ. Βακχικόν, δύο νουβέλες). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία από την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Θίασος» (1974-’75) 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Iεροτελεστικός από τη...

Διαβάζοντας με τον Γιώργο Τζαβάρα

Διαβάζοντας με τον Γιώργο Τζαβάρα

Πρόσωπα από το χώρο των τεχνών, των ιδεών και του πολιτισμού, αποκαλύπτουν τον δικό τους αναγνωστικό χαρακτήρα, τη μύχια σχέση τους με το βιβλίο και την ανάγνωση. Σήμερα, ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Γιώργος Τζαβάρας.

Eπιμέλεια: Book Press

Ποιο βι...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ