Πώς μας αφορά σήμερα η Γιορτή της Γυναίκας;

Στα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν από τη συγγραφή του παλιότερου άρθρου μου με τον τίτλο Μας αφορά η Γιορτή της Γυναίκας; οι συνθήκες ζωής των γυναικών βελτιώθηκαν αισθητά, τουλάχιστον σε κάποιους τομείς. 

Αν και το κίνημα #metoo ξεκίνησε στην Αμερική το 2006, οι αποκαλύψεις για τον παραγωγό Χάρβει Γουάινσταιν το 2017 ήταν εκείνες που πυροδότησαν μια σειρά αντιδράσεων που έχουν οδηγήσει στην αποκάλυψη χιλιάδων ανάλογων περιστατικών.

Η συνειδητοποίηση του προβλήματος της λεκτικής ή σωματικής κακοποίησης δεν συνέβη από τη μία μέρα στην άλλη. Ήταν, αντίθετα, μια μακρά διαδικασία, σε μια εποχή που δεν υπήρχε ακόμα η κατάλληλη ορολογία ώστε να χαρακτηριστούν ορθά τα ανάλογα περιστατικά. Είναι, ως εκ τούτου, σημαντικό να κατανοήσουμε ότι οι περισσότερες γυναίκες δεν είχαν τα απαραίτητα ερμηνευτικά εργαλεία ώστε να εξηγήσουν τέτοιου είδους προβληματική συμπεριφορά, να περιγράψουν τις εμπειρίες τους με ακρίβεια ή να απαντήσουν με ευκολία εάν επρόκειτο για εκμετάλλευση, σεξουαλική παρενόχληση, ή εκφοβισμό.

Ακόμα και στην Ελλάδα, ωστόσο, μια χώρα με μεγάλη ανοχή στην σεξουαλική βία, όπου μέχρι πρόσφατα αν μία γυναίκα αποφάσιζε να μιλήσει δημόσια για τέτοια θέματα ήταν σχεδόν αδύνατο να μην αμφισβητηθούν τα κίνητρα ή η ηθική της, οι πρόσφατες καταγγελίες από τους χώρους του αθλητισμού και του θεάτρου καταδεικνύουν πως έφτασε το τέλος της σιωπής.

Μια χώρα με μεγάλη ανοχή στην σεξουαλική βία, όπου μέχρι πρόσφατα αν μία γυναίκα αποφάσιζε να μιλήσει δημόσια για τέτοια θέματα ήταν σχεδόν αδύνατο να μην αμφισβητηθούν τα κίνητρα ή η ηθική της..

Στο πεδίο της πολιτικής, η εκλογή της Κάμαλα Χάρις στη θέση της αντιπροέδρου των ΗΠΑ αποτελεί όχι μόνο μια μεγάλη προσωπική επιτυχία αλλά και ένα ορόσημο για τις γυναίκες ολόκληρου του πλανήτη. Η Χάρις είναι η πρώτη γυναίκα που καταλαμβάνει αυτό το αξίωμα και μόλις η τρίτη γυναίκα στην ιστορία που βρέθηκε στη θέση της υποψήφιας για την αντιπροεδρία.

Ας μην παραβλέπουμε, όμως, ότι οι υπάρχουσες εξαιρέσεις γυναικών που καταλαμβάνουν υψηλές θέσεις, επιβεβαιώνουν απλώς τον κανόνα που θέλει τις γυναίκες επαγγελματίες να υπόκεινται ακόμα σε ποικίλους περιορισμούς, καθώς η εξουσία μοιράζεται κυρίως ανάμεσα στους άνδρες συναδέλφους τους. Υπάρχουν αρκετές γυναίκες που δεν τους επιτρέπεται να προχωρήσουν, ταλαντούχες γυναίκες των οποίων οι ιδέες και οι γνώσεις δεν αξιοποιούνται όπως θα έπρεπε.

Τέλος, αν και το 2017 ψηφίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχέδιο για την αντιμετώπιση της μισθολογικής ανισότητας, οι γυναίκες εξακολουθούν να κερδίζουν κατά μέσο όρο 12,6% λιγότερα από ό,τι οι άνδρες ομόλογοί τους, η δε κατάσταση εκτός της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ζώνης είναι ακόμη χειρότερη. Η μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών στα κέντρα αποφάσεων καθώς και η μισθολογική ισότητα δεν είναι απλώς θέματα μηχανικής ποσόστωσης ή «πολιτικής ορθότητας», αλλά ζητήματα πολιτικού πολιτισμού και καίρια πηγή οφέλους για όλη την κοινωνία.

Με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας έχει έρθει η στιγμή να υπερβούμε γενικεύσεις μανιχαϊκού τύπου, σύμφωνα με τις οποίες όλοι οι άντρες αδιαφορούν για τα ζητήματα ισότητας και όλες οι γυναίκες δείχνουν μεταξύ τους αλληλεγγύη – η πικρή αλήθεια είναι ότι ο σεξισμός δεν έχει φύλο.

* Η ΕΥΑ ΣΤΑΜΟΥ είναι συγγραφέας. Τελευταίο της βιβλίο, η συλλογή «Τα κορίτσια που γελούν» (εκδ. Αρμός).