kogianiskatsi

της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Κοιτάζω και ξανακοιτάζω τη μικρή Σώτη στο εξώφυλλο του συναρπαστικού βιβλίου της «Ο χρόνος πάλι» (εκδ. Πατάκη). Το καλύτερό της; Το καλύτερο της χρονιάς; Έχει νόημα να μιλάμε για βιβλία με όρους τοπ-τεν; Δεν θα γράψω ευθέως για το βιβλίο της Σώτης Τριανταφύλλου. (Απλώς, μερικά από τα πράγματα που έμαθα παρεισφρέουν εδώ κι εκεί.

Απλώς, σας προτρέπω να κλειστείτε σπίτι ένα Σαββατοκύριακο και να το διαβάσετε, για να νιώσετε καλύτεροι άνθρωποι.) Θα γράψω μόνο για το φωτογραφικό της πορτρέτο, στο μπαρόκ σαλόνι της μαμάς της, όταν η Σώτη ήταν τριών και φορούσε τούλινη στολή μπαλαρίνας. Η μελαγχολική γλυκύτητά της τα λέει όλα: «Οι γονείς μας δεν νοιάζονταν τόσο για την ευτυχία μας, όσο για την υπόληψή μας» γράφει, περιγράφοντας τα παιδικά της χρόνια με ήσυχη οργή. t Αναρωτιέμαι φυσικά αν κάνουμε το ίδιο λάθος κι εμείς – χθεσινά παιδιά, σημερινοί γονείς. Στην κόρη μου διαβάζω αυτό τον καιρό ένα παλιό βιβλίο της βιβλιοθήκης μου, το παλιότερο ίσως. Τον «Μεγάλο περίπατο του Πέτρου» της Άλκης Ζέη (εκδ. Κέδρος). Ένα μυθιστόρημα που εμένα τουλάχιστον με τράβηξε με δύναμη έξω από τον εαυτό μου όταν ήμουν εννιά χρονών. Μα τι κάνω; Γιατί το διαβάζω σε μια επτάχρονη κάθε βράδυ, αντί για «καληνύχτα»; Για την ευτυχία της ή για τη μελλοντική αναγνωστική της υπόληψη; t Ζητάει να μάθει τι σημαίνει Κομμαντατούρα, συμμαχικά στρατεύματα, «μολών λαβέ» και γιατί ο Γιαούρτερ, ο Γερμανός της Λέλας, μαστιγώνει τον σκύλο. Έχουμε μεγάλες παύσεις στην ανάγνωση. Μια λέξη οδηγεί σε μια ιστορία και μερικές φορές, όταν τα πράγματα δυσκολεύουν («μαμά, γιατί μένουμε στο Βερολίνο, αφού οι Γερμανοί έκαναν τέτοια πράγματα στους Έλληνες;»), χαμογελάω κουρασμένα, με «μια θλίψη ελληνική, χαρακτηριστική των μετοίκων» όπως γράφει κάπου η Σώτη. tΣυνήθως θυμώνω με τα σημερινά παιδικά βιβλία, που έχουν έτοιμο εκπαιδευτικό παράρτημα με λεξιλόγιο και εξηγήσεις. Αλλά κάποια βράδια θα ήθελα να έρθει η νεράιδα του εκπαιδευτικού παραρτήματος και να με σώσει. Πλησιάζουν Χριστούγεννα κι οι ερωτήσεις πληθαίνουν: «Γιατί ακόμη κι ο Χριστός θα πεθάνει; Μήπως ο παππούς του Τρίσταν πολέμησε με τον παππού μου; Σίγουρα υπάρχει ο Αϊ-Βασίλης;» Σ’ αυτό το τελευταίο ερώτημα με σώζει ακόμη η φράση από τον Πίτερ Παν: «Κάθε φορά που ένα παιδί λέει ‘‘δεν πιστεύω στις νεράιδες’’, μια νεράιδα πέφτει και πεθαίνει». t Μόλις τελειώσουμε τον «Περίπατο», λέω ν’ αρχίσουμε την «Τελευταία μαύρη γάτα» του Τριβιζά (εκδ. Ελληνικά Γράμματα). Νομίζω ότι θα της αρέσει αυτή η παραβολή για τις προλήψεις, την κακοδαιμονία και τον ρατσισμό. Θα της αρέσουν τα λεκτικά παιχνίδια (γαταζητούνται, αγατάδεχτο ύφος, γατάθλιψη). Και το ειδύλλιο του ήρωα μαύρου γάτου με την Γκρατσιέλα, που τελικά τον εγκαταλείπει για έναν γάτο ράτσας, τον ωραίο Ρασμίνο. t Η εγκατάλειψη του γάτου μού θυμίζει ξαφνικά ένα άλλο απελπισμένο ειδύλλιο. Πάω και το ξετρυπώνω στη βιβλιοθήκη. Είναι ο «Αϊστράτηγος» του Θανάση Βαλτινού (από τον «Εθισμό στη νικοτίνη», εκδ.Μεταίχμιο). Στο υστερόγραφο του διηγήματος μαθαίνουμε πως «την κοπέλα που ο Στρατηγός αγαπούσε, ξαφνικά κι ανερώτητα, όπως γινόταν συχνά εκείνη την εποχή, αποφάσισαν οι δικοί της να τη δώσουν σε άλλο». Έτσι, ξαφνικά και ανερώτητα, περνάω κι εγώ στον κόσμο των ενηλίκων. Χαίρομαι που μεγαλώσαμε επιτέλους και που κανείς δεν φοράει ούτε στη Σώτη ούτε σε μένα, με το έτσι θέλω, στολές μπαλέτου. Χαίρομαι που φέτος, αντί για «καλά Χριστούγεννα», μπορώ να ευχηθώ «Κογιανισκάτσι» – στη γλώσσα των Hopi, γράφει κάπου η Τριανταφύλλου, σημαίνει «τυρβώδης ζωή». Κογιανισκάτσι σε όλους, Κογιανισκάτσι!

Αμάντα Μιχαλοπούλου

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η νέα μυθοπλασία του φόβου

Η νέα μυθοπλασία του φόβου

Της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Τον τελευταίο καιρό λαμβάνω παράξενα μέιλ. Επισημαίνουν κινδύνους με την ευρηματικότητα της καλής μυθοπλασίας: μου γράφουν, ας πούμε, ότι μπορεί να με πλησιάσει κάποιος που δειγματίζει αρώματα και να μ...

Μικρό αναγνωστικό πένθους

Μικρό αναγνωστικό πένθους

Της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Μνήμη Γιώργου Σπορίδη (1970-2011)

Τι διαβάζει κανείς στο βαρύ πένθος; Θα σας πω εγώ. Απολύτως τίποτα. Για αρκετούς μήνες ήμουν καθαρή- αδιάβαστη κα...

Ίχνη ρήγματος

Ίχνη ρήγματος

Για το βιβλίο της Νάνσυ Χιούστον «Ίχνη Ρήγματος» (μτφρ. Ειρήνη Τσολακέλλη, εκδ. Άγρα)

Της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Τα «Ίχνη ρήγματος» είναι ίσως το πιο φιλόδοξο βιβλίο της Νά...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Το αρχαίο θέατρο μέσα από τις πηγές» των Έρικ Τσάπο και Γουίλιαμ Τζ. Σλάτερ (κριτική) –  Πρωτότυπη μελέτη για τις ρίζες του δράματος και της κωμωδίας

«Το αρχαίο θέατρο μέσα από τις πηγές» των Έρικ Τσάπο και Γουίλιαμ Τζ. Σλάτερ (κριτική) – Πρωτότυπη μελέτη για τις ρίζες του δράματος και της κωμωδίας

Για το βιβλίο των Έρικ Τσάπο [Eric Csapo] και Γουίλιαμ Τζ. Σλάτερ [William J. Slater] «Το αρχαίο θέατρο μέσα από τις πηγές», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σε μετάφραση Βάιου Λιαπή. Στις εικόνες, θεατρικές μάσκες σκαλισμένες σε μάρμαρo, όπως βρίσκονται στη Νεκρόπολη της αρχαίας ...

Αφιέρωμα στον Χρήστο Βακαλόπουλο [ΙΙ] –  Διαβάζοντας τη Γραμμή του Ορίζοντος τότε και τώρα

Αφιέρωμα στον Χρήστο Βακαλόπουλο [ΙΙ] – Διαβάζοντας τη Γραμμή του Ορίζοντος τότε και τώρα

«Η Γραμμή του Ορίζοντος», το τελευταίο μυθιστόρημα του Χρήστου Βακαλόπουλου, συμπυκνώνει το πεζογραφικό του σύμπαν και συμπληρώνει το ψηφιδωτό μιας ανήσυχης, δημιουργικής και έκκεντρης προσωπικότητας.

Γράφει ο Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης

Habent sua fata...

Βαγγέλης Μπέκας: «Το Ελεγεία και Σάτιρες του Καρυωτάκη σημάδεψε την εφηβεία μου»

Βαγγέλης Μπέκας: «Το Ελεγεία και Σάτιρες του Καρυωτάκη σημάδεψε την εφηβεία μου»

Από τις «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα» μέχρι το «Υπόγειο», μια «Ελεγεία και Σάτιρες» δρόμος. Αυτά είναι κάποια από τα βιβλία της ζωής του Βαγγέλη Μπέκα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Το πρώτο βιβλίο που θυμάμαι...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ηθική και Ανήθικοι» του Κωνσταντίνου Γιατρά (προδημοσίευση)

«Ηθική και Ανήθικοι» του Κωνσταντίνου Γιατρά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Κωνσταντίνου Γιατρά «Ηθική και Ανήθικοι», το οποιο κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Stamora Moravita

...
«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Βραζιλιάνας Μοργκάνα Κρέτζμαν [Morgana Kretzmann] «Στη σκόνη» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κωστας Αγοραστός

Ρόδια και Τσιγάρα

...
«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπασμάτων από το μυθιστόρημα του Άρη Μαραγκόπουλου «Απάρνηση», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Τόπος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιφάνεια Ι
(Ο Νικόλας δεν είναι πια εδώ)

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πόσα είναι τα φύλα, τελικά; Βιβλία και μελέτες που δίνουν τις απαντήσεις

Πόσα είναι τα φύλα, τελικά; Βιβλία και μελέτες που δίνουν τις απαντήσεις

Πόσα φύλα υπάρχουν; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ βιολογικού και κοινωνικού φύλου; Υπάρχει φάσμα όσον αφορά το βιολογικό φύλο; Μια προσεκτική εξέταση των παραπάνω ερωτημάτων που αναδύονται στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια.

Γράφει ο Αντώνης Γουλιανός

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ