Του Χρήστου Χρυσόπουλου
Ο Σαλβαντόρ Νταλί αναφέρει την παρακάτω ιστορία από τα χρόνια του στο Παρίσι: «[...] τότε μου τηλεφώνησε ένας από τους πιο έξυπνους νέους ψυχίατρους. Είχε διαβάσει στο ‘‘Minautor’’ ένα άρθρο μου
Ο Σαλβαντόρ Νταλί αναφέρει την παρακάτω ιστορία από τα χρόνια του στο Παρίσι: «[...] τότε μου τηλεφώνησε ένας από τους πιο έξυπνους νέους ψυχίατρους. Είχε διαβάσει στο ‘‘Minautor’’ ένα άρθρο μου
πάνω στους ‘‘εσώτερους μηχανισμούς της παρανοϊκής δραστηριότητας’’. Μου έδωσε συγχαρητήρια και, παραξενεμένος από την ακρίβεια των επιστημονικών μου γνώσεων, ζήτησε να με δει για να κουβεντιάσουμε αυτό το θέμα. Συμφωνήσαμε να συναντηθούμε το ίδιο απόγευμα στο ατελιέ μου, της οδού Γκωγκέ στο Παρίσι. [...] Περιμένοντας κολακευμένος την άφιξη του νεαρού ψυχίατρου, συνέχισα να δουλεύω από μνήμης το πορτραίτο της υποκόμισσας Ντε Νοάιγ. Η ζωγραφιά αυτή, που γινόταν σε χαλκό, ήταν ιδιαίτερα δύσκολη και παρατήρησα ότι μπορούσα να διακρίνω καλύτερα τις γραμμές πάνω στη γυαλιστερή επιφάνεια του μετάλλου, στα σημεία όπου οι αντανακλάσεις ήταν πιο λαμπερές. Έτσι, λοιπόν, δούλευα με ένα τετράγωνο κομμάτι άσπρο χαρτί διαστάσεων τριών εκατοστών κολλημένο στην άκρη της μύτης μου. Η ανταύγεια αυτού του άσπρου χαρτιού έκανε τέλεια ορατό το σχέδιο. Στις 6 ακριβώς χτύπησε η πόρτα. Μάζεψα το έργο και άνοιξα. Μπήκε ο Ζακ Λακάν και αρχίσαμε αμέσως μια πολύ πυκνή συζήτηση. Συνεχίσαμε για δύο ώρες με πραγματική διαλεκτική ορμή και ο Λακάν έφυγε με την υπόσχεση να διατηρήσουμε τακτική επαφή. Μετά την αναχώρησή του, περπατούσα πάνω-κάτω στο ατελιέ αναστατωμένος από την ανήσυχη όψη του επισκέπτη μου. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ένα αλλόκοτο χαμόγελο πήγαινε να ανθίσει στα χείλη του κι ότι με το ζόρι προσπαθούσε να μην εκδηλώσει την κατάπληξή του. [...] Πήρα την απάντηση που ζητούσα όταν αργότερα θέλησα να πλύνω τα χέρια μου. Είχα ξεχάσει να βγάλω από τη μύτη μου το άσπρο χαρτί και, για δύο ώρες, μιλούσα με τη μεγαλύτερη σοβαρότητα χωρίς καν να υποψιάζομαι τη γελοιότητα της μύτης μου».
Η ιστορία αυτή αφορά βεβαίως όχι τον αφηρημένο Νταλί, αλλά τον Ζακ Λακάν, ο οποίος συνέχισε τη δίωρη συζήτηση, επιλέγοντας να αγνοήσει το ανεξήγητο γεγονός ότι ο συνομιλητής του είχε ένα χαρτί κολλημένο στη μύτη. Θα μπορούσαμε εδώ να υποθέσουμε κάποια διακριτική αίσθηση ευγένειας, ή ακόμα και αμηχανία, ή μια βαθύτερη αποδοχή της εκκεντρικότητας. Ίσως, πάλι, η εμφάνιση του Νταλί να θεωρήθηκε από τον νεαρό ψυχίατρο προσήκουσα του θέματος της κουβέντας τους πάνω στους «εσώτερους μηχανισμούς της παρανοϊκής δραστηριότητας». Εντούτοις, η αναφορά του Νταλί στο διαρκές μειδίαμα του Λακάν μάς κάνει να αμφιβάλλουμε. Εδώ μάλλον υποκρύπτεται κάποια παιγνιώδης αισθητική απόλαυση.
