Μάγκι Ο' Φάρελ: «Το πένθος είναι μια διαφορετική μορφή αγάπης»

Το μυθιστόρημα Άμνετ που στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση Αύγουστου Κορτώ, περιγράφει τη ζωή της οικογένειας του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, δίχως να γίνει ποτέ έστω μία ονομαστική αναφορά στον ίδιο τον θεατρικό συγγραφέα. Πρωταγωνιστές του βιβλίου είναι η σύζυγός του, η Άγκνες, και ο μικρός τους γιος, ο Άμνετ, το όνομα του οποίου ενέπνευσε τον τίτλο της τραγωδίας Άμλετ.

Μιλώντας για τους χαρακτήρες του μυθιστορήματος, η Ο’ Φάρελ λέει:

«Έμαθα για την ύπαρξη του Άμνετ καθώς μελετούσα τον Άμλετ στο σχολείο. Ο δάσκαλός μου ανέφερε πως ο Σαίξπηρ είχε έναν γιο που τον έλεγαν Άμνετ, ο οποίος είχε πεθάνει σε ηλικία έντεκα ετών. Είχα εντυπωσιαστεί από τη θλιβερή ομοιότητα των δυο ονομάτων. Πώς μπορεί να αισθάνθηκε ένας πατέρας που έδωσε το όνομα του νεκρού παιδιού του στο έργο του; Και πώς μπορεί να ένιωσε η μητέρα του Άμνετ για αυτό; Θυμάμαι να κοιτάζω το εξώφυλλο του έργου και να σκεπάζω το «λ» του τίτλου με το δάκτυλό μου. Ήταν πολύ εύκολο να διαβάσει κανείς Άμνετ αντί για Άμλετ».

Στη συνέντευξη, μεταξύ άλλων, η συγγραφέας εξήγησε την επιλογή της να μην αναφερθεί ονομαστικά στον Ουίλιαμ Σαίξπηρ:

«Ανέκαθεν ήξερα ότι ο Σαίξπηρ δεν θα ήταν τόσο σημαντικός χαρακτήρας. Σε μεγάλο μέρος του μυθιστορήματος δεν είναι καν παρών στο Στράτφορντ. Υπάρχουν έγγραφα που αποδεικνύουν ότι ο θίασός του περιόδευε στο Κεντ όταν πέθανε ο Άμνετ, οπότε δεν είναι σίγουρο αν ήταν παρών στην κηδεία του παιδιού του.

Απέφυγα να χρησιμοποιήσω το όνομά του επειδή η λέξη «Σαίξπηρ» τραβούσε έντονα την προσοχή μου καθώς την έγραφα και θεώρησα πως το ίδιο θα ίσχυε και για τους αναγνώστες. Με αυτό το μυθιστόρημα, ζητώ από τους αναγνώστες να ξεχάσουν όλα όσα πιστεύουν για αυτόν και να διαβάσουν μια νέα ερμηνεία. Γι' αυτό τον αναφέρω ως «ο πατέρας», «ο δάσκαλος λατινικών», «ο αδελφός» και ούτω καθεξής».

Περιγράφοντας τη σκηνή που η Άγκνες ετοιμάζει το άψυχο σώμα του παιδιού της για την κηδεία του, η Ο’ Φάρελ είπε:

«Μου άρεσε πολύ όταν έγραφα για τη μητέρα του Άμνετ. Έχουμε συνηθίσει να την αποκαλούμε Anne Hathaway, όμως στη διαθήκη του πατέρα της φαίνεται ξεκάθαρα το όνομα Άγκνες. Ήταν μια καθοριστική στιγμή για τη συγγραφή του βιβλίου μου. Χαρίζοντάς της το βαφτιστικό της όνομα, ζητώ από τους αναγνώστες να απορρίψουν όσα πιστεύουν ότι ξέρουν για αυτή και να τη γνωρίσουν ξανά από την αρχή.

Αν ρωτήσετε κάποιον τι γνωρίζει για τη γυναίκα του Σαίξπηρ, μάλλον θα λάβετε μία από τις δύο κλασσικές απαντήσεις. Είτε ότι ο Σαίξπηρ τη μισούσε είτε ότι αυτή τον ξεγέλασε για να την παντρευτεί. Οι ιστορικοί, οι βιογράφοι και οι κριτικοί ανέκαθεν την κακολογούσαν και την επέκριναν χωρίς λόγο, καλλιεργώντας μια μισογυνική εκδοχή της. Ήθελα να πείσω τον κόσμο να ξανασκεφτεί, να μην βιάζεται τόσο να βγάζει συμπεράσματα.

Το πένθος είναι μια διαφορετική μορφή αγάπης, ή, μάλλον, είναι το δυνατότερο είδος αγάπης. Αν αγαπάς κάποιον, συχνά φαντάζεσαι πώς θα ήταν η ζωή σου χωρίς αυτόν. Προσπάθησα να διοχετεύσω αυτή τη σκέψη στη σκηνή της κηδείας και να αναρωτηθώ τι θα σήμαινε για μια μητέρα να χάσει το παιδί της. Είναι, φυσικά, ο χειρότερος φόβος κάθε γονιού».

Τέλος, η Μάγκι Ο’ Φάρελ μίλησε για το επόμενο βιβλίο της:

«Αυτή τη στιγμή γράφω ένα εικονογραφημένο βιβλίο για παιδιά, το δεύτερο μου. Εν αγνοία μου, η επτάχρονη κόρη μου με κατασκόπευε καθώς έγραφα την τελευταία εκδοχή του Άμνετ και μου είπε: ‘«   Δεν μου αρέσει αυτό το βιβλίο, είναι πολύ θλιβερό. Θέλω να γράψεις μια χαρούμενη ιστορία μετά από αυτό.’’ Οπότε κάνω ό,τι μου είπε.»