alt

Η Δήμητρα Λουκά με την πρώτη της συλλογή διηγημάτων Κόμπο τον κόμπο (εκδ. Κίχλη) μας εισάγει σ' έναν πεζογραφικό κόσμο με υλικά από το παρελθόν (τοπική διάλεκτο, προφορικότητα, ήρωες από φτωχά και μεσαία κοινωνικά και οικονομικά στρώματα, ανδροκρατία, συντηρητικό αξιακό σύστημα, καταπίεση των γυναικών, μικρές προσωπικές επαναστάσεις), τα οποία φέρει στο παρόν ως εργαλεία (και όχι με ηθογραφική χρήση και μόνο) που χρησιμοποιεί στην αφήγηση των ιστοριών της, προς ανάδειξη αυτών. Μεγάλο το ρίσκο που παίρνει, εξαιτίας του οριακού κορεσμού πολλών από τα στοιχεία που χρησιμοποιεί, αλλά τελικά φαίνεται ότι το κερδίζει, μιας και οι ιστορίες της έχουν βάθος και η γραφή της λόγο ύπαρξης.

Επιμέλεια: Κωστας Αγοραστός

Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για σας;

Στη συλλογή διηγημάτων μου Κόμπο τον κόμπο όλες σχεδόν οι ιστορίες έχουν τη μορφή της εξομολόγησης γεγονότων που έχουν συμβεί στο παρελθόν και σημάδεψαν ανεξίτηλα τον αφηγητή ή την αφηγήτρια. Έχουν ως αφετηρία ατομικά και συλλογικά βιώματα της ιδιαίτερης πατρίδας μου και οι περισσότερες διαδραματίζονται σε μια χρονική περίοδο που εκτείνεται από τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα μέχρι τα μετεμφυλιακά χρόνια. Ό,τι συνέχει τα διηγήματα αυτά, όπως υπαινίσσεται και ο τίτλος της συλλογής, είναι η προφορικότητα ενός λόγου που αρθρώνεται λέξη τη λέξη, κόμπο τον κόμπο, όπως συμβαίνει και με τη δημιουργία ενός παραδοσιακού υφαντού. Γυναίκες που βίωσαν την ανδρική καταπίεση, ηρωίδες περήφανες που αντιστάθηκαν στις επιταγές της αρχαϊκής κοινωνίας ή την ένδεια του τόπου τους, ήρωες έρμαια της Ιστορίας, οικογενειακά μυστικά, αφηγήσεις που συγκεράζουν το φανταστικό με το ρεαλιστικό συνιστούν κάποιους από τους βασικούς θεματικούς άξονες αυτών των ιστοριών. 

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας συγγραφέας; Τι το καινούργιο φέρνει;

Είναι ένα εύλογο ερώτημα. Τι το καινούργιο θα μπορούσε να φέρει ένας συγγραφέας όταν έχει προηγηθεί ο Όμηρος, ο Σαίξπηρ, ο Θερβάντες, ο Γκαίτε; Την ετερότητά του, θα απαντούσα. Τα δικά του προσφιλή υλικά, τα ερωτήματα, τα κενά, τις εκκρεμότητές του. Αν καταφέρει να κάνει τον αναγνώστη να ταυτιστεί έστω και λίγο με όλα αυτά, τότε κάτι έχει πετύχει. Αλλά, για να το πει αυτό κανείς με σιγουριά, θα πρέπει να σταθεί εκ του μακρόθεν και να παρατηρήσει την πορεία του έργου του σε βάθος χρόνου. Ως πρωτοεμφανιζόμενη λοιπόν δεν μπορώ να δώσω συγκεκριμένη απάντηση σε αυτό το ερώτημα.

Πείτε μας δυο λόγια για το νεότευκτο «συγγραφικό σας εργαστήρι». 

Κάποια από τα διηγήματα γράφτηκαν στο πλαίσιο της επικοινωνίας μέσα σε ένα εργαστήρι δημιουργικής γραφής. Όλα όμως είναι αποτέλεσμα συστηματικής δουλειάς. Μπαίνω στο δικό μου εργαστήρι συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, είτε έχω είτε δεν έχω έμπνευση. Μπορεί να κοιτάζω για ώρες τη λευκή οθόνη του υπολογιστή, αλλά αυτό με βοηθά να μπαίνω σε ένα πρόγραμμα. Σημαντική βοήθεια μου προσφέρει και η δημιουργική ανάγνωση, μαθαίνω από τους άλλους συγγραφείς. Σημειώνω στα βιβλία τους όσα μου κάνουν εντύπωση, μια πρωτότυπη μεταφορά, μια ατμοσφαιρική περιγραφή, τη φωνολογική αποτύπωση ενός ήχου. Στον κόσμο των λέξεων είναι δύσκολο να χαθώ, γιατί η γραφή μου είναι τόσο λιτή, που μάλλον χρειάζεται να επιδίδομαι τακτικά στο κυνήγι τους. 

Στις ταινίες του Haneke λατρεύω τα χαμηλότονα σενάρια και τη μαεστρία με την οποία κατασκευάζει την υπόγεια ένταση που θα οδηγήσει στο τέλος στη δραματική κορύφωση. Πιστεύω ότι αυτή η τεχνική μπορεί να διδάξει πολλά σε έναν διηγηματογράφο.

Έχουν επηρεάσει άλλες τέχνες –κινηματογράφος, εικαστικά, κόμικς, μουσική, κ.ά.– τη συγγραφική σας δουλειά; Αν ναι, με ποιους τρόπους;

Οι εικαστικές τέχνες διεισδύουν στη λογοτεχνική γραφή με έναν υφέρποντα τρόπο. Ο συγγραφέας αιχμαλωτίζει ασυνείδητα τη μέθοδο, τις εικόνες, τα συναισθήματα που απορρέουν όχι μόνον από συγγενικές με εκείνον καλλιτεχνικές ιδιοσυγκρασίες, αλλά από οποιοδήποτε έργο τέχνης με το οποίο έρχεται σε επαφή. Δεν έχω μονομανία με ένα είδος τέχνης, αλλά υπάρχει σίγουρα ένας ομοιογενής κόσμος προτιμήσεων. Ενδεικτικά μπορώ να αναφέρω δύο καλλιτέχνες που συνέβαλαν με τον τρόπο τους στην ανασυγκρότηση του δικού μου συγγραφικού σύμπαντος. Είναι η φωτογράφος Dorothea Lange και ο σκηνοθέτης Michael Haneke. Η Lange καταγράφει με έναν μοναδικό τρόπο την απόγνωση αλλά και την υπερηφάνεια των εξαθλιωμένων αγροτών της Αμερικής στα μέσα της δεκαετίας του 1930 με τη χρήση μιας σιωπηρής εικαστικής γλώσσας. Τα πορτρέτα της είναι λακωνικά, δεν φωνασκούν την ανθρώπινη δυστυχία, αλλά την υποβάλλουν. Αυτός υπήρξε και ο δικός μου στόχος ή μάλλον η έγνοια μου: να σταθώ απέναντι από τους ήρωές μου και να φωτογραφίσω τα πρόσωπά τους με μια ματιά ευαίσθητη αλλά και διακριτική. Στις ταινίες του Haneke λατρεύω τα χαμηλότονα σενάρια και τη μαεστρία με την οποία κατασκευάζει την υπόγεια ένταση που θα οδηγήσει στο τέλος στη δραματική κορύφωση. Πιστεύω ότι αυτή η τεχνική μπορεί να διδάξει πολλά σε έναν διηγηματογράφο.

Ο δρόμος προς την έκδοση για τους νέους συγγραφείς συνήθως δεν είναι σπαρμένος με ροδοπέταλα. Ποια είναι η δική σας ιστορία;

Η επικοινωνία με το κοινό δεν είναι ποτέ εύκολη. Εγώ ήμουνα τυχερή γιατί βρήκα από την πρώτη στιγμή έναν άνθρωπο που με πίστεψε. Έστειλα το κείμενό μου στη Γιώτα Κριτσέλη, γιατί έτρεφα πάντοτε θαυμασμό και εκτίμηση για την Κίχλη, και εκείνη μου απάντησε μέσα σε λίγες μέρες. Αισθάνομαι ευτυχής που δεν με θεώρησε «μια ακόμη συγγραφέα»!

* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ είναι δημοσιογράφος.


altΚόμπο τον κόμπο
Δήμητρα Λουκά
Κίχλη 2019
Σελ. 120, τιμή εκδότη €11,00

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Σταμάτης Μπαρμπαγιαννάκος: «Η μία τέχνη βοηθά την άλλη και όλες μαζί την θέωση»

Σταμάτης Μπαρμπαγιαννάκος: «Η μία τέχνη βοηθά την άλλη και όλες μαζί την θέωση»

Ο Σταμάτης Μπαρμπαγιαννάκος μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική συλλογή του «Αποπραγματοποίηση» (εκδ. Βακχικόν).

Επιμέλεια: Book Press

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας ποιητής; Τι το καινούργιο ...

Ειρήνη Μαθά: «Τα λόγια μας κουβαλούν κομμάτια ευρύτερων εμπειριών και σχέσεων»

Ειρήνη Μαθά: «Τα λόγια μας κουβαλούν κομμάτια ευρύτερων εμπειριών και σχέσεων»

Η Ειρήνη Μαθά μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική συλλογή της «Μετ’ εμποδίων» (εκδ. Ιωλκός).

Επιμέλεια: Book Press

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας ποιητής, ακόμη μια ποιήτρια. Τι το καινούργιο ...

Γιώργος Μουφτόγλου: «Κάθε εικόνα, κάθε νότα, κάθε καρέ είναι ποίημα εν τη γενέσει του»

Γιώργος Μουφτόγλου: «Κάθε εικόνα, κάθε νότα, κάθε καρέ είναι ποίημα εν τη γενέσει του»

Ο Γιώργος Μουφτόγλου μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική συλλογή του «Την ημέρα που ερχόμουν» (εκδ. Βακχικόν).

Επιμέλεια: Book Press

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας ποιητής; Τι το καινούργιο φέρνει;...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Πώς έφτασε το Ιράν ως εδώ; – Διαβάσαμε το πολυσυλλεκτικό γκράφικ νόβελ «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία», σε επιμέλεια Μαρζάν Σατραπί

Πώς έφτασε το Ιράν ως εδώ; – Διαβάσαμε το πολυσυλλεκτικό γκράφικ νόβελ «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία», σε επιμέλεια Μαρζάν Σατραπί

Το συλλογικό graphic novel «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» (μτφρ. Στεφανία Γεωργάκη, εκδ. Επόμενος Σταθμός), υπό τη διεύθυνση της Μαρζάν Σατραπί, μια πολυσυλλεκτική καταγραφή της κατάστασης στο Ιράν σήμερα, εστιάζει στην ασφυκτική ζωή των γυναικών, ενώ αναδεικνύει και άλλες πλευρές του θεοκρατικού καθεστώτος. ...

«Δάφνες και πικροδάφνες» των Κεχαΐδη/Χαβιαρά, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη

«Δάφνες και πικροδάφνες» των Κεχαΐδη/Χαβιαρά, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη

Η θρυλική πολιτική σάτιρα «Δάφνες και πικροδάφνες» των Κεχαΐδη/Χαβιαρά, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Καλαμάτας.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Καλαμάτας τιμά τ...

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

Για το δοκίμιο εκλαϊκευμένης ιστορίας του Θεόδωρου Παπακώστα «Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» (εκδ. Key Books).

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Στο δοκίμιο του ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

Προδημοσιεύση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βρασίδα Καραλή «Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ» (μτφρ. Σοφία Τρουλλινού), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Petites Maisons. Μαζί, ένα πολύ προσωπικό βίντεο με τον συγγραφέα στο Σίδνεϊ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο θεατρικό του Γιώργου Μπουρονίκου «Με στέβια και αγαύη», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΖΕΝΙΕ: Συγγνώμη που θα ρωτήσω: Παιδιά δεν έχε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Ουγκό, Σταντάλ, Αν Μπροντέ, Αραγκόν και Αγκάθα Κρίστι: Πέντε κλασικά «τούβλα», πολυσέλιδα και βαριά, που στηρίζουν το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι μας.

Γράφει η Φανή Χατζή

Πέντε χορταστικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, βαρι...

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα, φέρνουν ξανά στις πρ...

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας ξεδιπλώνονται, ο παραλογισμός εισβάλλει, οι «απλοί» άνθρωποι παλεύουν κόντρα στις εξελίξεις, τους Άλλους και τους ίδιους τους εαυτούς τους – αυτά και πολλά ακόμα συναντάμε σε οκτώ μυθιστορήματα από Έλληνες συγγραφείς που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ