Ο Χιλιανός πεζογράφος και ποιητής Roberto Bolaño ήταν ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους ισπανόφωνους λογοτέχνες. Μετανάστευσε σε μικρή ηλικία στο Μεξικό και αργότερα επέστρεψε στη Χιλή, όπου φυλακίστηκε από το καθεστώς του Πινοσέτ για τις αριστερές ιδέες του. Αφού διέφυγε από τη Χιλή, εγκαταστάθηκε στην Καταλονία, όπου έκανε διάφορες δουλειές του ποδαριού για να στηρίξει την οικογένειά του. Ευρηματικός, οξυδερκής, πρόθυμος να εξερευνήσει τις σκοτεινές γωνιές του κόσμου μας, ο Bolaño έγινε διεθνώς γνωστός μετά θάνατον, για το ογκώδες, σύνθετο μυθιστόρημά του «2666».
Επιμέλεια: Book Press
Η συλλογή δοκιμίων του Μπολάνιο με τίτλο Entre Parèntesis συμπεριλαμβάνει μια λίστα με «συμβουλές για την τέχνη της συγγραφής διηγημάτων».
«Τώρα που είμαι σαράντα τεσσάρων ετών, θα δώσω μερικές συμβουλές για την τέχνη της συγγραφής διηγημάτων:
1. Ποτέ μην γράφετε τα διηγήματά σας ένα ένα. Αν κάποιος γράφει ένα ένα τα διηγήματά του, ειλικρινά θα καταλήξει να γράφει το ίδιο διήγημα μέχρι την ημέρα που θα πεθάνει.
2. Είναι καλύτερο να γράφετε τρία ή πέντε διηγήματα ταυτόχρονα. Αν κάποιος έχει περισσότερη ενέργεια, να γράφει εννιά ή δεκαπέντε διηγήματα τη φορά.
3. Να είστε προσεκτικοί: ο πειρασμός του να γράψετε μόνο δύο διηγήματα τη φορά είναι εξίσου επικίνδυνος με το να προσπαθήσετε να γράψετε ένα τη φορά, και, επιπλέον, είναι ουσιαστικά σαν την αλληλεπίδραση των καθρεφτών των ερωτευμένων, καθώς έτσι δημιουργείται μια διπλή εικόνα που παράγει τη μελαγχολία.
4. Πρέπει να διαβάσει κανείς τους Οράσιο Κιρόγα, Φελισµπέρτο Ερνάντες και Χορχέ Λούις Μπόρχες. Πρέπει να διαβάσει τον Χουάν Ρούλφο και τον Αουγκούστο Μοντερρόσο. Οποιοσδήποτε διηγηματογράφος που τρέφει κάποια εκτίμηση γι' αυτούς τους συγγραφείς δεν θα διαβάσει ποτέ τον Καμίλο Χοσέ Θέλα ή τον Φρανσίσκο Ουμπράλ, ωστόσο θα διαβάσει, πράγματι, τον Χούλιο Κορτάσαρ και τον Αδόλφο Μπιόυ Κασάρες, αλλά σε καμία περίπτωση τον Θελά ή τον Ουμπράλ.
5. Θα το επαναλάβω για ακόμα μία φορά, σε περίπτωση που δεν σας είναι ακόμα ξεκάθαρο: μην διαβάσετε τον Θελά ή τον Ουμπράλ, καθόλου.
Για να συνεννοηθούμε: διαβάστε τον Πέτρους Μπορέλ, ντυθείτε σαν τον Πέτρους Μπορέλ, αλλά διαβάστε επίσης τον Ζυλ Ρενάρ και τον Μαρσέλ Σβομπ. Πάνω από όλα, να διαβάσετε τον Σβομπ, μετά να πάτε στον Αλφόνσο Ρέγιες και από εκεί να πάτε στον Μπόρχες.
6. Ένας διηγηματογράφος πρέπει να είναι γενναίος. Είναι θλιβερό που πρέπει να το επαναλαμβάνουμε, όμως αυτή είναι η αλήθεια.
7. Οι διηγηματογράφοι συνήθως καυχιούνται ότι έχουν διαβάσει τον Πέτρους Μπορέλ (Joseph-Pierre Borel). Στην πραγματικότητα, πολλοί διηγηματογράφοι είναι διαβόητοι για την προσπάθειά τους να μιμηθούν τη γραφή του Μπορέλ. Τι τεράστιο λάθος! Αντίθετα, θα έπρεπε να μιμούνται τον τρόπο με τον οποίο ντύνεται ο Μπορέλ. Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρουν σχεδόν τίποτα γι' αυτόν – ή για τον Θεόφιλο Γκωτιέ ή τον Ζεράρ ντε Νερβάλ!
8. Για να συνεννοηθούμε: διαβάστε τον Πέτρους Μπορέλ, ντυθείτε σαν τον Πέτρους Μπορέλ, αλλά διαβάστε επίσης τον Ζυλ Ρενάρ και τον Μαρσέλ Σβομπ. Πάνω από όλα, να διαβάσετε τον Σβομπ, μετά να πάτε στον Αλφόνσο Ρέγιες και από εκεί να πάτε στον Μπόρχες.
9. Η καθαρή αλήθεια είναι πως χάρη στον Έντγκαρ Άλλαν Πόε έχουμε περισσότερες από αρκετές καλές ιστορίες για να διαβάσουμε.
10. Σκεφτείτε τη συμβουλή 9. Σκεφτείτε την και στοχαστείτε με βάση αυτή. Έχετε αρκετό χρόνο μπροστά σας. Σκεφτείτε τον αριθμό 9. Αν γίνεται, γονατίστε και σκεφτείτε το.
11. Θα πρέπει να διαβάσετε επίσης κάποια ακόμα βιβλία και συγγραφείς που θεωρώ άκρως απαραίτητα – π.χ. το Περί ύψους (1ος αιώνας μ.Χ., 1554), από τον περιώνυμο ψευδό-Λογγίνο· τα Σονέτα του άτυχου και γενναίου Φίλιπ Σίντνεϊ, τη βιογραφία του οποίου έγραψε ο Λόρδος Μπρουκ· την Ανθολογία του Σπουν Ρίβερ (1916) του Έντγκαρ Λη Μάστερς· το Exemplary suicides (1991) του Ενρίκε Βίλα-Μάτας· και το While the women sleep (1990), του Χαβιέρ Μαρίας.
12. Διαβάστε τα παραπάνω βιβλία και διαβάστε επίσης τον Αντόν Τσέχωφ και τον Ρέιμοντ Κάρβερ, γιατί ένας απ’ τους δύο είναι ο καλύτερος συγγραφέας του 20ου αιώνα.
* Βρείτε τα βιβλία του Roberto Bolaño εδώ.