Της Ιωάννας Καρατζαφέρη
Τις περισσότερες φορές όταν τελειώνω ένα γραπτό δεν είμαι εντελώς βέβαιη ότι μπορώ, όντως, να το θεωρήσω τελειωμένο. Συχνά, ενώ γράφω για ένα θέμα, νιώθω να με επισκέπτεται ένα άλλο που παίρνει σειρά προτεραιότητας, σε μια λίστα από άγραφες σκέψεις ή σκηνές, στο μυαλό μου. ΄Η μπορεί ακόμα να είναι η συνέχεια αυτού που γράφω.
Αυτή είναι η αθανασία της γραφής, λέω, και συνεχίζω.
Υπάρχει μια αγωνία μέσα σ’ αυτή τη διαδικασία, όπως και σε όλες τις ανθρώπινες λειτουργίες και δημιουργικές τάσεις, που καταλήγει στην τελευταία αγωνία του ανθρώπινου είδους, συνειδητοποιμένο καθώς είναι, στο τέλος του, τον θάνατο.
Έγραφα για τον Ντέιβιντ Χέιμαν, πέθανε από καρδιακή προσβολή, στα 67 του χρόνια, στην είσοδο του σπιτιού του στο Μανχάταν, όπου τον βρήκε η σύζυγός του, όταν άκουσα στο ραδιόφωνο για τον θάνατο του Κάρλος Φουέντες.
Σηκώθηκα από την καρέκλα μπροστά στο λαπτόπ και πήγα στα ράφια με τα βιβλία. Χάιδεψα το όνομά του στη ράχη κάποιων βιβλίων του και γύρισα στη θέση μου, ως αναπνέουσα, με το ερώτημα αν με τον θάνατό του είχε βάλει ένα τέλος στη συγγραφική του ζωή. Απάντησα, όχι, όσο θα υπάρχει ο ανώνυμος αναγνώστης.
Η φήμη του Χέιμαν ως βιογράφου,ξεκίνησε από μια χρονολογική ανακρίβεια στη βιογραφία της Μπάρμπαρα Χάτον (Barbara Hutton) της πιο πλούσιας γυναίκας τότε, το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1983, και κληρονόμο της αλυσίδας καταστημάτων, Woolworth.
Ωστόσο, είχε αρχίσει την σταδιοδρομία του με το βιβλίο: Έζρα Πάουντ, Ο Tελευταίος Καβγατζής: Ένα Πολιτικό Προφίλ, είχε εκδοθεί το 1976, τέσσερα χρόνια μετά το θάνατο του ποιητή/διανοούμενου μια μεγάλη μορφή, που άφησε πίσω του ένα έργο που κανένα τρωκτικό δεν μπορεί να ροκανίσει, ούτε ο χρόνος να εξοστρακίσει.
Ακολούθησε μια πολλαπλή βιογραφία από ποιητικές μορφές, με κοινή αγγλική καταγωγή, κάτοικοι της Ανατολικής Πλευράς, επί τρεις αιώνες, που είχαν σπουδάσει ή διδάξει στα πανεπιστήμιά της, με τίτλο: Οι Ζωές και οι Καιροί των Τζέιμς Ράσελ, Έιμυ και Ρόμπερτ Λόουελ.
Και οι τρεις ποιητές έζησαν ενδιαφέρουσες και δημιουργικές ζωές: Ο Τζέιμς Ράσελ, να υπερασπίζεται σταθερά την Κατάργηση της Δουλείας, και να θεωρείται ταραχοποιός –αργότερα υπηρέτησε την πατρίδα του ως Πρέσβης στην Ισπανία και την Αγγλία, η Έιμυ, να γίνει μια εξέχουσα εικονοποιητική ποιήτρια –imagist- και ο Ρόμπερτ Λόουελ, ο γεννήτορας της εξομολογητικής ποίησης.
Εξαιτίας της υποδοχής αυτών των βιβλίων, που πιθανόν να την ανέμενε διαφορετική, ο Χέιμαν είπε στον New York Observer, το 1999: Από αυτά έμαθα, μη γράψετε ποτέ για ποιητές, αν θέλετε να πουλήσετε βιβλία.
Όμως, δεν είχε γράψει τέλος στη γραφή του.
Συνέχισε με τις βιογραφίες: Μια Γυναίκα Τζάκι, Ζακελίν Κένεντι Ωνάση, που κυκλοφόρησε το 1989 και έγινε Πρώτο στη λίστα των μπεστ σέλερ, το Λιζ: Μια οικεία βιογραφία της Ελίζαμπεθ Τέιλορ, το 1995 και το Μπόμπι και Τζάκι, Μια Ερωτική Ιστορία, το 2009.
Και τα τρία αυτά βιβλία εκτός από τις πωλήσεις έγιναν ταινίες ή τηλεοπτικές σειρές.
Ακολούθησαν και άλλες εκδόσεις, αφού δεν είχε γράψει μόνος του τέλος, επίσης με μεγάλη κυκλοφορία στο αναγνωστικό κοινό, αλλά η ίδια η ζωή, έγραψε αντ’ αυτού, τέλος.
Τέλος μπήκε και στον Κάρλος Φουέντες, στα 83 του χρόνια, αγαπημένος συγγραφέας της Λατινικής Λογοτεχνίας, του 20ού αιώνα, που όπως δείχνουν τα έργα του, δεν ήταν ο ίδιος ο συγγραφέας που έγραψε αυτή τη λέξη, παρά ο θάνατός του.
Είναι αδύνατον να ξέρω αν είχαν γράψει τη λέξη τέλος στο τελευταίο τους γραπτό, πολύ περισσότερο αν εννοούσαν με αυτό και το τέλος της ζωής τους.