little man what now 2

Για το μυθιστόρημα του Hans Fallada «Και τώρα, ανθρωπάκο;» (μτφρ. Ιωάννα Αβραμίδου, εκδ. Gutenberg)

Του Μιχάλη Μακρόπουλου

Το ζεύγος Πίνεμπεργκ –η Έμα, το «Μανάρι», κι ο Γιοχάνες, ο «Μικρός» της– έχουν μετακομίσει πλέον από τη μικρή πόλη –το Ντούχεροβ, όπου ο Γιοχάνες έχασε τη δουλειά του στο Κατάστημα Κλάινχολτς, που εμπορεύεται δημητριακά, ζωοτροφές και λιπάσματα– και ξανά μετακομίσει από τη βερολινέζικη κατοικία της φράου Πίνεμπεργκ, της μητέρας του Γιοχάνες, μιας γυναίκας ανήθικης και παραδόπιστης, που συζεί με τον εραστή της, τον Γιάχμαν, και τα βράδια «ψυχαγωγεί» συντροφιές στο σπίτι της· και τώρα κατοικούν σε μια τρύπα πάνω από έναν κινηματογράφο, όπου περιμένουν να γεννήσει η Έμα το πρώτο τους παιδί. Χάρη στον αντιφατικό μα όχι κι άπονο Γιάχμαν, ο Γιοχάνες, ένας «κανονικός άνθρωπος, κανονικά ήσυχος, κανονικά φοβητσιάρης», έχει βρει ξανά δουλειά, στο τμήμα ανδρικού ρουχισμού του Πολυκαταστήματος Μάντελ, και η έγκυος Έμα, λογαριάζοντας πως θα έχουν μισθό 200 μάρκα το μήνα, συντάσσει έναν ΤΑΚΤΙΚΟ ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ, υπολογίζοντας στα 62 μάρκα τις δαπάνες για τρόφιμα (βούτυρο και μαργαρίνη, αβγά, κρέας, αλλαντικά και τυροκομικά, κ.λπ.), και στα 134 μάρκα τα διάφορα έξοδα (ασφάλειες και φόροι, εισφορά στην Εργ. Πρόνοια, ενοίκιο, θέρμανση, κ.λπ.) –υπόλοιπο, 4 μάρκα–, και τον υπογράφουν και οι δύο.

Αυτό το στρίμωγμα, και η προσπάθεια να βγει ο μήνας, μήπως είναι πράγματα γνώριμα σε κάποιους από εμάς;

altΤούτη δω η λογοτεχνία, του Χανς Φάλαντα, είναι λογοτεχνία κοινών μικρών ανθρώπων και τετριμμένων συμφορών. Πρώτα βάζουν στη δουλειά νόρμα, κι ο Γιοχάνες παλεύει να την πιάσει, και τέλος τον απολύουν – και το αντρόγυνο βρίσκεται να μένει ενδεές σε μια παράγκα έξω από την πόλη, αυτός ήδη στον δεύτερο χρόνο ανεργίας, εκείνη οικονομώντας κάποια χρήματα με ραψίματα και καρικώματα, και με τον Μπόμπιρα να έχει γεννηθεί, μοναδικό φως στη μουντή ζωή του Γιοχάνες.

Στο μυθιστόρημα του Φάλαντα, όλοι μιλάνε για λεφτά, όλοι κυνηγούν τα λεφτά – είτε γιατί τα στερούνται, είτε γιατί δεν τα χορταίνουν. 

Μα πίσω από το μικροαστικό δράμα των Πίνεμπεργκ, και υπαίτιά του, αναδεύεται και κοχλάζει μια κοινωνία δέσμια της ύλης (και ναζιστική οσονούπω). Στο μυθιστόρημα του Φάλαντα, όλοι μιλάνε για λεφτά, όλοι κυνηγούν τα λεφτά – είτε γιατί τα στερούνται, είτε γιατί δεν τα χορταίνουν. Όλα είναι ύλη – μια ύλη ακαταπράυντη: από τη φιλοχρηματία της φράου Πίνεμπεργκ και των εργοδοτών του Γιοχάνες, ως τα χτυπήματα κάτω από τη μέση και τις σπιουνιές που καταφέρνει ο ένας υπάλληλος στον άλλον, στην αμείλικτη προσπάθειά τους να πιάσουν τη νόρμα, κι ως τα γυμνά σώματα των χορευτριών, όταν ο χουβαρντάς Γιάχμαν παίρνει το ζεύγος Πίνεμπεργκ σε μια νυχτερινή περιοδεία από το ένα βερολινέζικο κέντρο στο άλλο. Ακόμα κι ο μοναδικός συνάδερφος του Γιοχάνες που τον βοηθά, ο Χάιλμπουτ, βρίσκει στο γυμνισμό διέξοδο από τον καθωσπρεπισμό των γύρω του· «επαναστατεί», μα δεν ξεφεύγει από την παντοδυναμία της ύλης.

Ούτε καν η ταινία που παρακολουθούν ένα βράδυ οι Πίνεμπεργκ στον κινηματογράφο κάτω από το σπίτι τους δεν προσφέρει την παραμικρή φυγή ή παραμυθία· απεναντίας, αδυσώπητα αποτυπωμένη στο σελιλόιντ είναι η ζωή τους, που σ’ όλο το βιβλίο η νατουραλιστική ματιά του Χανς Φάλαντα την περιγράφει με πνιγερή διεξοδικότητα, αλλά όχι χωρίς τρυφερότητα και συμπόνια.

Το Και τώρα, ανθρωπάκο; (Kleiner Mann, was nun?, 1932), μεταφρασμένο από την Ιωάννα Αβραμίδου με γλυκύτητα και ζεστασιά που μας βοηθούν να νιώσουμε αυτούς τους μικρούς ανθρώπους και να συγκινηθούμε με τις καθημερινές τους αγωνίες, είναι το τρίτο μυθιστόρημα του Φάλαντα. Είχε μεμιάς τεράστια επιτυχία με το που κυκλοφόρησε, μεταφράστηκε στα αγγλικά κι επιλέχθηκε από το Book-of-the-Month Club στις Ηνωμένες Πολιτείες, και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο, πρώτα στη Γερμανία, το 1933, και κατόπιν με επιτυχία στο Χόλιγουντ, με τίτλο Little Man, What Now?, το 1934. Ο Τόμας Μαν το χαρακτήρισε «οδυνηρά πιστό στη ζωή» κι ο Γκράχαμ Γκρην το εγκωμίασε για τους «εξαίρετους» χαρακτήρες του.

* Η κεντρική φωτογραφία είναι από την μεταφορά του μυθιστορήματος στον κινηματογράφο από τον Frank Borzage (1934). 

* Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ είναι συγγραφέας και μεταφραστής. 
Τελευταίο του βιβλίο, η νουβέλα «Μαύρο νερό» (εκδ. Κίχλη).


Απόσπασμα από το βιβλίο

«Μόλις πριν λίγο βγήκε από του Λέμαν, προσωπάρχη των Καταστημάτων Μάντελ, ζήτησε μια θέση εκεί και την πήρε, μια επαγγελματική συναλλαγή πολύ απλή. Αλλά κάπου μέσα του ο Πίνεμπεργκ νιώθει ότι εξαιτίας αυτής της συναλλαγής, και παρόλο που βρίσκεται πάλι από την πλευρά εκείνων που βγάζουν τα προς το ζην, νιώθει πιο κοντά σ’ αυτούς που δεν κερδίζουν τίποτε παρά σ’ αυτούς που κερδίζουν πολλά. Είναι ένας απ’ αυτούς, μπορεί από τη μια μέρα στην άλλη να βρεθεί κι αυτός εδώ να περιμένει, δε μπορεί να κάνει τίποτε γι’ αυτό, τίποτε δεν τον προστατεύει. Αλληλεγγύη των υπαλλήλων, έκκληση στον γερμανικό λαό, η εθνική κοινότητα, υπάρχει μόνο μια κοινότητα, η μικροβιακή κοινότητα, δεν πα να ψοφήσεις, τι σημασία έχει, υπάρχουν εκατομμύρια σαν εσένα».


fallada what nowΚαι τώρα, ανθρωπάκο;
Hans Fallada
Μτφρ. Ιωάννα Αβραμίδου
Εκδ. Gutenberg 2016
Σελ. 640, τιμή εκδότη €23,00
 
politeia link more
 
 
 
 
 

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ HANS FALLADA

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Οι ξαδέλφες» της Αουρόρα Βεντουρίνι (κριτική) – Ιστορία μιας μοναδικής κι αλλόκοτης οικογένειας

«Οι ξαδέλφες» της Αουρόρα Βεντουρίνι (κριτική) – Ιστορία μιας μοναδικής κι αλλόκοτης οικογένειας

Για το βιβλίο της Αουρόρα Βεντουρίνι (Aurora Ventoyrini) «Οι ξαδέλφες» (μτφρ. Μαρία Αθανασιάδου, Θεώνη Κάμπρα, Αλίκη Μανωλά, Ιφιγένεια Ντούμη, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Carnivora). Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία του Αλεχάντρο Γιοντορόφσκι «Santa Sangre» (1989).

...
«Stella Maris» του Κόρμακ ΜακΚάρθι (κριτική) – Όλη η Αμερική του 20ού αιώνα σε ένα ψυχιατρείο

«Stella Maris» του Κόρμακ ΜακΚάρθι (κριτική) – Όλη η Αμερική του 20ού αιώνα σε ένα ψυχιατρείο

Για το μυθιστόρημα του Κόρμακ ΜακΚάρθι (Cormac McCarthy) «Stella Maris» (μτφρ. Γιώργος Κυριαζής, εκδ. Gutenberg). Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία «God's Crooked Lines» του Oriol Paulo.

Γράφει ο Γιάννης Χατζηκρυστάλλης

...
100 χρόνια με την «κυρία Νταλογουέι»: Γιατί τη διαβάζουμε σήμερα

100 χρόνια με την «κυρία Νταλογουέι»: Γιατί τη διαβάζουμε σήμερα

Για το εμβληματικό μυθιστόρημα της Βιρτζίνια Γουλφ [Virginia Woolf] «Η κυρία Νταλογουέι» που κυκλοφόρησε σαν σήμερα, ακριβώς πριν από 100 χρόνια, στις 14 Μαΐου 1925. Με αυτή την αφορμή, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο συλλεκτική έκδοση σε μετάφραση Κωνσταντίνας Τριανταφυλλόπουλου και εξώφυλλο της Μάριας Μπαχά....

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Οι ξαδέλφες» της Αουρόρα Βεντουρίνι (κριτική) – Ιστορία μιας μοναδικής κι αλλόκοτης οικογένειας

«Οι ξαδέλφες» της Αουρόρα Βεντουρίνι (κριτική) – Ιστορία μιας μοναδικής κι αλλόκοτης οικογένειας

Για το βιβλίο της Αουρόρα Βεντουρίνι (Aurora Ventoyrini) «Οι ξαδέλφες» (μτφρ. Μαρία Αθανασιάδου, Θεώνη Κάμπρα, Αλίκη Μανωλά, Ιφιγένεια Ντούμη, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Carnivora). Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία του Αλεχάντρο Γιοντορόφσκι «Santa Sangre» (1989).

...
Φραγκίσκος: Ο Πάπας της «Εκκλησίας του λαού του Θεού»

Φραγκίσκος: Ο Πάπας της «Εκκλησίας του λαού του Θεού»

Για την αυτοβιογραφία του Πάπα Φραγκίσκου με τίτλο «Ελπίδα, η αυτοβιογραφία» που κυκλοφορεί σε μετάφραση Άννας Παπασταύρου από τις εκδόσεις Gutenberg. 

Γράφει ο Γιώργος Σιακαντάρης

Είμαι πάντοτε επιφυλακτικός απέναντι στις αυτοβιογραφίες, αν και έ...

«Δεν έχω ανάσα» του Λουίζ Σβαρτς (κριτική) – Αντιμέτωπος με το θεριό της κατάθλιψης

«Δεν έχω ανάσα» του Λουίζ Σβαρτς (κριτική) – Αντιμέτωπος με το θεριό της κατάθλιψης

Για το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Λουίζ Σβαρτς (Luiz Schwarcz) «Δεν έχω ανάσα» (μτφρ. Μαρία Παπαδήμα, εκδ. Ίκαρος).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Ο Λουίζ Σβαρτζ είναι ένας από τους σημαντικότερους εκδότες της Βρ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις» της Λένας Κορομηλά (προδημοσίευση)

«Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις» της Λένας Κορομηλά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Λένας Κορομηλά «Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ιωλκός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στο τρένο; είπες.

...
«Η σιωπή του κελιού» του Μεχμέτ Ατές (προδημοσίευση)

«Η σιωπή του κελιού» του Μεχμέτ Ατές (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Μεχμέτ Ατές «Η σιωπή του κελιού», το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίμετρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πάντα έλεγαν: «Συνήθως έρχονται γύρω στις έξι, έξι κα...

«Δεν θα τελειώσει έτσι» των Νίκι Φρεντς (προδημοσίευση)

«Δεν θα τελειώσει έτσι» των Νίκι Φρεντς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα των Νίκι Φρεντς [Nicci French] «Δεν θα τελειώσει έτσι» (μτφρ. Κίκα Κραμβουσάνου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Κίρα άκουγε αν...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μια ανασκόπηση της ελληνικής διηγηματογραφίας των τελευταίων πενήντα ετών σε 50 αντιπροσωπευτικά κείμενα. Σε πόσες κατηγορίες μπορούν να ταξινομηθούν τα διηγήματα (της μνήμης, πολιτικά, ερωτικά, αστυνομικά κ.ά.) και ποιοι οι σημαντικοί εκπρόσωποι της κάθε μιας; Στην κεντρική εικόνα, ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1...

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Η εξέλιξη της τεχνολογίας, η δίκη του Γαλιλαίου, η αποδοχή του θανάτου, αλλά και οι προκαταλήψεις μας για τους τσιγγάνους. Δέκα βιβλία που θα μας γεννήσουν πολλά ερωτήματα και θα μας δώσουν απαντήσεις.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Δέκα πρόσφατα βιβλία πεζογραφίας από όλον τον κόσμο, γραμμένα από γυναίκες, με πρωταγωνίστριες θηλυκότητες, που απευθύνονται σε όλους. Ιστορίες για τις ηχηρές ή σιωπηρές επαναστάσεις των γυναικών εντός και εκτός των έμφυλων ρόλων τους, τις εκφάνσεις της αυτενέργειας και χειραφέτησής τους. Μυθιστορήματα και διηγήματα...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ