little man what now 2

Για το μυθιστόρημα του Hans Fallada «Και τώρα, ανθρωπάκο;» (μτφρ. Ιωάννα Αβραμίδου, εκδ. Gutenberg)

Του Μιχάλη Μακρόπουλου

Το ζεύγος Πίνεμπεργκ –η Έμα, το «Μανάρι», κι ο Γιοχάνες, ο «Μικρός» της– έχουν μετακομίσει πλέον από τη μικρή πόλη –το Ντούχεροβ, όπου ο Γιοχάνες έχασε τη δουλειά του στο Κατάστημα Κλάινχολτς, που εμπορεύεται δημητριακά, ζωοτροφές και λιπάσματα– και ξανά μετακομίσει από τη βερολινέζικη κατοικία της φράου Πίνεμπεργκ, της μητέρας του Γιοχάνες, μιας γυναίκας ανήθικης και παραδόπιστης, που συζεί με τον εραστή της, τον Γιάχμαν, και τα βράδια «ψυχαγωγεί» συντροφιές στο σπίτι της· και τώρα κατοικούν σε μια τρύπα πάνω από έναν κινηματογράφο, όπου περιμένουν να γεννήσει η Έμα το πρώτο τους παιδί. Χάρη στον αντιφατικό μα όχι κι άπονο Γιάχμαν, ο Γιοχάνες, ένας «κανονικός άνθρωπος, κανονικά ήσυχος, κανονικά φοβητσιάρης», έχει βρει ξανά δουλειά, στο τμήμα ανδρικού ρουχισμού του Πολυκαταστήματος Μάντελ, και η έγκυος Έμα, λογαριάζοντας πως θα έχουν μισθό 200 μάρκα το μήνα, συντάσσει έναν ΤΑΚΤΙΚΟ ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ, υπολογίζοντας στα 62 μάρκα τις δαπάνες για τρόφιμα (βούτυρο και μαργαρίνη, αβγά, κρέας, αλλαντικά και τυροκομικά, κ.λπ.), και στα 134 μάρκα τα διάφορα έξοδα (ασφάλειες και φόροι, εισφορά στην Εργ. Πρόνοια, ενοίκιο, θέρμανση, κ.λπ.) –υπόλοιπο, 4 μάρκα–, και τον υπογράφουν και οι δύο.

Αυτό το στρίμωγμα, και η προσπάθεια να βγει ο μήνας, μήπως είναι πράγματα γνώριμα σε κάποιους από εμάς;

altΤούτη δω η λογοτεχνία, του Χανς Φάλαντα, είναι λογοτεχνία κοινών μικρών ανθρώπων και τετριμμένων συμφορών. Πρώτα βάζουν στη δουλειά νόρμα, κι ο Γιοχάνες παλεύει να την πιάσει, και τέλος τον απολύουν – και το αντρόγυνο βρίσκεται να μένει ενδεές σε μια παράγκα έξω από την πόλη, αυτός ήδη στον δεύτερο χρόνο ανεργίας, εκείνη οικονομώντας κάποια χρήματα με ραψίματα και καρικώματα, και με τον Μπόμπιρα να έχει γεννηθεί, μοναδικό φως στη μουντή ζωή του Γιοχάνες.

Στο μυθιστόρημα του Φάλαντα, όλοι μιλάνε για λεφτά, όλοι κυνηγούν τα λεφτά – είτε γιατί τα στερούνται, είτε γιατί δεν τα χορταίνουν. 

Μα πίσω από το μικροαστικό δράμα των Πίνεμπεργκ, και υπαίτιά του, αναδεύεται και κοχλάζει μια κοινωνία δέσμια της ύλης (και ναζιστική οσονούπω). Στο μυθιστόρημα του Φάλαντα, όλοι μιλάνε για λεφτά, όλοι κυνηγούν τα λεφτά – είτε γιατί τα στερούνται, είτε γιατί δεν τα χορταίνουν. Όλα είναι ύλη – μια ύλη ακαταπράυντη: από τη φιλοχρηματία της φράου Πίνεμπεργκ και των εργοδοτών του Γιοχάνες, ως τα χτυπήματα κάτω από τη μέση και τις σπιουνιές που καταφέρνει ο ένας υπάλληλος στον άλλον, στην αμείλικτη προσπάθειά τους να πιάσουν τη νόρμα, κι ως τα γυμνά σώματα των χορευτριών, όταν ο χουβαρντάς Γιάχμαν παίρνει το ζεύγος Πίνεμπεργκ σε μια νυχτερινή περιοδεία από το ένα βερολινέζικο κέντρο στο άλλο. Ακόμα κι ο μοναδικός συνάδερφος του Γιοχάνες που τον βοηθά, ο Χάιλμπουτ, βρίσκει στο γυμνισμό διέξοδο από τον καθωσπρεπισμό των γύρω του· «επαναστατεί», μα δεν ξεφεύγει από την παντοδυναμία της ύλης.

Ούτε καν η ταινία που παρακολουθούν ένα βράδυ οι Πίνεμπεργκ στον κινηματογράφο κάτω από το σπίτι τους δεν προσφέρει την παραμικρή φυγή ή παραμυθία· απεναντίας, αδυσώπητα αποτυπωμένη στο σελιλόιντ είναι η ζωή τους, που σ’ όλο το βιβλίο η νατουραλιστική ματιά του Χανς Φάλαντα την περιγράφει με πνιγερή διεξοδικότητα, αλλά όχι χωρίς τρυφερότητα και συμπόνια.

Το Και τώρα, ανθρωπάκο; (Kleiner Mann, was nun?, 1932), μεταφρασμένο από την Ιωάννα Αβραμίδου με γλυκύτητα και ζεστασιά που μας βοηθούν να νιώσουμε αυτούς τους μικρούς ανθρώπους και να συγκινηθούμε με τις καθημερινές τους αγωνίες, είναι το τρίτο μυθιστόρημα του Φάλαντα. Είχε μεμιάς τεράστια επιτυχία με το που κυκλοφόρησε, μεταφράστηκε στα αγγλικά κι επιλέχθηκε από το Book-of-the-Month Club στις Ηνωμένες Πολιτείες, και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο, πρώτα στη Γερμανία, το 1933, και κατόπιν με επιτυχία στο Χόλιγουντ, με τίτλο Little Man, What Now?, το 1934. Ο Τόμας Μαν το χαρακτήρισε «οδυνηρά πιστό στη ζωή» κι ο Γκράχαμ Γκρην το εγκωμίασε για τους «εξαίρετους» χαρακτήρες του.

* Η κεντρική φωτογραφία είναι από την μεταφορά του μυθιστορήματος στον κινηματογράφο από τον Frank Borzage (1934). 

* Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ είναι συγγραφέας και μεταφραστής. 
Τελευταίο του βιβλίο, η νουβέλα «Μαύρο νερό» (εκδ. Κίχλη).


Απόσπασμα από το βιβλίο

«Μόλις πριν λίγο βγήκε από του Λέμαν, προσωπάρχη των Καταστημάτων Μάντελ, ζήτησε μια θέση εκεί και την πήρε, μια επαγγελματική συναλλαγή πολύ απλή. Αλλά κάπου μέσα του ο Πίνεμπεργκ νιώθει ότι εξαιτίας αυτής της συναλλαγής, και παρόλο που βρίσκεται πάλι από την πλευρά εκείνων που βγάζουν τα προς το ζην, νιώθει πιο κοντά σ’ αυτούς που δεν κερδίζουν τίποτε παρά σ’ αυτούς που κερδίζουν πολλά. Είναι ένας απ’ αυτούς, μπορεί από τη μια μέρα στην άλλη να βρεθεί κι αυτός εδώ να περιμένει, δε μπορεί να κάνει τίποτε γι’ αυτό, τίποτε δεν τον προστατεύει. Αλληλεγγύη των υπαλλήλων, έκκληση στον γερμανικό λαό, η εθνική κοινότητα, υπάρχει μόνο μια κοινότητα, η μικροβιακή κοινότητα, δεν πα να ψοφήσεις, τι σημασία έχει, υπάρχουν εκατομμύρια σαν εσένα».


fallada what nowΚαι τώρα, ανθρωπάκο;
Hans Fallada
Μτφρ. Ιωάννα Αβραμίδου
Εκδ. Gutenberg 2016
Σελ. 640, τιμή εκδότη €23,00
 
politeia link more
 
 
 
 
 

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ HANS FALLADA

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Στο σπίτι των ονείρων» της Κάρμεν Μαρία Ματσάδο (κριτική) – Γιατί μια κουίρ γυναίκα παραμένει σε μια κακοποιητική σχέση;

«Στο σπίτι των ονείρων» της Κάρμεν Μαρία Ματσάδο (κριτική) – Γιατί μια κουίρ γυναίκα παραμένει σε μια κακοποιητική σχέση;

Για το βιβλίο της Κάρμεν Μαρία Ματσάδο «Στο σπίτι των ονείρων»  (μτφρ. Άγγελος Αγγελίδης, Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα, πλάνο από την ταινία Ταρ, του Τοντ Φιλντ, όπου μεταξύ άλλων παρουσιάζεται μια κακοποιητική σχέση ανάμεσα σε δύο γυναίκες.

Γράφει η ...

«Η νύχτα θα είναι μεγάλη» του Σαντιάγκο Γκαμπόα (κριτική) – Ένα καθαρόαιμο πολιτικό και κοινωνικό θρίλερ με φόντο την Κολομβία

«Η νύχτα θα είναι μεγάλη» του Σαντιάγκο Γκαμπόα (κριτική) – Ένα καθαρόαιμο πολιτικό και κοινωνικό θρίλερ με φόντο την Κολομβία

Για το μυθιστόρημα του Σαντιάγκο Γκαμπόα [Santiago Gamboa] «Η νύχτα θα είναι μεγάλη» (μτφρ. Δήμητρα Σταυρίδου, εκδ. Διόπτρα). Ο γνωστός Κολομβιανός συγγραφέας θα βρίσκεται σε λίγες μέρες στην Αθήνα, στο πλαίσιο του 15ου Φεστιβάλ ΛΕΑ, και στη συνέχεια στα Χανιά, στο 2ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων. 

...
«Το δώρο του Χάμπολντ» του Σολ Μπέλοου (κριτική)

«Το δώρο του Χάμπολντ» του Σολ Μπέλοου (κριτική)

Για το μυθιστόρημα που χάρισε στον Σολ Μπέλοου [Saul Bellow, 1915-2005] το Πούλιτζερ το 1976, «Το δώρο του Χάμπολντ» (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εισαγωγή: Jeffrey Eugenides, εκδ. Gutenberg). 

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ήλιος με ξιφολόγχες» του Γιώργου Σκαμπαρδώνη (κριτική) – Μεσοπόλεμος εντός, εκτός και επί ταυτά

«Ήλιος με ξιφολόγχες» του Γιώργου Σκαμπαρδώνη (κριτική) – Μεσοπόλεμος εντός, εκτός και επί ταυτά

Για το μυθιστόρημα του Γιώργου Σκαμπαρδώνη «Ήλιος με ξιφολόγχες» (εκδ. Πατάκη).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το τελευταίο μυθιστόρημα του Γιώργου Σκαμπαρδώνη ξεκινάει άκρως δελεαστικά. Εν έτει 1931 μια τυχαία φωτιά σε χαμοκέλα της Θεσσαλο...

«Στο σπίτι των ονείρων» της Κάρμεν Μαρία Ματσάδο (κριτική) – Γιατί μια κουίρ γυναίκα παραμένει σε μια κακοποιητική σχέση;

«Στο σπίτι των ονείρων» της Κάρμεν Μαρία Ματσάδο (κριτική) – Γιατί μια κουίρ γυναίκα παραμένει σε μια κακοποιητική σχέση;

Για το βιβλίο της Κάρμεν Μαρία Ματσάδο «Στο σπίτι των ονείρων»  (μτφρ. Άγγελος Αγγελίδης, Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα, πλάνο από την ταινία Ταρ, του Τοντ Φιλντ, όπου μεταξύ άλλων παρουσιάζεται μια κακοποιητική σχέση ανάμεσα σε δύο γυναίκες.

Γράφει η ...

Άνα Μαρία Σούα: «Η ζωή είναι τρελή, παράλογη, κωμική και τραγική – το ίδιο και οι ιστορίες μου!»

Άνα Μαρία Σούα: «Η ζωή είναι τρελή, παράλογη, κωμική και τραγική – το ίδιο και οι ιστορίες μου!»

Συνέντευξη με την Αργεντινή συγγραφέα Άνα Μαρία Σούα [Ana María Shua], με αφορμή την ανθολογία διηγημάτων της «Σκυλίσια ζωή και άλλες ακροβασίες» (μτφρ. Άννα Βερροιοπούλου, εκδ. Βακχικόν). Η συγγραφέας θα βρεθεί στην Αθήνα τις επόμενες μέρες, καλεσμένη του 15ου Φεστιβάλ ΛΕΑ.

Συνέ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Έρωτες, έρωτες, έρωτες» του Βαγγέλη Ραπτόπουλου (προδημοσίευση)

«Έρωτες, έρωτες, έρωτες» του Βαγγέλη Ραπτόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βαγγέλη Ραπτόπουλου «Έρωτες, έρωτες, έρωτες» – δώδεκα ιστορίες με πρωταγωνιστές που επιμένουν να παλεύουν για την ικανοποίηση της ερωτικής τους επιθυμίας. Δώδεκα παραλλαγές πάνω στο ίδιο θέμα, με την τελευταία και μεγαλύτερη να αγκαλιάζει όλες τις προηγούμενες. Κυκλο...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Λογοτεχνία, έμφυλες ταυτότητες, πατριαρχία, φεμινιστικό κίνημα, γυναικεία γραφή. Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ*, Λύο Καλοβυρνάς φωτίζουν όψεις ενός ζητήματος που μας αφορά περισσότερο απ΄ όσο ίσως πιστεύουμε, ενώ ακολουθεί επιλογή βιβλίων ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας από τις πρόσφατες ...

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ