alt

Για το μυθιστόρημα του Joseph Roth, «Η κρύπτη των καπουτσίνων» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Άγρα).

Του Νίκου Ξένιου

Η Κρύπτη των Καπουτσίνων (Die Kapuzinergruft, 1938) κυκλοφορεί, για δεύτερη φορά στην Ελλάδα, σε μετάφραση Μαρίας Αγγελίδου, από τις εκδόσεις «Άγρα». Η άνοδος του Χίτλερ στην εξουσία, το 1933, έχει σηματοδοτήσει την εξορία του Ροτ στο Παρίσι. Ο άπατρις πλέον συγγραφέας αποχαιρετά οριστικά το ηγεμονικό σύμπαν της Αυστροουγγαρίας, με τη διεθνική σύνθεση και τις ποικίλες αισθήσεις.Καθιερωμένος ως αρθρογράφος της «Frankfurter Zeitung», έχει ήδη δημοσιεύσει το Εμβατήριο Ραντέτσκι, όπου περιέγραφε τις τελευταίες μέρες της μοναρχίας των Αψβούργων, ώστε χαίρει της εκτίμησης των διανοουμένων, τόσο της παλιάς αυτοκρατορίας, όσο και της υπόλοιπης Ευρώπης.

Νοσταλγός μιας τελειωμένης εποχής

Χωρίς να έχει την πρόθεση να απαρνηθεί τις ρίζες του, ο Ροτ δίνει ιδιαίτερη σημασία στη σχέση του με τον καθολικισμό. Στο τέλος του Εμβατηρίου Ραντέτσκι πεθαίνει ο εγγονός του ιδρυτή της δυναστείας Τρόττα, κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ η Κρύπτη των Καπουτσίνων ξεκινά το 1913 και τελειώνει με το Anschluss, το 1938: το βιβλίο γράφηκε βιαστικά, προκειμένου να επιβιώσει ο Ροτ, που μάλιστα εκείνη την εποχή είχε παραδοθεί τελείως στον αλκοολισμό. Πλάθοντας το ιστορικό της οικογένειας Τρόττα, ο Ροτ βασίζει την τραγικότητα της μητέρας του ήρωα σε μια εμμονή, και το ίδιο κάνει και με τα άλλα πρόσωπα της νεανικής του παρέας.

Το λογοτεχνικό πρόσωπο που πλάθει ο Γιόζεφ Ροτ -ως ένα βαθμό αυτοβιογραφούμενος- διακρίνεται από την «αριστοκρατική», νηφάλια απαξίωση της ιδιοκτησίας του, από τη βαθμιαία ένταξη σε ένα διηνεκές, άχρονο παρόν έκπτωσης των αξιών του.

Ο νεαρός βαρόνος Τρόττα βιώνει την παρακμή του παλιού αυστριακού μεγαλείου ως προσωπικό του αφανισμό: σφραγισμένος από εμμονή στην Αυστροουγγαρία και στον εβραϊκό τρόπο ζωής ο Τρόττα περνά τη λαμπερή και επιφανειακή νιότη του ανέμελα μέχρι την έναρξη του πολέμου, οπότε και αποκτούν υπόσταση όλα τα μικροαστικά όνειρα που ως νέος περιφρονούσε. Κυριαρχημένος από την αίσθηση του επικείμενου τέλους[1], με τα «οστεώδη δάκτυλα του θανάτου» να κυριαρχούν πάνω από το ποτήρι του, ο Τρόττα σπεύδει να παντρευτεί την εκλεκτή της καρδιάς του και ν’ αποχαιρετήσει τη μητέρα του, με μια τελετουργία που υποβιβάζει το ουσιώδες εις όφελος της κομψής ψευδαίσθησης. Αντιλαμβανόμενος σαρκαστικά την παρακμή και την πτώση όλων των συνιστωσών ενός κόσμου όπου ο ταξικός προσδιορισμός προσέδιδε τεχνηέντως νόημα στα πράγματα, αυτός ο ιδαλγός υπομένει στωικά τη σύλληψη και την εξορία στη Σιβηρία, αναπτύσσοντας μιαν ιδιότυπη αντίληψη συντροφικότητας και σταδιακά αναδιπλούμενος στον παλιό του εαυτό. Το λογοτεχνικό πρόσωπο που πλάθει ο Γιόζεφ Ροτ -ως ένα βαθμό αυτοβιογραφούμενος- διακρίνεται από την «αριστοκρατική», νηφάλια απαξίωση της ιδιοκτησίας του, από τη βαθμιαία ένταξη σε ένα διηνεκές, άχρονο παρόν έκπτωσης των αξιών του, από την αγκίστρωση σε σχήματα ιδεολογικά και αισθητικές αποτιμήσεις ενός παρελθόντος που φέρει εν σπέρματι τον ενταφιασμό των ελπίδων του.

Joseph Roth with Stefan Zweig in Ostende Belgium 1936
Ο Joseph Roth με τον Stefan Zweig
 

Εύθραυστος ανδρισμός

Ο Ροτ αναπαριστά λογοτεχνικά τη ρηχότητα στην αντιμετώπιση της ζωής από τους νέους αυστριακούς στρατιώτες του ancien régime με μια τρωτή, ευγενή εκδοχή του ανδρισμού και μελαγχολική αμφιθυμία απέναντι στη μιλιταριστική ιδιότητα, ως ασυμβίβαστη προς την ευαισθησία και την καλλιέργεια των ευγενών αυτών ανδρών. Ο πικραμένος, αποκαρδιωμένος άνδρας που αναδύεται από τις σελίδες του Ροτ δεν είναι διανοούμενος, αλλά με θυμοσοφικό τρόπο αναψηλαφεί τις ρίζες του, χλευάζει την εθελοτυφλία της μητέρας του, δυναμιτίζει τη βιωσιμότητα της ταξικής παράδοσης από την οποία κατάγεται[2] αντλώντας, παράλληλα, κάποιο είδος ικανοποίησης από αυτά τα «οστεώδη δάκτυλα του Θανάτου», που επαναλαμβάνονται πεισματικά ως μοτίβο μέσα στο βιβλίο, είτε από πρόθεση, είτε λόγω προχειρότητας του συγγραφέα. 

Στο τελευταίο κεφάλαιο ο Τρόττα επισκέπτεται το παλιό καφενείο της Βιέννης όπου σύχναζε η υψηλή κοινωνία της εποχής της Αυτοκρατορίας. Ξαφνικά μπαίνει ένας νέος με δερμάτινες μπότες, λευκό πουκάμισο και περίεργο καπέλο, για ν’ ανακοινώσει αυστηρά την πτώση της κυβέρνησης και την εγκαθίδρυση μιας «λαϊκής» κυβέρνησης Γερμανών. Με το Anschluss τελειώνει η αυστριακή αυτοκρατορία και το κομψό καφενείο σφαλίζει τις πόρτες του κρατώντας τον Τρόττα κλεισμένο μονάχο, σαν τάφος. Τα «οστεώδη δάκτυλα του Θανάτου» τον έχουν πια αγγίξει. Ο ήρωας κατευθύνεται, μέσα στη νύχτα προς την κρύπτη των Καπουτσίνων, όπου βρίσκονται ενταφιασμένοι οι τελευταίοι Αψβούργοι, και αποτίει έναν απονενοημένο φόρο τιμής. «Και τώρα; Τι κάνω εγώ, ένας Τρόττα;»

Ραγδαίος εκτοπισμός των εβραίων λογοτεχνών

Η φήμη του Στέφαν Τσβάιχ, η εκούσια εξορία του, η φιλία του με τον Γιόζεφ Ροτ, όλα προκαλούσαν το ενδιαφέρον του κοινού, ιδιαίτερα του αγγλοσαξονικού, που διέβλεπε το τέλος των ουτοπιών.

Ο «Αποχαιρετισμός στον Γιόζεφ Ροτ» του Στέφαν Τσβάιχ (στην κεντρική φωτό, οι δυο τους, στην Οστάνδη, το 1936), που περιλαμβάνεται στην έκδοση της Άγρας, παρουσιάζει τον θάνατο των φίλων ως τον οιωνό μιας ζοφερής εποχής που έρχεται και την οποία οι διανοούμενοι αδυνατούν να αναχαιτίσουν. Ο Τσβάιχ, με αυστριακό διαβατήριο που ίσχυε μέχρι το Anschluss του Μαρτίου του 1938, ταξίδευε στις Ηνωμένες Πολιτείες και στη Λατινική Αμερική και ένιωθε πως ζούσε στον «χρυσό αιώνα της ασφάλειας». Η αίσθηση όμως του κοσμοπολιτισμού δεν στάθηκε εξίσου απατηλή για όλους τους εβραίους συγγραφείς[3]: στα γραπτά του Χέρμαν Μπροχ μπορεί κανείς να συναντήσει μιαν εκδοχή της Βιέννης ως «πόλης της διακόσμησης, και όχι της Τέχνης»[4], μια πρώτη διατυπωμένη απαρέσκεια για τον αισθητισμό και την επιφανειακή προσέγγιση των σοβαρών ζητημάτων. Η φήμη του Στέφαν Τσβάιχ, η εκούσια εξορία του, η φιλία του με τον Γιόζεφ Ροτ, όλα προκαλούσαν το ενδιαφέρον του κοινού, ιδιαίτερα του αγγλοσαξονικού, που διέβλεπε το τέλος των ουτοπιών. Αλλά και μια πλειάδα άλλων διανοουμένων επίσης ανησυχούσε: ο Καρλ Κράους εντόπιζε μιαν ανεδαφική ανεμελιά στην πόλη των βαλς και της ανεργίας, ενώ ο Άρθουρ Σνίτσλερ πρώτος διαπίστωνε τη βαθμιαία αποδυνάμωση του φιλελευθερισμού, καθώς μεγάλα τμήματα μικροαστών πιεζόμενα οικονομικά και συντασσόμενα με την χριστιανοσοσιαλιστική κίνηση άρχισαν να επιτίθενται στους Εβραίους. Η αυτοκτονία του Ερνστ Τόλλερ στη Νέα Υόρκη σήμανε και την αρχή του τέλους του Ροτ, που έπεσε στην κατάθλιψη και στο ποτό, μέχρι που πέθανε από πνευμονία και delirium tremens στις 27 Μαΐου 1939. Η σύζυγός του, που βρισκόταν ήδη σε ψυχιατρική κλινική, δολοφονήθηκε με «ευθανασία» από τους Ναζί τον Ιούλιο του 1940. Και την ίδια χρονιά ο Τσβάιχ έφυγε για την Αμερική οριστικά, αποκαρδιωμένος από τις εξελίξεις στην Ευρώπη, ενώ στις 23 Φεβρουαρίου 1942 αυτοκτόνησε μαζί με τη δική του σύζυγο.

* Ο ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας.
Τελευταίο βιβλίο του, η νουβέλα «Το κυνήγι του βασιλιά Ματθία» (εκδ. Κριτική).


[1] «Μόνος και γέρος, μακρινός και κατά κάποιο τρόπο απολιθωμένος, ωστόσο κοντά σε όλους μας και πάντα παρών στο μεγάλο πολύχρωμο βασίλειο ζούσε και βασίλευε ο γέρος Κάιζερ Φραγκίσκος Ιωσήφ. Ίσως στ’ απόκρυφα βάθη των ψυχών μας να κοιμόνταν εκείνες οι βεβαιότητες, που ο κόσμος ονομάζει προαισθήματα, και πάνω απ’ όλα η βεβαιότητα πως ο γέρος Κάιζερ με κάθε μέρα που ζούσε πλησίαζε ακόμα περισσότερο το θάνατο και μαζί μ’ αυτόν και η μοναρχία, όχι τόσο η πατρίδα μας, όσο το βασίλειό μας, κάτι πιο μεγάλο, πιο πλατύ και ανώτερο από μιαν απλή πατρίδα»
[2]«Γιατί εγώ πίστευα εδώ και καιρό, από τότε ακόμα που γύρισα από τον πόλεμο, ότι κακώς ανήκα στον κόσμο των ζωντανών. Είχα συνηθίσει από παλαιά να παρατηρώ όλα εκείνα τα γεγονότα που οι εφημερίδες ονόμαζαν «ιστορικά», με το δίκαιο βλέμμα κάποιου που δεν ανήκει πια σ’ αυτό τον κόσμο! Εδώ και κάμποσο καιρό δεν ήμουν παρά κάποιος που ο θάνατος του είχε δώσει απεριόριστη άδεια! Και αυτός ο θάνατος μπορούσε κάθε στιγμή να διακόψει την άδειά μου. Τι με ενδιέφεραν, λοιπόν, οι υποθέσεις αυτού του κόσμου;» (Κρύπτη των Καπουτσίνων, σελ. 172)
[3] Η πλειοψηφία των Εβραίων ζούσε στις αγροτικές περιοχές της Ουγγαρίας, της Βοημίας και της σημερινής νότιας Πολωνίας, παρότι υπήρχαν σημαντικές κοινότητες στη Βιέννη, τη Βουδαπέστη, την Πράγα και άλλες μεγάλες πόλεις: από αυτές άλλωστε αναδύθηκε και ο υφέρπων αντισημιτισμός. Η Βιέννη δεν είχε πραγματοποιήσει πογκρόμ κατά των Εβραίων, ούτε είχε εφαρμόσει κάποια επίσημη αντισημιτική πολιτική, με αποτέλεσμα να προκαλεί μια ψευδεπίγραφη ασφάλεια στο εβραϊκό στοιχείο. Σύμφωνα με το αυστροουγγρικό σύνταγμα κάθε φυλή της αυτοκρατορίας είχε απαραβίαστο δικαίωμα στη διατήρηση και χρήση της δικής της εθνικότητας και γλώσσας. Η ισότητα όλων των εθιμικών γλωσσών (landesübliche Sprache) στο σχολείο, το γραφείο και τη δημόσια ζωή, αναγνωριζόταν από το κράτος. Ωστόσο, η παραδοσιακή γραφειοκρατική και κεφαλαιοκρατική ελίτ απαιτούσε την αναγνώριση των γερμανικών ως εθιμικής γλώσσας σε όλες τις περιοχές της αυτοκρατορίας, ενώ οι Γερμανοί δεν ήθελαν ν’ αποδεχθούν τις σλαβικές γλώσσες ως ισότιμες των γερμανικών. Ο Ροτ γεννήθηκε από εβραίους γονείς στο Μπρόντυ, μια μικρή πόλη στην Ανατολική Γαλικία (σημερινή Ουκρανία) και μιλούσε Γερμανικά από μικρή ηλικία.
[4] Χέρμαν Μπροχ «Ο Χόφμανσταλ και η εποχή του», εισαγωγή – μετάφραση Δημήτρης Πολυχρονάκης, εκδ. Πατάκης, 2003. σελ. 93
roth

Η κρύπτη των καπουτσίνων
Joseph Roth
Μτφρ. Μαρία Αγγελίδου
Άγρα 2014
Σελ. 264, τιμή εκδότη € 15,50

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ JOSEPH ROTH

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» της Ζόρα Νιλ Χέρστον (κριτική) – Ένα «τραγουδιστό» μυθιστόρημα για την ιστορία της μαύρης κοινότητας

«Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» της Ζόρα Νιλ Χέρστον (κριτική) – Ένα «τραγουδιστό» μυθιστόρημα για την ιστορία της μαύρης κοινότητας

Για το μυθιστόρημα της Ζόρα Νιλ Χέρστον [Zora Neale Hurston] «Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Αίολος). Κεντρική εικόνα: © Jessica Felicio (Unsplash).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Εμφα...

«Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» του Γκύντερ Γκρας (κριτική) – Ο ναζισμός και ο νάνος

«Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» του Γκύντερ Γκρας (κριτική) – Ο ναζισμός και ο νάνος

Για το μυθιστόρημα του Γκύντερ Γκρας [Günter Grass 1927-2015] «Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» [μτφρ. Τούλα Σιέτη, εκδ. Πατάκη].

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Οι «κακές» γλώσσες λένε ότι ο Γερμανός συγγραφέας πήρε το Βραβείο Νόμπελ το 1999 μόνο και μ...

«Β.» του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (κριτική) – Η προέλευση του κακού

«Β.» του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (κριτική) – Η προέλευση του κακού

Για το μυθιστόρημα του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (Steve Sem-Sandberg) «Β.» (μτφρ. Γιώργος Μαθόπουλος, εκδ. Αλεξάνδρεια). Στην κεντρική εικόνα, σκηνή από τη βασισμένη στο θεατρικό έργο του Γκέοργκ Μπύχνερ ταινία «Woyzeck» (1979).

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, στο φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, στο φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, κοσμούν το φετινό, πλουσιότατο και άκρως ερεθιστικό, πρόγραμμα της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. «Και τώρα, τι κάνουμε; Δεν περιμένουμε. Ούτε συνεχίζουμε αμέριμνοι. Μιλάμε και φωνάζουμε για τις πληγές, που πρέπει να τις νιώ...

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

Για την επανακυκλοφορία του βιβλίου της Γεωργίας Τάτση «Χορός στα ποτήρια» (εκδ. Βακχικόν, δύο νουβέλες). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία από την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Θίασος» (1974-’75) 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Iεροτελεστικός από τη...

Διαβάζοντας με τον Γιώργο Τζαβάρα

Διαβάζοντας με τον Γιώργο Τζαβάρα

Πρόσωπα από το χώρο των τεχνών, των ιδεών και του πολιτισμού, αποκαλύπτουν τον δικό τους αναγνωστικό χαρακτήρα, τη μύχια σχέση τους με το βιβλίο και την ανάγνωση. Σήμερα, ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Γιώργος Τζαβάρας.

Eπιμέλεια: Book Press

Ποιο βι...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ