puerto rican boys playing softball in brooklyns hiland park in new york city-390

Εκτός «αγέλης» θα βρεθεί ο ήρωας του μυθιστορήματος του Τζάστιν Τόρρες «Εμείς τα θηρία» (μτφρ. Θωμάς Σκάσσης, εκδ. Πατάκη).

Της Έλενας Μαρούτσου

Ο Τζάστιν Τόρρες, συγγραφέας του σύντομου αλλά πυκνού μυθιστορήματος Εμείς τα θηρία, ξέρει καλά για τι πράγμα μιλάει. Γεννημένος ο ίδιος από πατέρα Πορτορικανό και μητέρα Ιταλικής και Ιρλανδικής καταγωγής, καταπιάνεται να αφηγηθεί την ιστορία τριών αδελφών που μεγαλώνουν στο Μπρούκλυν, με γονείς παρόμοιας καταγωγής με τους δικούς του.

Με την ύλη της μνήμης

Όμως δεν είναι μόνο η ομοιότητα ανάμεσα σε αυτοβιογραφικά και μυθοπλαστικά στοιχεία που μ’ έκαναν να σκεφτώ πως ο Τόρρες «ξέρει πολύ καλά για τι πράγμα μιλάει». Το σύμπαν που χτίζει –ένα σπιτικό στο Μπρούκλυν όπου ο Πορτορικανός πατέρας δουλεύει περιστασιακά ως νυχτερινός φύλακας κι η λευκή μητέρα κάνει εναλλάξ πρωινές και βραδινές βάρδιες σε κάποιο εργοστάσιο καθώς και τα τρία αγόρια που μεγαλώνουν με υποτυπώδη επίβλεψη και εκπαίδευση– είναι φτιαγμένο με την ίδια την ύλη της μνήμης: τις αισθήσεις.

Oι λέξεις πηγάζουν απευθείας από το δέρμα, τα ρουθούνια, τη γλώσσα, τους μύες, τη ραχοκοκαλιά του αγοριού αυτού

Διαβάζοντας τις αναμνήσεις του αφηγητή από την παιδική μέχρι την όψιμη εφηβική ηλικία είχα την αίσθηση πως οι λέξεις πηγάζουν απευθείας από το δέρμα, τα ρουθούνια, τη γλώσσα, τους μύες, τη ραχοκοκαλιά του αγοριού αυτού που δύσκολα στην αρχή τον ξεχωρίζεις από τα αδέλφια του, μια που το δέρμα, η γλώσσα, τα ρουθούνια, οι μύες κι η ραχοκοκαλιά τους μοιάζουν να ανήκουν σε ένα μόνο πρόσωπο, ένα ζώο αστείο και επικίνδυνο, ένα ζώο που αναπνέει την αγάπη και τον φόβο που επικρατεί στο σπιτικό, ένα ζώο με έξι χέρια κι έξι πόδια, με τόσο συντονισμένη ανάσα και κίνηση όπως μόνο τα αδέλφια σε μια τέτοια οικογένεια μπορούν να βιώσουν.

torresΧωρίς σχόλια

Το μυθιστόρημα αυτό δεν είναι όμως μια ακόμα νοσταλγική ανασύσταση της παιδικής ηλικίας. Παρότι η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο Τόρρες είναι αρκετά πλούσια σε σχήματα λόγου, με αποτέλεσμα να αποκτά συχνά μια υφή ποιητικότητας, με αυτήν ακριβώς τη γλώσσα περιγράφει μια πραγματικότητα διόλου ποιητική. Ούτε όμως και ζοφερή. Θα έλεγα πως μέσα από τα μάτια του μικρού πρωταγωνιστή, του μάλλον πιο ευαίσθητου κι εκλεπτυσμένου απ’ τα τρία «αγρίμια», κατορθώνουμε να νιώσουμε κι εμείς στο πετσί μας το μείγμα αυτό από χάδια, ξυλοδαρμούς, δάκρυα, αγκαλιάσματα κι αποχωρισμούς που συνθέτουν την καθημερινότητα αυτής της οικογένειας. Τίποτα δεν αναλύεται, δεν εξηγείται, δεν σχολιάζεται. Όλα μεταφέρονται με αυτή την ξεχωριστή γλώσσα κατευθείαν στο πετσί του αναγνώστη. Άλλωστε, με αυτή την συνειδητή εκ μέρους του συγγραφέα έλλειψη σχολιασμού, αιτιολόγησης ή οποιασδήποτε άλλης διαμεσολάβησης του λογικού, συνάδει τόσο ο τίτλος του βιβλίου, όσο και το απόσπασμα από τους Νόμους του Πλάτωνα που έχει επιλέξει ο Τόρρες ως μότο στην έναρξη της αφήγησης.

 

«Υβριστότατον θηρίων»

Λέει λοιπόν ο Πλάτωνας (μτφ. Κουχτσόγλου): «Μα απ’ όλα τα ζώα το παιδί είναι το πιο δυσκολομεταχείριστο. Κι όσο είναι αδιαπαιδαγώγητη ακόμα η πηγή του λογικού, γίνεται πονηρό, ατίθασο, γεμάτο αυθάδεια, πιο πολύ απ’ όλα τα ζώα. Γι αυτό πρέπει να το δένουν με πολλά, ας πούμε, χαλινάρια». Στο αρχαίο, μάλιστα κείμενο, διακρίνουμε την φράση «υβριστότατον θηρίων», εξού υποθέτω και ο τίτλος, Εμείς τα θηρία, μια που αναφέρεται στα παιδιά. Συγκεκριμένα, δε, τα παιδιά αυτής της οικογένειας, όχι μόνο έχουν αδιαπαιδαγώγητη ακόμα, όπως λέει ο αρχαίος φιλόσοφος, την πηγή του λογικού, εξαιτίας της ηλικίας τους, αλλά και λόγω της οικονομικής, κοινωνικής και μορφωτικής κατάστασης των γονιών τους, δεν πρόκειται η πηγή της λογικής να διαπαιδαγωγηθεί ποτέ. Τα θηρία, λοιπόν, θα παραμείνουν θηρία.

Ο μόνος που θα απομακρυνθεί από το κοπάδι των θηρίων, λόγω της ευφυΐας, της γλωσσικής του υπεροχής και της σεξουαλικής του ιδιαιτερότητας, αυτός και θα υποστεί της συνέπειες εκ μέρους των υπόλοιπων θηρίων 

Ο μόνος που θα απομακρυνθεί από το κοπάδι των θηρίων, λόγω της ευφυΐας, της γλωσσικής του υπεροχής και της σεξουαλικής του ιδιαιτερότητας, αυτός και θα υποστεί της συνέπειες εκ μέρους των υπόλοιπων θηρίων. Και δεν μιλάω εδώ μόνο για τα παιδιά, μια που ο συγγραφέας, ενώ στην αρχή περιέβαλε την σχεδόν ζωώδη σωματική εγγύτητα των μελών της οικογένειας με μια εμφανή τρυφερότητα, προς το τέλος μας δείχνει και τα δόντια αυτής της αγέλης. Δεν θα σας αποκαλύψω την τελική θηριωδία. Σας διαβεβαιώ όμως πως, ενώ η αφήγηση ξεκίνησε βρέχοντας ανέμελα τα πόδια της στα νερά των αισθήσεων, θα βουτηχτεί μέχρι το λαιμό στα μαύρα νερά τους, χωρίς το σωσίβιο της λογικής.

*Η ΕΛΕΝΑ ΜΑΡΟΥΤΣΟΥ είναι συγγραφέας.

altΕμείς τα θηρία
Justin Torres
Μτφρ. Θωμάς Σκάσσης
Εκδ. Πατάκη 2014
Σελ. 176, τιμή € 11,90

alt

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Αυτό που δεν έχει όνομα» της Πιεδάδ Μπονέτ – Ύμνος στην ευθραυστότητα και αποδοχή της ασθένειας

«Αυτό που δεν έχει όνομα» της Πιεδάδ Μπονέτ – Ύμνος στην ευθραυστότητα και αποδοχή της ασθένειας

Για το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα της Πιεδάδ Μπονέτ (Piedad Bonnett) «Αυτό που δεν έχει όνομα» (μτφρ. Καλυψώ Αγγελοπούλου, εκδ. Κυψέλη).

Γράφει η Ιωάννα Φωτοπούλου

Θα ξεκινήσω λέγοντας πως το ...

«Άγγελος Εσμεράλντα» του Ντον ΝτεΛίλο (κριτική) – Ανατέμνοντας την κοινωνία της διακινδύνευσης

«Άγγελος Εσμεράλντα» του Ντον ΝτεΛίλο (κριτική) – Ανατέμνοντας την κοινωνία της διακινδύνευσης

Για τη συλλογή διηγημάτων του Ντον ΝτεΛίλο (Don DeLillo) «Άγγελος Εσμεράλντα – Εννέα ιστορίες» (μτφρ. Ελένη Γιαννακάκη, εκδ. Εστία).

Γράφει ο Μιχάλης Μοδινός 

Στην πρόσφατη συζήτησή μας με τον ...

«Ο καβγατζής της Βρέστης» του Ζαν Ζενέ (κριτική) – Κάθε άντρας σκοτώνει ό,τι αγαπά

«Ο καβγατζής της Βρέστης» του Ζαν Ζενέ (κριτική) – Κάθε άντρας σκοτώνει ό,τι αγαπά

Για το μυθιστόρημα του Ζαν Ζενέ (Jean Genet) «Ο καβγατζής της Βρέστης» (μτφρ. Ρίτα Κολαϊτη, εκδ. Μεταίχμιο). Κεντρική εικόνα: Από την ταινία «Ο καβγατζής» του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Στο λιμ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Καρίμ Κατάν: «Έγραψα για κάτι που χάνεται, είτε πρόκειται για την Παλαιστίνη είτε για την οικογένεια, τις σχέσεις»

Καρίμ Κατάν: «Έγραψα για κάτι που χάνεται, είτε πρόκειται για την Παλαιστίνη είτε για την οικογένεια, τις σχέσεις»

, «Προσπαθώ να μη διαχωρίζω τις επιρροές μου σε ανατολικές και δυτικές, καθώς είμαι ένα μείγμα διαμορφωμένο κι από τις δύο κουλτούρες», μας είπε ο Παλαιστίνιος συγγραφέας Καρίμ Κατάν (Karim Kattan). Τον συναντήσαμε στο 4ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων.

Συνέντευξη στον Σόλωνα Παπ...

Ιούλιος στο «Σπίτι του Ελύτη-Μουσείο»: Συναυλίες και ποιητικά δρώμενα

Ιούλιος στο «Σπίτι του Ελύτη-Μουσείο»: Συναυλίες και ποιητικά δρώμενα

Η ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη και άλλων μεγάλων δημιουργών θα ακουστεί μελοποιημένη στο «Σπίτι του Ελύτη-Μουσείο» τον Ιούλιο, σε δύο συναυλίες και ένα μουσικό δρώμενο.

Επιμέλεια: ...

Καλοκαίρι στην Καΐρειο Βιβλιοθήκη της Άνδρου – Παρουσίαση του δοκιμίου του Γιάννη Μαμάη «Κολοφώνες» και άλλες εκδηλώσεις

Καλοκαίρι στην Καΐρειο Βιβλιοθήκη της Άνδρου – Παρουσίαση του δοκιμίου του Γιάννη Μαμάη «Κολοφώνες» και άλλες εκδηλώσεις

Η Καΐρειος Βιβλιοθήκη της Άνδρου φιλοξενεί, μεταξύ άλλων, και την παρουσίαση του δοκιμίου του Γιάννη Μαμάη «Κολοφώνες – Η μνήμη της τελευταίας σελίδας» (εκδ. Gutenberg).

Επιμέλεια: Book Press

Ως ίδρυμα που προάγει την ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Ανί Ερνό [Annie Ernaux], «Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Ιουνίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τα σουπερμάρκετ και ο...

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Γιάννη Ζευγώλη «Η απόδραση της τελείας», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Σας μάζεψα, αγαπημένα μου σημεία, όλα εδώ για να σας ανακοινώσω την ...

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο [José Luís Peixoto], «Μου πέθανες» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Μπήκα σ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Καλοκαίρι 2025: «Διαβάζοντας σε ανοιχτούς ορίζοντες» – 50 λογοτεχνικά βιβλία για όλες τις διαθέσεις και για κάθε στιγμή

Καλοκαίρι 2025: «Διαβάζοντας σε ανοιχτούς ορίζοντες» – 50 λογοτεχνικά βιβλία για όλες τις διαθέσεις και για κάθε στιγμή

Διηγήματα, νουβέλες και μυθιστορήματα, σύγχρονα και κλασικά, όλα μαζί ανοίγουν μια αναγνωστική βεντάλια για όλες τις διαθέσεις και προτιμήσεις και για κάθε στιγμή. 

Επιλογή-κείμενα: Κώστας Αγοραστός, Διονύσης Μαρίνος

Π...

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 +1 βιογραφίες και αυτοβιογραφικά κείμενα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 +1 βιογραφίες και αυτοβιογραφικά κείμενα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Ανεξάρτητα από το αν καλύπτουν ολόκληρο τον κύκλο της ζωής ή ένας μέρος αυτής, οι βιογραφίες έχουν ως καταστατικό σκοπό να δείξουν όσα δεν φαίνονται, να αποκαλύψουν κίνητρα και να ερμηνεύσουν αποφάσεις. Έντεκα βιβλία από την πρόσφατη παραγωγή.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι βιογρα...

Πού πάει ο κόσμος μας: 50 βιβλία για την Ιστορία, την πολιτική, την κοινωνία, την επιστήμη

Πού πάει ο κόσμος μας: 50 βιβλία για την Ιστορία, την πολιτική, την κοινωνία, την επιστήμη

Επιλογή πενήντα βιβλίων από την πρόσφατη βιβλιοπαραγωγή, εστιάζοντας στην Ιστορία, ελληνική και διεθνή, στην πολιτική και τη φιλοσοφία, αλλά και σε βιβλία που αφορούν τον πολιτισμό, την κοινωνία, τη θρησκεία, την ψυχολογία, την επιστήμη. Πενήντα δοκίμια ή μελέτες που μπορούν να μας κάνουν καλύτερους και πιο ενημερωμ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ