puerto rican boys playing softball in brooklyns hiland park in new york city-390

Εκτός «αγέλης» θα βρεθεί ο ήρωας του μυθιστορήματος του Τζάστιν Τόρρες «Εμείς τα θηρία» (μτφρ. Θωμάς Σκάσσης, εκδ. Πατάκη).

Της Έλενας Μαρούτσου

Ο Τζάστιν Τόρρες, συγγραφέας του σύντομου αλλά πυκνού μυθιστορήματος Εμείς τα θηρία, ξέρει καλά για τι πράγμα μιλάει. Γεννημένος ο ίδιος από πατέρα Πορτορικανό και μητέρα Ιταλικής και Ιρλανδικής καταγωγής, καταπιάνεται να αφηγηθεί την ιστορία τριών αδελφών που μεγαλώνουν στο Μπρούκλυν, με γονείς παρόμοιας καταγωγής με τους δικούς του.

Με την ύλη της μνήμης

Όμως δεν είναι μόνο η ομοιότητα ανάμεσα σε αυτοβιογραφικά και μυθοπλαστικά στοιχεία που μ’ έκαναν να σκεφτώ πως ο Τόρρες «ξέρει πολύ καλά για τι πράγμα μιλάει». Το σύμπαν που χτίζει –ένα σπιτικό στο Μπρούκλυν όπου ο Πορτορικανός πατέρας δουλεύει περιστασιακά ως νυχτερινός φύλακας κι η λευκή μητέρα κάνει εναλλάξ πρωινές και βραδινές βάρδιες σε κάποιο εργοστάσιο καθώς και τα τρία αγόρια που μεγαλώνουν με υποτυπώδη επίβλεψη και εκπαίδευση– είναι φτιαγμένο με την ίδια την ύλη της μνήμης: τις αισθήσεις.

Oι λέξεις πηγάζουν απευθείας από το δέρμα, τα ρουθούνια, τη γλώσσα, τους μύες, τη ραχοκοκαλιά του αγοριού αυτού

Διαβάζοντας τις αναμνήσεις του αφηγητή από την παιδική μέχρι την όψιμη εφηβική ηλικία είχα την αίσθηση πως οι λέξεις πηγάζουν απευθείας από το δέρμα, τα ρουθούνια, τη γλώσσα, τους μύες, τη ραχοκοκαλιά του αγοριού αυτού που δύσκολα στην αρχή τον ξεχωρίζεις από τα αδέλφια του, μια που το δέρμα, η γλώσσα, τα ρουθούνια, οι μύες κι η ραχοκοκαλιά τους μοιάζουν να ανήκουν σε ένα μόνο πρόσωπο, ένα ζώο αστείο και επικίνδυνο, ένα ζώο που αναπνέει την αγάπη και τον φόβο που επικρατεί στο σπιτικό, ένα ζώο με έξι χέρια κι έξι πόδια, με τόσο συντονισμένη ανάσα και κίνηση όπως μόνο τα αδέλφια σε μια τέτοια οικογένεια μπορούν να βιώσουν.

torresΧωρίς σχόλια

Το μυθιστόρημα αυτό δεν είναι όμως μια ακόμα νοσταλγική ανασύσταση της παιδικής ηλικίας. Παρότι η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο Τόρρες είναι αρκετά πλούσια σε σχήματα λόγου, με αποτέλεσμα να αποκτά συχνά μια υφή ποιητικότητας, με αυτήν ακριβώς τη γλώσσα περιγράφει μια πραγματικότητα διόλου ποιητική. Ούτε όμως και ζοφερή. Θα έλεγα πως μέσα από τα μάτια του μικρού πρωταγωνιστή, του μάλλον πιο ευαίσθητου κι εκλεπτυσμένου απ’ τα τρία «αγρίμια», κατορθώνουμε να νιώσουμε κι εμείς στο πετσί μας το μείγμα αυτό από χάδια, ξυλοδαρμούς, δάκρυα, αγκαλιάσματα κι αποχωρισμούς που συνθέτουν την καθημερινότητα αυτής της οικογένειας. Τίποτα δεν αναλύεται, δεν εξηγείται, δεν σχολιάζεται. Όλα μεταφέρονται με αυτή την ξεχωριστή γλώσσα κατευθείαν στο πετσί του αναγνώστη. Άλλωστε, με αυτή την συνειδητή εκ μέρους του συγγραφέα έλλειψη σχολιασμού, αιτιολόγησης ή οποιασδήποτε άλλης διαμεσολάβησης του λογικού, συνάδει τόσο ο τίτλος του βιβλίου, όσο και το απόσπασμα από τους Νόμους του Πλάτωνα που έχει επιλέξει ο Τόρρες ως μότο στην έναρξη της αφήγησης.

 

«Υβριστότατον θηρίων»

Λέει λοιπόν ο Πλάτωνας (μτφ. Κουχτσόγλου): «Μα απ’ όλα τα ζώα το παιδί είναι το πιο δυσκολομεταχείριστο. Κι όσο είναι αδιαπαιδαγώγητη ακόμα η πηγή του λογικού, γίνεται πονηρό, ατίθασο, γεμάτο αυθάδεια, πιο πολύ απ’ όλα τα ζώα. Γι αυτό πρέπει να το δένουν με πολλά, ας πούμε, χαλινάρια». Στο αρχαίο, μάλιστα κείμενο, διακρίνουμε την φράση «υβριστότατον θηρίων», εξού υποθέτω και ο τίτλος, Εμείς τα θηρία, μια που αναφέρεται στα παιδιά. Συγκεκριμένα, δε, τα παιδιά αυτής της οικογένειας, όχι μόνο έχουν αδιαπαιδαγώγητη ακόμα, όπως λέει ο αρχαίος φιλόσοφος, την πηγή του λογικού, εξαιτίας της ηλικίας τους, αλλά και λόγω της οικονομικής, κοινωνικής και μορφωτικής κατάστασης των γονιών τους, δεν πρόκειται η πηγή της λογικής να διαπαιδαγωγηθεί ποτέ. Τα θηρία, λοιπόν, θα παραμείνουν θηρία.

Ο μόνος που θα απομακρυνθεί από το κοπάδι των θηρίων, λόγω της ευφυΐας, της γλωσσικής του υπεροχής και της σεξουαλικής του ιδιαιτερότητας, αυτός και θα υποστεί της συνέπειες εκ μέρους των υπόλοιπων θηρίων 

Ο μόνος που θα απομακρυνθεί από το κοπάδι των θηρίων, λόγω της ευφυΐας, της γλωσσικής του υπεροχής και της σεξουαλικής του ιδιαιτερότητας, αυτός και θα υποστεί της συνέπειες εκ μέρους των υπόλοιπων θηρίων. Και δεν μιλάω εδώ μόνο για τα παιδιά, μια που ο συγγραφέας, ενώ στην αρχή περιέβαλε την σχεδόν ζωώδη σωματική εγγύτητα των μελών της οικογένειας με μια εμφανή τρυφερότητα, προς το τέλος μας δείχνει και τα δόντια αυτής της αγέλης. Δεν θα σας αποκαλύψω την τελική θηριωδία. Σας διαβεβαιώ όμως πως, ενώ η αφήγηση ξεκίνησε βρέχοντας ανέμελα τα πόδια της στα νερά των αισθήσεων, θα βουτηχτεί μέχρι το λαιμό στα μαύρα νερά τους, χωρίς το σωσίβιο της λογικής.

*Η ΕΛΕΝΑ ΜΑΡΟΥΤΣΟΥ είναι συγγραφέας.

altΕμείς τα θηρία
Justin Torres
Μτφρ. Θωμάς Σκάσσης
Εκδ. Πατάκη 2014
Σελ. 176, τιμή € 11,90

alt

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

Για το μυθιστόρημα του Γιασουνάρι Καουαμπάτα [Yasunari Kawabata] «Η χώρα του χιονιού» (μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης, εκδ. Άγρα). Kεντρική εικόνα: από την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου σε σκηνοθεσία του Shirô Toyoda.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

Για το βιβλίο της Μάγκι Νέλσον [Maggie Nelson] «Σπουδή στο Μπλε» (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα: από την «Μπλε ταινία» του Κριστόφ Κισλόφσκι. 

Γράφει η Φανή Χατζή

Ήταν Νοέμβριος του 2020 ...

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

Για το μυθιστόρημα του Φόλκερ Κούτσερ [Volker Kutscher] «Λούνα Παρκ» (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα) και το μυθιστόρημα του Κρις Λόιντ [Chris Lloyd] «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» (μτφρ. Βασίλης Κοντόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο). Ιστορικά crime fiction με φόντο τον Μεσοπόλεμο και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κεντρική ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ