mankel360

Της Αργυρώς Μαντόγλου 

Ο Χένιγκ Μάνκελ χρησιμοποιώντας την αστυνομική ιστορία μυστηρίου ως όχημα, σ’ αυτό το δέκατο και τελευταίο έργο της σειράς με πρωταγωνιστή τον στοχαστικό ντετέκτιβ Κουρτ Βαλάντερ, θίγει θέματα που ταλάνισαν τη χώρα του, τη Σουηδία, τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς και την ίδια την έννοια της πολιτικής και του «πολιτικοποιημένου ανθρώπου»: Μέσα από τον ήρωά του εξετάζει τη συμμετοχή του πολίτη στα κρίσιμα γεγονότα του καιρού μας και προς το τέλος του μυθιστορήματος θα προβληματιστεί για τα ατροφικά αντανακλαστικά του, την έλλειψη εγρήγορσης απέναντι στις σημαντικές μεταβολές που επήλθαν καθώς και για τη διαφορά των ανθρώπων της δικής του γενιάς από εκείνη του πατέρα του.

Με όχημα την αστυνομική λογοτεχνία ο Μάνκελ εξετάζει τη συμμετοχή του πολίτη ενώ προβληματίζεται για τα ατροφικά αντανακλαστικά, την έλλειψη εγρήγορσης απέναντι στις σημαντικές μεταβολές καθώς και για τις διαφορές μεταξύ γενεών.

Θα υποψιαστεί πως ως μέλος μιας «ευημερούσας κοινότητας» πέρασε τη ζωή του «σε μια γυάλινη σφαίρα» και βλέποντας αυτή τη σφαίρα τώρα στα εξήντα του χρόνια να ραγίζει, την ώρα που ο ίδιος αισθάνεται αδύναμος μπροστά στα γηρατειά και στη μείωση των φυσικών και πνευματικών του αντοχών, αναρωτιέται για τη γενικότερη στάση του. Ο Βαλάντερ θα αναγκαστεί να αναγνωρίσει τις ανίερες συμμαχίες στις οποίες είχε συμπράξει η δημοκρατική του χώρα, όταν μάλλον τυχαία εμπλέκεται στην εξερεύνηση ενός εγκλήματος πολιτικής υφής που θα τον φέρει σε επαφή με ανθρώπους που λειτουργούσαν ως κατάσκοποι για πολλές δεκαετίες και μάλιστα σε νευραλγικές θέσεις του Βασιλικού σουηδικού ναυτικού. Ταυτόχρονα μέσα από την έρευνα ενός φόνου και μιας εξαφάνισης που συνδέονται με τις ιστορικές εξελίξεις στη χώρα του, θα αναγκαστεί να ερευνήσει και πλήθος χαρακτήρων: αθώων και ενόχων, κοντινών και μακρινών, ανθρώπων από το παρελθόν του και τον περίγυρό του. Η αστυνομική έρευνα ανάγεται σε μέσον εξερεύνησης της σκοτεινής πλευράς της ανθρώπινης φύσης, αλλά και ενός ολόκληρου λαού, ενώ κατά τη ροή της αφήγησης δεν λείπουν οι εύστοχες παρατηρήσεις για την ιδιοσυγκρασία των Σουηδών, την ακεραιότητα της δημοκρατίας τους, αλλά και για τις έννοιες της ελευθερίας, της αυτοθυσίας, της ανιδιοτέλειας και της αυτάρκειας.

Ταξίδι αυτογνωσίας

Ο Βαλάντερ με τρόπο διεισδυτικό παράλληλα με την έρευνα για την εξαφάνιση του απόστρατου αντιπλοίαρχου και της δολοφονίας της συζύγου του, καταγίνεται με μια πιο επώδυνη και δύσκολη έρευνα: την έρευνα των δικών του κινήτρων και τη διερεύνηση του δικού του σκιώδους παρελθόντος, καθώς αυτή η τελευταία του περιπέτεια θα καταλήξει σε ταξίδι αυτογνωσίας χωρίς γυρισμό.

Παλιά γεγονότα επανέρχονται και εξετάζονται, τα δεδομένα ανατρέπονται και παλιοί γρίφοι αναδύονται, δίνοντας μας αρκετές πληροφορίες από την προσωπική ιστορία του ντετέκτιβ. Μέλη της οικογένειας, παλαιότερες υποθέσεις, γυναίκες της ζωής του, παλιοί συμμαθητές και φίλοι επιστρέφουν να τον στοιχειώσουν και καθώς το παρελθόν όλο και καταλαμβάνει μεγαλύτερο μέρος στο μυαλό του το παρόν γίνεται όλο και πιο απειλητικό και η διαχείριση της πραγματικότητας όλο και πιο κοπιαστική.

mankell_photo

Το τέλος ενός ήρωα

Λίγο πριν το τέλος του μυθιστορήματος, ο δημιουργός του σε μόλις δυο παραγράφους αποφασίζει να δώσει ένα τέλος στον πρωταγωνιστή του, έχοντας προηγηθεί μια λεπτομερής καταγραφή των συμπτωμάτων της ασθένειας του. Η «πτώση» αρχίζει όταν ο Βαλάντερ ξεχνάει το υπηρεσιακό του περίστροφο σε μια καφετέρια, θέτοντας το μεγαλύτερο μυστήριο που ο ντετέκτιβ καλείται να αντιμετωπίσει: τη φθορά των διανοητικών λειτουργιών του, την αμηχανία μπροστά στη συνεχή αδυναμία του να διακρίνει και να ερμηνεύσει τα φαινόμενα. «Ο Κουρτ Βαλάντερ περιδινήθηκε σ’ ένα σκοτάδι που λίγα χρόνια αργότερα τον μετέφερε στο άγνωστο σύμπαν … Ύστερα δεν υπάρχει τίποτα άλλο. Η ιστορία του Κουρτ Βάλαντερ τελειώνει, μια για πάντα».

Στο Φθινόπωρο του Κουρτ Βαλάντερ ο ντετέκτιβ δεν είναι μια καθησυχαστική παρουσία που επιλύει μυστήρια και η παρακμή της Σουηδικής κοινωνίας καθρεφτίζεται στη φθορά του δικού του σώματος, της ψυχικής του υγείας αλλά και στην πτώση του ηθικού του. Ο ήρωας του Μάνκελ μοιάζει να μεταλλάσσεται όλο και περισσότερο σε ένα σύμβολο: το σύμβολο του αγώνα της Σουηδίας να βρει τη θέση της στον κόσμο, την ώρα που ο ίδιος κατευθύνεται προς τη δύση του. Η μοναδική αισιόδοξη νότα είναι η γέννηση της εγγονής του η οποία συμβολίζει την πιθανότητα μιας ανανέωσης, την ύπαρξη κάτι νέου και ελπιδοφόρου που πλησιάζει και παίρνει τη σκυτάλη· αν και αυτό το νέο δεν έχει ακόμα κάνει τα πρώτα του βήματα, ούτε έχει πάρει συγκεκριμένη μορφή.

 

mankel_valander_exofylloΤο φθινόπωρο του Κουρτ Βαλάντερ
Χένινγκ Μάνκελ
Μετφρ: Λύο Καλοβυρνάς
Εκδόσεις Ψυχογιός, 2013
Τιμή € 17,70, σελ. 548

politeia-link

 

 

 

 

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ HENNING MANKELL ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η πόλη της νίκης», το νέο μυθιστόρημα του Σαλμάν Ρούσντι (κριτική) – Το έπος ενός ακατάβλητου παραμυθά

«Η πόλη της νίκης», το νέο μυθιστόρημα του Σαλμάν Ρούσντι (κριτική) – Το έπος ενός ακατάβλητου παραμυθά

Για το βιβλίο του Σαλμάν Ρούσντι [Salman Rushdie] «Η πόλη της νίκης» (μτφρ. Γιώργος Μπλάνας, εκδ. Ψυχογιός).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Θα μπορούσε να είχε γραφτεί η  ...

«Τρεις γυναίκες» του Ρόμπερτ Μούζιλ (κριτική) – Η υπονόμευση του αντρικού βλέμματος μέσα από τρεις ερωτικές τραγωδίες

«Τρεις γυναίκες» του Ρόμπερτ Μούζιλ (κριτική) – Η υπονόμευση του αντρικού βλέμματος μέσα από τρεις ερωτικές τραγωδίες

Για τον τόμο με τις τρεις νουβέλες του Ρόμπερτ Μούζιλ (Robert Musil) «Τρεις γυναίκες» (μτφρ. Μαρίνα Αγαθαγγελίδου, εκδ. Αντίποδες).

Γράφει ο Φώτης Καρ...

«Η μαέστρος» της Χάριετ Κόνσταμπλ (κριτική) – Ένα ταλαντούχο κορίτσι στη σκιά του Βιβάλντι

«Η μαέστρος» της Χάριετ Κόνσταμπλ (κριτική) – Ένα ταλαντούχο κορίτσι στη σκιά του Βιβάλντι

Για το βιβλίο της Χάριετ Κόνσταμπλ [Harriet Constable] «Η μαέστρος» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Ελληνικά Γράμματα). Στην κεντρική φωτογραφία, ο πίνακας «Young Woman Playing a Violin» του Οράτσιο Τζεντιλέσκι.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Εκδήλωση για το βιβλίο του Βασίλη Κολώνα «Η Πόλις: Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη»

Εκδήλωση για το βιβλίο του Βασίλη Κολώνα «Η Πόλις: Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη»

Η εκδήλωση για το βιβλίο «Η Πόλις: Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη», του Βασίλη Κολώνα (εκδ. University Studio Press) θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2025, στις 19:00, στο βιβλιοπωλείο Επί Λέξει.

Επιμέλεια: Book Press

...
«Βάσος Καπάνταης, Σχέδια και Γλυπτά»: Έκθεση στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

«Βάσος Καπάνταης, Σχέδια και Γλυπτά»: Έκθεση στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζει την έκθεση «Βάσος Καπάνταης. Σχέδια και Γλυπτά» από τις 12 Φεβρουαρίου έως τις 31 Μαΐου 2025. Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν στις 12 Φεβρουαρίου. 

Επιμέλεια: Book Press

...
Μαρία Ζάχου: «Ψάχνω μέσα στο πλήθος να συναντήσω «Αυτόν» που χρειάζεται όσα γράφω»

Μαρία Ζάχου: «Ψάχνω μέσα στο πλήθος να συναντήσω «Αυτόν» που χρειάζεται όσα γράφω»

Η Μαρία Ζάχου μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική της συλλογή «Woman in a box» (εκδ. Βακχικόν).

Επιμέλεια: Book Press

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας ποιητής; Τι το καινούργιο φέρνει;

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Βραζιλιάνας Μοργκάνα Κρέτζμαν [Morgana Kretzmann] «Στη σκόνη» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κωστας Αγοραστός

Ρόδια και Τσιγάρα

...
«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπασμάτων από το μυθιστόρημα του Άρη Μαραγκόπουλου «Απάρνηση», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Τόπος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιφάνεια Ι
(Ο Νικόλας δεν είναι πια εδώ)

...
«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη μελέτη της Έλενας Χουζούρη «Ψυχή ντυμένη αέρα – Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου: Η μούσα της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης», η οποία θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Μάγε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ