vakchikon tryfero chortari 728

Για τη νουβέλα της Καρολίνα Σούτι [Carolina Schutti] «Κάποτε πρέπει να περπάτησα σε τρυφερό χορτάρι» (μτφρ. Κατερίνα Λιάτζουρα, εκδ. Βακχικόν).

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Μπορεί κάποιος να ζήσει χωρίς αναμνήσεις; Χωρίς να γνωρίζει την καταγωγή και τις ρίζες του; Χωρίς να έχει ακούσει οικογενειακές ιστορίες για παππούδες, ξαδέρφια και θείους, χωρίς να έχει νιώσει την ασφάλεια μιας συγγενικής ομάδας που θα λειτουργεί σαν ασπίδα προστασίας, και την οποία από μόνος του θα εγκαταλείψει όταν θα είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει τη ζωή με τις δικές του δυνάμεις;

Η Μάγια ζει με τη μαμά και τη γιαγιά της στη Λευκορωσία. Σε πολύ μικρή ηλικία χάνει τη μαμά της, και μαζί χάνει τα πάντα: το σπίτι, τη χώρα, τη γλώσσα της, «τις κουβέντες του αποκοιμίσματος, τις κουβέντες της παρηγοριάς, αυτό το πέρα δώθε λίκνισμα των λέξεων». Την παίρνει ο πατέρας της, ο οποίος της είναι σχεδόν άγνωστος, και, επειδή δεν μπορεί ή επειδή δεν θέλει να αναλάβει ο ίδιος τη φροντίδα της, την αφήνει σε μια μακρινή του θεία, η οποία μένει στην Αυστρία. Όλα είναι για τη Μάγια καινούρια, άγνωστα, ξένα. Κι εκείνη νιώθει ξένη από όλους και από όλα.

Σε πολύ μικρή ηλικία χάνει τη μαμά της, και μαζί χάνει τα πάντα: το σπίτι, τη χώρα, τη γλώσσα της, «τις κουβέντες του αποκοιμίσματος, τις κουβέντες της παρηγοριάς, αυτό το πέρα δώθε λίκνισμα των λέξεων».

Στο σπίτι της θείας που τη φιλοξενεί, υπάρχει οργάνωση και τάξη, υπάρχουν κανόνες που τηρούνται με ευλάβεια. Οι επιτρεπόμενες συναναστροφές της είναι συγκεκριμένες και περιορισμένες. Η θεία την προσέχει, φροντίζει ώστε να είναι καθαρή και χορτάτη. Τα υπόλοιπα, ζεστασιά, τρυφερότητα, κατανόηση, ασφάλεια, είναι περιττά.

Ο μόνος άνθρωπος δίπλα στον οποίο η Μάγια νιώθει καλά, είναι ο Μάρεκ, ένας Πολωνός, πρώην εργάτης σε καταναγκαστικά έργα, ο οποίος δεν επέστρεψε ποτέ στην πατρίδα του. Τον επισκέπτεται τα απογεύματα, της προσφέρει χυμό από βατόμουρα, της λέει ιστορίες από την πατρίδα του, της διαβάζει παραμύθια. Της ζητά να θυμάται αργότερα αυτές τις στιγμές, γιατί μέσα από τις δικές της αναμνήσεις, εκείνος θα αποκτά υπόσταση.

Η Μάγια πάει σχολείο, κάνει φίλους, μεγαλώνει, ερωτεύεται, αργότερα εγκαταλείπει το σπίτι της θείας και συγκατοικεί με το αγόρι της σε ένα σπίτι στην πόλη. Όμως, όσο κι αν είναι ερωτευμένη με τον Έριχ, όσο καλά κι αν περνάει, πάντα υπάρχει ένα κενό, κάτι που της λείπει και θέλει να ψάξει να το βρει, χωρίς όμως να μπορεί να προσδιορίσει τι ακριβώς είναι αυτό. Θυμάται ελάχιστα πράγματα από το παρελθόν της, ήχους και μελωδίες, λόγια που της έλεγε η μητέρα της ή τραγούδια που της τραγουδούσε, όμως της είναι αδύνατο να ανακαλέσει τις λέξεις που άκουγε. Θυμάται μυρωδιές και χρώματα, αχνές, αποσπασματικές εικόνες της τότε ζωής της. Ρωτάει διαρκώς τη θεία της να της πει ό,τι ξέρει, όμως εκείνη θεωρεί ότι «από το παρελθόν δεν μπορείς να κόψεις κομμάτι, και ότι δεν χορταίνει κανείς από αδιάκοπα ερωτήματα». Οι ερωτήσεις έχουν νόημα μόνο όταν συνδέονται με την επιβίωση.

 Carolina Schutti

Η Καρολίνα Σούτι [Carolina Schutti] γεννήθηκε το 1976 στο Ίνσμπρουκ, όπου ζει ακόμα. Σπούδασε γερμανική φιλολογία, αγγλικές και αμερικανικές σπουδές, κιθάρα συναυλιών και κλασική φωνή. Μετά από αρκετά χρόνια διδασκαλίας και μετά το διδακτορικό της στον Elias Canetti, δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και ακολούθησε μια θέση ως βοηθός ερευνητής στο Literaturhaus am Inn. Από το 2009-2013 ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Brenner Forum στο Ίνσμπρουκ καθώς και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Brenner-Archiv. Οι δημοσιεύσεις της περιλαμβάνουν δοκίμια για λογοτεχνικές σπουδές, λογοτεχνικές κριτικές και άλλα κείμενα σε λογοτεχνικά περιοδικά. Η Schutti έχει λάβει πολλά βραβεία για το λογοτεχνικό της έργο.

Η μητρική γλώσσα ως διαρκής απουσία

Η ηρωίδα πολεμάει ενάντια στη λήθη και στην τάση απόκρυψης και μυστικοπάθειας που εισπράττει από τη θεία της. Ο βίαιος αποχωρισμός από τη μητρική αγκαλιά και η απώλεια της τότε ζωής της, την έχουν σημαδέψει. Η συγγραφέας επικεντρώνεται στην απώλεια της γλώσσας, θεωρώντας ότι η γλώσσα είναι ένα βασικό στοιχείο της ταυτότητας κάποιου, το οποίο όχι μόνο δηλώνει την καταγωγή, αλλά, ενίοτε, λειτουργεί σαν προστασία. Είναι μια λειτουργία που τοποθετεί το άτομο ως μέλος μιας ομάδας, παρέχοντάς του την επίγνωση ότι ανήκει σε αυτήν, ότι υπάρχει σχέση δούναι και λαβείν μεταξύ των μελών της, κι ότι αυτή η αλληλεπίδραση δεν περιορίζεται μόνο στα πρακτικά μέρη που αφορούν την επιβίωση, την επικοινωνία και τη συνεννόηση, αλλά συνδέεται με το συναίσθημα, αντανακλά τη λειτουργία του μυαλού και τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο.

Ο βίαιος αποχωρισμός από τη μητρική αγκαλιά και η απώλεια της τότε ζωής της, την έχουν σημαδέψει.

shutti coverΟ πολύ πρωτότυπος τίτλος δηλώνει την πεποίθηση της ηρωίδας, ότι ως παιδί, βίωσε ευτυχισμένες οικογενειακές στιγμές, ότι απόλαυσε την τρυφερότητα της μάνας, ότι δεν ήταν πάντα μόνη και ξένη, ότι αγαπήθηκε από κάποιους και υπήρξε γι’ αυτούς ξεχωριστή. Θέλει να βεβαιωθεί ότι διαθέτει αυτά τα απαραίτητα εφόδια για να μπορέσει να συνεχίσει τη ζωή της. Το κείμενο είναι ελλειπτικό και υπαινικτικό, αναθέτει στον αναγνώστη να υποθέσει, να φανταστεί, να πλάσει στο μυαλό του, όσα έχουν συμβεί στη ζωή της ηρωίδας, και τα οποία εκείνη αδυνατεί να θυμηθεί. Η αφήγηση άλλοτε είναι αντικειμενική και αποστασιοποιημένη κι άλλοτε εξομολογητική και εστιασμένη στα συναισθήματα και στις σκέψεις της Μάγιας, στη λαχτάρα της να φύγει από τις σκιές και να ξαναβρεί τις χαμένες λέξεις. Με λόγο κοφτό και στακάτο, με μια λιτότητα ποιητική, με πολλά συμβολικά στοιχεία, και με διαρκώς αιωρούμενη τη λαχτάρα για τρυφερότητα, η συγγραφέας μας χαρίζει ένα κείμενο ζωντανό, πυκνό, ενδιαφέρον και ιδιαίτερα απολαυστικό.

Μια νουβέλα για την οποία η συγγραφέας τιμήθηκε με το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2015, και την οποία η Κατερίνα Λιάντζουρα μετέφρασε με τη δέουσα προσοχή και με τα καλύτερα αποτελέσματα.


 Η ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΟΥΚΟΥΛΗ είναι εκπαιδευτικός.

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Στη θύμησή μου είναι τα πάντα σιωπηλά. Θυμάμαι ένα ήσυχο, κρύο σπίτι, όπου μόνο το ξύλινο πάτωμα τρίζει καθώς πηγαινοέρχεται η θεία: “Από το παρελθόν δεν μπορείς να κόψεις κομμάτι. Σώπα, σώπα. Να είσαι ευχαριστημένη με αυτά που έχεις”».

politeia link more 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Μπαουμγκάρτνερ» του Πολ Όστερ (κριτική) – Tο κύκνειο άσμα ενός σπουδαίου δημιουργού

«Μπαουμγκάρτνερ» του Πολ Όστερ (κριτική) – Tο κύκνειο άσμα ενός σπουδαίου δημιουργού

Για το κύκνειο άσμα του Πολ Όστερ [Paul Auster] «Μπαουμγκάρτνερ» (μτφρ. Ιωάννα Ηλιάδη, εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

Πανθομολογούμενα, ακόμα και οι σημαντικότεροι συγγραφείς προσεγγίζοντας το τέλος της ζωής τους σταδιακά χάνουν την αρχικ...

«Η αληθινή ζωή του Σεμπάστιαν Νάιτ» του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ (κριτική)

«Η αληθινή ζωή του Σεμπάστιαν Νάιτ» του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ (κριτική)

Για το μυθιστόρημα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ [Vladimir Nabokov] «Η αληθινή ζωή του Σεμπάστιαν Νάιτ» (μτφρ. Ανδρέας Αποστολίδης, εκδ. Άγρα).

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

«Ήταν η ηχώ μιας πιθανής αλήθειας, μια επίκαιρη υ...

«Το μαύρο σύννεφο» του Φρεντ Χόιλ (κριτική) – Όταν ένας κορυφαίος φυσικός γράφει επιστημονική φαντασία

«Το μαύρο σύννεφο» του Φρεντ Χόιλ (κριτική) – Όταν ένας κορυφαίος φυσικός γράφει επιστημονική φαντασία

Για το μυθιστόρημα του Φρεντ Χόιλ [Fred Hoyle] «Το μαύρο σύννεφο» (μτφρ. Θοδωρής Πιερράτος, επίμετρο Richard Dawkins, φιλολογική επιμέλεια Τραϊανός Μάνος, εκδ. Ροπή).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Στις μέρες μας ο κίνδυνος μιας...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Καταγράφοντας το κριτικό τοπίο: Κριτικές, βιβλιοπαρουσιάσεις, κριτικά σχόλια – Ποιοι, πού και πώς

Καταγράφοντας το κριτικό τοπίο: Κριτικές, βιβλιοπαρουσιάσεις, κριτικά σχόλια – Ποιοι, πού και πώς

Απόπειρα σχετικής οριοθέτησης του αντικειμένου των κριτικών κειμένων και καταγραφής των κριτικών λογοτεχνίας για το –τυχαίο και ενδεικτικό– διάστημα από την 1η Ιανουαρίου 2022 έως και την 30ή Ιουνίου 2024. «Σε μια Ελλάδα, όπου πολλοί γράφουν λογοτεχνία, αλλά δεν διαβάζουν ανάλογα πολλοί, πόσοι υπηρετούν την κριτική ...

Στη Βρετανίδα Σαμάνθα Χάρβεϊ για το «Orbital» το Μπούκερ 2024

Στη Βρετανίδα Σαμάνθα Χάρβεϊ για το «Orbital» το Μπούκερ 2024

Στο μυθιστόρημα της Σαμάνθα Χάρβεϊ [Samantha Harvey] «Orbital» το βραβείο Booker για το 2024, «ένα ερωτικό γράμμα στον πλανήτη μας καθώς και μια βαθιά συγκινητική αναγνώριση της ατομικής και συλλογικής αξίας κάθε ανθρώπινης ζωής». Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά στις αρχές του 2025 στη σειρά Aldina των εκδόσε...

Καλλίδα Ζαχοπούλου: «Το βιβλίο μου δεν είναι διδακτικό, ούτε προσπαθεί να το παίξει βαθύ»

Καλλίδα Ζαχοπούλου: «Το βιβλίο μου δεν είναι διδακτικό, ούτε προσπαθεί να το παίξει βαθύ»

Η Καλλίδα Ζαχοπούλου μας συστήθηκε πρόσφατα με το μυθιστόρημά της «Όταν νυχτώνει στα στενά», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Book Press

Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για σα...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν» του Δημήτρη Τσεκούρα (προδημοσίευση)

«Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν» του Δημήτρη Τσεκούρα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Δημήτρη Τσεκούρα «Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν – Ένα queer αστυνομικό ψυχόδραμα» που θα κυκλοφορήσει στις 14 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Η ανάκριση»

...
«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το θεατρικό έργο του Βασίλη Κατσικονούρη «Γκουντ λακ», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

(Στο μπαρ του Μότζο. Ο ΜΗΤΣ με τον ΑΛΚΗ σ’ ένα τραπέζι. Ο ΜΗΤΣ έχ...

«Το παιδί και το κρι κρι» της Βάννας Κατσαρού (προδημοσίευση)

«Το παιδί και το κρι κρι» της Βάννας Κατσαρού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Βάννας Κατσαρού «Το παιδί και το κρι κρι», σε εικονογράφηση της Μαίης Σταθοπούλου, το οποίο κυκλοφορεί στις 6 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίγα λόγια για...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  «Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς και μεταφραστές μας αποκαλύπτουν το μυθιστόρημα που τους μύησε στην αχανή χώρα. Οι επιλογές τους κυμαίνονται από εφηβικά αναγνώσματα μέχρι ένα πολύ επίκαιρο (και μη λογοτεχνικό) βιβλί...

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Επιλογή από τα καλύτερα κατασκοπευτικά μυθιστορήματα που έχουν κυκλοφορήσει τελευταία, συν λίγα παλαιότερα, από τα κορυφαία του είδους. Ταυτόχρονα, μια ευσύνοπτη μα πλήρης παρουσίαση της ιστορίας του είδους, μαζί με έναν αναστοχασμό πάνω στα όρια και τις συντεταγμένες του.

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρί...

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Ο Οκτώβριος οδεύει προς το τέλος του, οι εκδότες έχουν ήδη βγάλει, ή βγάζουν αυτές τις μέρες, σημαντικά βιβλία που θα διαβαστούν και θα συζητηθούν τους μήνες που έρχονται. Επιλέξαμε ορισμένα από αυτά, ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, κυρίως. Θα ακολουθήσουν, το επόμενο διάστημα, πολλά περισσότερα. 

Γράφ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ