xores tis epaggelias

Για το μυθιστόρημα του Ζαν-Μισέλ Γκενασιά [Jean-Michel Guenassia] «Οι χώρες της επαγγελίας» (μτφρ. Χαρά Σκιαδέλλη, εκδ. Πόλις). Από τον συγγραφέα της «Λέσχης των αθεράπευτα αισιόδοξων». 

Της Χριστίνας Μουκούλη

Από τον καιρό του Μωυσή και μέχρι τις μέρες μας, οι άνθρωποι πάντα ψάχνουν μια Γη της Επαγγελίας, έναν τόπο όπου θα μπορούν να ζουν ελεύθεροι κι ευτυχισμένοι. Όμως «πού βρίσκεται η Γη της Επαγγελίας; Την ονειρευόμαστε μα είναι μια οφθαλμαπάτη, το όνομα που δίνουμε στις ψευδαισθήσεις μας». Και δεν είναι σπάνιο το γεγονός να ανακαλύπτουμε εκ των υστέρων, ότι η αναζήτησή μας αυτή, γινόταν σε λάθος κατεύθυνση. Μια τέτοια γη ψάχνουν οι ήρωες του Γκενασιά, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, και τίποτα δεν είναι ικανό να ανακόψει την αναζήτησή τους.

Είναι οι ίδιοι εκείνοι ήρωες από το προηγούμενο βιβλίο του, τη Λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων. Ο Μισέλ Μαρινί, ο οποίος είναι πλέον δεκαεφτά ετών και ετοιμάζεται να δώσει εξετάσεις στην επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα, που γνωρίζει τη Λουίζ και σχετίζεται μαζί της, αλλά δεν παύει στιγμή να αναζητά την Καμίγ, η οποία έχει πάει με την οικογένειά της στο Ισραήλ. Ο Ίγκορ Μάρκις, γιατρός και πολιτικός πρόσφυγας από τη Ρωσία, ο οποίος εγκατέλειψε τη χώρα του την εποχή που το σταλινικό κράτος έκανε τις εκκαθαρίσεις και πλέον δεν ασκεί το επάγγελμά του αλλά εργάζεται ως οδηγός ταξί. Και βέβαια, ο Φρανκ, ο αδελφός του Μισέλ, ο οποίος, την εποχή του πολέμου με την Αλγερία, λιποτακτεί από τον γαλλικό στρατό και τάσσεται στο πλευρό των Αλγερινών. Στη σκιά του Φρανκ, υπάρχει και η Σεσίλ, η πρώην αγαπημένη του, την οποία ο Φρανκ εγκαταλείπει χωρίς καμιά εξήγηση, και η οποία δεν ξεπερνά ποτέ αυτό τον χωρισμό. Και κοντά σε αυτούς, παρόντα ή απόντα, τα μέλη των οικογενειών τους, οι φίλοι και οι συνεργάτες τους.

Οι ήρωες του Γκενασιά ερωτεύονται, χωρίζουν, αποκτούν παιδιά, χάνουν αγαπημένα πρόσωπα, πονούν, αποκτούν νέους φίλους, αποδέχονται ή όχι την πραγματικότητα, αλλά δεν μένουν ποτέ αδρανείς. Βρίσκονται σε μια διαρκή κίνηση, τολμούν, αλλάζουν δουλειές, αλλάζουν συντρόφους, μετακινούνται από χώρα σε χώρα, άλλοι από επιλογή κι άλλοι επειδή δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς.

Οι ήρωες του Γκενασιά ερωτεύονται, χωρίζουν, αποκτούν παιδιά, χάνουν αγαπημένα πρόσωπα, πονούν, αποκτούν νέους φίλους, αποδέχονται ή όχι την πραγματικότητα, αλλά δεν μένουν ποτέ αδρανείς. Βρίσκονται σε μια διαρκή κίνηση, τολμούν, αλλάζουν δουλειές, αλλάζουν συντρόφους, μετακινούνται από χώρα σε χώρα, άλλοι από επιλογή κι άλλοι επειδή δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Ο Ίγκορ εγκαταλείπει τη Ρωσία για να σώσει τη ζωή του, ζει για πάνω από δέκα χρόνια στη Γαλλία, στη συνέχεια πηγαίνει στο Ισραήλ, όπου μπορεί να ασκήσει την Ιατρική, και, κλείνοντας έναν τεράστιο κύκλο, καταλήγει πάλι στην πατρίδα του. Ο Μισέλ ταξιδεύει κι εκείνος από τη Γαλλία στο Ισραήλ για να βρει την αγαπημένη του, επιστρέφοντας επισκέπτεται την Ιταλία, και το ταξίδι αυτό θα αποβεί καθοριστικό για την καριέρα του. Ο Φρανκ καταφεύγει στην Αλγερία, γιατί θεωρεί χρέος του να βοηθήσει αυτή τη χώρα να σταθεί στα πόδια της, ταξιδεύει σε πολλές άλλες χώρες, και ασκητεύει στη Ρωσία, μέχρι να αποφασίσει ποια είναι γι’ αυτόν η Γη της Επαγγελίας.

Το τυχαίο ως καθοριστικός παράγοντας

Με τη φωτογραφική μηχανή που του είχε χαρίσει ο Σάσα, ο Ρώσος φίλος του που αυτοκτόνησε, και την οποία έχει μαζί του επιστρέφοντας από το Ισραήλ, ο Μισέλ τραβάει φωτογραφίες στην πλημμύρα της Φλωρεντίας, και οι φωτογραφίες αυτές τον κάνουν πλούσιο και διάσημο. Η έγκυος γυναίκα που βλέπει να πέφτει στις γραμμές του τρένου την ώρα που πάει να συναντήσει τη Σεσίλ, θυμίζει στον Φρανκ τη Τζαμίλα, την κοπέλα με την οποία είχε παλιότερα σχέση και ήταν κι εκείνη έγκυος. Νιώθει χρέος του να πάει να τη βρει και εγκαταλείπει χωρίς δεύτερη σκέψη τη Σεσίλ, αγνοώντας ότι είναι κι εκείνη έγκυος. Τυχαίες γνωριμίες των ηρώων με διάφορους ανθρώπους στα ταξίδια τους, οι οποίες εξελίσσονται σε φιλίες, καθορίζουν πολλές φορές την πορεία της ζωής τους.

Jean Michel Guenassia

Ο Ζαν-Μισέλ Γκενασιά γεννήθηκε στο Αλγέρι το 1950. Σπούδασε νομικά και εργάστηκε ως δικηγόρος. Έχει γράψει σενάρια και θεατρικά έργα και έχει εκδώσει ακόμη τρία βιβλία, το Pour cent millons (1986, βραβείο αστυνομικού μυθιστορήματος Michel Lebrun), τη Λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων (εκδ. Πόλις) το οποίο απέσπασε ενθουσιώδεις κριτικές, πούλησε πάνω από 200.000 αντίτυπα, τιμήθηκε με το βραβείο Γκονκούρ που απονέμουν οι μαθητές λυκείου και έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και Η ζωή που ονειρεύτηκε ο Ερνέστο Γκ.

Όταν οι ιδέες και οι πράξεις συμβαδίζουν

Οι ήρωες του Γκενασιά είναι πιστοί σε αυτά που πρεσβεύουν, με όποιο τίμημα. Ο Μισέλ δεν αρκείται σε σπουδές που του υπόσχονται μια συμβατική δουλειά που θα του εξασφαλίζει τα προς το ζην, αλλά ψάχνει μια ενασχόληση που θα του προσφέρει ικανοποίηση. Ο Φρανκ, ορκισμένος κομμουνιστής, παλεύει για έναν καλύτερο κόσμο και αφιερώνει τη ζωή του στον αγώνα να στηθεί η Αλγερία στα πόδια της μετά την αποχώρηση των Γάλλων. Οι γυναίκες του μυθιστορήματος, δυναμικές, ανεξάρτητες, κι αντισυμβατικές, δεν έχουν όνειρο να παντρευτούν και να κλειστούν σε ένα σπίτι, μόνο για να νιώσουν ασφάλεια, αλλά παίρνουν τη ζωή στα χέρια τους, απολαμβάνουν ό,τι έχει να τους προσφέρει, διατηρώντας την ελευθερία τους.

Γαλλία, Αλγερία, Ισραήλ, Ιταλία, Ρωσία. Πολλές οι χώρες δράσης και κάθε χώρα, με τα δικά της χρώματα, τη δική της ατμόσφαιρα, με μια ιδιαίτερη κουλτούρα, νοοτροπία και συνήθειες των κατοίκων της. Και πολύ περισσότερα τα πρόσωπα του μυθιστορήματος, το καθένα με την μοναδικότητά του, την οποία ο συγγραφέας σκιαγραφεί με μεγάλη επιδεξιότητα. Ένα πλούσιο υλικό το οποίο απαιτεί φοβερή οργάνωση για να μπορέσει να λειτουργήσει και να αποδώσει. Ο συγγραφέας απλώνει μπροστά μας ένα τεράστιο ψηφιδωτό, προσεγμένο στην κάθε του λεπτομέρεια, όπου η κάθε ψηφίδα μπαίνει στη θέση που πρέπει, κι όλες μαζί, αριστοτεχνικά οργανωμένες, μας δίνουν ένα έξοχο αποτέλεσμα, το οποίο καθηλώνει τον αναγνώστη.

Ένα πλούσιο υλικό το οποίο απαιτεί φοβερή οργάνωση για να μπορέσει να λειτουργήσει και να αποδώσει. Ο συγγραφέας απλώνει μπροστά μας ένα τεράστιο ψηφιδωτό, προσεγμένο στην κάθε του λεπτομέρεια, όπου η κάθε ψηφίδα μπαίνει στη θέση που πρέπει, κι όλες μαζί, αριστοτεχνικά οργανωμένες, μας δίνουν ένα έξοχο αποτέλεσμα.

polis guenassia xores tis epaggeliasΑντίστοιχα πολλά είναι και τα θέματα που θίγονται στο βιβλίο του Γκενασιά: η δύσκολη και περίπλοκη κατάσταση στην οποία βρέθηκαν οι λαοί μετά την αποαποικιοποίηση, οι συνέπειες της κατάρρευσης του κομμουνιστικού μπλοκ, η ζωή των πολιτικών προσφύγων στις χώρες υποδοχής, η απογοήτευση εκείνων που πίστεψαν σε ιδέες και ματαιώθηκαν οι προσδοκίες τους, η διαφθορά της εξουσίας και η οικονομική εκμετάλλευση των ασθενέστερων, τα γεμάτα υποσχέσεις φωτεινά χρώματα του ανερχόμενου καταναλωτισμού για μια ευτυχία που τελικά είναι ανέφικτη, η κρίση την οποία διέρχονται οι οικογένειες, η ευθύνη που φέρει κάποιος όταν αποφασίζει να γίνει γονιός, ο έρωτας, που μπορεί να είναι άλλοτε ευλογία κι άλλοτε καταστροφή, η βαθιά ανάγκη του ανθρώπου να βρει ένα ασφαλές καταφύγιο.

Οι ήρωες του Γκενασιά, με κινητήρια δύναμη τη θέλησή τους για ζωή, περιπλανιούνται από χώρα σε χώρα, αντιμετωπίζουν δυσκολίες και κινδύνους, όμως δεν χάνουν την αισιοδοξία τους και είναι έτοιμοι ανά πάσα στιγμή, να αρχίσουν από την αρχή, πιστεύοντας ότι η ζωή τούς επιφυλάσσει καλύτερες μέρες κάπου αλλού, κι ελπίζοντας ότι κάποτε θα βρουν είτε τη χώρα είτε το πρόσωπο που θα αποτελέσει γι’ αυτούς τη Γη της Επαγγελίας.


 Η ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΟΥΚΟΥΛΗ είναι εκπαιδευτικός.

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Η στάση τους δεν βασίζεται ούτε στη λογική ούτε στη σύνεση, αλλά σε μια δύναμη που ξεπερνάει και τους ίδιους, φαντάζονται έναν κόσμο που το σύστημά σας δεν είναι σε θέση να τους προσφέρει, και τίποτα και κανείς, καμία καταπίεση, δεν θα τους εμποδίσει να θέλουν να δοκιμάσουν την τύχη τους. Αλλού μπορεί να μην είναι καλύτερα, μα αποκλείεται να είναι χειρότερα. Καμιά δυσκολία δεν τους τρομάζει, ούτε η απειλή του αγνώστου, ούτε οι αναρίθμητες παγίδες, ούτε η φυλακή, ούτε ο θάνατος, ούτε η εχθρότητα των λαών προς τους οποίους θα τους οδηγήσουν τα βήματά τους και που δεν είναι απαραιτήτως διατεθειμένοι να τους παραχωρήσουν μία θέση ανάμεσά τους. Δεν θα διστάσουν να εγκαταλείψουν αυτά τα ελάχιστα που κατέχουν, προκειμένου να ζήσουν τα παιδιά τους στη Γη της Επαγγελίας. Είναι κάτι που ανάγεται στη σφαίρα της δοξασίας, του ονείρου, ποτέ δεν θα κατορθώσετε να μεταπείσετε έναν άνθρωπο που νομίζει ότι αλλού η ζωή του θα είναι καλύτερη και που είναι έτοιμος να διακινδυνεύσει τα πάντα για να φτάσει εκεί. Με οποιοδήποτε κόστος. Αυτό ονομάζεται ελπίδα».

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το φοβερό βιβλίο» του Τζέισον Μοτ (κριτική) – Μιλώντας για το πρόβλημα με ένα άλλον τρόπο

«Το φοβερό βιβλίο» του Τζέισον Μοτ (κριτική) – Μιλώντας για το πρόβλημα με ένα άλλον τρόπο

Για το μυθιστόρημα του Τζέισον Μοτ «Το φοβερό βιβλίο» (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα). Ένα μυθιστόρημα που «θέλει να διαμορφώσει μια νέα αφήγηση που να μην είναι ούτε μανιχαϊστική, ούτε έντονα διεκδικητική, ούτε να ραπίζει ευθέως τους κυρίαρχους λευκούς για τα δεινά των μαύρων».

...
«Μητρικό γάλα» της Νόρα Ίκστενα (κριτική) – Μητέρα και κόρη σε καθεστώς ανελευθερίας

«Μητρικό γάλα» της Νόρα Ίκστενα (κριτική) – Μητέρα και κόρη σε καθεστώς ανελευθερίας

Για το μυθιστόρημα της Νόρα Ίκστενα [Nora Ikstena] «Μητρικό γάλα» (μτφρ. Μαριάννα Αβούρη, εκδ. Βακχικόν). Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία «Soviet Milk» (2023). 

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου

Ζωή μ...

«Ξανθές ρίζες» της Μπέρναρντιν Εβαρίστο (κριτική) – Μια συναρπαστική αντιστροφή της αποικιοκρατικής Ιστορίας

«Ξανθές ρίζες» της Μπέρναρντιν Εβαρίστο (κριτική) – Μια συναρπαστική αντιστροφή της αποικιοκρατικής Ιστορίας

Για το βιβλίο της Μπέρναρντιν Εβαρίστο [Bernardine Evaristo] «Ξανθές ρίζες» (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: η συγγραφέας Μπέρναρντιν Εβαρίστο.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Οι Ξανθές ρίζες της β...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ήλια Μπούρα: «Ό,τι ειπώνεται έχει ήδη ειπωθεί και θα ξαναειπωθεί με τις ίδιες ή διαφορετικές λέξεις»

Ήλια Μπούρα: «Ό,τι ειπώνεται έχει ήδη ειπωθεί και θα ξαναειπωθεί με τις ίδιες ή διαφορετικές λέξεις»

Η Ήλια Μπούρα μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική της συλλογή «Εύκρατη ζώνη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. «Ένας νέος ποιητής δεν φέρνει τίποτα καινούργιο εκτός από τη βιωματική χρήση των λέξεων που υπάρχουν στη γλώσσα μας τόσες χιλιάδες χρόνια», σημειώνει, μεταξύ άλλων.

...
«Mαρία Skłodowska Κιουρί» του Θέμη Μουμουλίδη, στο Σύγχρονο Θέατρο (κριτική)

«Mαρία Skłodowska Κιουρί» του Θέμη Μουμουλίδη, στο Σύγχρονο Θέατρο (κριτική)

Η παράσταση «Mαρία Skłodowska Κιουρί» παρουσιάζεται στο Σύγχρονο Θέατρο σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη. Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

H παράσταση «Mαρία Skłodowska Κιουρί» που ανεβάζει στο Σύγχρονο Θέατ...

Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ξεπέρασε τον Θερβάντες

Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ξεπέρασε τον Θερβάντες

Σύμφωνα με έρευνα, ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες [Gabriel García Márquez} είναι ο πιο μεταφρασμένος συγγραφέας ισπανόφωνης λογοτεχνίας των τελευταίων είκοσι ετών, εκθρονίζοντας από την πρώτη θέση τον Θερβάντες [Miguel de Cervantes], δημιουργό του «Δον Κιχώτη».

Επιμέλεια: Boo...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση μέρους διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami] «Σε πρώτο ενικό» (μτφρ. Βασίλης Κιμούλης), η οποία θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

With the ...

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη «Η νοσταλγία κι εγώ», που θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαρτίου από τις εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

— Αναρωτιέμαι τι νοσταλγείς;
— …
— Νοσταλγείς κάτι που συνέβη ή κάτι πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ