Jason deCaires Taylor sculpture 700

Για την ποιητική συλλογή του Βαγγέλη Τασιόπουλου «Αχερουσία η θάλασσα» (εκδ. Γκοβόστη).

Του Μιχάλη Πιτένη

Απ’ άκρη σ’ άκρη μια γριούλα το νυφικό της περιφέρει, 
κρατά τα ξεφτισμένα στέφανα
τα δίνει δώρο, λέει, ψάχνει για κάποια
ανύπαντρη φτωχιά να το προσφέρει.
«Η λευκή της ιστορία»
(Αχερουσία η θάλασσα)

Το απόσπασμα που παραθέτουμε από τη νέα ποιητική συλλογή του Βαγγέλη Τασιόπουλου Αχερουσία η θάλασσα είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα του προβληματισμού και της ανησυχίας που κατακλύζουν τον ποιητή για τα όσα συμβαίνουν γύρω μας, δίπλα μας, στις δικές μας θάλασσες, στις δικές μας ακτές, με πρωταγωνιστές χιλιάδες ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν απ’ την όποια κακή τους μοίρα. Ενός προβληματισμού που ξετυλίγεται και εκφράζεται μέσα από τα τριάντα οκτώ ποιήματα της συλλογής που είναι εικόνες τού σήμερα, οι οποίες, όμως, συνδέονται με το χθες και το πιθανότερο είναι πως θα τις δούμε και αύριο.

Η ποίηση του Τασιόπουλου γεμάτη σωσίβια επιπλέοντα, απομεινάρια από τσακισμένες βάρκες, άδειες βαλίτσες, σώματα χωρίς ζωή κι ελπίδα, υγρά και σκληρά χώματα που από πάνω τους πασχίζουν να γαντζωθούν τρυφερά χέρια παιδιών ή ροζιασμένα δάχτυλα γερόντων. Ποίηση που εμπνέεται από ειδήσεις της σημερινής μέρας, αλλά τροφοδοτείται και από τις ειδήσεις της χθεσινής προαναγγέλλοντας ταυτόχρονα και εκείνες της επόμενης.

Αν σιωπήσεις την κρίσιμη ώρα, αν αντί να σταθείς στο ύψος των περιστάσεων περάσεις σερνάμενος από κάτω, πώς θα κοιτάξεις το πρόσωπό σου στον καθρέπτη; Μια λύση είναι να τον πετάξεις ή να τον σπάσεις, αλλά πόσους καθρέπτες θα σπάσεις τελικά και από πόσους θα κρυφτείς;

«Αχερουσία η θάλασσα» μας λέει ο ποιητής συνδέοντας ένα σκληρό παρόν για πολλούς συνανθρώπους μας με το μυθικό παρελθόν της αποξεραμένης απ’ τη δεκαετία του ’60 αχερουσίας λίμνης, θέλοντας να δείξει πως, αν σε κάτι εξελίχθηκε η ανθρωπότητα, δεν είναι στο να διαμορφώνει τις ίδιες, ή περίπου τις ίδιες, συνθήκες διαβίωσης για όλους, αλλά στο να εξολοθρεύει όλο και περισσότερους. «Αχερουσία η θάλασσα» του Τασιόπουλου κι αν αφορμή είναι η δική μας θάλασσα, ή οποιαδήποτε άλλη θάλασσα κοντά μας, ως «αχερουσίες» λειτούργησαν από κτήσεως κόσμου –και, δυστυχώς, θα συνεχίσουν να λειτουργούν– τόσες θάλασσες.

Ο ποιητής φυσικά διαμαρτύρεται, κραυγάζει, μοιρολογεί. Λέει αυτό που βλέπει στις μέρες του και άλλον τρόπο δεν έχει απ’ το να το αποτυπώσει στο χαρτί. Και λοιπόν; Δεν έχει λοιπόν. Αν σιωπήσεις την κρίσιμη ώρα, αν αντί να σταθείς στο ύψος των περιστάσεων περάσεις σερνάμενος από κάτω, πώς θα κοιτάξεις το πρόσωπό σου στον καθρέπτη; Μια λύση είναι να τον πετάξεις ή να τον σπάσεις, αλλά πόσους καθρέπτες θα σπάσεις τελικά και από πόσους θα κρυφτείς; Τα ποιήματα του Τασιόπουλου γροθιά. Στο στομάχι, στο πρόσωπο. Όπου σε βρουν. Ακόμα και αν γυρίσεις να φύγεις θα στοχεύσουν στην πλάτη σου και θα σε πετύχουν. Ξένος πόνος, γιατί να τον κουβαλάς; Είναι μια άποψη κι αυτή. Μα και πώς να διαλέξεις τις εικόνες που θέλεις να βλέπεις, τις φωνές που θέλεις ν’ ακούς;

Οι λέξεις που επιλέγει –ή τον επιλέγουν– στα ποιήματά του δεν είναι λειασμένες, βγαλμένες από κάποιο καλούπι έτοιμες προς χρήση. Είναι τραχιές, γεμάτες εξογκώματα και αιχμηρές άκρες. Σκαλώνουν στη γλώσσα, «τρυπούν» το μυαλό, σε κάνουν να αισθάνεσαι πως περπατάς ξυπόλυτος πάνω σ’ ένα χαλικόστρωτο δρόμο που δεν πατήθηκε ποτέ από κάποιο βαρύ μηχάνημα για να τον «μαλακώσει», που δεν τον εξομάλυναν άλλα πόδια. Κι όμως είναι ο ίδιος δρόμος που βαδίζει ο κόσμος μας από την ημέρα που ο πηλός έγινε ζωή. Που τα μάτια είδαν το φως και άρχισαν έκτοτε να αναζητούν την ελπίδα.

Γι’ αυτό γαντζώνεσαι απ’ τις λέξεις του κι ελπίζεις μήπως και με τη δική σου κραυγή δυναμώσει η ποίηση κι η ευαισθησία της, αν δεν αλλάξει αυτόν τον κόσμο, τουλάχιστον να τον μαλακώσει λίγο.

Με τα ποιήματα του Τασιόπουλου δεν ξεμπλέκεις εύκολα και η ανάγνωσή τους δεν είναι προς τέρψη και εφησυχασμό. Ούτε εξαντλούνται με την πρώτη φορά. Σε κάνουν να νιώσεις οδοιπόρος, καταδιωκόμενος, ανέστιος, απελπισμένος, λες κι είσαι και συ «Στον καταπέλτη όρθιος προσδοκά ό,τι του έταξαν», όπως λέει στο «επιμύθιό του», πριν διαπιστώσεις πως «είναι οι άνθρωποι ερημιά κι ο τόπος κρύος» (από το ποίημα «Είναι στο χώμα να πατάς το διαυγές μια διέξοδος»). Θα γίνει κάτι; Θα αλλάξει, άραγε, η μοίρα τόσων ανθρώπων; Απαισιόδοξος ο ποιητής που κρίνει ως «θεριό ανήμερο του ανθρώπου τη βουλιμία». Και πώς να του δώσεις άδικο; Δαμάζεται αυτό το «θεριό»; Γι’ αυτό γαντζώνεσαι απ’ τις λέξεις του κι ελπίζεις μήπως και με τη δική σου κραυγή δυναμώσει η ποίηση κι η ευαισθησία της, αν δεν αλλάξει αυτόν τον κόσμο, τουλάχιστον να τον μαλακώσει λίγο.

«Βελτιωμένος απόψε ο καιρός. Μίκρυναν οι αποστάσεις κι ο ουρανός αρκέστηκε στην επιτήρηση. Εκτός απροόπτου θα βγω από το θυμό να περπατήσω τα βήματα του κόκκινου αετού. Επενδύοντας στην τρυφερότητα παραπλανάς ευκολότερα και το αποτέλεσμα είναι επιτυχές συνήθως. Εξ όνυχος τον δράκοντα λοιπόν. Θεριό ανήμερο του ανθρώπου η βουλιμία. Στους τοίχους το σύνθημα σαν πόθος αναμάρτητος κρύβει τα μάτια των αγγέλων. Κι έτσι, με το κενό στην όραση κάνεις ό,τι βρεις. Από λεκέδες άλλο τίποτε η ζωή».

(«Πράξεις αναμονής»)

* Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΙΤΕΝΗΣ είναι συγγραφέας. 
Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Μετέωρη γυναίκα».


altΑχερουσία η θάλασσα
Βαγγέλης Τασιόπουλος
Γκοβόστη 2019
Σελ. 64, τιμή εκδότη €5,00

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΥ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τραγούδι του εαυτού μου» του Ουόλτ Ουίτμαν (κριτική)

«Τραγούδι του εαυτού μου» του Ουόλτ Ουίτμαν (κριτική)

Για το ποίημα σε δύο εκδοχές του Ουόλτ Ουίτμαν [Walt Whitman] «Τραγούδι του εαυτού μου: 1. Η πρώτη έκδοση (1855), 2. Η τελευταία έκδοση (1891 – 92)» (μτφρ. Δημήτρης Δημηρούλης, εκδ. Gutenberg).

Γράφει ο Γιώργος Βέης

...
«Καταυλισμός» του Γιώργου Βέη (κριτική) – Εκτενείς τοιχογραφίες με ποικίλες προσωπογραφίες

«Καταυλισμός» του Γιώργου Βέη (κριτική) – Εκτενείς τοιχογραφίες με ποικίλες προσωπογραφίες

Για την ποιητική συλλογή του Γιώργου Βέη «Καταυλισμός» (εκδ. Ύψιλον). Κεντρική εικόνα: λεπτομέρεια από το εξώφυλλο.

Γράφει η Άλκηστις Σουλογιάννη

Οι αναγνώστες που ακολουθούν συστηματικά, ή έστω περιστασιακά, όσα προβάλλει ...

«Ανήμερο» της Λένας Καλλέργη (κριτική) – Δήθεν απούσα με κρυφό μαχαίρι

«Ανήμερο» της Λένας Καλλέργη (κριτική) – Δήθεν απούσα με κρυφό μαχαίρι

Για την ποιητική συλλογή της Λένας Καλλέργη «Ανήμερο» (εκδ. Ίκαρος). 

Γράφει η Αριστέα Παπαλεξάνδρου

Το Ανήμερο (εκδ. Ίκαρος) είναι το πρόσφατο δημιούργημα μίας ήρεμης, και συγχρόνως πολυδιάστατης παρουσί...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

03 Σεπτεμβρίου 2023 ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

23 σημαντικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως

Πρόγραμα σημαντικών εκδηλώσεων στην Κεντρική Σκηνή «Μελίνα Μερκούρη» στη διάρκεια όλων των ημερών του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως. Επιμέλεια: Book Press

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ