Ιστορίες ανθρώπων που βιώνουν το πάθος και την απόγνωση σε ένα graphic novel αξιώσεων. Της Μαρίας Τζαμπούρα
Μπορεί κανείς να περιγράψει με σαφήνεια τι είναι ένα καλό βιβλίο; Κατ’ αρχάς, είναι η ποιότητα της εκτύπωσης και του χαρτιού του. Αυτό δείχνει πόσο ο εκδότης σέβεται το έργο του δημιουργού, και το αναφέρω αυτό γιατί σπανίζουν οι Έλληνες εκδότες που αφενός μεν εκτιμούν την πνευματική δημιουργία και αφετέρου επενδύουν σε αυτήν.
Μπορεί η πλοκή να μην εκτείνεται σε τετρακόσιες σελίδες και το μέγεθος του βιβλίου να είναι σαφώς μεγαλύτερο από τα συνήθη, ώστε να αναπνέει εικαστικά, αλλά εγώ θα το χαρακτήριζα ως «γραφική νουβέλα», γιατί τι άλλο είναι τελικά ένα graphic novel παρά ένα πολύ καλό βιβλίο κόμικ; Βέβαια, αυτή η αμερικανόπληκτη παρομοίωση δεν θα αρέσει καθόλου στον δημιουργό, που είναι της ιταλικής σχολής, αφού βρέθηκε να σπουδάζει ζωγραφική στην Accademia di Belle Arti της Φλωρεντίας τη χρυσή περίοδο του ευρωπαϊκού κόμικ, δηλαδή τη δεκαετία του ’80.
Μετά τα μεσάνυχτα και άλλες ιστορίες
Παναγιώτης Μητσομπόνος
ΚΨΜ 2009
ΣΕΛ. 80, ΤΙΜΗ €12,54
Το δωμάτιο, ο δρόμος, η πόλη τη νύχτα και τα μπαρ, «το μέρος όπου κυριαρχούν τα αισθήματα του πάθους και της απόγνωσης» (απόσπασμα από γράμμα του Van Gogh στον αδελφό του Τεό), είναι πρωταγωνιστές, και όχι απλώς σκηνικό για τριάντα τρεις ιστορίες ανθρώπων που ο Μητσομπόνος ξέρει και τους φωνάζει μόνο με το μικρό τους όνομα, όχι από περιφρόνηση αλλά από οικειότητα.
Εικαστικά, δεν υπάρχει τίποτε χαρούμενο ή λαμπρό στο κίτρινο χρώμα του Παναγιώτη Μητσομπόνου. Σκληρό, άρρωστο, απειλητικό και πυρετώδες, μια τρικυμία εν κρανίω, μαζί με το κόκκινο και το πράσινο, μοιάζουν να δραπέτευσαν όλα από τον πίνακα «Νυχτερινό Καφενείο» του εξπρεσιονιστή Van Gogh. Χρειάζονται πολλά αψέντια για να μπορέσουμε να δούμε το συγκεκριμένο χαλκοπράσινο ή το σκοτεινό κόκκινο στο πρόσωπο του διπλανού μας, αλλά μόλις μία σελίδα για να μας ρουφήξει η αλήθεια των ηρώων του.
Σπανίως μια σελίδα κόμικ μπορεί να κρεμαστεί στον τοίχο ως αυτόνομο εικαστικό έργο. Του Μητσομπόνου μπορεί. Από την αρχή μέχρι το τέλος, όλα έχουν τον λόγο και τη θέση τους που συμβαίνουν στο χαρτί, δίνοντας στο μάτι μας τη δυνατότητα να αναπαυτεί ανακουφισμένο από τις καθημερινές επιθέσεις οπτικής φλυαρίας. Ακόμη και η γραμματοσειρά είναι ειδικά σχεδιασμένη, από τον ίδιο τον καλλιτέχνη, βασισμένη στον προσωπικό γραφικό του χαρακτήρα. Θα έπαιρνα μάλιστα όρκο ότι, αν ο αφηγητής του «Μετά τα μεσάνυχτα» είχε φωνή, αυτή θα ήταν του Φιλ Ποτ (το προηγούμενο άλμπουμ του), που όμως δεν είναι πια ντετέκτιβ, αλλά ραδιοφωνικός παραγωγός και γεμίζει τη μοναξιά του –ή τη δική μας– με λέξεις, παύσεις, σιωπές και χιούμορ, πικρό χαμόγελο παραδοχής των ηρώων, πάντα μεταμεσονύχτια.
Μαρία Τζαμπούρα
Δείτε επίσης
Tεστ ΠΑΠ…
Ηλίας Μακρής
Τυπωθήτω 2009
ΣΕΛ. 144, ΤΙΜΗ €23,00
Ο Ηλίας Μακρής είναι μια άλλη περίπτωση ζωγράφου που… παραστράτησε, για χάρη όμως της γελοιογραφίας. Έτσι, αν και σπούδασε ζωγραφική και χαρακτική στη Γερμανία, τον κέρδισε το σκίτσο. Κρατώντας από την επικαιρότητα μόνον ό,τι του χρειάζεται για να την ανατρέψει, δημιουργεί διαχρονικά σχόλια πικρού χιούμορ. Το «Tεστ ΠΑΠ» είναι μια συλλογή από τέτοια σκίτσα, που δημοσιεύτηκαν στην «Καθημερινή» και στο περιοδικό «Γαλέρα». Κάντε το!
Είμαι καλά, γιατρέ μου;
Charles M.Schulz
Μτφρ. Σοφία Λαζαρίδου
Ερευνητές 2009
ΣΕΛ. 95, ΤΙΜΗ €8,50
Ο Όμηρος, οι αρχαίοι τραγικοί και ο Αμερικανός Τσαρλς Σουλτς είναι από τους ελάχιστους που ασχολούνται τόσο με τα αιώνια πανανθρώπινα ερωτήματα. Τελευταία, όλο και συχνότερα αναρωτιόμαστε «είμαι καλά, γιατρέ μου;», ακριβώς όπως οι ήρωες του διάσημου κομίστα. Το ιατρείο της Λούσυ είναι ανοιχτό, ενώ οι συμβουλές κοστίζουν πέντε δολάρια. Κι αν δεν σας βοηθήσει αυτή, παρηγορηθείτε τουλάχιστον με την ιδέα ότι θα έχετε βοηθήσει εσείς, σίγουρα, το πορτοφόλι της!
Tο θανατάδικο
Άλισον Μπέχντελ
Μτφρ. Κατερίνα Κατέλλη
Γράμματα 2009
ΣΕΛ. 232, ΤΙΜΗ €9,90
Η Άλισον Μπέχντελ ανατομεί με τρόπο μοναδικό οικογένεια και σχέσεις, μια ημερολογιακή καταγραφή του περάσματος από την εφηβεία στην ενηλικίωση και στην αυτογνωσία. Η ζωή της ηρωίδας βρίθει ιδιαιτεροτήτων και η οικογενειακή επιχείρηση ‒ένα γραφείο κηδειών‒ είναι το λιγότερο. Καταπιεσμένη ομοφυλοφιλία και αδιέξοδες καλλιτεχνικές ανησυχίες είναι λίγα μόνο από τα κομμάτια του παζλ της οικογένειας Μπέχντελ. Με χιούμορ, μιλάει και εκθέτει πολύ προσωπικές της αλήθειες, με έναν τρόπο που μας αφοράει όλους.