Τίτλοι για υιοθεσία!

Την τελευταία δεκαετία τα παιδιά, μάλλον, ξεκινούν ανάποδα τη σχέση τους με τα κόμικς. Πρώτα θα παρακολουθήσουν στο σινεμά ή στο dvd ταινία με σενάριο και πρωταγωνιστή βασισμένο σε κόμικ και μετά θα σπεύσουν να αγοράσουν το αντίστοιχο άλμπουμ, που είτε κυκλοφορεί επί τούτου είτε επανεκδίδεται κυρίως ως υποστηρικτικό διαφημιστικό παρελκόμενο του αρχικού προϊόντος, δηλαδή της ταινίας. Θα ακολουθήσουν κουκλάκια, αυτοκόλλητα, ρούχα, παπούτσια, ρολόι τοίχου, πατίνι ή ό,τι άλλο μπορεί να φέρει τον οικογενειακό προϋπολογισμό σε πτώχευση, αν αυτόματα δεν μπει κάποιο φρένο στα «θέλω» των λιλιπούτειων πρωταγωνιστών της ζωής μας.

Άπειρα τα παραδείγματα. Από τη Μάσκα, τον Σπάιντερ Μαν και τους Φαντάστικ Φορ μέχρι τον ποντικούλη Ντεσπερό και τη νεραϊδούλα Τίνγκερμπελ.  Έτσι όμως η αγορά, πολύ πριν από τους γονείς, εκπαιδεύει μια νέα γενιά καταναλωτών και όχι αναγνωστών. Αυτό το κείμενο έρχεται να βάλει τα πράγματα, αλλά και τους γονείς, στη θέση τους. Εν αρχή ην ο λόγος, δηλαδή το χαρτί! Αυτή είναι ή θα έπρεπε να είναι και η πρώτη επαφή των παιδιών με την εικόνα, κυρίως μέσα από τα πρώτα χοντρά –για να αντέχουν στο μασούλημα– βιβλιαράκια με μεγάλα σχήματα και έντονα χρώματα, μέχρι τα πρώτα τους εικονογραφημένα παραμύθια.

Καρλ Μπαρκς

Όμως, οτιδήποτε έχει εικόνες δεν σημαίνει αυτόματα ούτε ότι είναι κόμικ ούτε ότι είναι και κατάλληλο για παιδιά. Ένας μόνο κατάφερε να συνδυάσει το όνομα και τη δουλειά του και με τα δύο, και αυτός είναι ο Ουόλτ Ντίσνεϊ! Έπειτα από μια μακρά θητεία στο στούντιο κινουμένων σχεδίων του «πατέρα» του Μίκυ Μάους, ο Καρλ Μπαρκς αφοσιώθηκε στα κόμικς, γράφοντας και σχεδιάζοντας ιστορίες με τον Ντόναλντ Ντακ, το πιο λαμπρό αστέρι των καρτούν – φυσικά, πάντα μετά το διάσημο ποντίκι. Η μάγισσα Μάτζικα, ο εφευρέτης Κύρος Γρανάζης, ο ξάδελφος Γκαστόνε, ακόμη και ο πλούσιο θείος Σκρουτζ, όλοι είναι χαρακτήρες που ξεπήδησαν από το εμπνευσμένο πενάκι του πρωτοπόρου σχεδιαστή. Τους ξέρουμε χρόνια και μπορούμε άφοβα να τους εμπιστευτούμε τα βλαστάρια μας, αφού για κάποιους από μας είναι περισσότερο κι από… συγγενείς!

Οι εκδόσεις Νέα Ακτίνα κυκλοφόρησαν πρόσφατα το άλμπουμ «Οι επίγονοι του Καρλ Μπαρκς». Σε αυτό τον τόμο δέκα σχεδιαστές και τέσσερις σεναριογράφοι έγραψαν δέκα ξεχωριστές ιστορίες για καθέναν από τους ήρωες του Καρλ Μπαρκς.  Προσεγμένη έκδοση, με σκληρό εξώφυλλο, ό,τι πρέπει για τους δικούς μας «μικρούς εξερευνητές» των κόμικς.

Ευγένιος Τριβιζάς

Η άλλη μεγάλη του γένους σχολή ακούει στο όνομα Ευγένιος Τριβιζάς! Η υπογραφή-εγγύηση τώρα και σε κόμικς. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς γονέας για να ξέρει τη δουλειά του γνωστού συγγραφέα, αρκεί να υπήρξε παιδάκι τη δεκαετία που η κρατική τηλεόραση πρόβαλλε τη θρυλική «Φρουτοπία». Ο δαιμόνιος δημοσιογράφος Πίκος Απίκος, ο Αιμίλιος το μήλο και ο Βλάσης το βλίτο είναι μερικοί μόνον από τους ήρωες που εξακολουθούν να μπλέκουν σε αναπάντεχες και ξεκαρδιστικές περιπέτειες ακόμη και σήμερα. Ιπτάμενες σβούρες, αινιγματικοί μασκοφόροι και παράξενα αντικλείδια είναι τα φαινομενικά ασύνδετα κομμάτια ενός παζλ που ο πανέξυπνος Πίκος πρέπει να ενώσει για να βρει τη λύση στο μυστήριο της απαγωγής της Μαρουλίτας. Κι αυτό είναι μόνον η αρχή μιας μεγάλης σταδιοδρομίας! Η «Φρουτοπία», το κλασικό πλέον έπος του Ευγένιου Τριβιζά, κυκλοφορεί σε σειρά οκτώ τόμων, εικονογραφημένη με πολύ χρώμα και χιούμορ από τον Νίκο Μαρουλάκη (εκδ. Modern Times).

Τζεφ Σμιθ

Μιλώντας για διάσημες υπογραφές, θα πρέπει οπωσδήποτε να αναφερθούμε και στον Jeff Smith. Από τα τρία ανιψάκια του Ντόναλντ Ντακ στα τρία ξαδελφάκια του Μπόουν, ο δρόμος της έμπνευσης είναι μια… ευθεία. Αλλά τι ευθεία! Η συντομότερη οδός προς τη δόξα, αν είσαι ο γνωστός Αμερικανός κομίστας, που το 1991 ξεκίνησε να δημοσιεύει σε τεύχη τις ασπρόμαυρες ιστορίες του Μπόουν («Bone»). O Φόουν («Fone»), ο Σμάιλι («Smiley») και ο Φόουνι («Phoney») κρατούν, ο καθένας για τον εαυτό του, ρόλους αντάξιους του… ονόματός τους.  Έτσι, ο Φόουνι είναι ο «κάλπικος» χαρακτήρας και διώκεται από την Μπόουνβιλ, με την κατηγορία της «απάτης». Ο Σμάιλι προκαλεί το γέλιο με τις απίθανες μεταμφιέσεις του κ.ο.κ. Κέλτικοι μύθοι, σοφά αναμεμειγμένοι με ντισνεϊκές καρτουνόφατσες, σε ένα γοητευτικό ταξίδι-περιπέτεια προς την τελική μάχη. Το «Bone», αν και ξεκίνησε ως ασπρόμαυρο underground κόμικ, κατατάχθηκε αμέσως στα κλασικά, κερδίζοντας πάμπολλες διακρίσεις και βραβεία. Καθόλου τυχαία, συναρπάζει εξίσου μικρούς και μεγάλους. Σε χρώμα (πλέον) του Steve Hamaker και μετάφραση της Ηρώς Σακά, κυκλοφορεί σε συνέχειες (εκδ. Jemma Press).

Μασάσι Κισιμότο

Εκτός όμως από την καλή, υπάρχει και η… ανάποδη πλευρά των κόμικς, που δεν είναι άλλη από τα μάνγκα. Μάνγκα είναι η γιαπωνέζικη λέξη και αντίληψη για τα κόμικς, με κύριο γνώρισμά τους το γεγονός ότι διαβάζονται από πίσω προς τα εμπρός, όπως επιβάλλει ο τρόπος γραφής και ανάγνωσης των Γιαπωνέζων. Η έμφαση δίνεται κυρίως στη γραμμή παρά στη φόρμα, ενώ το σχέδιο ποικίλλει από καθαρά ρεαλιστικό έως χαρακτηριστικά καρτουνίστικο. Συνήθως ασπρόμαυρα, με ήρωες σχεδιαστικά δυτικοποιημένους, πραγματεύονται θέματα επιστημονικής φαντασίας, ρομποτικής και συγκρούσεων μεταξύ αντιθετικών κόσμων. Η αισθητική τους έχει δημιουργήσει σχολή και έχει επηρεάσει ποικιλοτρόπως τη δυτικότροπη, μέχρι τώρα, κουλτούρα της τέχνης των κόμικς.

Ο Naruto, διά χειρός Mashashi Kishimoto, είναι μια καλή πρώτη επαφή με το σχετικά νέο αυτό είδος και θα σας ανεβάσει πολύ στην εκτίμηση του παιδιού, ανιψιού, μικρού αδελφού, έφηβου γείτονα ή ό,τι άλλο έχετε πρόχειρο σε ανήλικο δίπλα σας. Η ιστορία και οι περιπέτειες του πιο διάσημου νίντζα (τι άλλο;) στον κόσμο συνεχίζονται στον ενδέκατο τόμο της σειράς, στα ελληνικά, από τις εκδόσεις Anubis.

Τσαρλς Σουλτς 

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού υπάρχει μια μεγάλη παρέα μικρών παιδιών που η ατράνταχτη λογική της σείει τα θεμέλια κάθε ενήλικης ύπαρξης. Ακούει στο όνομα «Peanuts» και πρόκειται φυσικά για το κόμικ στριπ, με πρωταγωνιστή τον Σνούπι και τους φίλους του, σε σενάριο και σκίτσο του Charles M. Schulz. Στα επιμελώς στατικά καρέ του η δράση μετατοπίζεται στο εσωτερικό, εγκεφαλικό χιούμορ και στον αυτοσαρκασμό των λιλιπούτειων ηρώων. Η σειρά ονομάστηκε Peanuts (ασημαντότητες, ψιλά γράμματα), δίνοντας έτσι έμμεση απάντηση στο πόσο σοβαρά πρέπει να παίρνουμε τους εαυτούς μας και την πραγματικότητα που μας περιβάλλει. Στο «Τρελός από έρωτα» θα μάθουμε τα πάντα για τις δυσκολίες της αγάπης από τον ειδικό στο είδος, Τσάρλι Μπράουν, ενώ στο «Αγαπητέ μου εκδότη…» για τα προβλήματα της συγγραφής και της δημιουργίας γενικότερα. Αυτά και αρκετά ακόμη βιβλιαράκια με τις περιπέτειες της διάσημης παρέας κυκλοφορούν, μεταφρασμένα στα ελληνικά, από τις εκδόσεις Ερευνητές.

Αριστοφάνης  

Για το τέλος, ομιλούμε μόνο ελληνικά, με τις «Κωμωδίες του Αριστοφάνη σε κόμικ», από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Όλα τα παιδιά χρειάζονται έναν «παππού» να τους διηγείται ιστορίες και εμείς διαθέτουμε, ιστορικά τουλάχιστον, τον καλύτερο. Ανατρεπτικός, αθυρόστομος, καυστικός και ευφάνταστος, θα κρατήσει με τις ιστορίες του αμείωτο το ενδιαφέρον σε όλα τα «εγγόνια»! Κατά καιρούς, και σε διάφορες εποχές, τις βρίσκαμε καθεμία ξεχωριστά, σε τεύχη, ενώ τώρα και οι έντεκα κωμωδίες βρίσκονται συγκεντρωμένες σε τόμο, πάντα σε διασκευή του Τ. Αποστολίδη και σχέδιο του Θεσσαλονικιού Γ. Ακοκαλίδη. Κάποια πράγματα είναι σαφές ότι είναι κλασικά. Το βιβλίο είναι ένα από αυτά και επιπλέον δεν εκπέμπει ακτινοβολία. Απολαύστε υπεύθυνα!

 ΔΙΑΒΑΣΤΕ

	Οι επίγονοι του Καρλ Μπαρκς ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟΣ 2008 ΣΕΛ. 144, ΤΙΜΗ €16,00		Φρουτοπία. Η απαγωγή της μαρουλίτας Eυγένιος Τριβιζάς Σκίτσα Νίκος Μαρουλάκης ΜODERN TIMES 2009 ΣΕΛ. 244, ΤΙΜΗ €22,90
	Bone. Ροκ Τζόου, άρχοντας των ανατολικών συνόρων Jeff Smith Μτφρ. Ηρώ Τσάκα JEMMA PRESS 2009 ΣΕΛ. 128, ΤΙΜΗ €12,95		Naruto. Παθιασμένες προσπάθειες από όλους Masashi Kishimoto Μτφρ. Kasahara Akemi, Ορέστης Μανούσος ANNUBIS 2009 ΣΕΛ. 184, ΤΙΜΗ €9,90
	Τρελός από έρωτα Charles Schulz Μτφρ. Γιάννης Χατζηκόμνου ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ 2008 ΣΕΛ. 96, ΤΙΜΗ €10,50		Οι κωμωδίες του Αριστοφάνη σε κόμικς Διασκευή Τάσος Αποστολίδης Εικον. Γιώργος Ακοκαλίδης ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ 2009 ΣΕΛ. 539, ΤΙΜΗ €49,00

Μαρία Τζαμπούρα