Για το βιβλίο του Χάρη Κυριακίδη Περί ομφαλού της γης.
Του Μάριου Μιχαηλίδη
Το πρόσφατο βιβλίο του Χάρη Κυριακίδη Περί ομφαλού της γης, έρχεται να αναταράξει τα λιμνασμένα νερά της πολιτικής αφασίας, στην οποία περιήλθε το πρόβλημα της Κύπρου. Γιατί, δυστυχώς, αυτό που οι άνθρωποι επίμονα αρνούνται και δεν θέλουν να συμβεί, το κατορθώνει ο χρόνος. Πανδαμάτορα, τον είπαν, για την ιδιότητά του να δαμάζει ακόμα και τις πιο σκληρά πάθη, να λειαίνει τις πιο απειλητικές αιχμές, να υπονομεύει δοσμένες υποσχέσεις και να εξευτελίζει, δήθεν αιώνιους όρκους. Και όλα αυτά, όχι μόνο για θέματα ιδιωτικού βίου, αλλά και για την ασύλληπτη δυναμική που αποκτούν ορισμένες λαϊκές, και στην εξέλιξή τους, εθνεγερτικές συλλογικές δράσεις, γαλβανισμένες με την απαραίτητη επικουρία οραματικών συλλήψεων. Σ’ αυτές τις τελευταίες, γενεσιουργό ρόλο διαδραματίζουν πάντοτε η παρώδηση της θρησκείας και της ιστορίας από τους κάθε φορά επιτηδείους.
Ορισμένοι ταγοί του παρελθόντος, αυτοπαγιδεύτηκαν στον ρόλο του εκλεκτού και ανέλαβαν αυτοβούλως μία μεσσιανικού τύπου αποστολή.
Η επιλογή του τίτλου του παρουσιαζόμενου βιβλίου Περί ομφαλού της γης είναι εξόχως ευρηματική και συνάμα δραματικώς σαρκαστική. Γιατί, από τη μια, φωτίζει την ευκολία με την οποία ορισμένοι ταγοί του παρελθόντος, αυτοπαγιδεύτηκαν στον ρόλο του εκλεκτού και ανέλαβαν αυτοβούλως μία μεσσιανικού τύπου αποστολή. Από την άλλη, υπογραμμίζει το πώς κατόρθωσαν, με τις εμπνεύσεις και τις εμμονές τους, να εγκλωβίσουν το χρονίως χειμαζόμενο έθνος των Ελλήνων στην αλαζονική αντίληψη του περιούσιου λαού. Ο ομφαλός της γης, λοιπόν, το κέντρο που μαγνητίζει το παγκόσμιο ενδιαφέρον και την ίδια στιγμή εκπέμπει τη ζωογόνο δύναμή του σε όσους αισθάνονται την ανάγκη να αναβαπτιστούν!
Με αυτές και άλλες αυταπάτες διήλθε από επικίνδυνες ατραπούς η Κύπρος, αναπόσπαστο μέρος του ελληνικού μας έθνους.
Το βιβλίο του Χάρη Κυριακίδη δεν διεκδικεί τα εύσημα μιας επιστημονικής πολιτικής ανάλυσης, γιατί δεν είναι τέτοιας υφής πόνημα. Θα έλεγα, ως ένας μέσος και υποψιασμένος αναγνώστης, ότι πρόκειται για μία πολύ πειστική μαρτυρία ενός ανθρώπου που με την ιδιότητα του νομικού επιστήμονα και του ατόμου που ανάλωσε τριάντα χρόνια στην πολιτική, πολύ κοντά σε εμβληματικές πλέον μορφές της νεότερης πολιτικής ιστορίας της Κύπρου. Ειδικότερα, εβίωσε τις δραματικές εξελίξεις και τις ανατροπές που συνέβησαν στην σκηνή αλλά και στο παρασκήνιο των εξελίξεων, κοντά στον Σπύρο Κυπριανού. Και όχι μόνον. Η ιδιότητά του, ως Εκπροσώπου Τύπου του ΔΗΚΟ και προσωπικού συμβούλου, του προέδρου Κυπριανού, του έδωσε τη δυνατότητα να γνωρίσει το μέγεθος της συνωμοσίας των μεγάλων δυνάμεων εις βάρος της Κύπρου, με πρωτοστάτες τις μυστικές υπηρεσίες της Αγγλίας, κυρίως αυτής, αλλά και των υπερδυνάμεων Αμερικής και Ρωσίας. Αλλά καμιά συνωμοσία δεν μπορεί να καρπίσει, αν δεν βρει γόνιμο έδαφος για να φυτρώσει, και ανθρώπους έτοιμους να την φροντίζουν, λιπαίνοντάς την. Και όπως αποδεικνύει ο Κυριακίδης στο βιβλίο του, τέτοιας λογής αργυρώνητοι κηπουροί βρέθηκαν πολλοί, και ξεπούλησαν γην και ύδωρ στους ξένους.
Πρόκειται για μία πολύ πειστική μαρτυρία ενός ανθρώπου που με την ιδιότητα του νομικού επιστήμονα και του ατόμου που ανάλωσε τριάντα χρόνια στην πολιτική, πολύ κοντά σε εμβληματικές πλέον μορφές της νεότερης πολιτικής ιστορίας της Κύπρου.
Συγκεκριμένα, ο συγγραφέας τεκμηριώνει τις θέσεις του, ανατρέχοντας σε διαπιστωμένους μακροχρόνιους σχεδιασμούς, σε επίσημα έγγραφα που είδαν το φως της δημοσιότητας, καθώς και σε συμβάντα, όλα αυτά επιμελώς οργανωμένα και εκτελεσμένα από ξένες μυστικές υπηρεσίες. Και τούτο, με την σύμπραξη -πρόθυμη ή κατόπιν εκβιασμών, δεν έχει σημασία- καθόλου τυχαίων Ελλήνων και Τούρκων κατοίκων της Κύπρου.
Ο Κυριακίδης, υποστηρίζει ότι η συνωμοσία του διεθνούς παράγοντα, ιδίως των Άγγλων, έχει ως σημείο εκκινήσεως τη δεκαετία του ’50, όταν το πάθος των Ελλήνων της Μεγαλονήσου για την Ένωση με την μητέρα Ελλάδα φτάνει στις πιο υψηλές κορυφώσεις με τον αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-1959). Συγκεκριμένα, από έργα ιστορικών μελετητών, παραθέτει χάρτες και έγγραφα, μέρος απελευθερωμένων ντοκουμέντων από το Foreign Office, που δείχνουν ότι τα διχοτομικά σχέδια και οι μετακινήσεις πληθυσμών είχαν γεννηθεί πολύ νωρίς στα μυαλά των Άγγλων.
Ιδιαίτερα επιμένει ο συγγραφέας στο χρονικό διάστημα των ετών 1960-1973, όπου οι συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου κατάληξαν στο εκτρωματικό Σύνταγμα του 1960, που δημιούργησε ένα θνησιγενές κρατίδιο, όπως ακριβώς εκείνο της Κομμαγηνής. Σε εκείνους τους δίσεκτους καιρούς συντελέστηκε όλος ο σχεδιασμός που προετοίμασε το πραξικόπημα της χούντας στην Κύπρο και την Τουρκική εισβολή.
Ο Χάρης Κυριακίδης, όμως, στο Περί Ομφαλού της Γης δεν αναπαράγει τη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου. Αυτό έχει γίνει πολλές φορές και η αλήθεια είναι ότι τα αναμασήματα της ιστορίας, μόνον πλήξη και δυσφορία προκαλούν. Κυρίως, προσφέρει μιαν άλλη ματιά χωρίς καθόλου να αυθαιρετεί, αλλά ούτε και να διεκδικεί το αλάθητο στις προσωπικές του κρίσεις και εκτιμήσεις. Εκείνο που ενσυνείδητα πράττει είναι η κατάθεση μιας πολύ αξιόλογης προσωπικής μαρτυρίας, που εκρέει από τη σωρευμένη πολιτική πείρα πολλών ετών. Και, κυρίως, μια πείρα απαλλαγμένη από εμμονές και εμπάθειες. Αυτά τα συστατικά μεταβάλλουν το έργο του Κυριακίδη σε μια καθόλα τίμια, αξιοπρεπή και πολύ χρήσιμη πολιτική πράξη, ιδίως για τους νέους, προς τους οποίους ο συγγραφέας αφιερώνει το έργο του. Χρήσιμο, ασφαλώς, θα αποδειχθεί και για τους ελλαδίτες αναγνώστες. Φτάνει να εγκύψει με γόνιμο ενδιαφέρον στο έργο Περί Ομφαλού της Γης ένας από τους πολλούς εν Αθήναις εκδοτικούς οίκους.
* Ο ΜΑΡΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ είναι συγγραφέας.
Περί ομφαλού της γης
Χάρης Στ. Κυριακίδης
Γραφικές Τέχνες, 2014
Σελ. 320