anamorfotiria

Για τις μελέτες των Φωτεινής Μηλιώνη και Βασιλικής Μηλιώνη «Μια φορά κι έναν καιρό… – Μελέτες για τα αναμορφωτήρια και την παραβατικότητα των ανηλίκων» (εκδόσεις ΑΩ).

Της Διώνης Δημητριάδου

Παραβατικότητα ανηλίκων και ιδρυματική αντιμετώπιση

Εγκληματολογικές όσο και ιστορικές είναι οι δύο μελέτες που συναποτελούν την ενδιαφέρουσα αυτή έκδοση με θέμα την παραβατικότητα των ανηλίκων και εστίαση στη λειτουργία των αναμορφωτηρίων. Οι δύο συγγραφείς, η Φωτεινή Μηλιώνη (δικηγόρος με διδακτορική διατριβή στην εγκληματολογία) και η Βασιλική Μηλιώνη (φιλόλογος με μεταπτυχιακές σπουδές στην ιστορική δημογραφία) εγγυώνται για την εμπεριστατωμένη έρευνα του ευαίσθητου αυτού θέματος.

Η πρώτη μελέτη αφορά τον «ηθικό κίνδυνο» και την ιδρυματική του αντιμετώπιση, η δεύτερη ασχολείται με τις μορφές και τα αίτια της παραβατικότητας. Η πρώτη μελέτη αναλύει ποιοτικά ένα πλούσιο αρχειακό υλικό, ενώ η δεύτερη, χρησιμοποιώντας την εγκληματολογική στατιστική, κάνει μια εκτενή εκτίμηση ποσοτικών χαρακτηριστικών. Και οι δύο παρουσιάζουν την αποκλίνουσα συμπεριφορά των ανηλίκων μέσα στα δεδομένα της κοινωνίας της εποχής. Τα χρονικά πλαίσια της έρευνας εκτείνονται σε μια πεντηκονταετία, από το 1924 ώς το 1974. Μια επιλογή που αποσκοπεί να δείξει πώς οι πολιτικές όσο και κοινωνικές καταστάσεις (από το μεσοπόλεμο διάστημα, τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Εμφύλιο, τη δύσκολη μετεμφυλιακή εποχή ώς τη δικτατορία του ’67 και την αρχή της μεταπολίτευσης) έδρασαν στη διαμόρφωση των συγκεκριμένων συμπεριφορών. Άλλωστε ανάμεσα στις διαφορετικές θεωρίες ερμηνείας των φαινομένων της παραβατικότητας των ανηλίκων, σημαντική θέση κατέχει η κοινωνική προσέγγιση των αιτίων της εγκληματικότητας, θεωρία εκφρασμένη κυρίως από τον Γάλλο κοινωνιολόγο E. Durkheim, κατά την οποία η όποια παθογένεια της κοινωνίας έχει ισχυρό αντίκτυπο στις συμπεριφορές, καθώς χαλαρώνουν, απορρυθμίζονται ή καταλύονται οι ρυθμιστικοί κανόνες και μειώνεται η κοινωνική συνεκτικότητα.

Η πρώτη μελέτη αναλύει ποιοτικά ένα πλούσιο αρχειακό υλικό, ενώ η δεύτερη, χρησιμοποιώντας την εγκληματολογική στατιστική, κάνει μια εκτενή εκτίμηση ποσοτικών χαρακτηριστικών. Και οι δύο παρουσιάζουν την αποκλίνουσα συμπεριφορά των ανηλίκων μέσα στα δεδομένα της κοινωνίας της εποχής.

Στο εκτενές μέρος που αφορά στα αναμορφωτήρια θηλέων, σταχυολογούνται στοιχεία από τους φακέλους των κοριτσιών, από τη μελέτη των οποίων αναδεικνύονται αφενός τα αίτια της εισαγωγής στο αναμορφωτήριο (το πλέον ενδιαφέρον σημείο για εξαγωγή συμπερασμάτων αφορά το ποιος εισηγείται και με ποια επιχειρηματολογία), και αφετέρου το οικογενειακό ιστορικό που «δικαιολογεί» με άμεσο ή έμμεσο τρόπο την ανάγκη συμμόρφωσης μέσω της ιδρυματικής μεταχείρισης· καταφαίνεται έτσι ποιο νόημα αποκτά η απαιτητέα ειδική αγωγή ή η «ηθική αναμόρφωση». Απρόσκοπτη σ’ αυτό το σημείο της μελέτης η εξαγωγή ενός συμπεράσματος: η επιλογή του εγκλεισμού και η συνακόλουθη ιδρυματική αγωγή ως μέσων συμμόρφωσης φανέρωσαν την αδυναμία της συγκεκριμένης κρατικής παρέμβασης. Από την ίδρυσή τους, μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ώς σήμερα τα αναμορφωτήρια πέρασαν από διάφορες επανεκτιμήσεις (μετονομάστηκαν ή κάποια καταργήθηκαν) χωρίς ποτέ να αποβάλουν το «στίγμα» της βίαιης ιδρυματοποίησης αλλά και θυματοποίησης των ανηλίκων.

Στα πιο ενδιαφέροντα μέρη του βιβλίου συγκαταλέγονται τόσο η παράθεση των διαφορετικών θεωριών για την παραβατικότητα των ανηλίκων όσο και τα στοιχεία από τους φακέλους των τροφίμων των αναμορφωτηρίων (που αναφέρθηκαν πιο πάνω) αλλά κι η πληθώρα πινάκων και στατιστικών στοιχείων που αφορά τις ηλικίες, τη γεωγραφική προέλευση, την οικογενειακή κατάσταση, το φύλο, το μορφωτικό επίπεδο, τις ασχολίες των ανήλικων παραβατών. Έτσι το βιβλίο, εκτός από ενδιαφέρον για τον μέσο αναγνώστη που αγνοεί πολλά από τα τεκταινόμενα πίσω από τους τοίχους των χώρων του αναγκαίου σωφρονισμού, αποτελεί και μία πολύτιμη πηγή για τους ερευνητές. Την έκδοση προλογίζει η Πάρη Ζαγούρα, νομικός-εγκληματολόγος, επιμελήτρια ανηλίκων

* Η ΔΙΩΝΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ είναι συγγραφέας. Το νέο της βιβλίο, η ποιητική συλλογή «Παλίμψηστη του Λύκου μου μορφή» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑΩ.


paravatikotita anilikon dioni dmitriadouΜια φορά κι έναν καιρό…
ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΑΜΟΡΦΩΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ
ΦΩΤΕΙΝΗ ΜΗΛΙΩΝΗ – ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΗΛΙΩΝΗ
Προλογικό σημείωμα Π. ΖΑΓΟΥΡΑ
ΑΩ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 2021
Σελ. 248, τιμή εκδότη €23,32

politeia link more

 

 

 

 

 

 ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΜΗΛΙΩΝΗ


Αποσπάσματα από το βιβλίο

«Η “κλασική σχολή”, τις βάσεις της οποίας έθεσαν, επηρεασμένοι από τις ιδέες του Διαφωτισμού και κυρίως των Γάλλων Voltaire, Rousseau και Montesquieu […] δέχεται την αρχή της ελευθερίας της βουλήσεως και πάνω σ’ αυτήν στηρίζει την ηθική και ποινική ευθύνη του ανθρώπου για τις πράξεις του. Θεωρεί ότι ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να αποφασίζει και να ενεργεί ό,τι αυτός θέλει· είναι αυτεξούσιος.

Στον αντίποδα της “κλασικής” βρίσκεται η “θετική σχολή”, η οποία έκανε την εμφάνισή της εκατό περίπου χρόνια αργότερα επηρεασμένη από την αλματώδη ανάπτυξη των φυσικών επιστημών και ιδιαίτερα από τις αντιλήψεις των Comte και Darwin. […] Σύμφωνα με τη “θετική σχολή” το έγκλημα δεν είναι αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησης αλλά φαινόμενο φυσικό, ατομικό και κοινωνικό, δημιούργημα του ανθρώπου. […] Διαιρούνται, λοιπόν, οι εγκληματίες σε πέντε κατηγορίες: α) εγκληματίες εκ γενετής, β) εγκληματίες ψυχοπαθείς, γ) εγκληματίες από πάθος, δ) εγκληματίες περιστασιακοί και ε) εγκληματίες από έξη. (σελ. 74)

***

«Είμαστε και εμείς άνθρωποι ισότιμοι με όλους τους “απ’ έξω” κι ας κάναμε λάθη. Είμαστε παιδιά με τα ίδια όνειρα των παιδιών όλου του κόσμου. Η φτώχεια μας, η μοναξιά, η έλλειψη αγάπης, η απουσία της οικογένειας… μας έβγαλαν νωρίς στο δρόμο αναζητώντας το καλύτερο. Στραβοπατήσαμε, μπλέξαμε, κάναμε λάθη…» (ανήλικος κρατούμενος του Ειδικού Καταστήματος Κράτησης Νέων Αυλώνας) (σελ. 192)

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το χρονικό μιας εκούσιας απαγωγής» της Μαρίας Πλαστήρα-Βαλκάνου (κριτική) – Μια ιστορία αγάπης που έγραψε ιστορία

«Το χρονικό μιας εκούσιας απαγωγής» της Μαρίας Πλαστήρα-Βαλκάνου (κριτική) – Μια ιστορία αγάπης που έγραψε ιστορία

Για το βιβλίο της Μαρίας Πλαστήρα-Βαλκάνου [επιμέλεια - εισαγωγή - σχόλια] «Το χρονικό μιας εκούσιας απαγωγής» (εκδ. University Studio Press). Μια ιστορία αγάπης «γνωστή, κι από πολλές πλευρές, μοναδική». 

Γράφει ο Κ.Β. Κατσουλάρης

...
«Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν (κριτική) – Όταν ο κοινωνιολόγος κατεβαίνει στην κοινωνία

«Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν (κριτική) – Όταν ο κοινωνιολόγος κατεβαίνει στην κοινωνία

Για το βιβλίο του Ντιντιέ Φασέν «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» (μτφρ. Μανώλης Πιμπλής, εκδ. Πόλις), που αφορά τον θάνατο από πυροβολισμούς αστυνομικών στη Γαλλία, ενός τσιγγάνου, ενός «ταξιδιώτη», του Angelo Garand. Στην κεντρική εικόνα, εικόνα από διαμαρτυρία για τον θάνατό του, στις 4 Ιουνίου του 2020.

...
«Η Ελλάδα από τη χούντα στην κρίση» του Δημήτρη Τζιόβα – Πολιτισμική ανάλυση της Μεταπολίτευσης (κριτική)

«Η Ελλάδα από τη χούντα στην κρίση» του Δημήτρη Τζιόβα – Πολιτισμική ανάλυση της Μεταπολίτευσης (κριτική)

Για τη μελέτη του Δημήτρη Τζιόβα «Η Ελλάδα από τη Χούντα στην Κρίση – Η κουλτούρα της Μεταπολίτευσης» (μτφρ. Ζωή Μπέλλα, Γιάννης Στάμος, εκδ. Gutenberg).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Στην εποχή των διεπιστημονικών συγκλίσεων, η Μεταπολίτευ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ο Πανελλήνιος Όμιλος Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη διοργανώνει στις 27 Μαρτίου 2023 στο θέατρο ΚΥΔΩΝΙΑ στα Χανιά, ημερίδα με θέμα: Νοούμενα και υπονοούμενα στο θεατρικό έργο «Η Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Λούλας Αναγνωστάκη από τον Σπύρο Στάβερη.

...
«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

Συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία – Με αφορμή το βιβλίο «Μια σύντομη ιστορία της Ρωσίας» του Rodric Braithwaite

Συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία – Με αφορμή το βιβλίο «Μια σύντομη ιστορία της Ρωσίας» του Rodric Braithwaite

Οι εκδόσεις Ψυχογιός διοργανώνουν συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία, με αφορμή το βιβλίο του Rodric Braithwaite «Μια Σύντομη Ιστορία της Ρωσίας», απόψε, Πέμπτη 23 Μαρτίου, στο βιβλιοπωλείο LIBER.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση μέρους διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami] «Σε πρώτο ενικό» (μτφρ. Βασίλης Κιμούλης), η οποία θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

With the ...

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη «Η νοσταλγία κι εγώ», που θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαρτίου από τις εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

— Αναρωτιέμαι τι νοσταλγείς;
— …
— Νοσταλγείς κάτι που συνέβη ή κάτι πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ