KELEFTHOS PAIDI800

Για το βιβλίο «Το υπερκινητικό παιδί - Δεν μπορώ να σταματήσω» (μτφρ. Γιοβάνα Βεσσαλά) του ψυχαναλυτή Ουμπέρτο Τζουκάρντι Μέρλι που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέλευθος.

Της Ελένης Κορόβηλα

Στο ευσύνοπτο βιβλίο του Το υπερκινητικό παιδί που κυκλοφορεί στη σειρά «Μικρή Βιβλιοθήκη» των εκδόσεων Κέλευθος, ο Ιταλός ψυχαναλυτής Ουμπέρτο Τζουκάρντι Μέρλι έχει ομαδοποιήσει τις σημαντικότερες ανησυχίες και τους συνηθέστερους προβληματισμούς γύρω από το ζήτημα σε δεκαπέντε ερωτήματα. Οι απαντήσεις που δίνει ξεκινούν με την περιγραφή κάθε υποθέματος, ενώ συχνά γίνεται χρήση παραδειγμάτων και ο συγγραφέας καταλήγει σε ένα συμπέρασμα.

Ο υπότιτλος του βιβλίου, η πρωτοπρόσωπη φράση «Δεν μπορώ να σταματήσω», προϊδεάζει τον αναγνώστη ότι στο βιβλίο αυτό θα ακούσει τη φωνή του ίδιου του υπερκινητικού παιδιού να του μιλά για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται εγκλωβισμένο και μέσω της οποίας βιώνει τον κόσμο. Κάτα κάποιον τρόπο αυτό συμβαίνει μια που η πολύχρονη εμπειρία του Τζουκάρντι Μέρλι και η επαφή του με δεκάδες παιδιά και τις οικογένειές τους, του επιτρέπει να δανείσει τη δική του φωνή για να εκφραστούν τα παιδιά εκείνα που έχουν αναστατώσει ή και τρομάξει τους γονείς τους, έχουν δυσκολέψει και προβληματίζει τους δασκάλους τους κι έχουν προκαλέσει αμηχανία στον περαστικό που ξαφνιάζεται από το διαφορετικό. 

Ο Τζουκάρντι Μέρλι υποστηρίζει πως η υπερκινητικότητα είναι ο τρόπος με τον οποίο ορισμένα παιδιά ανταποκρίνονται σε αυτό που τους προκαλεί δυσφορία.

Ο Τζουκάρντι Μέρλι υποστηρίζει πως η υπερκινητικότητα είναι ο τρόπος με τον οποίο ορισμένα παιδιά ανταποκρίνονται σε αυτό που τους προκαλεί δυσφορία και είναι, όπως το αποκαλεί, το «πνεύμα της εποχής». Ξεκαθαρίζοντας τα πολύ βασικά στοιχεία που εμπίπτουν στον ορισμό της «υπερκινητικότητας», ίσως ξαφνιάσει η απάντηση στο ερώτημα αν η υπερκινητικότητα έχει φύλο. Ο Τζουκάρντι Μέρλι υποστηρίζει:

«Η υπερκινητικότητα με τη στενή έννοια του όρου, δηλαδή η αδιάκοπη κίνηση του σώματος, η αδυναμία προσοχής, η ατμόσφαιρα άγχους που περιβάλλει το υπερκινητικό παιδί και η πρόκληση προς τον ενήλικα, είναι αρσενικού γένους».

Εξάλλου είναι προφανές ότι προσεγγίζει την υπερκινητικότητα υπό το πρίσμα της σχέσης πατέρα-παιδιού (σύμπλεγμα του Τηλέμαχου) που βρίσκεται στο κέντρο του ερευνητικού ενδιαφέροντος και του στενού του συνεργάτη Μάσιμο Ρεκαλκάτι.

Στη σκέψη, που συχνά καθησυχάζει πολλούς γονείς, ότι η υπερκινητικότητα δεν είναι παρά ένδειξη υπέρμετρης ευφυΐας, ο Τζουκάρντι Μέρλι έχει να αντειτείνει μια αρκετά μετριοπαθή και κριτική στάση: 

«Πρέπει να πω ότι μένω πάντα λίγο αμήχανος απέναντι στις προθέσεις εκείνου που εξυψώνει την ευφυΐα σε μια ανώτερη θέση σε σχέση με τον κοινωνικό περίγυρο. Φαίνεται ότι στην πραγματικότητα θέλει να παραμερίσει τα συμπτώματα της δυσφορίας κάνοντάς τα να φανούν ως συμπτώματα της ευφυΐας». 

Η υπερκινητικότητα ως ψυχική απάντηση του παιδιού στην απουσία πλαισίου

Kelefthos Uberto Zuccardi Merli250

Ο συγγραφέας και ψυχαναλυτής Uberto Zuccardi Merli μετράει πάνω από δέκα χρόνια έρευνας και θεραπείας παιδικών διαταραχών, ως Επιστημονικός Διευθυντής του Κέντρου «Gianburrasca-Onlus».

Η παραπάνω θέση είναι ό,τι χρειάζεται να πει κανείς πάνω στο θέμα. Η υπερκινητικόυητα δεν είναι ούτε μια «αναπτυξιακή» διαταραχή ούτε αποτέλεσμα υπερβολικής ευφυίας, είναι σύμπτωμα δυσφορίας που εδράζεται όχι σε ξεχωριστές ποιότητες και αυξημένες ικανότητες του παιδιού αλλά στη σχέση του με τους γονείς, και ειδικά με τον πατέρα – με την έννοια της «πατρικής λειτουργίας», όχι απαραίτητα με το πρόσωπο του πατέρα. Ειδικότερα, είναι σύμπτωμα της απουσίας φραγμών και ορίων από την πλευρά της πατρικής λειτουργίας, στο πλαίσιο μιας κοινωνίας επιτρεπτικής και ενοχικής απέναντι στον Νόμο. Έτσι εξηγείται και γιατί μερικές δεκαετίες πριν το υπερκινητικό παιδί ήταν κάτι σπάνιο, ενώ στις μέρες μας εμφανίζεται με τη μορφή επιδημίας. 

Συνοψίζοντας, η ψυχαναλυτική προσέγγιση στο πρόβλημα της υπερκινητικότητας, σε αντίθεση με τον «βιολογισμό» της αμερικανικής σχολής, που τις περισσότερες φορές καταλήγει στη συνταγογράφηση φαρμάκων, είναι πιο διευρημένη και κοινωνική. Δεν αντιμετωπίζει το υπερκινητικό παιδί ως πρόβλημα, αλλά ως σύμπτωμα μιας κοινωνικής πραγματικότητας, που σε ορισμένεες οικογένειες εκφράζεται εντονότερα. Ως εκ τούτου, η απάντηση βρίσκεται μέσα στην οικογένεια, και ειδικότερα στην σχέση πατέρα-γιου, ή σε κάθε περίπτωση στη σχέση ενός αγοριού με την πατρική λειτουργία και την εσωτερίκευση ή όχι του Νόμου. 

Στο βιβλίο συμπυκνώνεται το απόσταγμα της δεκαετούς και πλέον ερευνητικής και κλινικής εμπειρίας του συγγραφέα. Μπορεί να διαβαστεί ως εγχειρίδιο για την κατανόηση της παιδικής υπερκινητικότητας και σαν οδηγός για γονείς, εκπαιδευτικούς που αναζητούν τεκμηριωμένες απαντήσεις αλλά και σε ειδικούς της ψυχικής υγείας που θα βρουν κωδικοποιημένα τα ευρήματα της άτυπης σχολής Ρεκαλκάτι, της ομάδας των συνεργατών του Ιταλού ψυχαναλυτή Μάσσιμο Ρεκαλκάτι που το 2003 ίδρυσε τον Σύνδεσμο «Jonas Onlus» για τη μελέτη και τη θεραπεία παιδικών διαταραχών. 

* Η Ελένη Κορόβηλα είναι δημοσιογράφος.


Δεν μπορώ να σταματήσω 
Ουμπέρτο Τζουκάρντι Μέρλι
μτφρ. Γιοβάνα Βεσσάλα
ΚΕΛΕΥΘΟΣ, 2020
Σελίδες 204, τιμή εκδότη €12,00
 

politeia link more

 

 

 


Απόσπασμα από το βιβλίο

«Το υπερκινητικό παιδί καθιστά ανίσχυρο το κοινωνικό και οικογενειακό πεδίο. Προσβάλλει τους γονείς, συγκρούεται με τους δασκάλους, επιτίθεται στους συμμαθητές. Πριν μερικές δεκαετίες αυτές οι μορφές του χαρακτήρα ήταν εξαιρετικά σπάνιες στην παιδική ηλικία, διότι η δύναμη της πατρικής εξουσίας στην οικογένεια και τους θεσμούς δεν επέτρεπε τη ρήξη των ενορμητικών φραγμών. Σήμερα σε μια επιτρεπτική, καταναλωτική και ναρκισσιστική εποχή όλα επιτρέπονται». (σελ. 55-56)

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» − Έτσι χτίστηκε ο μύθος του Έλληνα κροίσου

«Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» − Έτσι χτίστηκε ο μύθος του Έλληνα κροίσου

Για τον τόμο του Ιδρύματος Ωνάση «Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» (εκδ. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). Κεντρική εικόνα: (από αριστερά) Θεόδωρος Γαροφαλίδης, Σοφοκλής Βενιζέλος, Αριστοτέλης Ωνάσης. Πηγή: Αρχείο Ωνάση, Αρχείο Κλεισθένη Δασκαλάκου.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«Διασκέδαση μέχρι θανάτου» του Νιλ Πόστμαν (κριτική) – Το «λάθος» του Όργουελ και η δικαίωση του Χάξλεϋ: από την τηλεόραση στον πολιτισμό της εικόνας

«Διασκέδαση μέχρι θανάτου» του Νιλ Πόστμαν (κριτική) – Το «λάθος» του Όργουελ και η δικαίωση του Χάξλεϋ: από την τηλεόραση στον πολιτισμό της εικόνας

Για το βιβλίο του Νιλ Πόστμαν [Neil Postman] «Διασκέδαση μέχρι θανάτου: ο δημόσιος λόγος στην εποχή του θεάματος» (μτφρ. Φωτεινή Ρουγκούνη, Αφροδίτη Τζαμουράνη, εκδ. Παπαζήση).

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Το περίφημο βιβλίο ...

«Η δύναμη της τελετουργίας» του Δημήτρη Ξυγαλατά (κριτική) – Homo ritualis: η σημασία των τελετουργιών στη ζωή μας

«Η δύναμη της τελετουργίας» του Δημήτρη Ξυγαλατά (κριτική) – Homo ritualis: η σημασία των τελετουργιών στη ζωή μας

Για το βιβλίο του Δημήτρη Ξυγαλατά «Η δύναμη της τελετουργίας: Συμβολικές πράξεις που μας ενώνουν, μας χωρίζουν και μας εμπνέουν» (μτφρ. Μυρτώ Καλοφωλιά, εκδ. Διόπτρα). 

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Τι κοινό έχουν οι ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Παρουσίαση του «Γαργαντούας – Πανταγκρυέλ» και βράβευση του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή από τη γαλλική κυβέρνηση

Παρουσίαση του «Γαργαντούας – Πανταγκρυέλ» και βράβευση του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή από τη γαλλική κυβέρνηση

Εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου του Φρανσουά Ραμπελαί [François Rabelais] «Γαργαντούας – Πανταγκρυέλ – Πανταγκρυελίνειον Προγνωσιάριον» (μτφρ. Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) την Τρίτη 5 Δεκεμβρίου στο βιβλιοπωλείο «Επί λέξει». 

Επιμέλεια: Book ...

Τιμώντας την Βισουάβα Σιμπόρσκα με ένα αφιέρωμα και μια έκθεση

Τιμώντας την Βισουάβα Σιμπόρσκα με ένα αφιέρωμα και μια έκθεση

Με αφορμή την 100η επέτειο από τη γέννηση της βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας Πολωνής ποιήτριας Βισουάβα Σιμπόρσκα [Wislawa Szymborska 1923-2012], η Πρεσβεία της Πολωνίας σε συνεργασία με την Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ διοργανώνουν στις 7 Δεκεμβρίου ένα αφιέρωμα στη ζωή και στ...

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγή «Χωριό Ποτέμκιν», που κυκλοφορεί στις 28 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Τόπος. [Η έκφραση «Χωριό Ποτέµκιν» (ρωσικά: по­тёмкинские деревни) περιγράφει ένα κατασκεύασµα που έχει στόχο να αποκρύψει την αλήθεια ή να εξωραΐσει µια κατάσταση].

Επιμέλεια:...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ