KELEFTHOS PAIDI800

Για το βιβλίο «Το υπερκινητικό παιδί - Δεν μπορώ να σταματήσω» (μτφρ. Γιοβάνα Βεσσαλά) του ψυχαναλυτή Ουμπέρτο Τζουκάρντι Μέρλι που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέλευθος.

Της Ελένης Κορόβηλα

Στο ευσύνοπτο βιβλίο του Το υπερκινητικό παιδί που κυκλοφορεί στη σειρά «Μικρή Βιβλιοθήκη» των εκδόσεων Κέλευθος, ο Ιταλός ψυχαναλυτής Ουμπέρτο Τζουκάρντι Μέρλι έχει ομαδοποιήσει τις σημαντικότερες ανησυχίες και τους συνηθέστερους προβληματισμούς γύρω από το ζήτημα σε δεκαπέντε ερωτήματα. Οι απαντήσεις που δίνει ξεκινούν με την περιγραφή κάθε υποθέματος, ενώ συχνά γίνεται χρήση παραδειγμάτων και ο συγγραφέας καταλήγει σε ένα συμπέρασμα.

Ο υπότιτλος του βιβλίου, η πρωτοπρόσωπη φράση «Δεν μπορώ να σταματήσω», προϊδεάζει τον αναγνώστη ότι στο βιβλίο αυτό θα ακούσει τη φωνή του ίδιου του υπερκινητικού παιδιού να του μιλά για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται εγκλωβισμένο και μέσω της οποίας βιώνει τον κόσμο. Κάτα κάποιον τρόπο αυτό συμβαίνει μια που η πολύχρονη εμπειρία του Τζουκάρντι Μέρλι και η επαφή του με δεκάδες παιδιά και τις οικογένειές τους, του επιτρέπει να δανείσει τη δική του φωνή για να εκφραστούν τα παιδιά εκείνα που έχουν αναστατώσει ή και τρομάξει τους γονείς τους, έχουν δυσκολέψει και προβληματίζει τους δασκάλους τους κι έχουν προκαλέσει αμηχανία στον περαστικό που ξαφνιάζεται από το διαφορετικό. 

Ο Τζουκάρντι Μέρλι υποστηρίζει πως η υπερκινητικότητα είναι ο τρόπος με τον οποίο ορισμένα παιδιά ανταποκρίνονται σε αυτό που τους προκαλεί δυσφορία.

Ο Τζουκάρντι Μέρλι υποστηρίζει πως η υπερκινητικότητα είναι ο τρόπος με τον οποίο ορισμένα παιδιά ανταποκρίνονται σε αυτό που τους προκαλεί δυσφορία και είναι, όπως το αποκαλεί, το «πνεύμα της εποχής». Ξεκαθαρίζοντας τα πολύ βασικά στοιχεία που εμπίπτουν στον ορισμό της «υπερκινητικότητας», ίσως ξαφνιάσει η απάντηση στο ερώτημα αν η υπερκινητικότητα έχει φύλο. Ο Τζουκάρντι Μέρλι υποστηρίζει:

«Η υπερκινητικότητα με τη στενή έννοια του όρου, δηλαδή η αδιάκοπη κίνηση του σώματος, η αδυναμία προσοχής, η ατμόσφαιρα άγχους που περιβάλλει το υπερκινητικό παιδί και η πρόκληση προς τον ενήλικα, είναι αρσενικού γένους».

Εξάλλου είναι προφανές ότι προσεγγίζει την υπερκινητικότητα υπό το πρίσμα της σχέσης πατέρα-παιδιού (σύμπλεγμα του Τηλέμαχου) που βρίσκεται στο κέντρο του ερευνητικού ενδιαφέροντος και του στενού του συνεργάτη Μάσιμο Ρεκαλκάτι.

Στη σκέψη, που συχνά καθησυχάζει πολλούς γονείς, ότι η υπερκινητικότητα δεν είναι παρά ένδειξη υπέρμετρης ευφυΐας, ο Τζουκάρντι Μέρλι έχει να αντειτείνει μια αρκετά μετριοπαθή και κριτική στάση: 

«Πρέπει να πω ότι μένω πάντα λίγο αμήχανος απέναντι στις προθέσεις εκείνου που εξυψώνει την ευφυΐα σε μια ανώτερη θέση σε σχέση με τον κοινωνικό περίγυρο. Φαίνεται ότι στην πραγματικότητα θέλει να παραμερίσει τα συμπτώματα της δυσφορίας κάνοντάς τα να φανούν ως συμπτώματα της ευφυΐας». 

Η υπερκινητικότητα ως ψυχική απάντηση του παιδιού στην απουσία πλαισίου

Kelefthos Uberto Zuccardi Merli250

Ο συγγραφέας και ψυχαναλυτής Uberto Zuccardi Merli μετράει πάνω από δέκα χρόνια έρευνας και θεραπείας παιδικών διαταραχών, ως Επιστημονικός Διευθυντής του Κέντρου «Gianburrasca-Onlus».

Η παραπάνω θέση είναι ό,τι χρειάζεται να πει κανείς πάνω στο θέμα. Η υπερκινητικόυητα δεν είναι ούτε μια «αναπτυξιακή» διαταραχή ούτε αποτέλεσμα υπερβολικής ευφυίας, είναι σύμπτωμα δυσφορίας που εδράζεται όχι σε ξεχωριστές ποιότητες και αυξημένες ικανότητες του παιδιού αλλά στη σχέση του με τους γονείς, και ειδικά με τον πατέρα – με την έννοια της «πατρικής λειτουργίας», όχι απαραίτητα με το πρόσωπο του πατέρα. Ειδικότερα, είναι σύμπτωμα της απουσίας φραγμών και ορίων από την πλευρά της πατρικής λειτουργίας, στο πλαίσιο μιας κοινωνίας επιτρεπτικής και ενοχικής απέναντι στον Νόμο. Έτσι εξηγείται και γιατί μερικές δεκαετίες πριν το υπερκινητικό παιδί ήταν κάτι σπάνιο, ενώ στις μέρες μας εμφανίζεται με τη μορφή επιδημίας. 

Συνοψίζοντας, η ψυχαναλυτική προσέγγιση στο πρόβλημα της υπερκινητικότητας, σε αντίθεση με τον «βιολογισμό» της αμερικανικής σχολής, που τις περισσότερες φορές καταλήγει στη συνταγογράφηση φαρμάκων, είναι πιο διευρημένη και κοινωνική. Δεν αντιμετωπίζει το υπερκινητικό παιδί ως πρόβλημα, αλλά ως σύμπτωμα μιας κοινωνικής πραγματικότητας, που σε ορισμένεες οικογένειες εκφράζεται εντονότερα. Ως εκ τούτου, η απάντηση βρίσκεται μέσα στην οικογένεια, και ειδικότερα στην σχέση πατέρα-γιου, ή σε κάθε περίπτωση στη σχέση ενός αγοριού με την πατρική λειτουργία και την εσωτερίκευση ή όχι του Νόμου. 

Στο βιβλίο συμπυκνώνεται το απόσταγμα της δεκαετούς και πλέον ερευνητικής και κλινικής εμπειρίας του συγγραφέα. Μπορεί να διαβαστεί ως εγχειρίδιο για την κατανόηση της παιδικής υπερκινητικότητας και σαν οδηγός για γονείς, εκπαιδευτικούς που αναζητούν τεκμηριωμένες απαντήσεις αλλά και σε ειδικούς της ψυχικής υγείας που θα βρουν κωδικοποιημένα τα ευρήματα της άτυπης σχολής Ρεκαλκάτι, της ομάδας των συνεργατών του Ιταλού ψυχαναλυτή Μάσσιμο Ρεκαλκάτι που το 2003 ίδρυσε τον Σύνδεσμο «Jonas Onlus» για τη μελέτη και τη θεραπεία παιδικών διαταραχών. 

* Η Ελένη Κορόβηλα είναι δημοσιογράφος.


Δεν μπορώ να σταματήσω 
Ουμπέρτο Τζουκάρντι Μέρλι
μτφρ. Γιοβάνα Βεσσάλα
ΚΕΛΕΥΘΟΣ, 2020
Σελίδες 204, τιμή εκδότη €12,00
 

politeia link more

 

 

 


Απόσπασμα από το βιβλίο

«Το υπερκινητικό παιδί καθιστά ανίσχυρο το κοινωνικό και οικογενειακό πεδίο. Προσβάλλει τους γονείς, συγκρούεται με τους δασκάλους, επιτίθεται στους συμμαθητές. Πριν μερικές δεκαετίες αυτές οι μορφές του χαρακτήρα ήταν εξαιρετικά σπάνιες στην παιδική ηλικία, διότι η δύναμη της πατρικής εξουσίας στην οικογένεια και τους θεσμούς δεν επέτρεπε τη ρήξη των ενορμητικών φραγμών. Σήμερα σε μια επιτρεπτική, καταναλωτική και ναρκισσιστική εποχή όλα επιτρέπονται». (σελ. 55-56)

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το χρονικό μιας εκούσιας απαγωγής» της Μαρίας Πλαστήρα-Βαλκάνου (κριτική) – Μια ιστορία αγάπης που έγραψε ιστορία

«Το χρονικό μιας εκούσιας απαγωγής» της Μαρίας Πλαστήρα-Βαλκάνου (κριτική) – Μια ιστορία αγάπης που έγραψε ιστορία

Για το βιβλίο της Μαρίας Πλαστήρα-Βαλκάνου [επιμέλεια - εισαγωγή - σχόλια] «Το χρονικό μιας εκούσιας απαγωγής» (εκδ. University Studio Press). Μια ιστορία αγάπης «γνωστή, κι από πολλές πλευρές, μοναδική». 

Γράφει ο Κ.Β. Κατσουλάρης

...
«Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν (κριτική) – Όταν ο κοινωνιολόγος κατεβαίνει στην κοινωνία

«Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν (κριτική) – Όταν ο κοινωνιολόγος κατεβαίνει στην κοινωνία

Για το βιβλίο του Ντιντιέ Φασέν «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» (μτφρ. Μανώλης Πιμπλής, εκδ. Πόλις), που αφορά τον θάνατο από πυροβολισμούς αστυνομικών στη Γαλλία, ενός τσιγγάνου, ενός «ταξιδιώτη», του Angelo Garand. Στην κεντρική εικόνα, εικόνα από διαμαρτυρία για τον θάνατό του, στις 4 Ιουνίου του 2020.

...
«Η Ελλάδα από τη χούντα στην κρίση» του Δημήτρη Τζιόβα – Πολιτισμική ανάλυση της Μεταπολίτευσης (κριτική)

«Η Ελλάδα από τη χούντα στην κρίση» του Δημήτρη Τζιόβα – Πολιτισμική ανάλυση της Μεταπολίτευσης (κριτική)

Για τη μελέτη του Δημήτρη Τζιόβα «Η Ελλάδα από τη Χούντα στην Κρίση – Η κουλτούρα της Μεταπολίτευσης» (μτφρ. Ζωή Μπέλλα, Γιάννης Στάμος, εκδ. Gutenberg).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Στην εποχή των διεπιστημονικών συγκλίσεων, η Μεταπολίτευ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ήλια Μπούρα: «Ό,τι ειπώνεται έχει ήδη ειπωθεί και θα ξαναειπωθεί με τις ίδιες ή διαφορετικές λέξεις»

Ήλια Μπούρα: «Ό,τι ειπώνεται έχει ήδη ειπωθεί και θα ξαναειπωθεί με τις ίδιες ή διαφορετικές λέξεις»

Η Ήλια Μπούρα μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική της συλλογή «Εύκρατη ζώνη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. «Ένας νέος ποιητής δεν φέρνει τίποτα καινούργιο εκτός από τη βιωματική χρήση των λέξεων που υπάρχουν στη γλώσσα μας τόσες χιλιάδες χρόνια», σημειώνει, μεταξύ άλλων.

...
«Mαρία Skłodowska Κιουρί» του Θέμη Μουμουλίδη, στο Σύγχρονο Θέατρο (κριτική)

«Mαρία Skłodowska Κιουρί» του Θέμη Μουμουλίδη, στο Σύγχρονο Θέατρο (κριτική)

Η παράσταση «Mαρία Skłodowska Κιουρί» παρουσιάζεται στο Σύγχρονο Θέατρο σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη. Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

H παράσταση «Mαρία Skłodowska Κιουρί» που ανεβάζει στο Σύγχρονο Θέατ...

Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ξεπέρασε τον Θερβάντες

Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ξεπέρασε τον Θερβάντες

Σύμφωνα με έρευνα, ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες [Gabriel García Márquez} είναι ο πιο μεταφρασμένος συγγραφέας ισπανόφωνης λογοτεχνίας των τελευταίων είκοσι ετών, εκθρονίζοντας από την πρώτη θέση τον Θερβάντες [Miguel de Cervantes], δημιουργό του «Δον Κιχώτη».

Επιμέλεια: Boo...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση μέρους διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami] «Σε πρώτο ενικό» (μτφρ. Βασίλης Κιμούλης), η οποία θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

With the ...

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη «Η νοσταλγία κι εγώ», που θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαρτίου από τις εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

— Αναρωτιέμαι τι νοσταλγείς;
— …
— Νοσταλγείς κάτι που συνέβη ή κάτι πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ