KELEFTHOS PAIDI800

Για το βιβλίο «Το υπερκινητικό παιδί - Δεν μπορώ να σταματήσω» (μτφρ. Γιοβάνα Βεσσαλά) του ψυχαναλυτή Ουμπέρτο Τζουκάρντι Μέρλι που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέλευθος.

Της Ελένης Κορόβηλα

Στο ευσύνοπτο βιβλίο του Το υπερκινητικό παιδί που κυκλοφορεί στη σειρά «Μικρή Βιβλιοθήκη» των εκδόσεων Κέλευθος, ο Ιταλός ψυχαναλυτής Ουμπέρτο Τζουκάρντι Μέρλι έχει ομαδοποιήσει τις σημαντικότερες ανησυχίες και τους συνηθέστερους προβληματισμούς γύρω από το ζήτημα σε δεκαπέντε ερωτήματα. Οι απαντήσεις που δίνει ξεκινούν με την περιγραφή κάθε υποθέματος, ενώ συχνά γίνεται χρήση παραδειγμάτων και ο συγγραφέας καταλήγει σε ένα συμπέρασμα.

Ο υπότιτλος του βιβλίου, η πρωτοπρόσωπη φράση «Δεν μπορώ να σταματήσω», προϊδεάζει τον αναγνώστη ότι στο βιβλίο αυτό θα ακούσει τη φωνή του ίδιου του υπερκινητικού παιδιού να του μιλά για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται εγκλωβισμένο και μέσω της οποίας βιώνει τον κόσμο. Κάτα κάποιον τρόπο αυτό συμβαίνει μια που η πολύχρονη εμπειρία του Τζουκάρντι Μέρλι και η επαφή του με δεκάδες παιδιά και τις οικογένειές τους, του επιτρέπει να δανείσει τη δική του φωνή για να εκφραστούν τα παιδιά εκείνα που έχουν αναστατώσει ή και τρομάξει τους γονείς τους, έχουν δυσκολέψει και προβληματίζει τους δασκάλους τους κι έχουν προκαλέσει αμηχανία στον περαστικό που ξαφνιάζεται από το διαφορετικό. 

Ο Τζουκάρντι Μέρλι υποστηρίζει πως η υπερκινητικότητα είναι ο τρόπος με τον οποίο ορισμένα παιδιά ανταποκρίνονται σε αυτό που τους προκαλεί δυσφορία.

Ο Τζουκάρντι Μέρλι υποστηρίζει πως η υπερκινητικότητα είναι ο τρόπος με τον οποίο ορισμένα παιδιά ανταποκρίνονται σε αυτό που τους προκαλεί δυσφορία και είναι, όπως το αποκαλεί, το «πνεύμα της εποχής». Ξεκαθαρίζοντας τα πολύ βασικά στοιχεία που εμπίπτουν στον ορισμό της «υπερκινητικότητας», ίσως ξαφνιάσει η απάντηση στο ερώτημα αν η υπερκινητικότητα έχει φύλο. Ο Τζουκάρντι Μέρλι υποστηρίζει:

«Η υπερκινητικότητα με τη στενή έννοια του όρου, δηλαδή η αδιάκοπη κίνηση του σώματος, η αδυναμία προσοχής, η ατμόσφαιρα άγχους που περιβάλλει το υπερκινητικό παιδί και η πρόκληση προς τον ενήλικα, είναι αρσενικού γένους».

Εξάλλου είναι προφανές ότι προσεγγίζει την υπερκινητικότητα υπό το πρίσμα της σχέσης πατέρα-παιδιού (σύμπλεγμα του Τηλέμαχου) που βρίσκεται στο κέντρο του ερευνητικού ενδιαφέροντος και του στενού του συνεργάτη Μάσιμο Ρεκαλκάτι.

Στη σκέψη, που συχνά καθησυχάζει πολλούς γονείς, ότι η υπερκινητικότητα δεν είναι παρά ένδειξη υπέρμετρης ευφυΐας, ο Τζουκάρντι Μέρλι έχει να αντειτείνει μια αρκετά μετριοπαθή και κριτική στάση: 

«Πρέπει να πω ότι μένω πάντα λίγο αμήχανος απέναντι στις προθέσεις εκείνου που εξυψώνει την ευφυΐα σε μια ανώτερη θέση σε σχέση με τον κοινωνικό περίγυρο. Φαίνεται ότι στην πραγματικότητα θέλει να παραμερίσει τα συμπτώματα της δυσφορίας κάνοντάς τα να φανούν ως συμπτώματα της ευφυΐας». 

Η υπερκινητικότητα ως ψυχική απάντηση του παιδιού στην απουσία πλαισίου

Kelefthos Uberto Zuccardi Merli250

Ο συγγραφέας και ψυχαναλυτής Uberto Zuccardi Merli μετράει πάνω από δέκα χρόνια έρευνας και θεραπείας παιδικών διαταραχών, ως Επιστημονικός Διευθυντής του Κέντρου «Gianburrasca-Onlus».

Η παραπάνω θέση είναι ό,τι χρειάζεται να πει κανείς πάνω στο θέμα. Η υπερκινητικόυητα δεν είναι ούτε μια «αναπτυξιακή» διαταραχή ούτε αποτέλεσμα υπερβολικής ευφυίας, είναι σύμπτωμα δυσφορίας που εδράζεται όχι σε ξεχωριστές ποιότητες και αυξημένες ικανότητες του παιδιού αλλά στη σχέση του με τους γονείς, και ειδικά με τον πατέρα – με την έννοια της «πατρικής λειτουργίας», όχι απαραίτητα με το πρόσωπο του πατέρα. Ειδικότερα, είναι σύμπτωμα της απουσίας φραγμών και ορίων από την πλευρά της πατρικής λειτουργίας, στο πλαίσιο μιας κοινωνίας επιτρεπτικής και ενοχικής απέναντι στον Νόμο. Έτσι εξηγείται και γιατί μερικές δεκαετίες πριν το υπερκινητικό παιδί ήταν κάτι σπάνιο, ενώ στις μέρες μας εμφανίζεται με τη μορφή επιδημίας. 

Συνοψίζοντας, η ψυχαναλυτική προσέγγιση στο πρόβλημα της υπερκινητικότητας, σε αντίθεση με τον «βιολογισμό» της αμερικανικής σχολής, που τις περισσότερες φορές καταλήγει στη συνταγογράφηση φαρμάκων, είναι πιο διευρημένη και κοινωνική. Δεν αντιμετωπίζει το υπερκινητικό παιδί ως πρόβλημα, αλλά ως σύμπτωμα μιας κοινωνικής πραγματικότητας, που σε ορισμένεες οικογένειες εκφράζεται εντονότερα. Ως εκ τούτου, η απάντηση βρίσκεται μέσα στην οικογένεια, και ειδικότερα στην σχέση πατέρα-γιου, ή σε κάθε περίπτωση στη σχέση ενός αγοριού με την πατρική λειτουργία και την εσωτερίκευση ή όχι του Νόμου. 

Στο βιβλίο συμπυκνώνεται το απόσταγμα της δεκαετούς και πλέον ερευνητικής και κλινικής εμπειρίας του συγγραφέα. Μπορεί να διαβαστεί ως εγχειρίδιο για την κατανόηση της παιδικής υπερκινητικότητας και σαν οδηγός για γονείς, εκπαιδευτικούς που αναζητούν τεκμηριωμένες απαντήσεις αλλά και σε ειδικούς της ψυχικής υγείας που θα βρουν κωδικοποιημένα τα ευρήματα της άτυπης σχολής Ρεκαλκάτι, της ομάδας των συνεργατών του Ιταλού ψυχαναλυτή Μάσσιμο Ρεκαλκάτι που το 2003 ίδρυσε τον Σύνδεσμο «Jonas Onlus» για τη μελέτη και τη θεραπεία παιδικών διαταραχών. 

* Η Ελένη Κορόβηλα είναι δημοσιογράφος.


Δεν μπορώ να σταματήσω 
Ουμπέρτο Τζουκάρντι Μέρλι
μτφρ. Γιοβάνα Βεσσάλα
ΚΕΛΕΥΘΟΣ, 2020
Σελίδες 204, τιμή εκδότη €12,00
 

politeia link more

 

 

 


Απόσπασμα από το βιβλίο

«Το υπερκινητικό παιδί καθιστά ανίσχυρο το κοινωνικό και οικογενειακό πεδίο. Προσβάλλει τους γονείς, συγκρούεται με τους δασκάλους, επιτίθεται στους συμμαθητές. Πριν μερικές δεκαετίες αυτές οι μορφές του χαρακτήρα ήταν εξαιρετικά σπάνιες στην παιδική ηλικία, διότι η δύναμη της πατρικής εξουσίας στην οικογένεια και τους θεσμούς δεν επέτρεπε τη ρήξη των ενορμητικών φραγμών. Σήμερα σε μια επιτρεπτική, καταναλωτική και ναρκισσιστική εποχή όλα επιτρέπονται». (σελ. 55-56)

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει» του Μπεν Άνσελ (κριτική) – Οι πέντε παγίδες της δημοκρατίας και πώς να τις αποφύγουμε

«Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει» του Μπεν Άνσελ (κριτική) – Οι πέντε παγίδες της δημοκρατίας και πώς να τις αποφύγουμε

Για το βιβλίο του Μπεν Άνσελ [Ben Ansell] «Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει» (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Γιώργος Σιακαντάρης

Η πολιτική αποτυγχάνει όταν πιστεύουμε ή υποκρινόμαστε πως πιστεύουμε ότι μπορο...

«Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» − Έτσι χτίστηκε ο μύθος του Έλληνα κροίσου

«Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» − Έτσι χτίστηκε ο μύθος του Έλληνα κροίσου

Για τον τόμο του Ιδρύματος Ωνάση «Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» (εκδ. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). Κεντρική εικόνα: (από αριστερά) Θεόδωρος Γαροφαλίδης, Σοφοκλής Βενιζέλος, Αριστοτέλης Ωνάσης. Πηγή: Αρχείο Ωνάση, Αρχείο Κλεισθένη Δασκαλάκου.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«Διασκέδαση μέχρι θανάτου» του Νιλ Πόστμαν (κριτική) – Το «λάθος» του Όργουελ και η δικαίωση του Χάξλεϋ: από την τηλεόραση στον πολιτισμό της εικόνας

«Διασκέδαση μέχρι θανάτου» του Νιλ Πόστμαν (κριτική) – Το «λάθος» του Όργουελ και η δικαίωση του Χάξλεϋ: από την τηλεόραση στον πολιτισμό της εικόνας

Για το βιβλίο του Νιλ Πόστμαν [Neil Postman] «Διασκέδαση μέχρι θανάτου: ο δημόσιος λόγος στην εποχή του θεάματος» (μτφρ. Φωτεινή Ρουγκούνη, Αφροδίτη Τζαμουράνη, εκδ. Παπαζήση).

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Το περίφημο βιβλίο ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ανακοινώθηκαν οι νικητές των βραβείων της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης

Ανακοινώθηκαν οι νικητές των βραβείων της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης

Την Παρασκευή 22 Μαρτίου 2024 θα γίνει η τελετή της απονομής των λογοτεχνικών βραβείων της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης. Ακολουθεί η μικρή λίστα για κάθε κατηγορία. μαζί με τους νικητές καθώς και το μεγάλο βραβείο της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

Τα βραβεία του «Χάρτη» 2023: Ο βραχύς κατάλογος

Τα βραβεία του «Χάρτη» 2023: Ο βραχύς κατάλογος

Το διαδικτυακό περιοδικό Λόγου και Τέχνης Χάρτης (www.hartismag.gr), συνεχίζει για τρίτη χρονιά την απονομή ετήσιων βραβείων, με σκοπό την ανάδειξη των σημαντικότερων βιβλίων που κυκλοφόρησαν το περασμένο έτος. Σήμερα ανακοινώθηκε ο Βραχύς Κατάλογος σε όλες τις κατηγορίες. Δείτε βιβλία και συγγραφείς. 

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

Με τη συμπλήρωση επτά συναπτών ετών στο εκδοτικό στερέωμα, οι εκδόσεις Στίξις κάνουν το επόμενο βήμα με μια νέα σειρά τεσσάρων βιβλίων, υπό τον τίτλο «Μικρή Στίξις», των Γιώργου Δουατζή, Χρυσοξένης Προκοπάκη, Στέφανου Τζουβάρα και Μιχάλη Σηφάκη.  

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος  ...

7 γυναίκες γράφουν και ακούγονται – Όψεις της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας

7 γυναίκες γράφουν και ακούγονται – Όψεις της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας

Σίσσυ Δουτσίου, Στεύη Τσούτση, Λίνα Βαρότση, Αστερόπη Λαζαρίδου, Ελισάβετ Παπαδοπούλου, Αντιγόνη Ζόγκα, Λίνα Βαλετοπούλου. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας επιλέγουμε πολύ πρόσφατα βιβλία νέων Ελληνίδων συγγραφέων που θέτουν, άλλοτε με τρόπο διεκδικητικό κι άλλοτε πιο έμμεσο, το ζήτημα της γυναικείας χειρα...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ