pare anasa jeremy bishop unsplash

Για το αστυνομικό μυθιστόρημα του Δημήτρη Σίμου «Πάρε ανάσα» (εκδ. Μεταίχμιο). Φωτογραφία © Jeremy Bishop / Unsplash

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Καιρό είχα να διαβάσω ένα τόσο καλό αστυνομικό μυθιστόρημα. Όχι μόνο επειδή ο ένας φόνος διαδέχεται τον άλλο, με αποτέλεσμα πάνω στην αλυσιδωτή τους ακολουθία να χτίζεται το αναμενόμενο σασπένς. Ούτε μόνο επειδή μέσα στον γρίφο για την ανεύρεση του δολοφόνου εντοιχίζεται το κοινωνικό θέμα, αυτό των ναρκωτικών φαινομενικά, ενώ ουσιαστικά της αναβίωσης των τραυμάτων, όπως κάνει πλέον κάθε σοβαρή αστυνομική ιστορία που σέβεται τον εαυτό της. Ναι, και για όλα αυτά, αλλά κυρίως επειδή ο νεαρός συγγραφέας καταφέρνει να πλάσει μια θριλερική ατμόσφαιρα, χωρίς ακρότητες, αλλά με όλο το ψυχολογικό φορτίο που χρειάζεται.

Ο Δημήτρης Σίμος (γεννημένος το 1987) έχει ήδη τη δική του ιστορία στον χώρο της αστυνομικής λογοτεχνίας. Δηλώνει θαυμαστής του Ζωρζ Σιμενόν και του Ιζζό, αγαπώντας ιδιαίτερα το μεσογειακό νουάρ. Σ’ αυτό το πλαίσιο ξεκινά το 2016 με Τα βατράχια, συνεχίζει το 2018 με Τα τυφλά ψάρια και προχωρά με έμφαση στα ψυχολογικά θρίλερ, όπως το Σώσε με το 2020. Τα μυθιστορήματά του κουβαλάνε τη βαριά ατμόσφαιρα των χαρακτήρων του, που ασφυκτιούν λόγω του σκοτεινού παρελθόντος τους.

Η υπόθεση στο τελευταίο του βιβλίο με τίτλο Πάρε ανάσα στηρίζεται αφηγηματικά σε ένα τρίποδο οπτικών γωνιών, οι οποίες εναλλάσσονται από κεφάλαιο σε κεφάλαιο. Ο αστυνόμος Λάζος, που τίθεται επικεφαλής των ερευνών· η Σίλβια Κώτσου, δύτρια στις μυδοκαλλιέργειες της Χαλάστρας, η οποία στη συνείδηση του αναγνώστη δεν μπορεί να καταταχθεί εύκολα, αφού μπορεί να είναι πιθανό θύμα ή πιθανός θύτης· και τέλος ο μπαλαντέρ για μεγάλο διάστημα του μυθιστορήματος, η έφηβη κόρη της Φοίβη. Πάνω σ’ αυτόν τον τρίποδα στήνεται η μηχανή, η οποία ξεκινά από τον δολοφονημένο δικηγόρο Παπαπέτρου και συνεχίζει με την ιδιοκτήτρα του τοπικού μπαρ «Χίμαιρα» Νάντια Λαρούδη και τέλος την αδελφή της.

Ο ψυχολογικός παλμός που δονεί το κείμενο και φτάνει σε κύματα ως τον αναγνώστη απορρέει από τα ποικίλα τραύματα των πρωταγωνιστών.

Ο ψυχολογικός παλμός που δονεί το κείμενο και φτάνει σε κύματα ως τον αναγνώστη απορρέει από τα ποικίλα τραύματα των πρωταγωνιστών. Έτσι, η κύρια αφήγηση, που χαρτογραφεί το παρόν, στίζεται από πυορροούσες πληγές, οι οποίες όμως έρχονται από το παρελθόν, αποκαλύπτονται σταδιακά και δρομολογούν πορείες και συμπεριφορές. Αυτός ο παλμός στηρίζεται επιπλέον στο ταυτοτικό στίγμα κάθε χαρακτήρα, που ορίζεται με δομιστικό τρόπο: ο καθένας καθορίζεται από τους άλλους. Η στάση του συγκαλύπτει κι ενίοτε αποκαλύπτει μυστικά, τα οποία τον συνδέουν με καθένα από τα άλλα πρόσωπα. Διαπροσωπικές σχέσεις, δυαδικές αντιθέσεις, διπολικές εντάσεις, σκιές και ψέματα διαποτίζουν το πλέγμα των χαρακτήρων, καθένας από τους οποίους μισεί και αγαπά τους άλλους με έναν σκοτεινό, αβυσσαλέο και ύποπτο τρόπο.

metaixmio simos pare anasaΣτην ουσία καθένας παίζει τον δικό του ρόλο σε ένα ζωντανό θέατρο, ενώ η έννοια της αναπαράστασης κυριαρχεί. Η Σίλβια Κώτσου είχε στήσει ένα προσοδοφόρο θεατρικό δρώμενο, το οποίο με τη χρήση παραισθησιογόνων ουσιών και την αναβίωση του παρελθόντος φέρνει κάθε πελάτη σε επαφή με μια συγκεκριμένη στιγμή της ζωής του. Με άλλα λόγια, οι «νυχτοβάτες», όπως λέγονται, (ανα)βιώνουν ένα παρελθόν γεγονός της ζωής τους μέσω του κατασκευασμένου σκηνικού που στήνει η Σίλβια και των ναρκωτικών που τους προμηθεύουν σε ένα είδος ψυχοθεραπείας. Όμως αυτή η δοσοληψία δεν αργεί να κλονιστεί και κάποιος νυχτοβάτης αρχίζει να ζητά πράγματα πέρα από τα συμφωνηθέντα. Η παρεμβαλλόμενη έννοια της θεατρικής αναπαράστασης είναι ο τρόπος με τον οποίον κάθε πρόσωπο συσκοτίζει τη στάση και τα κίνητρά του, αλλά και το μέσο με το οποίο ο συγγραφέας παραπλανά τον αναγνώστη, ώστε αυτός να μην μπορεί να αντιληφθεί τη διαφορά ανάμεσα στον ένοχο και τον αθώο.

Πόσο επικίνδυνη είναι τελικά η επάνοδος στο παρελθόν; Αν κάποιος έβρισκε τρόπο να ξαναζήσει τη στιγμή, της χαράς ή της θλίψης, θα έβγαινε ανακουφισμένος σε ένα είδος κάθαρσης ή θα βουτούσε ακόμα πιο βαθιά στο ντελίριο μιας αθεράπευτης πληγής; Πάνω σ’ αυτό το ψυχολογικό ερώτημα τα όρια μεταξύ του παρόντος και του παρελθόντος διαρρηγνύονται, η αυταπάτη σκεπάζει τη λογική, η εξάρτηση είναι τόσο μεγάλη και η τραγική αναβίωση τόσο οδυνηρή, ώστε ο φόνος να φαντάζει μια προσωπική λύτρωση. Όποιος διαβεί το όριο του χρόνου και επανασυνδεθεί με τον προηγούμενο εαυτό του δεν θα μπορέσει να γλιτώσει από τη δίνη της ψυχικής του μανίας.

Τελικά, το εν λόγω μυθιστόρημα δεν καταξιώνεται από το τέλος του, παρόλο που όντως εκπλήσσει. Ούτε από το κοινωνικό θέμα που θίγει, αφού μάλλον δεν είναι τόσο βαθύ. Αλλά, περισσότερο, από το βαρύ φορτίο ψυχολογικής έντασης, τη βαριά ατμόσφαιρα που νοτίζει τα πάντα, την υποβόσκουσα καταιγίδα που περνάει στον αναγνώστη και τον ηλεκτρίζει, ειδικά σε ορισμένα σημεία του κειμένου.


 Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας, κριτικός βιβλίου και συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Πυθαγόρας» (εκδ. Καστανιώτη).

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Ο άντρας μου πέφτει στο γκαζόν, ενώ τώρα βλέπω έναν ξένο στον κήπο μας. Φορά μαύρη κουκούλα.
Η μάνα μου εμφανίζεται δίπλα του. Κρατά όπλο.
“Φύγε” ουρλιάζει και πυροβολεί παντού με το περίστροφο.
Τα μάτια μου στην πισίνα. Είναι άδεια. Τώρα έχει μείνει μόνο ο παφλασμός να θυμίζει πως πριν από λίγα δευτερόλεπτα οι κόρες μου έπαιζαν με το στρώμα τους και τον αδελφό μου».

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

Για την επανακυκλοφορία του βιβλίου της Γεωργίας Τάτση «Χορός στα ποτήρια» (εκδ. Βακχικόν, δύο νουβέλες). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία από την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Θίασος» (1974-’75) 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Iεροτελεστικός από τη...

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

Για το μυθιστόρημα του Νίκου Μάντζιου «Η λίμπιντο των αγγέλων» (εκδ. Γραφή).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Για μας τους κριτικούς δεν πρέπει να παίζει ρόλο το όνομα του συγγραφέα: αν είναι γνωστός με περγαμηνές στο ενεργητικό του, δεν σημαίνει ...

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

Για το μυθιστόρημα του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη «Ένα κομμάτι χαρτί» (εκδ. Αλεξάνδρεια). Κεντρική εικόνα: © Roman Kraft (Unsplash). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Το μόνο που αλλάζει είναι το παρελθόν, όλες οι άλλ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τζο Νέσμπο: «Η κόρη μου δεν εντυπωσιάζεται με τίποτα από όσα κάνω, αλλά όταν της είπα ότι θα γίνω επίτιμος διδάκτωρ στην Αθήνα έμεινε με το στόμα ανοιχτό»

Τζο Νέσμπο: «Η κόρη μου δεν εντυπωσιάζεται με τίποτα από όσα κάνω, αλλά όταν της είπα ότι θα γίνω επίτιμος διδάκτωρ στην Αθήνα έμεινε με το στόμα ανοιχτό»

Ο δημοφιλής συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας Τζο Νέσμπο [Jo Nesbø] αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.

Επιμέλεια: Ευλαλία Πάνου

...
Βίος και Πολιτεία #10: Ο Παναγής Παναγιωτόπουλος ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Βίος και Πολιτεία #10: Ο Παναγής Παναγιωτόπουλος ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Στο 10ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου, με τον Κώστα Κατσουλάρη θα συνομιλήσει ο συγγραφέας και πανεπιστημιακός Παναγής Παναγιωτόπουλος. Η συζήτηση θα μεταδοθεί ζωντανά, την Πέμπτη, 28 Σεπτεμβρίου, στις 7μμ.

Επιμέλεια: Book Press

Βίος ...

«Κάποιοι μήνες της ζωής μου» του Μισέλ Ουελμπέκ – ή πώς να μην αποφεύγεις τις παγίδες της δημοσιότητας (κριτική)

«Κάποιοι μήνες της ζωής μου» του Μισέλ Ουελμπέκ – ή πώς να μην αποφεύγεις τις παγίδες της δημοσιότητας (κριτική)

Για το βιβλίο του Μισέλ Ουελμπέκ [Michel Houellebecq] «Κάποιοι μήνες της ζωής μου» (μτφρ. Γιώργος Καράμπελας, εκδ. Εστία). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Προβοκάτορας, φίλεχθρος, άνθρωπος που ζει από τις αντιπαραθέσεις και...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ