«Διπρόσωπη Κίρκη» του Ανδρέα Μήλιου (κριτική) – Ο έρωτας ως βαθιά ανάγκη της ανθρώπινης ύπαρξης

Για το μυθιστόρημα του Ανδρέα Μήλιου «Διπρόσωπη Κίρκη» (εκδ. Αρμός). Στην κεντρική εικόνα, το συγκρότημα «The Root Diggers».

Γράφει η Ειρήνη Γεωργοσοπούλου

Το νέο μυθιστόρημα του Ανδρέα Μήλιου «Διπρόσωπη Κίρκη» (εκδ. Αρμός) κινείται σε εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος από το πρώτο του, τη «Νοσηλεύτρια». Από τον ευφάνταστο τίτλο, με στοιχεία μυθολογίας και ψυχολογικού ρεαλισμού, την πολυεπίπεδη πλοκή, τους πολύπλοκους χαρακτήρες και τις απρόσμενες ανατροπές μέχρι τους διαλόγους που συμπυκνώνουν νοήματα ζωής είναι όλα διαφορετικά και περισσότερο πολύπλοκα και ο αφηγηματικός ρυθμός περισσότερο αγωνιώδης. Μόνο στην πυκνή, ρέουσα λογοτεχνική γλώσσα που αποτυπώνει με φωτογραφική ακρίβεια και ευκρίνεια τις σκηνές, και στην καταδυτική δυνατότητα στον ψυχικό κόσμο των χαρακτήρων αναγνωρίζει κανείς τον ίδιο συγγραφέα.

Στον καμβά της αφήγησης διαπλέκονται αληθινοί χαρακτήρες, αλύτρωτοι εφήμεροι έρωτες, επιτυχημένες καριέρες, δραματικά περιστατικά και δυνατές ανατροπές, δημιουργώντας έναν πολύχρωμο, ελκυστικό ιστό από αυτούς που μόνο η ζωή ξέρει να υφαίνει.

Η ιστορία εξελίσσεται βασικά σε δύο πολύ ενδιαφέροντα σκηνικά περιβάλλοντα, σε ένα όμορφο κυκλαδίτικο νησί και στη Φρανκφούρτη της άλλοτε Δυτικής Γερμανίας, στα οποία εμφιλοχωρούν και άλλα μέρη του κόσμου. Μια ομάδα νέων Ελλήνων, που σπουδάζει και ζει στη Φρανκφούρτη τις δεκαετίες 1980-1990, δημιουργεί ένα μουσικό συγκρότημα, το οποίο υιοθετεί έναν καινοτόμο τρόπο εκτέλεσης ποιοτικών ελληνικών τραγουδιών και τον παρουσιάζει αρχικά σε ένα ιδιόκτητο ελληνικό, μουσικό εστιατόριο στο κέντρο της πόλης. Η επιτυχία του εγχειρήματος ανοίγει τις πύλες της επιτυχίας στο συγκρότημα, το οποίο, στη συνέχεια, αποκτά φήμη και ταξιδεύει σε ολόκληρο τον κόσμο. Από κοινωνική σκοπιά, η ιστορία μοιάζει να αποτίει φόρο τιμής στον δημιουργικό δυναμισμό του φιλόδοξου μεταναστευτικού ελληνισμού των τελευταίων δεκαετιών του 20ου αιώνα. Στον καμβά της αφήγησης διαπλέκονται αληθινοί χαρακτήρες, αλύτρωτοι εφήμεροι έρωτες, επιτυχημένες καριέρες, δραματικά περιστατικά και δυνατές ανατροπές, δημιουργώντας έναν πολύχρωμο, ελκυστικό ιστό από αυτούς που μόνο η ζωή ξέρει να υφαίνει.

Μια ζωή με δύο πρόσωπα

Ο κεντρικός χαρακτήρας της αφήγησης αφήνεται στη δίνη της ζωής, μιας ζωής με δύο πρόσωπα, όπως τα δύο πρόσωπα της Κίρκης, απορρίπτει την πεπατημένη οδό και τραβά το δικό του δρόμο επιθυμιών και ονείρων. Ο ήρωάς μας, όπως και στις αρχαίες τραγωδίες, δεν είναι κακός και ανέντιμος, αλλά ούτε αδιάβλητος και εξαίρετος. Είναι παράτολμος και ενθουσιώδης και πορεύεται με υπερβολική αυτοπεποίθηση, αυταρέσκεια και αίσθηση μοναδικότητας. Βρισκόμενος σε ένα άοκνο κυνήγι δόξας και αναγνώρισης, αψηφά τη φυσική φθορά της ανθρώπινης φύσης, ξεπερνώντας κάθε μέτρο. Κάνει τη ζωή του ξεχωριστή, επιτυχημένη ακόμα και άστατα ευτυχισμένη με δύο ανεκπλήρωτους έρωτες, όπου αποδεικνύεται ακράδαντα ότι αυτό που είναι καλό για κάποιον δεν είναι απαραίτητα σωστό για κάποιον άλλο, αφού όλοι είμαστε ιδιαίτερες προσωπικότητες. Οι λεπτές αποχρώσεις των συναισθημάτων τόσο του κεντρικού ήρωα, όσο και των υπόλοιπων χαρακτήρων αποδίδονται με ευρηματικό τρόπο από τον συγγραφέα και δίνουν άπειρη τροφή για σκέψη.

Η ικανότητα του συγγραφέα να στήνει σκηνές υψηλής αποτυπωτικής ακρίβειας και ελκυστικότητας είναι μοναδική.

Το βιβλίο διακρίνεται για την αφηγηματική δεξιότητα του συγγραφέα, τον πειθαρχημένο έλεγχο των λογοτεχνικών σχημάτων, την πυκνή, κινηματογραφική γραφή, τους ποιοτικούς διαλόγους που συμπυκνώνουν νοήματα ζωής, την ψυχογραφική αποτύπωση των χαρακτήρων, τις αληθοφανείς ανατροπές και τον λυρικό ερωτισμό. Η ικανότητα του συγγραφέα να στήνει σκηνές υψηλής αποτυπωτικής ακρίβειας και ελκυστικότητας είναι μοναδική. Οι περιγραφές πυροδοτούν την οπτική φαντασία και κάνουν τον αναγνώστη συμμέτοχο, μεταφέροντάς τον στους περιγραφόμενους τόπους. Οι ανανεούμενες σκηνές με αναλυτικές αναφορές στο γερμανικό κοινωνικό ιστό και την ελληνική ομογένεια της Γερμανίας, καθώς και η διασταύρωση προσωπικών ιστοριών, μάς καθιστούν κοινωνούς μιας βιωματικής καθημερινότητας και δέκτες ιστορικών και πολιτιστικών πληροφοριών.

Διπρόσωπη ΚίρκηΚυρίαρχη θέση στη ζωή όλων των χαρακτήρων έχει ο έρωτας, ο οποίος εκφράζεται ως βαθιά ανάγκη της ανθρώπινης ύπαρξης. Ο ερωτισμός, σε όλες του τις εκφάνσεις του, είναι έκδηλος και αναδύεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου απίστευτα έντεχνα, με κόσμιο και ευγενή τρόπο. Ο συγγραφέας τον απενοχοποιεί και τον διαφοροποιεί από τη φθηνή σαρκική απόλαυση και τον προσδιορίζει ως στοιχείο «εκ των ων ουκ άνευ» της καθημερινότητας των ηρώων του βιβλίου. Οι περιγραφές των ερωτικών συνευρέσεων διακρίνονται για την πρωτοτυπία και τον λυρισμό τους. Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω απόσπασμα:

«Το γλυκό μούδιασμα του αλκοόλ και η ολοήμερη κούραση δεν στάθηκαν ικανά να εμποδίσουν τον δυνατό αμοιβαίο πόθο τους να εκδηλωθεί με αρμονία και ένταση, παρόμοια με αυτή του Μπολερό του Ραβέλ. Λίγη ώρα αργότερα, η ηδονή που αποζητούσαν, πλέρια και ξέχειλη, κυρίευσε τα κορμιά τους και απλώθηκε παντού στην ευρύχωρη κάμαρα με τη μινιμαλιστική διακόσμηση. Ένα ζευγάρι άγρυπνων αηδονιών και μερικά τριζόνια είχαν συντροφεύσει το πάθος τους με το μελωδικό κελάδημά τους, αλλά βουτηγμένοι στον περίκλειστο κόσμο της ερωτικής έντασης, το αντιλήφθηκαν μόνο όταν, αποκαμωμένοι από τους κραδασμούς της δικής τους ηδονικής συγχορδίας, έγειραν στα προσκέφαλά τους.»

Η νουθετική επιστολή του πατέρα προς τον γιο είναι ελεγεία. Ο συγγραφέας, με αναφορές στις απόψεις αρχαίων Ελλήνων και Γερμανών φιλοσόφων, οδηγεί αριστοτεχνικά τον αναγνώστη στο μονοπάτι της ευδαιμονίας, η οποία ορίζεται ως η συνισταμένη της αυτογνωσίας, της αυτοπεποίθησης, της αριστοτελικής μεσότητας και της ηθικότητας του χαρακτήρα.


• Η ΕΙΡΗΝΗ ΓΕΩΡΓΟΣΟΠΟΥΛΟΥ-ΜΙΣΚΙΑ είναι πτυχιούχος γερμανικής φιλολογίας και φιλοσοφίας του πανεπιστημίου Γκαίτε της Φρανκφούρτης. Ιδιωτεύει ως καθηγήτρια της γερμανικής γλώσσας.

politeia link more

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Σωματογραφία» της Εύας Στάμου (κριτική) – Πορτρέτα γυναικών σε κίνηση

«Σωματογραφία» της Εύας Στάμου (κριτική) – Πορτρέτα γυναικών σε κίνηση

Για το μυθιστόρημα της Εύας Στάμου «Σωματογραφία», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός. 

Γράφει η Ντόρα Τσιμπούκη

To πρόσφατο βιβλίο της Εύα...

«Διπλή ζωή» του Κώστα Λογαρά (κριτική) – Νέα πρότυπα συμβίωσης, νέοι προβληματισμοί

«Διπλή ζωή» του Κώστα Λογαρά (κριτική) – Νέα πρότυπα συμβίωσης, νέοι προβληματισμοί

Για το μυθιστόρημα «Διπλή ζωή» του Κώστα Λογαρά, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. 

Γράφει η Έλενα Χουζούρη

Πριν από επτά χρόνια ο Δημήτρης Παπανικολάου διαπίστωνε, στην ομότιτλη μελέτη του, ότι Κάτι τρέχει με την οικογένεια&nbs...

«Άδειος τόπος» του Γιάννη Νικολούδη (κριτική) – Φωνές που συντάσσονται με τη φωνή της ίδιας της γης

«Άδειος τόπος» του Γιάννη Νικολούδη (κριτική) – Φωνές που συντάσσονται με τη φωνή της ίδιας της γης

Για τη νουβέλα του Γιάννη Νικολούδη «Άδειος τόπος» (εκδ. Πατάκη). 

Γράφει ο Κωνσταντίνος Βλαχογιάννης

Η νουβέλα του Γιάννη Νικολούδη ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Festen» του Τόμας Βίντερμπεργκ, σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου

«Festen» του Τόμας Βίντερμπεργκ, σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου

Για το «Festen» του Τόμας Βίντερμπεργκ, σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, στο θέατρο ΑΛΜΑ. 

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Στο θέατρο «Άλμα» ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος επέλεξε να σκηνοθετήσει τη δύσκολη θεατρική διασκευή της κινηματογραφικής ταινίας «FESTEN» («Οικογενειακή γιορ...

Πέθανε ο συγγραφέας Πάνος Θεοδωρίδης: Η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά τον «Πετεφρή»

Πέθανε ο συγγραφέας Πάνος Θεοδωρίδης: Η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά τον «Πετεφρή»

Ανακοίνωση της Εταιρείας Συγγραφέων για τον θάνατο του μέλους της Πάνου Θεοδωρίδη. 

Επιμέλεια: Book Press

Με λύπη μας πληροφορηθήκαμε τον θάνατο του αρχιτέκτονα και συγγραφέα Πάνου Θεοδωρίδη, σε ηλικία 77 ετών. Γνωστός και με το ψευδώνυμο «Πετεφρή...

Πόσα είναι τα φύλα, τελικά; Βιβλία και μελέτες που δίνουν τις απαντήσεις

Πόσα είναι τα φύλα, τελικά; Βιβλία και μελέτες που δίνουν τις απαντήσεις

Πόσα φύλα υπάρχουν; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ βιολογικού και κοινωνικού φύλου; Υπάρχει φάσμα όσον αφορά το βιολογικό φύλο; Μια προσεκτική εξέταση των παραπάνω ερωτημάτων που αναδύονται στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια.

Γράφει ο Αντώνης Γουλιανός

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ηθική και Ανήθικοι» του Κωνσταντίνου Γιατρά (προδημοσίευση)

«Ηθική και Ανήθικοι» του Κωνσταντίνου Γιατρά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Κωνσταντίνου Γιατρά «Ηθική και Ανήθικοι», το οποιο κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Stamora Moravita

...
«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Βραζιλιάνας Μοργκάνα Κρέτζμαν [Morgana Kretzmann] «Στη σκόνη» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κωστας Αγοραστός

Ρόδια και Τσιγάρα

...
«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπασμάτων από το μυθιστόρημα του Άρη Μαραγκόπουλου «Απάρνηση», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Τόπος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιφάνεια Ι
(Ο Νικόλας δεν είναι πια εδώ)

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πόσα είναι τα φύλα, τελικά; Βιβλία και μελέτες που δίνουν τις απαντήσεις

Πόσα είναι τα φύλα, τελικά; Βιβλία και μελέτες που δίνουν τις απαντήσεις

Πόσα φύλα υπάρχουν; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ βιολογικού και κοινωνικού φύλου; Υπάρχει φάσμα όσον αφορά το βιολογικό φύλο; Μια προσεκτική εξέταση των παραπάνω ερωτημάτων που αναδύονται στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια.

Γράφει ο Αντώνης Γουλιανός

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ