«Διπρόσωπη Κίρκη» του Ανδρέα Μήλιου (κριτική) – Ο έρωτας ως βαθιά ανάγκη της ανθρώπινης ύπαρξης

Για το μυθιστόρημα του Ανδρέα Μήλιου «Διπρόσωπη Κίρκη» (εκδ. Αρμός). Στην κεντρική εικόνα, το συγκρότημα «The Root Diggers».

Γράφει η Ειρήνη Γεωργοσοπούλου

Το νέο μυθιστόρημα του Ανδρέα Μήλιου «Διπρόσωπη Κίρκη» (εκδ. Αρμός) κινείται σε εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος από το πρώτο του, τη «Νοσηλεύτρια». Από τον ευφάνταστο τίτλο, με στοιχεία μυθολογίας και ψυχολογικού ρεαλισμού, την πολυεπίπεδη πλοκή, τους πολύπλοκους χαρακτήρες και τις απρόσμενες ανατροπές μέχρι τους διαλόγους που συμπυκνώνουν νοήματα ζωής είναι όλα διαφορετικά και περισσότερο πολύπλοκα και ο αφηγηματικός ρυθμός περισσότερο αγωνιώδης. Μόνο στην πυκνή, ρέουσα λογοτεχνική γλώσσα που αποτυπώνει με φωτογραφική ακρίβεια και ευκρίνεια τις σκηνές, και στην καταδυτική δυνατότητα στον ψυχικό κόσμο των χαρακτήρων αναγνωρίζει κανείς τον ίδιο συγγραφέα.

Στον καμβά της αφήγησης διαπλέκονται αληθινοί χαρακτήρες, αλύτρωτοι εφήμεροι έρωτες, επιτυχημένες καριέρες, δραματικά περιστατικά και δυνατές ανατροπές, δημιουργώντας έναν πολύχρωμο, ελκυστικό ιστό από αυτούς που μόνο η ζωή ξέρει να υφαίνει.

Η ιστορία εξελίσσεται βασικά σε δύο πολύ ενδιαφέροντα σκηνικά περιβάλλοντα, σε ένα όμορφο κυκλαδίτικο νησί και στη Φρανκφούρτη της άλλοτε Δυτικής Γερμανίας, στα οποία εμφιλοχωρούν και άλλα μέρη του κόσμου. Μια ομάδα νέων Ελλήνων, που σπουδάζει και ζει στη Φρανκφούρτη τις δεκαετίες 1980-1990, δημιουργεί ένα μουσικό συγκρότημα, το οποίο υιοθετεί έναν καινοτόμο τρόπο εκτέλεσης ποιοτικών ελληνικών τραγουδιών και τον παρουσιάζει αρχικά σε ένα ιδιόκτητο ελληνικό, μουσικό εστιατόριο στο κέντρο της πόλης. Η επιτυχία του εγχειρήματος ανοίγει τις πύλες της επιτυχίας στο συγκρότημα, το οποίο, στη συνέχεια, αποκτά φήμη και ταξιδεύει σε ολόκληρο τον κόσμο. Από κοινωνική σκοπιά, η ιστορία μοιάζει να αποτίει φόρο τιμής στον δημιουργικό δυναμισμό του φιλόδοξου μεταναστευτικού ελληνισμού των τελευταίων δεκαετιών του 20ου αιώνα. Στον καμβά της αφήγησης διαπλέκονται αληθινοί χαρακτήρες, αλύτρωτοι εφήμεροι έρωτες, επιτυχημένες καριέρες, δραματικά περιστατικά και δυνατές ανατροπές, δημιουργώντας έναν πολύχρωμο, ελκυστικό ιστό από αυτούς που μόνο η ζωή ξέρει να υφαίνει.

Μια ζωή με δύο πρόσωπα

Ο κεντρικός χαρακτήρας της αφήγησης αφήνεται στη δίνη της ζωής, μιας ζωής με δύο πρόσωπα, όπως τα δύο πρόσωπα της Κίρκης, απορρίπτει την πεπατημένη οδό και τραβά το δικό του δρόμο επιθυμιών και ονείρων. Ο ήρωάς μας, όπως και στις αρχαίες τραγωδίες, δεν είναι κακός και ανέντιμος, αλλά ούτε αδιάβλητος και εξαίρετος. Είναι παράτολμος και ενθουσιώδης και πορεύεται με υπερβολική αυτοπεποίθηση, αυταρέσκεια και αίσθηση μοναδικότητας. Βρισκόμενος σε ένα άοκνο κυνήγι δόξας και αναγνώρισης, αψηφά τη φυσική φθορά της ανθρώπινης φύσης, ξεπερνώντας κάθε μέτρο. Κάνει τη ζωή του ξεχωριστή, επιτυχημένη ακόμα και άστατα ευτυχισμένη με δύο ανεκπλήρωτους έρωτες, όπου αποδεικνύεται ακράδαντα ότι αυτό που είναι καλό για κάποιον δεν είναι απαραίτητα σωστό για κάποιον άλλο, αφού όλοι είμαστε ιδιαίτερες προσωπικότητες. Οι λεπτές αποχρώσεις των συναισθημάτων τόσο του κεντρικού ήρωα, όσο και των υπόλοιπων χαρακτήρων αποδίδονται με ευρηματικό τρόπο από τον συγγραφέα και δίνουν άπειρη τροφή για σκέψη.

Η ικανότητα του συγγραφέα να στήνει σκηνές υψηλής αποτυπωτικής ακρίβειας και ελκυστικότητας είναι μοναδική.

Το βιβλίο διακρίνεται για την αφηγηματική δεξιότητα του συγγραφέα, τον πειθαρχημένο έλεγχο των λογοτεχνικών σχημάτων, την πυκνή, κινηματογραφική γραφή, τους ποιοτικούς διαλόγους που συμπυκνώνουν νοήματα ζωής, την ψυχογραφική αποτύπωση των χαρακτήρων, τις αληθοφανείς ανατροπές και τον λυρικό ερωτισμό. Η ικανότητα του συγγραφέα να στήνει σκηνές υψηλής αποτυπωτικής ακρίβειας και ελκυστικότητας είναι μοναδική. Οι περιγραφές πυροδοτούν την οπτική φαντασία και κάνουν τον αναγνώστη συμμέτοχο, μεταφέροντάς τον στους περιγραφόμενους τόπους. Οι ανανεούμενες σκηνές με αναλυτικές αναφορές στο γερμανικό κοινωνικό ιστό και την ελληνική ομογένεια της Γερμανίας, καθώς και η διασταύρωση προσωπικών ιστοριών, μάς καθιστούν κοινωνούς μιας βιωματικής καθημερινότητας και δέκτες ιστορικών και πολιτιστικών πληροφοριών.

Διπρόσωπη ΚίρκηΚυρίαρχη θέση στη ζωή όλων των χαρακτήρων έχει ο έρωτας, ο οποίος εκφράζεται ως βαθιά ανάγκη της ανθρώπινης ύπαρξης. Ο ερωτισμός, σε όλες του τις εκφάνσεις του, είναι έκδηλος και αναδύεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου απίστευτα έντεχνα, με κόσμιο και ευγενή τρόπο. Ο συγγραφέας τον απενοχοποιεί και τον διαφοροποιεί από τη φθηνή σαρκική απόλαυση και τον προσδιορίζει ως στοιχείο «εκ των ων ουκ άνευ» της καθημερινότητας των ηρώων του βιβλίου. Οι περιγραφές των ερωτικών συνευρέσεων διακρίνονται για την πρωτοτυπία και τον λυρισμό τους. Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω απόσπασμα:

«Το γλυκό μούδιασμα του αλκοόλ και η ολοήμερη κούραση δεν στάθηκαν ικανά να εμποδίσουν τον δυνατό αμοιβαίο πόθο τους να εκδηλωθεί με αρμονία και ένταση, παρόμοια με αυτή του Μπολερό του Ραβέλ. Λίγη ώρα αργότερα, η ηδονή που αποζητούσαν, πλέρια και ξέχειλη, κυρίευσε τα κορμιά τους και απλώθηκε παντού στην ευρύχωρη κάμαρα με τη μινιμαλιστική διακόσμηση. Ένα ζευγάρι άγρυπνων αηδονιών και μερικά τριζόνια είχαν συντροφεύσει το πάθος τους με το μελωδικό κελάδημά τους, αλλά βουτηγμένοι στον περίκλειστο κόσμο της ερωτικής έντασης, το αντιλήφθηκαν μόνο όταν, αποκαμωμένοι από τους κραδασμούς της δικής τους ηδονικής συγχορδίας, έγειραν στα προσκέφαλά τους.»

Η νουθετική επιστολή του πατέρα προς τον γιο είναι ελεγεία. Ο συγγραφέας, με αναφορές στις απόψεις αρχαίων Ελλήνων και Γερμανών φιλοσόφων, οδηγεί αριστοτεχνικά τον αναγνώστη στο μονοπάτι της ευδαιμονίας, η οποία ορίζεται ως η συνισταμένη της αυτογνωσίας, της αυτοπεποίθησης, της αριστοτελικής μεσότητας και της ηθικότητας του χαρακτήρα.


• Η ΕΙΡΗΝΗ ΓΕΩΡΓΟΣΟΠΟΥΛΟΥ-ΜΙΣΚΙΑ είναι πτυχιούχος γερμανικής φιλολογίας και φιλοσοφίας του πανεπιστημίου Γκαίτε της Φρανκφούρτης. Ιδιωτεύει ως καθηγήτρια της γερμανικής γλώσσας.

politeia link more

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

Το μυθιστόρημα του Αντρέα Φραγκιά «Λοιμός» και ο αναγνώστης του 21ου αιώνα. Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε ξανά πριν από λίγο καιρό από τις εκδόσεις Ποταμός.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το ερώτημα του τίτλου δεν είναι πυροτέχνημα. Όταν ένα βιβλίο...

«Συνθετική ορμόνη» της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου (κριτική) – Η γυναικεία γραφή ως πράξη αντίστασης ενάντια στην αποσιώπηση

«Συνθετική ορμόνη» της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου (κριτική) – Η γυναικεία γραφή ως πράξη αντίστασης ενάντια στην αποσιώπηση

Για το μυθιστόρημα της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου «Συνθετική ορμόνη» (εκδ. Καστανιώτη).

Γράφει η Νατάσσα Ρεμούνδου-Χάουλι

Η ...

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Για τη νουβέλα της Γιώτας Ιωαννίδου «Coffee time» και τη συλλογή διηγημάτων της Λεύκης Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα» (εκδ. Βακχικόν).

Γράφει ο Παναγιώτης Γούτας

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

Για το δοκίμιο εκλαϊκευμένης ιστορίας του Θεόδωρου Παπακώστα «Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» (εκδ. Key Books).

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Στο δοκίμιο του ...

«Μπουμπουλίνας 18» & «Εγώ, μια δούλα» στο Φεστιβάλ Αθηνών: Για τον φανερό και για τον κρυφό φασισμό

«Μπουμπουλίνας 18» & «Εγώ, μια δούλα» στο Φεστιβάλ Αθηνών: Για τον φανερό και για τον κρυφό φασισμό

Για τις παραστάσεις «Μπουμπουλίνας 18» της Κίττυς Αρσένη, σε σκηνοθεσία Σοφίας Καραγιάννη και «Εγώ, μια δούλα» του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, σε σκηνοθεσία Νίκου Χατζόπουλου, στην Πειραιώς 260 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Κεντρική εικόνα: Από την παράσταση «Μπουμπουλίνας 18».

...
Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Ουγκό, Σταντάλ, Αν Μπροντέ, Αραγκόν και Αγκάθα Κρίστι: Πέντε κλασικά «τούβλα», πολυσέλιδα και βαριά, που στηρίζουν το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι μας.

Γράφει η Φανή Χατζή

Πέντε χορταστικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, βαρι...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

Προδημοσιεύση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βρασίδα Καραλή «Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ» (μτφρ. Σοφία Τρουλλινού), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Petites Maisons. Μαζί, ένα πολύ προσωπικό βίντεο με τον συγγραφέα στο Σίδνεϊ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο θεατρικό του Γιώργου Μπουρονίκου «Με στέβια και αγαύη», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΖΕΝΙΕ: Συγγνώμη που θα ρωτήσω: Παιδιά δεν έχε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Ουγκό, Σταντάλ, Αν Μπροντέ, Αραγκόν και Αγκάθα Κρίστι: Πέντε κλασικά «τούβλα», πολυσέλιδα και βαριά, που στηρίζουν το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι μας.

Γράφει η Φανή Χατζή

Πέντε χορταστικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, βαρι...

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα, φέρνουν ξανά στις πρ...

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας ξεδιπλώνονται, ο παραλογισμός εισβάλλει, οι «απλοί» άνθρωποι παλεύουν κόντρα στις εξελίξεις, τους Άλλους και τους ίδιους τους εαυτούς τους – αυτά και πολλά ακόμα συναντάμε σε οκτώ μυθιστορήματα από Έλληνες συγγραφείς που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ