anaimakta kentriki

Για τη συλλογή διηγημάτων της Μαίρης Καλανδαρίδου «Αναίμακτα» (εκδ. Βακχικόν). 

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Είναι χαρακτηριστικό της νιότης να βγάζει οργή απέναντι στα στραβά και τα ανορθόδοξα της κοινωνίας των μεγάλων. Να είναι πάντα απέναντι και να κρίνει με σφοδρότητα το παγιωμένο σύστημα αξιών και κυρίως τη νοοτροπία ενός κόσμου που σαπίζει χωρίς να το καταλαβαίνει. Κι όταν αυτή η οργή χύνεται μέσα στα αυλάκια της λογοτεχνίας δείχνει πόσα απωθημένα βράζουν, πόσα τραύματα πυορροούν και περιμένουν την ώρα να πάρουν εκδίκηση.

Αυτή η εκδίκηση, όμως, αποδεικνύει ότι τα ηφαίστεια δεν εκρήγνυνται ξαφνικά, αλλά βαθιές γεωλογικές δυνάμεις και υψηλές θερμοκρασίες μάγματος φτάνουν, υπόγεια, ανεπαίσθητα, ύπουλα, στο σημείο της βίαιης εκτόνωσης. Γι’ αυτό, οι σαδιστικές πράξεις των ηρώων τής πρωτοεμφανιζόμενης Μαίρης Καλανδαρίδου δεν είναι ανεξήγητες, αλλά απορρέουν από ψυχικές διεργασίες και καταπιέσεις, οι οποίες για χρόνια στιβάζονταν στα ενδότερα στρώματα της λιθόσφαιράς τους.

Όλα αυτά τα εγκλήματα, που παρουσιάζονται συνήθως στο τέλος κάθε κειμένου, έχουν προετοιμαστεί με πολλές τσεκουριές στο σώμα του διηγήματος. Γρήγορες πινελιές φτάνουν με ίλιγγο στο κέντρο του προβλήματος, στακάτες κουβέντες αναδεικνύουν την παθογένεια της οικογένειας, την αδιαφορία των συζύγων για τις μεταξύ τους σχέσεις...

Τα μικρά της διηγήματα δεν είναι καθόλου αναίμακτα, όπως ο τίτλος επιδιώκει να δηλώσει. Μέσα σ’ αυτά, παρελαύνουν φόνοι, εκδικητικές πράξεις, χαιρεκακίες, επιθετικά ένστικτα, με αποτέλεσμα αμέτρητοι θάνατοι και θανατώσεις να στοιχειώνουν το βιβλίο: ο νεαρός εκπορνευόμενος σκοτώνει τον γηραιό επιβήτορά του, η κόρη τον δυνάστη πατέρα μέσα στο νοσοκομείο, η γυναίκα σπρώχνει από τον 22ο όροφο τον άντρα της στο κενό, η γυναίκα «σιδερώνει» τον βίαιο σύζυγό της. Αλλά και μοιχίες ή σεξουαλικές κακοποιήσεις πληρώνονται με revenge porn ή οδυνηρές εγκαταλείψεις.

vakxikon kalandaridou anaimaktaΌλα αυτά τα εγκλήματα, που παρουσιάζονται συνήθως στο τέλος κάθε κειμένου, έχουν προετοιμαστεί με πολλές τσεκουριές στο σώμα του διηγήματος. Γρήγορες πινελιές φτάνουν με ίλιγγο στο κέντρο του προβλήματος, στακάτες κουβέντες αναδεικνύουν την παθογένεια της οικογένειας, την αδιαφορία των συζύγων για τις μεταξύ τους σχέσεις, την άγρια καταπίεση από τον πατέρα… Έτσι, τέτοια ηλεκτρόδια προκαλούν ψυχική ανάφλεξη, διοχετεύουν τον ηλεκτρισμό τους στην ανθρώπινη ψυχή, και ο σπινθήρας που δημιουργείται είναι ικανός να εξηγήσει την αντι-βία, την αντίδραση, την εκλυόμενη οργή. Τα διηγήματα της Μαίρης Καλανδαρίδου είναι οπλισμένοι πυκνωτές που έχουν συσσωρεύσει ηλεκτρική ενέργεια και με μεθοδικές κινήσεις την απελευθερώνουν καίγοντας και λιώνοντας ό,τι τη δεχτεί.

Η συγγραφέας στην ουσία μετουσιώνει σε λογοτεχνικά εγκλήματα τον θυμό της για όσα συμβαίνουν γύρω της και, για να μην κάνει «άσκοπους φόνους» η ίδια, όπως γράφει χαριτολογώντας στο βιογραφικό της σημείωμα, στήνει αιματηρά σενάρια που διοχετεύουν την ένταση των δακτύλων της. Γι’ αυτό άλλωστε αξίζει η λογοτεχνία –και μέσα σ’ αυτήν η συγκεκριμένη συλλογή διηγημάτων–, καθώς εκτονώνει με δημιουργικό τρόπο τις ορμές και τα πάθη του ανθρώπου. Ορθώνει σενάρια βίας για να αποφορτίσει συγγραφείς και αναγνώστες, ώστε αυτοί να μπορέσουν να δουν σε κάτοπτρο ό,τι μπορεί να βγει ανεξέλεγκτο και αψύ στην πραγματική ζωή. Είναι η ίδια η λειτουργία της τραγωδίας που φτάνει την ανθρώπινη φύση στα άκρα της, ώστε να καθάρει καθετί πιεσμένο, φορτικό και εγκληματικό που εμφιλοχωρεί μέσα μας.


* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας, κριτικός βιβλίου και συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Πυθαγόρας» (εκδ. Καστανιώτη).

Απόσπασμα από το βιβλίο 

«Με τον Χριστόφορο γνωρίστηκα σε ένα γκέι μπαρ στη Λιοσίων που είχα πάει για ψωνιστήρι. Καθόταν στην κορυφή ενός τραπεζιού, περιτριγυρισμένος από όμορφα αγόρια που κρέμονταν από τα χείλη του. Τον αναγνώρισα αμέσως. Ήταν ήδη γνωστός από την τηλεόραση, αλλά εγώ τον λάτρεψα στο θέατρο. Γελούσε δυνατά και έκανε έντονες χειρονομίες. Τα βλέμματά μας συναντήθηκαν όταν πλησίασα να παραγγείλω το ποτό μου. Σήκωσε το χέρι του που κρατούσε το τσιγάρο και μου έκανε νεύμα να πλησιάσω. Η φωνή του ακούστηκε τραγουδιστή…»

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Όλες μας» του Λύο Καλοβυρνά (κριτική) – Ισχύς εν τη ενώσει

«Όλες μας» του Λύο Καλοβυρνά (κριτική) – Ισχύς εν τη ενώσει

Για το μυθιστόρημα του Λύο Καλοβυρνά «Όλες μας» (εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: © Diego San / Unsplash.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Γυναικοκτο...

«Η τρέλα ν’ αλλάξουν τον κόσμο» του Ξενοφώντα Κοντιάδη (κριτική) – Μυθιστορηματική και συναισθηματική προσέγγιση του Νίκου Μπελογιάννη και των συντρόφων του

«Η τρέλα ν’ αλλάξουν τον κόσμο» του Ξενοφώντα Κοντιάδη (κριτική) – Μυθιστορηματική και συναισθηματική προσέγγιση του Νίκου Μπελογιάννη και των συντρόφων του

Για το μυθιστόρημα του Ξενοφώντα Κοντιάδη «Η τρέλα ν’ αλλάξουν τον κόσμο» (εκδ. Τόπος). Στην κεντρική εικόνα, ο Νίκος Μπελογιάννης. 

Γράφει ο Γιώργος Σιακαντάρης

Τι άνθρωποι ήταν αυτοί που μετά την ήττα του ΚΚΕ κα...

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (κριτική) – Ιστορίες που δεν βούτηξαν στα μαύρα νερά της λήθης

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (κριτική) – Ιστορίες που δεν βούτηξαν στα μαύρα νερά της λήθης

Για τη συλλογή διηγημάτων της Λουκίας Δέρβη «Ακούω φωνές» (εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Ο συγγραφέας ως αντηχείο ενός παλλόμενου κόσμου. Ο δημιουργός ως γόνιμος υποδοχέας γεγονότων, αδιαμόρφωτων κατά βάση, όπω...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Δημοσιοποιήθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ.

Επιμέλεια: Book Press

Δημοσιοποιείται η λίστα των φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ, υπό την Αιγίδα της Α.Ε. ...

Το «Εργαζόμενο αγόρι» της Λένας Διβάνη στην ευρωπαϊκή λίστα προτεινόμενων βιβλίων του Readers of Europe 2023

Το «Εργαζόμενο αγόρι» της Λένας Διβάνη στην ευρωπαϊκή λίστα προτεινόμενων βιβλίων του Readers of Europe 2023

Το «Εργαζόμενο αγόρι» της Λένας Διβάνη προτείνεται για την ευρωπαϊκή λίστα βιβλίων της Ευρωπαϊκής Βιβλιοθήκης Readers of Europe για το 2023.

Επιμέλεια: Book Press

Το ...

«Ο Νίκος Καζαντζάκης και οι Έλληνες ομότεχνοί του: Αλληλεπιδράσεις, συνάφειες και διαφωνίες» – Συνέδριο στο Γαλλικό Ινστιτούτο

«Ο Νίκος Καζαντζάκης και οι Έλληνες ομότεχνοί του: Αλληλεπιδράσεις, συνάφειες και διαφωνίες» – Συνέδριο στο Γαλλικό Ινστιτούτο

Με αφορμή τη συμπλήρωση 140 χρόνων από τη γέννηση του Νίκου Καζαντζάκη, θα διεξαχθεί το Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα «Ο Νίκος Καζαντζάκης και οι Έλληνες ομότεχνοί του: Αλληλεπιδράσεις, συνάφειες και διαφωνίες» στις 10 και 11 Ιουνίου, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.

Επιμέλεια: ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Κανείς δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημά σου, αν δεν κάνεις ο ίδιος την αρχή για να βοηθήσεις τον εαυτό σου. Είκοσι επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις βιβλίων αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης από τους επαγγελματίες του είδους.

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ