lena divani

Για το μυθιστόρημα της Λένας Διβάνη «Οι γυναίκες της ζωής της» (εκδ. Καστανιώτη), με αφορμή την 26η έκδοση του βιβλίου.

Της Λεύκης Σαραντινού

Πάνω στο πάγιο μοτίβο της συζυγικής απιστίας είναι δομημένο το μυθιστόρημα της Λένας Διβάνη Οι γυναίκες της ζωής της. Κεντρική ηρωίδα είναι η Άννα, μια συνηθισμένη γυναίκα, η οποία υποδύεται, όπως οι περισσότερες γυναίκες σήμερα, τους ρόλους της μητέρας, της εργαζόμενης, της συζύγου και της νοικοκυράς. Η Άννα μπορεί να θεωρηθεί, βέβαια, μια συνηθισμένη γυναίκα μέχρι την ώρα που ανακαλύπτει ότι ο σύζυγός της την απατά. Τότε ξαφνικά μεταμορφώνεται και η «νέα» Άννα που προκύπτει, έχοντας επίγνωση αυτού του γεγονότος, αποτελεί και το θέμα του παρόντος μυθιστορήματος. Διότι πράγματι, ένα τέτοιο γεγονός μπορεί να αποβεί κομβικό και σημαδιακό για το μέλλον ενός γάμου και τη συνοχή μιας οικογένειας και να φέρει τα πάνω κάτω στη ζωή μιας γυναίκας.

Η προσέγγιση, ωστόσο, που ακολουθεί η Διβάνη προκειμένου να περιγράψει τα συναισθήματα και τις ψυχικές μεταπτώσεις της απατημένης συζύγου είναι ιδιαίτερα πρωτότυπη, παρά το σύνηθες του θέματος στη λογοτεχνία, και σε αυτήν ακριβώς την πρωτοτυπία οφείλεται κατά μεγάλο μέρος και η λογοτεχνική αξία του βιβλίου της. 

Πρόκειται για αφηγήσεις οι οποίες εστιάζουν στη γυναικεία ψυχολογία, κυρίως μιας απατημένης συζύγου και, δευτερευόντως, όλων των γυναικών, μέσα από τους πολλαπλούς τους ρόλους στην κοινωνία και την οικογένεια.

Η Διβάνη «χτίζει» το μυθιστόρημά της πάνω στη δομή της αρχαίας τραγωδίας –αφού, στ' αλήθεια, μια τέτοια συνειδητοποίηση αποτελεί τραγωδία για μια γυναίκα–, με την «Είσοδο» και την «Έξοδο» να αποτελούν το πρώτο και το τελευταίο κομμάτι αντίστοιχα, ενώ το κυρίως μέρος του βιβλίου έχει για τίτλο κάθε κεφαλαίου, ένα από τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα και σε κάθε ένα από αυτά, μια γυναίκα που πρωταγωνιστεί στη ζωή της Άννας, αφηγείται τα γεγονότα από τη δική της σκοπιά. Οι αφηγήσεις αυτές είναι όλες πρωτοπρόσωπες και αποκλειστικά από γυναίκες που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στη ζωή της Άννας. Οι δύο σπουδαιότεροι άνδρες της ζωής της, ο Βασίλης –άπιστος σύζυγος– και ο Χάρης –μοναχογιός της–, αγνοούνται επιδεικτικά και δεν έχουν λόγο στην αφήγηση, – εμφανίζονται σκόπιμα μονάχα ως δευτεραγωνιστές.

kastaniotis divani oi gynaikes tis zois tisΈπειτα από τη διήγηση της ίδιας, της απατημένης συζύγου, τον λόγο έχει η κόρη. Η αφήγησή της συνδέεται με το αμάρτημα της οργής. Ακολουθεί η αφήγηση της Γιώτας, μιας ομοιοπαθούς νοικοκυράς, της οποίας το κεφάλαιο τιτλοφορείται «Ακηδία». Η χήρα Μάνια, η μητέρα της Άννας, συνδέει την αφήγηση από τη δική της σκοπιά με το αμάρτημα της λαγνείας, στο οποίο υποκύπτουν συνήθως όλοι οι άνδρες. Ακολουθεί η αφήγηση μιας παιδικής φίλης της Άννας, της Σοφίας, με το αμάρτημα της λαιμαργίας να κυριαρχεί, ενώ η πρώην συγκάτοικός της, μια δημοσιογράφος, η Ασπασία, συνδέει την αφήγησή της με το θανάσιμο αμάρτημα της ματαιοδοξίας. Τελευταία είναι η αφήγηση της εργοδότριας της Άννας, η οποία συνδέεται με το αμάρτημα της απληστίας.

Πρόκειται για αφηγήσεις οι οποίες εστιάζουν στη γυναικεία ψυχολογία, κυρίως μιας απατημένης συζύγου και, δευτερευόντως, όλων των γυναικών, μέσα από τους πολλαπλούς τους ρόλους στην κοινωνία και την οικογένεια. Περιγράφουν δηλαδή, τι ακριβώς διαδραματίζεται στην ψυχή μιας γυναίκας όταν αυτή ανακαλύπτει την απιστία του άνδρα της, όταν γνωρίζει από κοντά την αντίζηλό της, όταν πιάνει επ' αυτοφόρω τον σύζυγό της να ψεύδεται και όταν τελικά καταφέρνει να αποδεχτεί το αναπότρεπτο, όσο και αποτρόπαιο, για εκείνη, γεγονός. Όλα τα στάδια μιας γυναικείας ψυχοσύνθεσης, περιγράφονται γλαφυρά, ενώ γίνεται σαφές πόσο πολύ περιπλέκεται η όλη κατάσταση αν υπάρχουν και ανήλικα τέκνα στην οικογένεια.

Η γλώσσα είναι ρέουσα, σαν προφορική, αυθόρμητη και ειλικρινής, κάπου κάπου ειρωνική και σκόπιμα ασαφής σε κάποιες περιπτώσεις. Πρόκειται για γλώσσα που απεχθάνεται την ωραιοποίηση και την τυποποίηση και ανήκει εξολοκλήρου στις απλές, καθημερινές γυναίκες που αποτελούν και τις αφηγήτριες των ιστοριών του βιβλίου. Τόσο η γλώσσα όσο και οι σκέψεις, λοιπόν, δεν διστάζουν να γίνουν, που και που, σκληρές, αλλά και χυδαίες, εφόσον η συγγραφέας το κρίνει σκόπιμο.

«Όταν γύρισα στο σπίτι ήμουν επιτέλους ήρεμη. Κάτι μέσα μου είχε αγγίξει μιαν ανείπωτη αλήθεια και ακαριαία είχε πεθάνει. Έτσι ήμουνα μέσα έξω παγωμένη, αλλά δεν πονούσα πια. Εκείνος ο πυρετός που γυάλιζε τα μάτια μου και πυρπολούσε τις χειρονομίες μου δεν υπήρχε πια. Τώρα και τα λόγια μου μπορούσα να ελέγξω και τα έργα. Ήμουν σαν ένας τρίτος που ρύθμιζε από τα παρασκήνια τις κινήσεις της μαριονέτας».


* Η ΛΕΥΚΗ ΣΑΡΑΝΤΙΝΟΥ είναι συγγραφέας, ιστορικός και καθηγήτρια μουσικής. Τελευταίο της βιβλίο, ο τόμος «Γραφοσκιάσεις: Ασκήσεις δημιουργικής γραφής για εφήβους και ενήλικες» (εκδ. 24 Γράμματα).

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

Το μυθιστόρημα του Αντρέα Φραγκιά «Λοιμός» και ο αναγνώστης του 21ου αιώνα. Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε ξανά πριν από λίγο καιρό από τις εκδόσεις Ποταμός.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το ερώτημα του τίτλου δεν είναι πυροτέχνημα. Όταν ένα βιβλίο...

«Συνθετική ορμόνη» της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου (κριτική) – Η γυναικεία γραφή ως πράξη αντίστασης ενάντια στην αποσιώπηση

«Συνθετική ορμόνη» της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου (κριτική) – Η γυναικεία γραφή ως πράξη αντίστασης ενάντια στην αποσιώπηση

Για το μυθιστόρημα της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου «Συνθετική ορμόνη» (εκδ. Καστανιώτη).

Γράφει η Νατάσσα Ρεμούνδου-Χάουλι

Η ...

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Για τη νουβέλα της Γιώτας Ιωαννίδου «Coffee time» και τη συλλογή διηγημάτων της Λεύκης Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα» (εκδ. Βακχικόν).

Γράφει ο Παναγιώτης Γούτας

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Πώς έφτασε το Ιράν ως εδώ; – Διαβάσαμε το πολυσυλλεκτικό γκράφικ νόβελ «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία», σε επιμέλεια Μαρζάν Σατραπί

Πώς έφτασε το Ιράν ως εδώ; – Διαβάσαμε το πολυσυλλεκτικό γκράφικ νόβελ «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία», σε επιμέλεια Μαρζάν Σατραπί

Το συλλογικό graphic novel «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» (μτφρ. Στεφανία Γεωργάκη, εκδ. Επόμενος Σταθμός), υπό τη διεύθυνση της Μαρζάν Σατραπί, μια πολυσυλλεκτική καταγραφή της κατάστασης στο Ιράν σήμερα, εστιάζει στην ασφυκτική ζωή των γυναικών, ενώ αναδεικνύει και άλλες πλευρές του θεοκρατικού καθεστώτος. ...

«Δάφνες και πικροδάφνες» των Κεχαΐδη/Χαβιαρά, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη

«Δάφνες και πικροδάφνες» των Κεχαΐδη/Χαβιαρά, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη

Η θρυλική πολιτική σάτιρα «Δάφνες και πικροδάφνες» των Κεχαΐδη/Χαβιαρά, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Καλαμάτας.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Καλαμάτας τιμά τ...

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

Για το δοκίμιο εκλαϊκευμένης ιστορίας του Θεόδωρου Παπακώστα «Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» (εκδ. Key Books).

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Στο δοκίμιο του ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

Προδημοσιεύση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βρασίδα Καραλή «Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ» (μτφρ. Σοφία Τρουλλινού), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Petites Maisons. Μαζί, ένα πολύ προσωπικό βίντεο με τον συγγραφέα στο Σίδνεϊ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο θεατρικό του Γιώργου Μπουρονίκου «Με στέβια και αγαύη», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΖΕΝΙΕ: Συγγνώμη που θα ρωτήσω: Παιδιά δεν έχε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Ουγκό, Σταντάλ, Αν Μπροντέ, Αραγκόν και Αγκάθα Κρίστι: Πέντε κλασικά «τούβλα», πολυσέλιδα και βαριά, που στηρίζουν το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι μας.

Γράφει η Φανή Χατζή

Πέντε χορταστικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, βαρι...

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα, φέρνουν ξανά στις πρ...

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας ξεδιπλώνονται, ο παραλογισμός εισβάλλει, οι «απλοί» άνθρωποι παλεύουν κόντρα στις εξελίξεις, τους Άλλους και τους ίδιους τους εαυτούς τους – αυτά και πολλά ακόμα συναντάμε σε οκτώ μυθιστορήματα από Έλληνες συγγραφείς που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ