baladeur

Για τη συλλογή διηγημάτων της Ευσταθίας Δήμου «Κλέφτες και αστυνόμοι» (εκδ. Γκοβόστη).

Του Μάριου Μιχαηλίδη

Η παρουσία της φιλολόγου και συγγραφέα Έφης Δήμου στα λογοτεχνικά πράγματα του τόπου αριθμεί μέχρι σήμερα τρεις ποιητικές συλλογές: Στη σπορά των αστεριών (2011), Σονέτα (2016), Απώλεια Λήθης (2019), καθώς και ευάριθμες δημοσιεύσεις άρθρων, διηγημάτων και ποιημάτων σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια σοβαρή και πολλά υποσχόμενη παρουσία, η οποία κατόρθωσε όχι μόνο να ορθοποδήσει, αλλά και να ξεχωρίσει μέσα στην εκδοτική πληθοπαραγωγή των τελευταίων χρόνων. Στο σχετικώς πρόσφατο έργο της Κλέφτες + Αστυνόμοι (εκδ. Γκοβόστη), φιλοξενούνται δώδεκα διηγήματα, τα οποία καλύπτουν συνολικά εβδομήντα σελίδες. Στο σύνολό τους, τόσο τα αφηγηματικώς εκτεταμένα όσο και τα μικρόσχημα, λόγω της «πυκνής» και αφαιρετικής γραφής τους, ξεχωρίζουν για τις λογοτεχνικές τους ιδιότητες.

Η συγγραφέας εφαρμόζει με αξιοπρόσεκτη ικανότητα τις απαιτήσεις της σύνθετης πλοκής και εξέλιξης του μύθου. Η Δήμου, χωρίς να «προδίδει» την κλασική φόρμα του διηγήματος που διακρίνεται στη δέση, την κορύφωση και τη λύση, επινοεί μέσα και τρόπους που προσδίδουν έντονο ενδιαφέρον στη ροή της αφήγησης. Η έναρξη των διηγημάτων, γίνεται in media res (από το μέσο του αφηγημένου μύθου), πράγμα που επιβάλλει τη χρήση ανάδρομων αφηγήσεων. Σ’ αυτό, η συγγραφέας αναδεικνύει ταλέντο και γνώση. Ταυτόχρονα, επιμένει στη σκιαγράφηση της ψυχολογίας και γενικά της προσωπικότητας των ατόμων, στοιχεία που υπογραμμίζουν τις αντιθέσεις μεταξύ των χαρακτήρων και συνεργούν στην προώθηση της υπόθεσης. Μάλιστα, εκεί όπου τα πράγματα «κορυφώνονται» και ευθύς αμέσως ακολουθεί η λύση, η Δήμου ξαφνιάζει και καταπλήσσει τον αναγνώστη με την ευρηματικότητά της. Αναφέρομαι ειδικότερα στο στοιχείο της ανατροπής, όπου, με ξεχωριστές επινοήσεις που κινούνται στα όρια του «παρά προσδοκίαν», η συγγραφέας αναδεικνύει την ικανότητά της να διαχειρίζεται και να ελέγχει τη ροή της αφήγησης.

Ανάμεσα στα εξαιρετικά παραδείγματα όπου όχι μόνον ο ασκημένος αναγνώστης αλλά και ο απλός εραστής του έντεχνου λόγου μπορεί να διακρίνει αυτές τις ειδικότερες αναφορές, είναι και το διήγημα «Η Αφροδίτη της Κω». Η αρχαιολόγος Αφροδίτη Δ. Νίκου απολύεται από την αρχαιολογική υπηρεσία, όπου εργαζόταν προσωρινά σε ένα επιδοτούμενο πρόγραμμα με σκοπό την καταγραφή όλων των διασωθέντων και μη αγαλμάτων της αρχαιότητας. Το θέμα αυτό τη θέλγει ιδιαιτέρως και τώρα, με τον ελεύθερο χρόνο που διαθέτει, βρίσκει την ευκαιρία να ασχοληθεί με ένα δυσεξήγητο, αρχαιολογικής φύσεως θέμα. Ο Πραξιτέλης, μετά από παραγγελία των κατοίκων της Κω, φιλοτέχνησε δύο αγάλματα της Αφροδίτης, το ένα με γυμνή τη θεά. Οι Κώοι προτίμησαν την ντυμένη Αφροδίτη. Το γυμνό άγαλμα της Αφροδίτης κατέληξε στην απέναντι στεριά, όπου οι κάτοικοι της Κνίδου, ενθουσιασμένοι, το τοποθέτησαν στον ναό τους. Ωστόσο, κανένα από τα αγάλματα αυτά δεν σώθηκαν.

Το ενδιαφέρον της αρχαιολόγου εξάπτεται από τις πληροφορίες που παίρνει από τον Τέλη Παγώνη, τον υπεύθυνο του μουσείου της Κω, ο οποίος τη διαβεβαίωσε ότι τότε το νησί στοίχειωσε, οι Κώοι κατάλαβαν το σφάλμα τους να διώξουν τη γυμνή Αφροδίτη, γι’ αυτό και ζήτησαν τη βοήθεια του Πραξιτέλη. Έτσι το άγαλμα γύρισε πίσω στο νησί. Ο ίδιος ο Παγώνης επέμενε ότι το άγαλμα βρίσκεται στο νησί και έβαλε σκοπό της ζωής του να το βρει. Μετά από όλα αυτά, τα πράγματα εξελίσσονται με τρόπο λογοτεχνικά εκπληκτικό. Οι επινοήσεις της Δήμου, όσον αφορά την εξέλιξη και την πλοκή της αφήγησης, προκαλούν αμείωτο το ενδιαφέρον της ανάγνωσης. Οι σταδιακές αποκαλύψεις οδηγούν βήμα βήμα σε μια απροσδόκητη ανατροπή. Ο Πραξιτέλης Παγώνης με το πάθος και τις εκμυστηρεύσεις του φέρνει την αρχαιολόγο Αφροδίτη Νίκου, μπροστά σε συνεχείς εκπλήξεις, ενώ, την ίδια στιγμή, ο αναγνώστης, μάρτυρας των αποκαλύψεων, γεύεται μια εξαιρετική, σε σύλληψη και εξέλιξη, μυθοπλασία. Μάλιστα, ολοκληρώνοντας την ανάγνωση του διηγήματος «Η Αφροδίτη της Κω», μου γεννήθηκε η εύλογη απορία μήπως αυτή η μυθοπλασία άξιζε κάτι περισσότερο. Εννοώ, φυσικά, ένα εκτεταμένο αφήγημα. Σέβομαι, όμως, τις επιλογές της συγγραφέα, η οποία έχει και τον πρώτο λόγο.

Ασφαλώς, η συλλογή περιλαμβάνει και άλλα, λογοτεχνικώς ισοϋψή διηγήματα. Ένα από αυτά είναι το τιτλοφορούμενο «Υπόθεση Δόξα», όπου ένας νέος δεσμοφύλακας, ο Στέλιος Καββαδίας, αναλαμβάνει, κατόπιν εντολής, τη φύλαξη ενός νεαρού τρομοκράτη, του Λαυρέντη Δόξα. Η απρόσμενη ομοιότητα μεταξύ των δύο προσώπων, μαζί και η πολύωρη συνύπαρξη, ανοίγουν τα μονοπάτια που οδηγούν στον δρόμο της συμπάθειας του ενός προς τον άλλο. Και εδώ, πάλι, η Δήμου διαχειρίζεται το θέμα με ευρηματικές αφηγηματικές επινοήσεις που προωθούν την εξέλιξη της πλοκής προς την κατεύθυνση μιας ασύλληπτης ανατροπής.

Εντέλει, η εμπειρία από την ανάγνωση της συλλογής διηγημάτων Κλέφτες + αστυνόμοι της Έφης Δήμου πείθει ότι, απέναντι στη λογοτεχνική δυσκαμψία των καιρών, εξακολουθούν να ορθώνουν το ανάστημά τους πολλά υποσχόμενοι, νέοι δημιουργοί.

* Ο ΜΑΡΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ είναι συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, η συλλογή διηγημάτων «Έρικκα – Δεκαοκτώ αφηγηματικές γραφές» (εκδ. Momentum) 


dimou coverΚλέφτες + αστυνόμοι
Ευσταθία Δήμου
Εκδ. Γκοβόστη 2020
Σελ. 88, τιμή εκδότη €8,00 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΑΣ ΔΗΜΟΥ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

«Λοιμός» του Αντρέα Φραγκιά – Γιατί να τον διαβάσει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα;

Το μυθιστόρημα του Αντρέα Φραγκιά «Λοιμός» και ο αναγνώστης του 21ου αιώνα. Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε ξανά πριν από λίγο καιρό από τις εκδόσεις Ποταμός.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το ερώτημα του τίτλου δεν είναι πυροτέχνημα. Όταν ένα βιβλίο...

«Συνθετική ορμόνη» της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου (κριτική) – Η γυναικεία γραφή ως πράξη αντίστασης ενάντια στην αποσιώπηση

«Συνθετική ορμόνη» της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου (κριτική) – Η γυναικεία γραφή ως πράξη αντίστασης ενάντια στην αποσιώπηση

Για το μυθιστόρημα της Κατερίνας Ι. Παπαντωνίου «Συνθετική ορμόνη» (εκδ. Καστανιώτη).

Γράφει η Νατάσσα Ρεμούνδου-Χάουλι

Η ...

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Γιώτα Ιωαννίδου «Coffee time», Λεύκη Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα»: Με πυξίδα τον έρωτα και την ιστορία

Για τη νουβέλα της Γιώτας Ιωαννίδου «Coffee time» και τη συλλογή διηγημάτων της Λεύκης Σαραντινού «Ψυχή από πέτρα» (εκδ. Βακχικόν).

Γράφει ο Παναγιώτης Γούτας

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Χιροσίμα» του Τζον Χέρσι – 80 χρόνια από όταν έσβησε ο κόσμος διαβάζουμε το βιβλίο που αποκάλυψε τη φρίκη

«Χιροσίμα» του Τζον Χέρσι – 80 χρόνια από όταν έσβησε ο κόσμος διαβάζουμε το βιβλίο που αποκάλυψε τη φρίκη

Για το βιβλίο του Τζον Χέρσι (John Hersey) «Χιροσίμα» (μτφρ. Νίκος Αγγελόπουλος, εκδ. Σάλτο). Ογδόντα χρόνια συμπληρώνονται στις 6 Αυγούστου από τη ρίψη της πρώτης ατομικής βόμβας. Κεντρική εικόνα: Η Χιροσίμα, αμέσως μετά (πηγή: Britannica).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος...

Θλίψη στον χώρο του βιβλίου: Πέθανε ο εκδότης Παύλος Παπαχριστοφίλου

Θλίψη στον χώρο του βιβλίου: Πέθανε ο εκδότης Παύλος Παπαχριστοφίλου

Ο Παύλος Παπαχριστοφίλου, ιδιοκτήτης και πρόεδρος επί σειρά ετών των εκδόσεων «Ελληνικά Γράμματα» και ιδρυτής των εκδόσεων «Πεδίο», πέθανε ξαφνικά σήμερα τα ξημερώματα. Οι εκδόσεις «Πεδίο» ανακοίνωσαν τον θάνατό του.

Επιμέλεια: Book Press

...
«Τα χρόνια» της Ανί Ερνό σε σκηνοθεσία Ελίνε Άρμπο (κριτική) – Όταν προσωπική και συλλογική ιστορία γίνονται ένα

«Τα χρόνια» της Ανί Ερνό σε σκηνοθεσία Ελίνε Άρμπο (κριτική) – Όταν προσωπική και συλλογική ιστορία γίνονται ένα

Για την παράσταση «Τα χρόνια», βασισμένη στο μυθιστόρημα της Ανί Ερνό (Annie Ernaux), σε σκηνοθεσία Ελίνε Άρμπο, στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. © εικόνας: Fred Debrock

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

Προδημοσιεύση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βρασίδα Καραλή «Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ» (μτφρ. Σοφία Τρουλλινού), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Petites Maisons. Μαζί, ένα πολύ προσωπικό βίντεο με τον συγγραφέα στο Σίδνεϊ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο θεατρικό του Γιώργου Μπουρονίκου «Με στέβια και αγαύη», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΖΕΝΙΕ: Συγγνώμη που θα ρωτήσω: Παιδιά δεν έχε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα, φέρνουν ξανά στις πρ...

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας ξεδιπλώνονται, ο παραλογισμός εισβάλλει, οι «απλοί» άνθρωποι παλεύουν κόντρα στις εξελίξεις, τους Άλλους και τους ίδιους τους εαυτούς τους – αυτά και πολλά ακόμα συναντάμε σε οκτώ μυθιστορήματα από Έλληνες συγγραφείς που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ...

Βιβλία για ένα καλοκαίρι με μυστήριο και ανατριχίλες: 21 αστυνομικά που ξεχωρίζουν

Βιβλία για ένα καλοκαίρι με μυστήριο και ανατριχίλες: 21 αστυνομικά που ξεχωρίζουν

20 αστυνομικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, ελληνικά και μεταφρασμένα, συν το γνωστό μας Κάσκο του Σέργιου Γκάκα, που είναι επανέκδοση. Για ένα καλοκαίρι γεμάτο μυστήριο και ανατριχίλες, αλλά και με κοινωνικό προβληματισμό. 

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρίου

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ