alt

Για τη συλλογή μικροδιηγημάτων του Κώστα Σιαφάκα «Αντανάκλαση» (εκδ. Σμίλη).

Του Μιχάλη Μακρόπουλου

Στη συλλογή Αντανάκλαση του Κώστα Σιαφάκα, όπου τα πεζά έχουν συνήθως έκταση από μισή έως δύο σελίδες, στο μεγαλύτερο, επτασέλιδο αφήγημα με τον τίτλο «Απραξία», λέγεται κάπου για τον Μ, έναν συνταξιούχο που περνά άπραγος τη μέρα του και το απόγευμα τριγυρνά σε άγνωστες οδούς της πόλης:

«Εκείνος ένιωθε μια αστάθεια, που την απέδιδε στην ηλικία του. Ακόμα κι όταν απολάμβανε τους απογευματινούς περιπάτους, δεν αισθανόταν ακριβώς όρθιος. Κατά κάποιον τρόπο, ήταν ένας άνθρωπος που περιφερόταν ξαπλωμένος κάθετα».

Κάποια μικρά πεζά του Σιαφάκα φέρνουν κάπως σε αισώπειους μύθους, τουμπαρισμένους ή γυρισμένους το μέσα έξω, με τους καλύτερους να ’ναι αυτοί όπου το επιμύθιο μένει υπόρρητο ή και άρρητο.

Τούτη η εικόνα, ενός ανθρώπου που περιφέρεται ξαπλωμένος κάθετα, νιώθω πως κλείνει μέσα της καλύτερα απ’ όποια άλλη το πνεύμα αυτών των αφηγημάτων. Εικαστικός ο Σιαφάκας –η Αντανάκλαση είναι το πρώτο του βιβλίο– και η γραφή του πατά σε μια ονειρική εικονοποιία, ας πούμε υπερρεαλιστική, με τρόπο που κανείς θα τον έβρισκε παλαιότερα σε ένα αφήγημα του Γονατά, λόγου χάρη, ή τώρα στις παραμυθένιες ιστορίες του Δον Ντομίνγκο του Γιάννη Πάσχου. Κάποια μικρά πεζά του Σιαφάκα φέρνουν κάπως σε αισώπειους μύθους, τουμπαρισμένους ή γυρισμένους το μέσα έξω, με τους καλύτερους να ’ναι αυτοί όπου το επιμύθιο μένει υπόρρητο ή και άρρητο («Σκαντζόχοιροι και κότες», «Ο σκορπιός», «Το μυρμήγκι»), ενώ σ’ άλλα το αφηγηματικό υποκείμενο διχάζεται και, με τρόπο ατελέσφορο, έρχεται αντιμέτωπο με τον εαυτό του, όπως στην εικαστική στη σύλληψή της ομώνυμη «Αντανάκλαση», με το φως και τα μάτια που ανοιγοκλείνουν ασυγχρόνιστα, ή στο «Τηλεφώνημα».

Κυρίαρχη σ’ όλα είναι η μικροπαρατήρηση – διόλου περίεργο, που τα μικρότατα μυρμήγκια έχουν την τιμητική τους, όχι μόνο στο «Μυρμήγκι», από τα ωραιότερα αφηγήματα στην Αντανάκλαση, όπου το ζωύφιο ξεστρατίζει από τη γραμμή του, περιπλανιέται σε «χωμάτινες ερήμους και δάση ξερού χορταριού» και πλησιάζει ένα μοναχικό φυτό για να του ζητήσει «συμβουλές και οδηγίες περί της μοναχικής ζωής»· αλλά κι αλλού, όπως όταν λέει στο ποιητικό «Γράμμα»: «Το μυρμήγκι μου, ο Σίσυφος, ανέβαινε τον ξεραμένο κισσό κουβαλώντας τον σταρένιο του βράχο».

Μαζί με τα μικρά πράγματα, πρωταγωνιστές στα αφηγήματα εδώ είναι ο ρευστός χρόνος, τα χρώματα, ονειρικές εικόνες συνειρμικά ενωμένες, το απορημένο εγώ αντίκρυ στον σαστισμένο του εαυτό· σε ένα, η «αντι-γοργόνα» του Μαγκρίτ με το ψαρίσιο κορμί και τα γυναικεία πόδια, ή σ’ ένα άλλο, πάλι, το «Klee εναντίον Picasso», οι δυο ζωγράφοι ως παιδιά που εκτοξεύουν το ένα καταπάνω στο άλλο φιγούρες απ’ τον ζωντανεμένο κόσμο των έργων τους.

Τα πιο πολλά είναι ευφυή κι όμορφα πλασμένα, και να ένα από τα πιο σύντομα κι εύστοχα. Ο τίτλος του είναι «Η ζωή του κεραυνού»:

«Κατά τη διάρκεια της καύσης ενός σπίρτου έπεσε ένας κεραυνός. "Υπάρχουν, λοιπόν, και συντομότερες ζωές, ας μην παραπονιέμαι" σκέφτηκε η νεογέννητη φλόγα του σπίρτου προτού σβήσει για πάντα». 

* Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ είναι συγγραφέας και μεταφραστής. 
Το επόμενο διάστημα θα κυκλοφορήσει η νέα του νουβέλα «Η θάλασσα» (εκδ. Κίχλη).

Στην κεντρική εικόνα: Εικαστικό © Vicky (γραφίστρια από το Πεκίνο).


altΑντανάκλαση
Κώστας Σιαφάκας
Σμίλη 2019
Σελ. 88, τιμή εκδότη €10,00

alt

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΙΑΦΑΚΑ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό» της Σώτης Τριανταφύλλου (κριτική) – Έλληνες στου Μέμφις τα στενά

«Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό» της Σώτης Τριανταφύλλου (κριτική) – Έλληνες στου Μέμφις τα στενά

Για το μυθιστόρημα της Σώτης Τριανταφύλλου «Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό - Χρονικό σε πόλεις με ποτάμι» (εκδ. Πατάκη). Η κεντρική φωτογραφία, που κοσμεί το εξώφυλλο, είναι του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«Σφερδούκλια στο κεφάλι» του Βρασίδα Καραλή & «Σταυρός στο ακροθαλάσσι» του Θωμά Κοροβίνη (κριτική) – Γιαγιά, η πιο βαθιά πατρίδα

«Σφερδούκλια στο κεφάλι» του Βρασίδα Καραλή & «Σταυρός στο ακροθαλάσσι» του Θωμά Κοροβίνη (κριτική) – Γιαγιά, η πιο βαθιά πατρίδα

Για τα αφηγήματα «Σφερδούκλια στο κεφάλι» (εκδ. Δώμα) του Βρασίδα Καραλή και «Σταυρός στο ακροθαλάσσι» (εκδ. Άγρα) του Θωμά Κοροβίνη. 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Δύο συγγραφείς-αφηγητές μιλάνε με τη γιαγιά τους. ...

«Αμαλία, μία πόρνη στα αζήτητα» του Βασίλη Τζανακάρη (κριτική) – Τόσα δίνω, πόσα θες;

«Αμαλία, μία πόρνη στα αζήτητα» του Βασίλη Τζανακάρη (κριτική) – Τόσα δίνω, πόσα θες;

Για το μυθιστόρημα του Βασίλη Τζανακάρη «Αμαλία, μια πόρνη στα αζήτητα» (Ελληνοεκδοτική). Κεντρική εικόνα: Η συνοικία «Μπάρα» στη Θεσσαλονίκη την περίοδο 1916-1918. 

Γράφει η Φανή Κεχαγιά

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Οι ξαδέλφες» της Αουρόρα Βεντουρίνι (κριτική) – Ιστορία μιας μοναδικής κι αλλόκοτης οικογένειας

«Οι ξαδέλφες» της Αουρόρα Βεντουρίνι (κριτική) – Ιστορία μιας μοναδικής κι αλλόκοτης οικογένειας

Για το βιβλίο της Αουρόρα Βεντουρίνι (Aurora Ventoyrini) «Οι ξαδέλφες» (μτφρ. Μαρία Αθανασιάδου, Θεώνη Κάμπρα, Αλίκη Μανωλά, Ιφιγένεια Ντούμη, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Carnivora). Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία του Αλεχάντρο Γιοντορόφσκι «Santa Sangre» (1989).

...
Φραγκίσκος: Ο Πάπας της «Εκκλησίας του λαού του Θεού»

Φραγκίσκος: Ο Πάπας της «Εκκλησίας του λαού του Θεού»

Για την αυτοβιογραφία του Πάπα Φραγκίσκου με τίτλο «Ελπίδα, η αυτοβιογραφία» που κυκλοφορεί σε μετάφραση Άννας Παπασταύρου από τις εκδόσεις Gutenberg. 

Γράφει ο Γιώργος Σιακαντάρης

Είμαι πάντοτε επιφυλακτικός απέναντι στις αυτοβιογραφίες, αν και έ...

«Δεν έχω ανάσα» του Λουίζ Σβαρτς (κριτική) – Αντιμέτωπος με το θεριό της κατάθλιψης

«Δεν έχω ανάσα» του Λουίζ Σβαρτς (κριτική) – Αντιμέτωπος με το θεριό της κατάθλιψης

Για το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Λουίζ Σβαρτς (Luiz Schwarcz) «Δεν έχω ανάσα» (μτφρ. Μαρία Παπαδήμα, εκδ. Ίκαρος).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Ο Λουίζ Σβαρτζ είναι ένας από τους σημαντικότερους εκδότες της Βρ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις» της Λένας Κορομηλά (προδημοσίευση)

«Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις» της Λένας Κορομηλά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Λένας Κορομηλά «Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ιωλκός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στο τρένο; είπες.

...
«Η σιωπή του κελιού» του Μεχμέτ Ατές (προδημοσίευση)

«Η σιωπή του κελιού» του Μεχμέτ Ατές (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Μεχμέτ Ατές «Η σιωπή του κελιού», το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίμετρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πάντα έλεγαν: «Συνήθως έρχονται γύρω στις έξι, έξι κα...

«Δεν θα τελειώσει έτσι» των Νίκι Φρεντς (προδημοσίευση)

«Δεν θα τελειώσει έτσι» των Νίκι Φρεντς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα των Νίκι Φρεντς [Nicci French] «Δεν θα τελειώσει έτσι» (μτφρ. Κίκα Κραμβουσάνου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Κίρα άκουγε αν...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μια ανασκόπηση της ελληνικής διηγηματογραφίας των τελευταίων πενήντα ετών σε 50 αντιπροσωπευτικά κείμενα. Σε πόσες κατηγορίες μπορούν να ταξινομηθούν τα διηγήματα (της μνήμης, πολιτικά, ερωτικά, αστυνομικά κ.ά.) και ποιοι οι σημαντικοί εκπρόσωποι της κάθε μιας; Στην κεντρική εικόνα, ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1...

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Η εξέλιξη της τεχνολογίας, η δίκη του Γαλιλαίου, η αποδοχή του θανάτου, αλλά και οι προκαταλήψεις μας για τους τσιγγάνους. Δέκα βιβλία που θα μας γεννήσουν πολλά ερωτήματα και θα μας δώσουν απαντήσεις.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Δέκα πρόσφατα βιβλία πεζογραφίας από όλον τον κόσμο, γραμμένα από γυναίκες, με πρωταγωνίστριες θηλυκότητες, που απευθύνονται σε όλους. Ιστορίες για τις ηχηρές ή σιωπηρές επαναστάσεις των γυναικών εντός και εκτός των έμφυλων ρόλων τους, τις εκφάνσεις της αυτενέργειας και χειραφέτησής τους. Μυθιστορήματα και διηγήματα...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ