Gisdakis Gatsos Dimitrouka Hatzidakis

Για το εικονογραφημένο βιβλίο της Αγαθής Δημητρούκα «Αν» (εικ. Tàssies, εκδ. Καλειδοσκόπιο).

Της Άντας Κατσίκη-Γκίβαλου

Οι στίχοι του βιβλίου αυτού είχαν γραφτεί για να μελοποιηθούν από τον Μάνο Χατζιδάκι το 1982. Ήταν οι «Διφωνίες», που, όπως γράφει η ίδια η Αγαθή Δημητρούκα στο επίμετρο του βιβλίου, «μουσικά δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Οι στίχοι τους, όμως, ποιητικοί και με πολλές εικόνες, δίνουν αφορμή για την εικαστική ανάγνωσή τους».

Οι στίχοι του βιβλίου αυτού είχαν γραφτεί για να μελοποιηθούν από τον Μάνο Χατζιδάκι το 1982.

Ένα εικονοβιβλίο-έκπληξη είναι το Αν της Αγαθής Δημητρούκα σε εξαιρετική εικονογράφηση του Καταλανού δημοσιογράφου και εικονογράφου Tàssies, μια έκδοση ιδιαίτερα επιμελημένη από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο. Οι στίχοι του βιβλίου αυτού είχαν γραφτεί για να μελοποιηθούν από τον Μάνο Χατζιδάκι το 1982. Ήταν οι «Διφωνίες», που, όπως γράφει η ίδια η Αγαθή Δημητρούκα στο επίμετρο του βιβλίου, «μουσικά δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Οι στίχοι τους, όμως, ποιητικοί και με πολλές εικόνες, δίνουν αφορμή για την εικαστική ανάγνωσή τους». Με κύριο χαρακτηριστικό τον υπερρεαλιστικό χαρακτήρα τους, που τροφοδοτεί τη φαντασία μέσα από την όσμωση εννοιών λογικά απομακρυσμένων μεταξύ τους και που οδηγεί τον αναγνώστη μικρό ή μεγάλο στην απόλαυση ανοίκειων εικόνων, η Αγαθή Δημητρούκα απαντά στις υποθέσεις που η ίδια θέτει με στίχους που οδηγούν τον αναγνώστη να σκεφτεί, να θαυμάσει και ενδεχομένως να αποδεχτεί, αν συμφωνεί, στάσεις ή ιδανικά ζωής.

Οι τρεις ποιητικές ιστορίες εξαρτώνται από τρεις υποθέσεις που εμπεριέχουν όλες το ρήμα δίνω (αν μου δίναν), προσδιορίζοντας διαφορετικό, κάθε φορά, στόχο που εκτείνεται από την προσωπική πορεία (Το δρόμο μου να βρω), ως τη συγκρότηση των πόλεων (και μου λέγαν να χτίσω μια πόλη) και τα παγκόσμια ιδανικά (και μου λέγαν τον κόσμο να ντύσω). Η επανάληψη των λέξεων προσδίδει μουσικότητα στο στίχο και εγγράφει με έντεχνο τρόπο τις διαφορές των υποθέσεων. Το τέλος των αφηγήσεων είναι ανοικτό, παρωθώντας τη φαντασία του αναγνώστη να δημιουργήσει τα δικά του «αν» που μπορούν να του προσφέρουν πολλά.

Τα παιχνίδια του «αν» και του «όταν», συνηθισμένα στους κύκλους των υπερρεαλιστών, Ελλήνων και ξένων, άνοιγαν νέους δρόμους στη σκέψη, καθώς οι απαντήσεις τους, αγνοούσαν το περιεχόμενο της υπόθεσης. Το «Αν» της Αγαθής Δημητρούκα ξαφνιάζει το παιδί αναγνώστη, του γεννά την περιέργεια για το τι θα «συμβεί», ενώ παράλληλα διευρύνει τους ορίζοντές του, πηγαίνοντάς το πέρα από το αναμενόμενο. Η συνύπαρξη αντιθέτων συναισθημάτων και καταστάσεων συμβάλλει στην ανάπτυξη της δημιουργικής φαντασίας του, ενώ ανάλογα με την ωριμότητα και την ηλικία του μπορεί να το προβληματίσει και να το κάνει να σκεφτεί για πράγματα που συμβαίνουν γύρω του.

Αν μου δίναν τις πίκρες τους όλοι
Και μου λέγαν να χτίσω μια πόλη
Θα ζωγράφιζα πράσινα σπίτια
Και στον ήλιο τις πόρτες τους θ’ άνοιγα.
 

Η ποιητική γραφή με τον έμμετρο στίχο και τη φανερή ή κρυφή εσωτερική αρμονία δημιουργεί ένα ευχάριστο συναίσθημα στον μικρό αναγνώστη. Ωστόσο, το βιβλίο αυτό δεν μας εκπλήσσει μόνο με τον λόγο του. Είναι η ευφάνταστη, αποκαλυπτική ανάγνωση του κειμένου από τον Tàssies που προσφέρει όχι μόνο την εικαστική απόλαυση αλλά τις πολλαπλές αναγνώσεις του κειμένου. Τα χρώματα, οι στάσεις των προσώπων ή των άλλων όντων των ποιημάτων αποδίδουν την κίνηση των λέξεων, την πολυσημία τους και αναδεικνύουν τη μυθοπλαστική ηρωίδα αποτυπώνοντας τα συναισθήματά της.

Είναι ένα υποδειγματικό εικονοβιβλίο, σπάνιο για την ελληνική βιβλιοπαραγωγή του είδους αυτού.

* Η ΆΝΤΑ ΚΑΤΣΙΚΗ-ΓΚΙΒΑΛΟΥ είναι Ομότιμη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών.

 ** Στην κεντρική εικόνα, η Αγαθή Δημητρούκα με τους Γιώργο Χατζιδάκι, Νίκο Γκάτσο και Μάνο Χατζιδάκι. 


Αγαθή Δημητρούκα
Εικονογρ. Tàssies
Καλειδοσκόπιο 2018
Σελ. 36, τιμή εκδότη €15,90

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΑΓΑΘΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΥΚΑ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Δημιουργική Γραφή – “Παίζουμε Λογοτεχνία”» του Ανδρέα Καρακίτσιου

«Δημιουργική Γραφή – “Παίζουμε Λογοτεχνία”» του Ανδρέα Καρακίτσιου

Για το βιβλίο «Δημιουργική Γραφή – “Παίζουμε Λογοτεχνία”» του Ανδρέα Καρακίτσιου (εκδ. Ζυγός, σελ. 668)

Του Γιάννη Σ. Παπαδάτου

Ο Ανδρέας Καρακίτσιος αποτελεί μια ξεχωριστή παρουσία στον χώρο της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης...

«Έρχεται ο γίγαντας» του Μάκη Τσίτα (κριτική)

«Έρχεται ο γίγαντας» του Μάκη Τσίτα (κριτική)

Για το βιβλίο του Μάκη Τσίτα «Έρχεται ο γίγαντας» (εικόνες: Νικόλας Χατζησταμούλος, εκδ. Μεταίχμιο), μια ιστορία για τις ψεύτικες ειδήσεις που τρομοκρατούν τον πληθυσμό. 

Του Μάνου Κοντολέων

Ο Μάκης Τσίτας σίγουρα είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση στη...

«Η χώρα των τεράτων» του Μωρίς Σέντακ – Εικονοβιβλίο μαγικού ρεαλισμού

«Η χώρα των τεράτων» του Μωρίς Σέντακ – Εικονοβιβλίο μαγικού ρεαλισμού

Για το εικονοβιβλίο μαγικού ρεαλισμού «H χώρα των τεράτων» του Maurice Sendak (μτφρ. Γιάννης Παλαβός) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος. 

Του Γιάννη Σ. Παπαδάτου

Σε μια καλαίσθητη έκδοση μαζί με δυο αφίσες, σε μια χρηστική πάνινη τσάντα...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Το βιβλίο της μορφής και του κενού» της Ρουθ Οζέκι (κριτική) – Αναζητώντας διέξοδο από το χάος

«Το βιβλίο της μορφής και του κενού» της Ρουθ Οζέκι (κριτική) – Αναζητώντας διέξοδο από το χάος

Για το μυθιστόρημα της Ρουθ Οζέκι [Ruth Ozeki] «Το βιβλίο της μορφής και του κενού» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Κλειδάριθμος). Κεντρική εικόνα: Στιγμιότυπο από την ταινία «Τhe Book of Henry». 

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...
Με τον «Ντετέκτιβ» του Δημήτρη Χατζή συνεχίζονται οι «Παραβάσεις / Αναγνώσεις», το αναλόγιο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Με τον «Ντετέκτιβ» του Δημήτρη Χατζή συνεχίζονται οι «Παραβάσεις / Αναγνώσεις», το αναλόγιο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Τρίτη παρουσίαση για τις «Παραβάσεις / Αναγνώσεις» –το θεατρικό αναλόγιο του ΚΠΙΣΝ στον Φάρο– την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου με τη Μαρία Σκουλά να διαβάζει το διήγημα «Ο Ντέτεκτιβ» του Δημήτρη Χατζή, σε επιμέλεια του συνθέτη Κορνήλιου Σελαμσή.

Επιμέλεια: ...

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Κλερ Κίγκαν [Claire Keegan] «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Την Παρασκευή, 29 Ιουλίου, το...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Κλερ Κίγκαν [Claire Keegan] «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Την Παρασκευή, 29 Ιουλίου, το...

«Η εμμονή» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

«Η εμμονή» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Ανί Ενρό [Annie Ernaux] «Η εμμονή» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Δεν ήθελε να μου πει το όνομά της.

...
«Μερικές ακόμα σημειώσεις ενός πορνόγερου» του Τσαρλς Μπουκόβσκι (προδημοσίευση)

«Μερικές ακόμα σημειώσεις ενός πορνόγερου» του Τσαρλς Μπουκόβσκι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Τσαρλς Μπουκόβσκι [Charles Bukowski] «Μερικές ακόμα σημειώσεις ενός πορνόγερου» (νέα μτφρ. Γιάννης Λειβαδάς), που κυκλοφορεί στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ