Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξεις που αλλάζουν ραγδαία τον κόσμο μας. Τα βιβλία τους γράφονται ενώ παράλληλα γράφεται ίσως το πιο αναπάντεχο κεφάλαιο της σύγχονης Ιστορίας, αυτό ενός πολέμου που ακόμα και λίγες ώρες πριν ξεσπάσει ελάχιστοι τολμούσαν να προβλέψουν. Μια επιλογή επτά βιβλίων. 

Επιμέλεια: Ελένη Κορόβηλα

Για το βιβλίο του Πίτερ Φράνκοπαν [Peter Frankopan] «Οι δρόμοι του μεταξιού – Μια νέα ιστορία του κόσμου» (μτφρ. Γιάννης Βογιατζής, εκδ. Αλεξάνδρεια). Στην κεντρική εικόνα, το έργο «The Silk Road» του Li Tanke.

Γράφει ο Γιώργος Βέης

Το βιβλίο για τους διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου απανθρακώθηκε μετά από την έκρηξη του Βεζουβίου το 79 μ.Χ. Χάρη στις καινοτομίες στον τομέα της μηχανικής μάθησης, μια ομάδα επιστημόνων κατάφερε να «ανακτήσει» το κατεστραμμένο έργο.

Επιμέλεια: Book Press

Κι όμως. Ο πρώτος συγγραφέας στην Ιστορία ήταν γυναίκα. Πρόκειται για τη Μεσοποτάμια ποιήτρια, πριγκίπισσα και ιέρεια Ενχεντουάνα.

Επιμέλεια: Book Press

Η Ακαδημία Αθηνών, κατά τη συνεδρίαση της Ολομέλειας της 3ης Νοεμβρίου 2022, εξέλεξε τον Καθηγητή Γεώργιο Δερτιλή ως Τακτικό Μέλος της, στην προκηρυχθείσα έδρα με τίτλο «Νεοελληνική Ιστορία (από τη σύσταση του ελληνικού κράτους ως τη σύγχρονη εποχή)» στην Τάξη των Γραμμάτων και Καλών Τεχνών.

Επιμέλεια: Book Press

Για την μελέτη «Ξενοκρατία: Οικονομία, κονωνία και κράτος στα Επτάνησα (1815-1964)» (επιμέλεια: Κατερίνα Πάπαρη, Γιάννης Βογιατζής) του Σάκη Γκέκα που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Στην κεντρική εικόνα λεπτομέρεια από τον πίνακα του Χαράλαμπου Παχή «Πρωτομαγιά στην Κέρκυρα», (1875-1880), Εθνική Πινακοθήκη, Παράρτημα Κέρκυρας, που απεικονίζει μια σκηνή αμέσως μετά το τέλος της ξενοκρατίας στα Επτάνησα. 

Του Μιχάλη Σωτηρόπουλου

Συνέντευξη με τον καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Αριστείδη Χατζή, με αφορμή το βιβλίο του «Ο Ενδοξότερος Αγώνας, Η Ελληνική Επανάσταση του 1821» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος.

Του K.B. Κατσουλάρη

Η συνοδευτική αυτή φράση στο εξώφυλλο του βιβλίου «Φετχουλλάχ Γκιουλέν – Μια ζωή υπηρεσίας» (μτφρ. Σωτήρης Λίβας) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαζήση είναι ένα από τα ερωτήματα που πρέπει να μας απασχολεί στην προσπάθεια κατανόησης της κατάστασης στην Τουρκία και της πολιτικής Ερντογάν.

Επιμέλεια: Book Press

Για τη μελέτη των Ελένης Κονταξή και Τασούλας Τσιλιμένη «Εισαγωγή στην παιδική και εφηβική λογοτεχνία της Ευρώπης – Εργα και συγγραφείς» (εκδ. Ροπή).

Της Βασιλικής Λαλαγιάννη

Για το βιβλίο του Έβαν Όσνος «Η εποχή της φιλοδοξίας – Τα παιχνίδια της τύχης, της αλήθειας και της πίστης σε μια Κίνα που μεταμορφώνεται» (μτφρ. Νικηφόρος Σταματάκης, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).

Του Θόδωρου Σούμα

Πράκτορες με καρδιά, εν μέσω Ψυχρού Πολέμου - Για το μυθιστόρημα του Γκράχαμ Γκρην «Ο ανθρώπινος παράγοντας» (μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Πόλις).

Της Χριστίνας Μουκούλη

Επιλογές δοκιμίων από την τρέχουσα βιβλιοπαραγωγή: για την ιστορία, τη φιλοσοφία, τη διακίνηση των ιδέων. Στο κλείσιμο, τρία ιστορικά μυθιστορήματα που ρίχνουν ένα αλλιώτικο φως στο παρελθόν.

Του Γιώργου Σιακαντάρη

Για το βιβλίο του Emilio Gentile «Φασισμός – Ιστορία και ερμηνεία» (μτφρ. Βαγγέλης Κατσιφός, εκδ. Ασίνη).

Του Μύρωνα Ζαχαράκη

Από το Βυζάντιο, μέχρι τη σύγχρονη ελληνική και ευρωπαϊκή Ιστορία: Δώδεκα καλά βιβλία Ιστορίας που κυκλοφόρησαν τη χρονιά που τελειώνει.

Του Γιώργου Σιακαντάρη

Για το βιβλίο του Eugene Rogan «Η πτώση των Οθωμανών - Ο Μεγάλος Πόλεμος στη Μέση Ανατολή 1914-1920» (μτφρ. Ελένη Αστερίου, εκδ. Αλεξάνδρεια).

Του Γιώργου Σιακαντάρη