dioptra benaki

Τη στιγμή που γράφω τούτες τις γραμμές κρατάω στα χέρια μου ένα νέο, ανέκδοτο μέχρι σήμερα μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη. Είναι δυνατόν; Κι όμως, ναι. Τίτλος του, «Ο ανήφορος», ενώ η συγγραφή του χρονολογείται κάπου στα μέσα της δεκαετίας του '40, μετά τον Ζορμπά.

Του Κ.Β. Κατσουλάρη

Ο «Ανήφορος» εκτυλίσσεται στα μεταπολεμικά χρόνια, στην Κρήτη και στην Αγγλία, με πρωταγωνιστές τον κρητικό Κοσμά, και τη γυναίκα του, την Πολωνοεβραία Νοεμή. Αν κρίνω από τα αποσπάσματα που ακούσαμε χθες βράδυ στην αίθουσα εκδηλώσεων του Μουσείου Μπενάκη στην Πειραιώς, από τους ηθοποιούς Τάσο Νούσια και Κατερίνα Λέχου, πρόκειται για ένα βιβλίο που φέρει ατόφια τη σφραγίδα του μεγάλου δημιουργού. Έχοντας πίσω του το Ολοκαύτωμα και την καταστροφή του πολέμου, ο Καζαντζάκης προσπαθεί να βρει τα πατήματά του, τα βήματα του Ανθρώπου σε έναν κόσμο όπου όλες οι σταθερές είχαν καταρρεύσει.

dioptra aniforos

Με αυτήν την έκδοση, που αναμφίβολα από μόνη της αποτελεί σπουδαίο γεγονός, οι εκδόσεις Διόπτρα, που έχουν πλέον τα δικαιώματα έκδοσης του έργου του Ν.Κ., ανακοίνωσαν χθες βράδυ μια σειρά από εκδοτικές ενέργειες που έχουν ως σκοπό να επανασυστήσουν τον συγγραφέα στο ελληνικό κοινό − δίνοντας έμφαση στους νέους αναγνώστες και στα παιδιά.

Προς τούτο, ετοιμάζονται δύο γκράφικ νόβελ (Ο Ζορμπάς και ο Καπετάν Μιχάλης) από καταξιωμένους κομίστες (Soloup και Pan Pan), καθώς και διασκευές των έργων του για παιδιά.

Και βέβαια: επανεκδίδονται, με νέα εξώφυλλα και νέα στοιχειοθεσία όλα του τα έργα, τόσο τα μυθοπλαστικά, όσο και τα φιλοσοφικά και ταξιδιωτικά.

Το έργο του επανασχεδιασμού των βιβλίων του Ν.Κ. έχει φέρει σε πέρας ο πολύπειρος γραφίστας Γιάννης Καρλόπουλος και δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι μας άφησε άφωνους με τις λιτές, πρωτότυπες και πυκνές, αισθητικά και νοηματικά, συνθέσεις του, στις οποίες δεσπόζει η «κόκκινη γραμμή» σε άσπρο φόντο. Στο εσωτερικό, μια εντελώς χειροποίητη γραμματοσειρά, δημιουργία του ιδίου και δυο Γάλλων μαθητών του, που θυμίζει το καζαντζακικό χειρόγραφο, ισορροπεί ανάμεσα στον κόσμο της καλλιγραφίας και τις σύγχρονες εκδοτικές ανάγκες.

dioptra benaki 2

Δεν θα μπω στον πειρασμό να περιγράψω με λεπτομέρειες τη χθεσινή βραδιά. Οι εκατοντάδες άνθρωποι του βιβλίου, του θεάτρου και του σινεμά που γέμισαν την αίθουσα (νομίζω ότι δεν την έχω ξαναδεί τόσο γεμάτη) θα έχουν σίγουρα κάτι να θυμούνται.

Τη βραδιά παρουσίασε, με απόλυτη επιτυχία, ο ίδιος ο εκδότης, ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, κάτι που νομίζω ότι αποτέλεσε κρίσιμη επιλογή από πολλές απόψεις. Τις ομιλίες και τις αναγνώσεις συνόδευαν καλαίσθητα και ψαγμένα βίντεο, ενώ γενικότερα το οπτικό και ηχητικό μέρος της παρουσίασης ήταν υψηλού επιπέδου (μόνο με βραδιές απονομής κινηματογραφικών βραβείων μπορεί να συγκριθεί). Ήταν μια υπερπαραγωγή, που όμοιά της ίσως δεν έχει ξαναγίνει στο χώρο του βιβλίου, αλλά το σημαντικό είναι τούτο: Καμιά στιγμή δεν χάθηκε το νήμα, δεν ξεχάσαμε γιατί βρισκόμαστε εκεί, ποιο είναι το όραμα, ποιο είναι το νόημα πίσω απ’ όλα αυτά. 

Ήταν μια υπερπαραγωγή, που όμοιά της ίσως δεν έχει ξαναγίνει στο χώρο του βιβλίου, αλλά το σημαντικό είναι τούτο: Καμιά στιγμή δεν χάθηκε το νήμα, δεν ξεχάσαμε γιατί βρισκόμαστε εκεί, ποιο είναι το όραμα, ποιο είναι το νόημα πίσω απ’ όλα αυτά.

Ένα είναι σίγουρο: Τα χρόνια που έρχονται θα ξαναδιαβάσουμε τον Καζαντζάκη. Θα μιλήσουμε και θα ακούσουμε να μας μιλούν γι’ αυτόν, θα αναρωτηθούμε ξανά ποια είναι η σχέση μας μαζί του, θα τον «αναστήσουμε» μέσα μας και συλλογικά. Μια νέα εποχή αρχίζει. Ευχόμαστε στις εκδόσεις Διόπτρα να αρθούν στο ύψος των μεγάλων προσδοκιών που ενέπνευσαν χθες βράδυ. Η ελληνική λογοτεχνία, και μαζί της ο ελληνικός πολιτισμός, θα ανέβουν μερικούς πόντους ψηλότερα.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ίταλο Καλβίνο: «Η μέρα ενός εκλογικού αντιπροσώπου»

Ίταλο Καλβίνο: «Η μέρα ενός εκλογικού αντιπροσώπου»

Ιδού ένα σπέσιαλ εκλογικό άρθρο. Κι αφού σύμφωνα με τις περισσότερες προβλέψεις δεν θα ξεμπερδέψουμε εύκολα με τις εκλογές, προβλέπεται να είναι επίκαιρο για αρκετές μέρες ακόμη. Πόσες; Ποιος ξέρει; Το να κάνεις προβλέψεις πριν από μια εκλογική διαδικασία είναι ένα ολισθηρό μονοπάτι. Για να το αποφύγουμε, γυρέψαμε α...

«Λεωφόρος Λίνκολν» του Άμορ Τόουλς (κριτική) – μυθιστόρημα δρόμου και αυτοπραγμάτωσης στην Αμερική του πενήντα

«Λεωφόρος Λίνκολν» του Άμορ Τόουλς (κριτική) – μυθιστόρημα δρόμου και αυτοπραγμάτωσης στην Αμερική του πενήντα

Για το μυθιστόρημα του Άμορ Τόουλς [Amor Towles] «Λεωφόρος Λίνκολν»  (μτφρ. Ρηγούλα Γεωργιάδου, εκδ. Διόπτρα) – μυθιστόρημα δρόμου και αυτοπραγμάτωσης, με φρέσκια ματιά και καλοδουλεμένους χαρακτήρες, που μας μεταφέρει στη θρυλική Αμερική του πενήντα.

...

«Ο πατέρας δεν μιλούσε γι’ αυτά», του Γιάννη Καρκανέβατου – Ένα σύνθετο και βαθύ μυθιστόρημα

«Ο πατέρας δεν μιλούσε γι’ αυτά», του Γιάννη Καρκανέβατου – Ένα σύνθετο και βαθύ μυθιστόρημα

Για το μυθιστόρημα του Γιάννη Καρκανέβατου «Ο πατέρας δεν μιλούσε γι’ αυτά» (εκδ. Εστία)

Του Κ.Β. Κατσουλάρη

Θα ξεκινήσω αυτήν την παρουσίαση με έναν κάπως προσωπικό τόνο, που νομίζω ότι δικαιολογείται, αλλά έχει και νόημα....

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική) – Κάνοντας τα μηνύματα του πλανήτη προσωπική υπόθεση

«2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική) – Κάνοντας τα μηνύματα του πλανήτη προσωπική υπόθεση

Το «2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν [Duncan Macmillan] παρουσιάζεται στο θέατρο Σταθμός σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη. Φωτογραφίες: © Σπύρος Περδίου.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Το 2071, η σημαντική διάλεξη του...

«Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» του Γουόλτερ Άιζακσον (κριτική) – Μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία

«Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» του Γουόλτερ Άιζακσον (κριτική) – Μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία

Για το βιβλίο του Γουόλτερ Άιζακσον [Walter Isaacson] «Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Κλειδάριθμος).

Γράφει ο  Διονύσης Μαρίνος

Πριν από λίγες ημέρες ο ...

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Ο Δημήτρης Καραντζάς σε συνεργασία με την Γκέλυ Καλαμπάκα, έγραψε και σκηνοθέτησε «Το Σπίτι», την πρώτη του παράσταση έπειτα από δώδεκα χρόνια, ύστερα από ανάθεση της Στέγης για τη δημιουργία ενός πρωτότυπου έργου. «Το Σπίτι» παρουσιάζεται στη Μικρή Σκηνή της Στέγης Τετάρτη - Κυριακή μέχρι και τις 19 Νοεμβρίου. Φωτο...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευσητο από το μυθιστόρημα του Κολμ Τόιμπιν [Colm Tóibín] «Ο μάγος» (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 9 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίμπεκ, 1892

Η ορχήστρα έπαιζε το Πρ...

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Σον Μπίθελ [Shaun Bythell] «Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» (μτφρ. Μαριάννα Καλέμη) το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 18 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Key Books.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τύπος τρία

ΕΙΔΟΣ: PARENTE...

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Χρύσας Φάντη «Οδός Ευτυχίδου», το οποίο κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Σμίλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Πέτρο;»
«Εμένα φωνάζεις, γιαγιά;»
«Εσένα, γιε μου. Πάμε να δούμε τη θ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ