mistral728

Μια μέρα σαν σήμερα, 7 Απριλίου 1889, γεννήθηκε στη Χιλή η ποιήτρια Γκαμπριέλα Μιστράλ, κορυφαία μορφή για τη χώρα της και τη Λατινική Αμερική. Είναι η πρώτη λατινοαμερικανή που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας, το 1945. 

Του Λεωνίδα Καλούση

Η Λουσίλα ντε Μαρία ντελ Περπέτουο Σοκόρο Γοδόι Αλκαγιάγα (Lucila Godoy Alcayaga), ισπανικής, βασκικής και ινδιάνικης καταγωγής, γεννήθηκε στην Βικούνια, στην κεντρική Χιλή, και μεγάλωσε σε ένα μικρό χωριό, το Μοντεγκράντε όπου φοιτούσε στο σχολείο στο οποίο δασκάλα ήταν η μεγαλύτερη αδελφή της. Έγινε και η ίδια δασκάλα. Δίδαξε σε σχολεία χωριών των Άνδεων, σε λύκειο και εν συνεχεία έγινε διευθύντρια λυκείου. Ουσιαστικά αυτοδίδακτη καθώς φοίτησε μόνο στην υποχρεωτική εκπαίδευση ως την ηλικία των 12 ετών, το 1923 το Πανεπιστήμιο της Χιλής της απένειμε τον τίτλο της καθηγήτριας ισπανικής γλώσσας και πολιτισμού.

Εκτός από καριέρα εκπαιδευτικού έκανε και καριέρα διπλωμάτη. Υπηρέτησε, μεταξύ άλλων, ως πρόξενος στη Μαδρίτη, τη Λισαβόνα, τη Νάπολη, τη Νίκαια, το Λος Άντζελες και την Πόλη του Μεξικού ενώ εργάστηκε και στην Κοινωνία των Εθνών, τον διεθνή οργανισμό που καταργήθηκε το 1946 και υπήρξε προάγγελος του ΟΗΕ.

Έγινε γνωστή με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Γκαμπριέλα Μιστράλ. Έγραψε ποίηση με βασικά της θέματα τη φύση, την αγάπη της μάνας, την αγανάκτηση για την καταπάτηση των δικαιωμάτων και τα όνειρα και τους αγώνες των λαών της Λατινικής Αμερικής. Πρωτοεμφανίστηκε το 1914 με τη συλλογή «Sonetos de la muerte» («Σονέτα του θανάτου») που υπέγραψε ως Γκαμπριέλα Μιστράλ αποτίωντας φόρο τιμής στους αγαπημένους της ποιητές, τον Ιταλό Γκαμπριέλε ντ’ Ανούντσιο και τον Γάλλο Φρεντερίκ Μιστράλ. Στα ελληνικά κυκλοφορεί η ανθολογία ποιημάτων της Γκαμπριέλα Μιστράλ: Τα καλύτερα ποιήματά της (εκδ. Εκάτη) σε μετάφραση Ρήγα Καππάτου. 

 mistral neruda sculptures 728
 Μνημείο αφιερωμένο στον Νερούδα και την Μιστράλ στη Vina del Mar της Χιλής.

 

Το 1945 της απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας

Το 1945 της απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας «για την λυρική της ποίηση που εμπνεύστηκε από δυνατά συναισθήματα και την έκανε σύμβολο των ιδεαλιστικών φιλοδοξιών ολόκληρου του λατινο-αμερικάνικου κόσμου» και λίγα χρόνια αργότερα, το 1951, τιμήθηκε με το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας της Χιλής. Πολλά χρόνια αργότερα, το 1971 τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας ο μαθητής της, καλός της φίλος, επίσης διπλωμάτης και σπουδαίος ποιητής, Πάμπλο Νερούδα. Η Χιλή τους έχει τιμήσει με κάθε τρόπο. 

Η Μιστράλ ήταν επίσης αρθρογράφος, μαχητική φεμινίστρια που υπερασπιζόταν τα δικαιώματα των γυναικών με τα γραπτά της. Αίσθηση έκανε το κείμενό της, σε πρόζα και στίχο, με τίτλο Lecturas para Mujeres (Αναγνώσματα για γυναίκες) το 1922. 

mistral dana 728  
«Σ'ετούτο τον κόσμο, έχω μονάχα εσένα...» Η Ντόρις Ντάνα με την Γκαμπριέλα Μιστράλ.   

 

Η Γκαμπριέλα Μιστράλ πέθανε στις 10 Ιανουαρίου 1957 στη Νέα Υόρκη, βαριά άρρωστη από καρκίνο στο πάγκρεας. Το χουντικό καθεστώς Πινοσέτ οικειοποιήθηκε το έργο της και χρησιμοποίησε την ποίησή της και την ίδια ως σύμβολο της γυναίκας που δεν παντρεύτηκε ποτέ και αφιερώθηκε στο κοινό καλό. Αυτή η εικόνα ανατράπηκε όταν πια ήρθε στο φως το προσωπικό της αρχείο και οι επιστολές που αντάλασσε με την τελευταία της σύντροφο, την Αμερικανίδα μεταφράστρια Ντόρις Ντάνα. Η Ντάνα (1920 - 2006) ήταν η κληρονόμος της Μιστράλ και υπεύθυνη για το έργο της αλλά και ο άνθρωπος που την συντρόφευσε μέχρι το τέλος. 


Ο στίχος του τίτλου είναι από το ποίημα Δώσ’ μου το χέρι σου (Dame la mano), μτφρ. Δημήτρης Αγγελής

Δώσ’ μου το χέρι σου και θα χορέψουμε
Δώσ’ μου το χέρι και θα μ’ αγαπάς.
Σαν ένα λουλούδι μόνο θα είμαστε
Σαν ένα λουλούδι – κι άλλο τίποτα πια.
Την ίδια στροφή θα τραγουδάμε,
Στο ίδιο βήμα χορό θα πατάς.
Σαν ένα στάχυ θα κυματίζουμε,
Σαν ένα στάχυ – κι άλλο τίποτα πια.
Σε λένε Ρόσα κι εμένα Ελπίδα,
Όμως το ίδιο σου τ’ όνομα θα το ξεχνάς
Γιατί σαν ένας χορός πάνω στο λόφο θα είμαστε
Σαν ένας χορός – κι άλλο τίποτα πια...

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γουόλτ Γουίτμαν: «Εξίσου σεμνός όσο και αλαζόνας»

Γουόλτ Γουίτμαν: «Εξίσου σεμνός όσο και αλαζόνας»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 31 Μαΐου του 1819, γεννήθηκε στο West Hill της Νέας Υόρκης ο Walt Whitman, ένας από τους σπουδαιότερους Αμερικανούς ποιητές. Τα ποιήματά του κυκλοφορούν στη γλώσσα μας από πολλές, διαφορετικές εκδόσεις, μεταξύ των οποίων οι εκδόσεις Gutenberg, Κέδρος, Ηριδανός, Πλέθρον, κ.ά.

Επιμέλ...

Ίαν Φλέμινγκ: «Ήθελα ο Τζέιμς Μποντ να είναι ένα βαρετό πιόνι»

Ίαν Φλέμινγκ: «Ήθελα ο Τζέιμς Μποντ να είναι ένα βαρετό πιόνι»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 28 Μαΐου 1908, γεννήθηκε στο Λονδίνο ο Ian Fleming [Ίαν Φλέμινγκ], ο δημιουργός του θρυλικού κατασκόπου 007.

Επιμέλεια: Book Press

Ο ...

Τόνι Μόρισον: «Η γλώσσα δεν πρέπει να εκπροσωπεί τη σκλαβιά, τη γενοκτονία, τον πόλεμο»

Τόνι Μόρισον: «Η γλώσσα δεν πρέπει να εκπροσωπεί τη σκλαβιά, τη γενοκτονία, τον πόλεμο»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 18 Φεβρουαρίου 1931, γεννήθηκε στο Λορέιν του Οχάιο η Τόνι Μόρισον 9Toni Morrison}, η πρώτη Αφροαμερικανίδα που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Επιμέλεια: Book Press

Η ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Άνα Μαρία Σούα: «Η ζωή είναι τρελή, παράλογη, κωμική και τραγική – το ίδιο και οι ιστορίες μου!»

Άνα Μαρία Σούα: «Η ζωή είναι τρελή, παράλογη, κωμική και τραγική – το ίδιο και οι ιστορίες μου!»

Συνέντευξη με την Αργεντινή συγγραφέα Άνα Μαρία Σούα [Ana María Shua], με αφορμή την ανθολογία διηγημάτων της «Σκυλίσια ζωή και άλλες ακροβασίες» (μτφρ. Άννα Βερροιοπούλου, εκδ. Βακχικόν). Η συγγραφέας θα βρεθεί στην Αθήνα τις επόμενες μέρες, καλεσμένη του 15ου Φεστιβάλ ΛΕΑ.

Συνέ...

1ο Φεστιβάλ Διά-δραση στα Ιωάννινα – Τι σημαίνει η σιωπή στην εποχή των θορύβων;

1ο Φεστιβάλ Διά-δραση στα Ιωάννινα – Τι σημαίνει η σιωπή στην εποχή των θορύβων;

Το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών διοργανώνει το 1ο Φεστιβάλ «Διά-δραση» από τις 15 έως τις 17 Ιουνίου, με θέμα των συζητήσεων και των καλλιτεχνικών δράσεων τη σιωπή.

Επιμέλεια: Book Press

...

15ο Φεστιβάλ ΛΕΑ: Συζητήσεις και εργαστήρια με συγγραφείς από τη Λατινική Αμερική, την Πορτογαλία και την Ισπανία – Αναλυτικά όλο το πρόγραμμα

15ο Φεστιβάλ ΛΕΑ: Συζητήσεις και εργαστήρια με συγγραφείς από τη Λατινική Αμερική, την Πορτογαλία και την Ισπανία – Αναλυτικά όλο το πρόγραμμα

Το 15ο Φεστιβάλ ΛΕΑ (Λογοτεχνία εν Αθήναις) θα πραγματοποιηθεί από τις 13 έως τις 22 Ιουνίου στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις.

Επιμέλεια: Book Press

Υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνας Σα...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Λογοτεχνία, έμφυλες ταυτότητες, πατριαρχία, φεμινιστικό κίνημα, γυναικεία γραφή. Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ*, Λύο Καλοβυρνάς φωτίζουν όψεις ενός ζητήματος που μας αφορά περισσότερο απ΄ όσο ίσως πιστεύουμε, ενώ ακολουθεί επιλογή βιβλίων ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας από τις πρόσφατες ...

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ