mistral728

Μια μέρα σαν σήμερα, 7 Απριλίου 1889, γεννήθηκε στη Χιλή η ποιήτρια Γκαμπριέλα Μιστράλ, κορυφαία μορφή για τη χώρα της και τη Λατινική Αμερική. Είναι η πρώτη λατινοαμερικανή που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας, το 1945. 

Του Λεωνίδα Καλούση

Η Λουσίλα ντε Μαρία ντελ Περπέτουο Σοκόρο Γοδόι Αλκαγιάγα (Lucila Godoy Alcayaga), ισπανικής, βασκικής και ινδιάνικης καταγωγής, γεννήθηκε στην Βικούνια, στην κεντρική Χιλή, και μεγάλωσε σε ένα μικρό χωριό, το Μοντεγκράντε όπου φοιτούσε στο σχολείο στο οποίο δασκάλα ήταν η μεγαλύτερη αδελφή της. Έγινε και η ίδια δασκάλα. Δίδαξε σε σχολεία χωριών των Άνδεων, σε λύκειο και εν συνεχεία έγινε διευθύντρια λυκείου. Ουσιαστικά αυτοδίδακτη καθώς φοίτησε μόνο στην υποχρεωτική εκπαίδευση ως την ηλικία των 12 ετών, το 1923 το Πανεπιστήμιο της Χιλής της απένειμε τον τίτλο της καθηγήτριας ισπανικής γλώσσας και πολιτισμού.

Εκτός από καριέρα εκπαιδευτικού έκανε και καριέρα διπλωμάτη. Υπηρέτησε, μεταξύ άλλων, ως πρόξενος στη Μαδρίτη, τη Λισαβόνα, τη Νάπολη, τη Νίκαια, το Λος Άντζελες και την Πόλη του Μεξικού ενώ εργάστηκε και στην Κοινωνία των Εθνών, τον διεθνή οργανισμό που καταργήθηκε το 1946 και υπήρξε προάγγελος του ΟΗΕ.

Έγινε γνωστή με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Γκαμπριέλα Μιστράλ. Έγραψε ποίηση με βασικά της θέματα τη φύση, την αγάπη της μάνας, την αγανάκτηση για την καταπάτηση των δικαιωμάτων και τα όνειρα και τους αγώνες των λαών της Λατινικής Αμερικής. Πρωτοεμφανίστηκε το 1914 με τη συλλογή «Sonetos de la muerte» («Σονέτα του θανάτου») που υπέγραψε ως Γκαμπριέλα Μιστράλ αποτίωντας φόρο τιμής στους αγαπημένους της ποιητές, τον Ιταλό Γκαμπριέλε ντ’ Ανούντσιο και τον Γάλλο Φρεντερίκ Μιστράλ. Στα ελληνικά κυκλοφορεί η ανθολογία ποιημάτων της Γκαμπριέλα Μιστράλ: Τα καλύτερα ποιήματά της (εκδ. Εκάτη) σε μετάφραση Ρήγα Καππάτου. 

 mistral neruda sculptures 728
 Μνημείο αφιερωμένο στον Νερούδα και την Μιστράλ στη Vina del Mar της Χιλής.

 

Το 1945 της απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας

Το 1945 της απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας «για την λυρική της ποίηση που εμπνεύστηκε από δυνατά συναισθήματα και την έκανε σύμβολο των ιδεαλιστικών φιλοδοξιών ολόκληρου του λατινο-αμερικάνικου κόσμου» και λίγα χρόνια αργότερα, το 1951, τιμήθηκε με το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας της Χιλής. Πολλά χρόνια αργότερα, το 1971 τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας ο μαθητής της, καλός της φίλος, επίσης διπλωμάτης και σπουδαίος ποιητής, Πάμπλο Νερούδα. Η Χιλή τους έχει τιμήσει με κάθε τρόπο. 

Η Μιστράλ ήταν επίσης αρθρογράφος, μαχητική φεμινίστρια που υπερασπιζόταν τα δικαιώματα των γυναικών με τα γραπτά της. Αίσθηση έκανε το κείμενό της, σε πρόζα και στίχο, με τίτλο Lecturas para Mujeres (Αναγνώσματα για γυναίκες) το 1922. 

mistral dana 728  
«Σ'ετούτο τον κόσμο, έχω μονάχα εσένα...» Η Ντόρις Ντάνα με την Γκαμπριέλα Μιστράλ.   

 

Η Γκαμπριέλα Μιστράλ πέθανε στις 10 Ιανουαρίου 1957 στη Νέα Υόρκη, βαριά άρρωστη από καρκίνο στο πάγκρεας. Το χουντικό καθεστώς Πινοσέτ οικειοποιήθηκε το έργο της και χρησιμοποίησε την ποίησή της και την ίδια ως σύμβολο της γυναίκας που δεν παντρεύτηκε ποτέ και αφιερώθηκε στο κοινό καλό. Αυτή η εικόνα ανατράπηκε όταν πια ήρθε στο φως το προσωπικό της αρχείο και οι επιστολές που αντάλασσε με την τελευταία της σύντροφο, την Αμερικανίδα μεταφράστρια Ντόρις Ντάνα. Η Ντάνα (1920 - 2006) ήταν η κληρονόμος της Μιστράλ και υπεύθυνη για το έργο της αλλά και ο άνθρωπος που την συντρόφευσε μέχρι το τέλος. 


Ο στίχος του τίτλου είναι από το ποίημα Δώσ’ μου το χέρι σου (Dame la mano), μτφρ. Δημήτρης Αγγελής

Δώσ’ μου το χέρι σου και θα χορέψουμε
Δώσ’ μου το χέρι και θα μ’ αγαπάς.
Σαν ένα λουλούδι μόνο θα είμαστε
Σαν ένα λουλούδι – κι άλλο τίποτα πια.
Την ίδια στροφή θα τραγουδάμε,
Στο ίδιο βήμα χορό θα πατάς.
Σαν ένα στάχυ θα κυματίζουμε,
Σαν ένα στάχυ – κι άλλο τίποτα πια.
Σε λένε Ρόσα κι εμένα Ελπίδα,
Όμως το ίδιο σου τ’ όνομα θα το ξεχνάς
Γιατί σαν ένας χορός πάνω στο λόφο θα είμαστε
Σαν ένας χορός – κι άλλο τίποτα πια...

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Θόρντον Ουάιλντερ: «Η ελπίδα, όπως και η πίστη, δεν είναι τίποτα αν δεν είναι θαρραλέες»

Θόρντον Ουάιλντερ: «Η ελπίδα, όπως και η πίστη, δεν είναι τίποτα αν δεν είναι θαρραλέες»

Μια μέρα σαν σήμερα, 7 Δεκεμβρίου 1975, πέθανε στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ ο συγγραφέας Θόρντον Ουάιλντερ. Πήρε τρεις φορείς βραβείο Πούλιτζερ καθώς και το National Book Award.

Του Ευθύμιου Σακκά

Είχε γεννηθεί στο Ουισκό...

Πατρίσια Χάισμιθ: «Με το που φόρεσα το δέρμα του Ρίπλεϋ, άρχισα να γράφω με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση»

Πατρίσια Χάισμιθ: «Με το που φόρεσα το δέρμα του Ρίπλεϋ, άρχισα να γράφω με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 19 Ιανουαρίου 1921, γεννήθηκε στο Τέξας η Πατρίσια Χάισμιθ [Patricia Highsmith], συγγραφέας εξίσου ταλαντούχα και δαιμόνια με τους ήρωές της. Τα μυθιστορήματά της κυκλοφορούν στη γλώσσα μας από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, Άγρα, Μίνωας και Πατάκη.

Επιμέλεια:...

Χαρούκι Μουρακάμι: «Ανακάλυψα παραδόξως ότι μπορείς να ακούσεις τη σιωπή»

Χαρούκι Μουρακάμι: «Ανακάλυψα παραδόξως ότι μπορείς να ακούσεις τη σιωπή»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 12 Ιανουαρίου 1949, γεννήθηκε στο Κιότο ο Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami], πολυβραβευμένος συγγραφέας, μεταφραστής, μαραθωνοδρόμος και λάτρης της τζαζ μουσικής. Τα βιβλία του κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Boo...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βίος και Πολιτεία»: Η ηθοποιός, ακτιβίστρια και συγγραφέας Ερωφίλη Κόκκαλη έρχεται στο Υπόγειο

«Βίος και Πολιτεία»: Η ηθοποιός, ακτιβίστρια και συγγραφέας Ερωφίλη Κόκκαλη έρχεται στο Υπόγειο

Στο 75ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων στο Βιβλιοπωλείο της Πολιτείας με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου και των ιδεών, o Κώστας Κατσουλάρης συζητά με την ηθοποιό, ακτιβίστρια και συγγραφέα Ερωφίλη Κόκκαλη. Αφορμή, μεταξύ άλλων, το σπονδυλωτό μυθιστόρημα «Λόλα Καραμπόλα» (εκδ. Έρμα, 2022). Η συζήτηση θα μεταδοθεί...

Το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου γιορτάζει φέτος τα 70 χρόνια διεξαγωγής του με πλούσιο πρόγραμμα δράσεων και παραστάσεων

Το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου γιορτάζει φέτος τα 70 χρόνια διεξαγωγής του με πλούσιο πρόγραμμα δράσεων και παραστάσεων

Το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μάς υποδέχεται φέτος με πλούσιο πρόγραμμα, γιορτάζοντας τα εβδομήντα χρόνια διεξαγωγής του. Ακολουθεί το Δελτίο Τύπου.

Επιμέλεια: Book Press

Το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μάς υποδέχεται φέτος, γι...

«My Fierce Ignorant Step» του Χρήστου Παπαδόπουλου στη Στέγη – Ένα τραγούδι μέσα στο οποίο πάλλονται τα σώματα των χορευτών

«My Fierce Ignorant Step» του Χρήστου Παπαδόπουλου στη Στέγη – Ένα τραγούδι μέσα στο οποίο πάλλονται τα σώματα των χορευτών

Έρχεται στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση η παράσταση του Χρήστου Παπαδόπουλου «My Fierce Ignorant Step», από τις 8 έως τις 18 Μαΐου 2025. Δέκα χορευτές και χορεύτριες κινούνται σαν ένα. Κάθε βήμα, η αρχή και το τώρα μας. © για την εικόνα: Πάνος Κέφαλος

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την νουβέλα του Αλέξανδρου Δουμά [Alexandre Dumas], «Η χλωμή κυρία» (εισαγωγή – μτφρ. – επίμετρο: Γιώργος Θάνος), η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου στη σειρά «microMEGA/Λογοτεχνία», των εκδόσεων Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Νίκου Ιατρού «Αυτό έκανες πάντα», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Περπατώ κάτω από τον δυνατό ήλιο. Το δέρμα μου αντιστέκεται, τα πνευμόνια...

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Νταβίντε Κόπο [Davide Coppo] «Η λάθος πλευρά» (μτφρ. Μαρία Οικονομίδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην αρχή του ντοκιμαντ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι θέλει να μας πει;» – Δύο οδηγοί συνύπαρξης μας μαθαίνουν τη γλώσσα του σώματος του σκύλου και της γάτας

«Τι θέλει να μας πει;» – Δύο οδηγοί συνύπαρξης μας μαθαίνουν τη γλώσσα του σώματος του σκύλου και της γάτας

Δύο οδηγοί συνύπαρξης με τα αγαπημένα μας κατοικίδια, τη γάτα και τον σκύλο, απαντούν στο ερώτημα «Τι θέλει να μας πει;» το ζωάκι μας. «Γάτα - Τι θέλει να μας πει;» και «Σκύλος - Τι θέλει να μας πει;» της Lili Chin σε μετάφραση Κωνσταντίνας Τσιάγκα από τις εκδόσεις Πεδίο.

Επιμέλεια: Book Press ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 καλά ιστορικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 καλά ιστορικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες, η πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η βασιλεία στην Ελλάδα, η ιστορία της αμερικανικής πολιτικής αλλά και η πρόσφατη περίοδος της άγριας ελληνικής οικονομικής κρίσης είναι μερικά από τα θέματα που εξετάζονται. Δέκα πρόσφατα ιστορικά βιβλία που μας βοηθούν να πλοηγηθούμε στα σκοτεινά νερά τ...

Ο Πάπας Φραγκίσκος (1936 - 2025) μέσα από τα βιβλία που έγραψε και γράφτηκαν για αυτόν

Ο Πάπας Φραγκίσκος (1936 - 2025) μέσα από τα βιβλία που έγραψε και γράφτηκαν για αυτόν

Ο πάπας των φτωχών, ο μεταρρυθμιστής και προοδευτικός πάπας που άσκησε τα παπικά του καθήκοντα επί 12 χρόνια από το 2013, πέθανε σε ηλικία 88 ετών. Στα πέντε βιβλία που παρουσιάζουμε συγκαταλέγεται η μοναδική αυτοβιογραφία του («Ελπίδα» εκδ. Gutenberg) αλλά και συνομιλίες που είχε κάνει και είχαν αποτυπωθεί στο χαρτ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ