before i go to sleep nicole kidman

Ο ανθρώπινος νους και τα αχαρτογράφητα μονοπάτια του, η μνήμη και η λειτουργία της, από τα σπουδαιότερα μυστήρια της ανθρώπινης ύπαρξης, διερευνώνται τόσο από την επιστήμη όσο και από τη λογοτεχνία. Μια επιλογή λογοτεχνικών βιβλίων με θέμα την αμνησία ή διάφορες διαταραχές της μνήμης, στην πλειονότητά τους μυθιστορήματα. Στην κεντρική εικόνα, η Νικόλ Κίντμαν στην κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος Before I Go to Sleep (στα ελληνικά «Αμνησία»).

Επιμέλεια: Λεωνίδας Καλούσης

PSYCHOGIOS AMNISIAΤο λογοτεχνικό ντεμπούτο του Στιβ Γουάτσον, Αμνησία (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Ψυχογιός) είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ με πρωταγωνίστρια την Κριστίν, οι αναμνήσεις της οποίας απαλείφονται κάθε φορά που πέφτει για ύπνο. Ο σύζυγός της, ο Μπεν, την τροφοδοτεί με πληροφορίες για το παρελθόν της. Αντί για αναμνήσεις, η Κριστίν έχει κάποιες φωτογραφίες, έναν πίνακα σημειώσεων στην κουζίνα κι ένα ημερολόγιο κρυμμένο σε μια ντουλάπα.

Γνωρίζει την ύπαρξη του ημερολογίου, γιατί της το θυμίζει κάθε μέρα ο δόκτωρ Νας, ένας νευρολόγος που ισχυρίζεται ότι την παρακολουθεί χωρίς να το ξέρει ο Μπεν. Στην προσπάθειά της να θυμηθεί, η Κριστίν θα ανακαλύψει μια τρομακτική αλήθεια.

Τρία παιδιά χάνονται Στο δάσος (μτφρ. Ειρήνη Παιδούση, εκδ. Μεταίχμιο) της Τάνα Φρεντς. Μόνο ένα από αυτά επιστρέφει, με ξεραμένο αίμα στα αθλητικά του, αδυνατώντας να ανακαλέσει την οποιαδήποτε λεπτομέρεια από όσα συνέβησαν.

metaixmio french to dasosΕίκοσι χρόνια αργότερα, το αγόρι, ενήλικας πια και μέλος του τμήματος Ανθρωποκτονιών του Δουβλίνου, αναλαμβάνει να εξιχνιάσει τη δολοφονία ενός κοριτσιού. Το πτώμα του κοριτσιού βρέθηκε στο ίδιο δάσος στο οποίο είχαν χαθεί παλαιότερα οι φίλοι του. Έχει αλλάξει τ' όνομά του. Κανείς δεν ξέρει για το παρελθόν του. Ούτε και ο ίδιος έχει την παραμικρή ανάμνηση απ' όσα συνέβησαν εκείνη τη μέρα. Και τότε ανακαλύπτεται το πτώμα ενός μικρού κοριτσιού στο σημείο της παλιάς τραγωδίας, και ο Ρομπ μπλέκεται ξανά στο μυστήριο. Για τον ίδιο, αλλά και για τη συνεργάτιδά του την Κάσι, κάθε στοιχείο κρύβει δυσοίωνα μυστικά. Οι ιδιωτικές έρευνές του δοκιμάζουν την πνευματική του αντοχή. Και τα ίχνη, το ένα μετά το άλλο, οδηγούν ανελέητα πίσω... στο δάσος. 

metaixmio amnisiaΤο Αμνησία, του Φεντερίκο Αξάτ (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Μεταίχμιο) είναι ένα θρίλερ που κόβει την ανάσα, με την απώλεια της μνήμης να είναι κι εδώ τα βασικό εύρημα που πυροδοτεί την ιστορία. «Τι θα έκανες αν ξυπνούσες με ένα πτώμα στο σαλόνι σου χωρίς καμία ανάμνηση από τις τελευταίες ώρες της ζωής σου;» Ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, ονόματι Τζον Μπρένερ, βιώνει τον απόλυτο προσωπικό τρόμο. Η υπόθεση σε κάθε βήμα περιπλέκεται, καθώς την εμφάνισή τους κάνουν ολοένα νέα στοιχεία, αρχής γενομένης από την εξαφάνιση του πτώματος. Ή μήπως τελικά πτώμα δεν υπήρξε ποτέ; 

Στο βραβευμένο με Μπούκερ μυθιστόρημα του Τζούλιαν Μπαρνς, Ένα κάποιο τέλος (μτφρ. Θωμάς Σκάσσης, εκδ, Μεταίχμιο), ο εξηντάρης Τόνι αναπολεί τις ημέρες που περνούσε με τους αγαπημένους εφηβικούς του φίλους και συνειδητοποιεί μια σκοτεινή αλήθεια για το μακρινό παρελθόν, αλλά και για τον ίδιο του τον εαυτό. Ένα βιβλίο αυτογνωστίας όπου η μνήμη παιζει παιχνίδια καθώς το παρελθόν ανακατασκευάζεται διαρκώς. 

METAICHMIO BARNS«Οφείλω ωστόσο να υπογραμμίσω ξανά ότι αυτή είναι η ερμηνεία που δίνω τώρα σε κάτι που συνέβη τότε. Ή μάλλον ό,τι θυμάμαι σήμερα από τον τρόπο με τον οποίο είχα ερμηνεύσει αυτά που είχαν συμβεί εκείνον τον καιρό […] αντιλαμβάνομαι ξαφνικά πως αυτή είναι ίσως μία από τις διαφορές ανάμεσα στη νιότη και την προχωρημένη ηλικία: όταν είμαστε νέοι, εφευρίσκουμε ένα διαφορετικό μέλλον για τον εαυτό μας ∙ όταν γεράσουμε, εφευρίσκουμε κάποιο διαφορετικό παρελθόν για τους άλλους […] Ο χρόνος… ας μας δοθεί αρκετός χρόνος, και τότε οι πιο γερά θεμελιωμένες αποφάσεις μας θα φαντάζουν σαθρές και οι βεβαιότητες μας, καπρίτσια». (βλ. σελίδες 64, 116 και 134, αντιστοίχως).

patakis ogawa mnimiΗ αστυνομία της μνήμης, της Yoko Ogawa (μτφρ. Χίλντα Παπαδημητρίου, εκδ. Πατάκη. «Ακόμα κι αν εξαφανιστεί το χαρτί, οι λέξεις θα παραμείνουν». Σ' ένα νησί χωρίς όνομα, διάφορα πράγματα χάνονται το ένα μετά το άλλο· αποφασίζεται να εξαφανιστούν από τη ζωή των ανθρώπων και όλοι οφείλουν να τα ξεχάσουν για πάντα. Όσοι δεν συμμορφώνονται κινδυνεύουν να συλληφθούν από την αστυνομία της μνήμης. Όταν μία νεαρή συγγραφέας ανακαλύπτει ότι ο επιμελητής της κινδυνεύει να συλληφθεί -επειδή εκείνος δεν ξεχνά και του είναι πολύ δύσκολο να κρύβει τις αναμνήσεις του-, θα κάνει τα πάντα για να τον σώσει. Μαζί, καθώς ο φόβος και η απώλεια σχηματίζουν ασφυκτικό κλοιό γύρω τους, θα προσκολληθούν στη λογοτεχνία ως τον τελευταίο τρόπο διατήρησης του παρελθόντος. Τι θα γίνει όμως όταν αρχίσουν να εξαφανίζονται και τα βιβλία; 

Η Αστυνομία της μνήμης είναι ένα βιβλίο για τη δύναμη της μνήμης και το τραύμα της απώλειας, μια αλληγορική ιστορία, ένα αιχμηρό σχόλιο για τους σκοτεινούς κρατικούς μηχανισμούς παρακολούθησης και επιτήρησης.AGRA SACKS

Το συγκλονιστικό και βαθιά ανθρώπινο βιβλίο του νευρολόγου Όλιβερ Σακς Ο άνθρωπος που μπέρδεψε τη γυναίκα του με ένα καπέλο (μτφρ. Κώστας Πόταγας, εκδ. Άγρα) δεν είναι βέβαια μυθιστόρημα, αλλά διαβάζεσαι σαν σπονδυλωτό μυθιστόρημα. Μας αφηγείται τις ιστορίες ασθενών που, λόγω κάποιου ατυχήματος συνήθως, αδυνατούν να θυμηθούν την πρότερη ζωή τους, όμως παραμένουν ταλαντούχοι και δημιουργικοί, χάρη στον δικό τους, ξεχωριστό τρόπο.

Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1985, ενώ το 1986 μεταφέρθηκε σε όπερα από τον Michael Nyman. Αποτελείται από 24 κεφάλαια, και δεν έχουν όλα να κάνουμε με κάποια μορφής «αμνησία», αλλά διάφορες διαταραχές της εγκεφαλικής λειτουργίας τις οποίες ο Σακς συνδέει αριστοτεχνικά με έννοιες της ψυχανάλυσης και γενικότερα της ψυχολογίας τους βάθους. Ένα μοναδικό βιβλίο. 

 

Μυθιστορήματα που δεν έχουν (ακόμη) μεταφραστεί στη χώρα μας

Από μυθιστορήματα τελευταίας εσοδείας με θέμα την αμνησία ή διαταραχές της μνήμης, που δεν έχουν ακόμη κυκλοφορήσει στη χώρα μας, ξεχωρίζουν τα εξής:

what alice forgot flight attendant mti1 book of memory
     

Τι ξέχασε η Αλίκη, της Λίαν Μοριάρτι. Η συγγραφέας του Μυστικά και ψέματα (Big Little Lies) υπογράφει ένα μυθιστόρημα με κεντρική ηρωίδα την Αλίκη, η οποία ξυπνάει ξαφνικά στο πάτωμα ενός γυμναστηρίου και ανακαλύπτει πως έχει τρία παιδιά και πως πρόκειται να πάρει διαζύγιο από έναν άνδρα που όμως δεν θυμάται να έχει παντρευτεί.

Η αεροσυνοδός, του Κρις Μποτζάλιαν. Η Κασσάνδρα μεθάει και χάνει τις αισθήσεις της - το επόμενο πρωί ξυπνάει στο δωμάτιο κάποιου ξενοδοχείου, πλάι σε έναν νεκρό άνδρα και καλείται να λογοδοτήσει στο FBI.

Το βιβλίο της μνήμης, της Πετίνα Γκαππάχ. Η αποκαλούμενη «Μνήμη» είναι μια Αφρικανή γυναίκα που πάσχει από αλφισμό. Είναι, επίσης, κρατούμενη στις φυλακές υψίστης ασφαλείας της Ζιμπάμπουε· από εκεί, αφηγείται τις περιστάσεις που την οδήγησαν στη στυγερή δολοφονία ενός λευκού.

last words Under My Skin Mass Market yesterday
     

Οι τελευταίες λέξεις, του Μάικλ Κορίτα. Ένας άνδρας ξεπροβάλει από μια σπηλιά, κρατώντας το άψυχο κορμί ενός έφηβου κοριτσιού. Εφόσον αμφισβητεί τον ίδιο του τον εαυτό, αβέβαιος για το εάν πράγματι σκότωσε τη μικρή Σάρα, ο άνδρας προσλαμβάνει έναν ιδιωτικό ντεντέκτιβ για να διαλευκάνει το μυστήριο.

Κάτω από το δέρμα μου, της Λίζα Άνγκερ. Έναν χρόνο μετά από τον χαμό του άνδρα της, η Πόπυ καταφεύγει στις καταχρήσεις, που έχουν ως επακόλουθο επώδυνους εφιάλτες και βασανιστικά κενά μνήμης. Αποφασισμένη να μάθει περισσότερα για τις συνθήκες του θανάτου του συζύγου της, η Πόπυ θα συναντήσει έναν μυστηριώδη ξένο.

Χθες, της Φελίσια Γιαπ. Το πρώτο βιβλίο της Φελίσια Γιαπ περιγράφει έναν κόσμο στον οποίο οι κοινωνικές διακρίσεις δεν υφίστανται με βάση το εισόδημα ή το χρώμα του δέρματος, αλλά με βάση τη μνημονική ικανότητα των ανθρώπων.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

03 Σεπτεμβρίου 2023 ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

23 σημαντικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως

Πρόγραμα σημαντικών εκδηλώσεων στην Κεντρική Σκηνή «Μελίνα Μερκούρη» στη διάρκεια όλων των ημερών του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως. Επιμέλεια: Book Press

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ