james joyce in trieste intensivelight

Με αφορμή την έκδοση του «Τζάκομο Τζόις» του James Joyce (εισαγωγή-απόδοση-σχόλια Άρης Μαραγκόπουλος, εκδ. Τόπος).

Του Γιάννη Λειβαδά

Η ανάδειξη της λογοτεχνικής και της αισθητικής ειδικότητας, του εύρους και της αξιοσύνης όσων έχουν εργαστεί σε επίπεδα λογοτεχνικής μελέτης ή, πολύ συγκεκριμένα, στο έργο κάποιων συγγραφέων ή ποιητών, μοιάζει, τις περισσότερες αν όχι όλες τις φορές, να προκαλεί περισσότερη αποστροφή παρά ικανοποίηση στους ευμαρείς κύκλους των ακατάπαυστων σχολιαστών της λογοτεχνίας.

Και στις όποιες απίθανες αντιρρήσεις μπορεί να εγερθούν επ’ αυτού, ως επιβεβαίωση στέκονται οι μεταφραστικές αναθέσεις, η κριτική εγκαιρότητα καθώς και η εγκυρότητα κάθε σχετικού σχολιασμού.

Τα εισαγωγικά και ερμηνευτικά κείμενα που συνοδεύουν το πρωτότυπο έργο, αποτελούν ένα έργο υποχρεωτικώς συνοδευτικό, μα την ίδια στιγμή θα ήταν άδικο να μην αναγνωρίσει κανείς πως, σε επίπεδο διάρρηξης και εισχώρησης στο έργο του Τζόις, αποτελούν από μόνα τους ένα δεύτερο έργο το οποίο δεν είναι σημαντικό μόνο ως συνοδεύον.

Η περίπτωση του Άρη Μαραγκόπουλου ως μελετητή, μεταφραστή και κριτικού του Τζέιμς Τζόις, είναι μία τέτοια περίπτωση. Καθετί που εκδίδεται για τον Τζόις και φέρει την υπογραφή του, είναι σημαντικό και σε επίπεδο συγκριτικής τοποθέτησης, πολύτιμο. Το Τζάκομο Τζόις επανεκδόθηκε στα ελληνικά, ξανά ως ορυκτό από τη σκαπάνη του Άρη Μαραγκόπουλου, μα είναι σαν να κυκλοφορεί για πρώτη φορά. 

Θα τολμήσω να πω ότι τα εισαγωγικά και ερμηνευτικά κείμενα που συνοδεύουν το πρωτότυπο έργο, αποτελούν ένα έργο υποχρεωτικώς συνοδευτικό, μα την ίδια στιγμή θα ήταν άδικο να μην αναγνωρίσει κανείς πως, σε επίπεδο διάρρηξης και εισχώρησης στο έργο του Τζόις, αποτελούν από μόνα τους ένα δεύτερο έργο το οποίο δεν είναι σημαντικό μόνο ως συνοδεύον.

Κατά τρόπο πεισματικό επιλέγω να μην μακρηγορήσω σχετικά με αυτό το αγαπημένο και εξαίρετο βιβλίο. Θαρρώ ότι πολλές παράγραφοι θα ξεπηδήσουν από τα πληκτρολόγια αρκετών βιβλιοκριτικών που θα νιώσουν, έστω, την υποχρέωση να αναδείξουν ένα σύνολο κειμένων τα οποία μόνο βελτιώνουν το ελληνικό βιβλιογραφικό αρχείο και ωθούν τον Έλληνα αναγνώστη να κάνει εκ νέου σκέψεις για τον άκμονα της ανάγνωσης και τη σφύρα της λογοτεχνικής δεινότητας.

Θα σημειώσω μόνο πως οι πολύ ειδικές περιπτώσεις της λογοτεχνίας, διαδραματίζουν σε επίπεδο πνευματικό, μία λειτουργία η οποία δεν μπορεί να θεωρηθεί, και δεν είναι, σε σχέση την υπόλοιπη λογοτεχνία, συμπεριληπτική, αλλά, αντιθέτως, είναι συμπεριλαμβανόμενη. Το λογοτεχνικό σώμα την έχει άμεση ανάγκη, μα η μοναδική ανάγκη της ίδιας είναι η γέννησή της. 

Πιστεύω πως μία τέτοια έκδοση δεν έχει ανάγκη κανενός είδους βιβλιοκριτική υποστήριξη. 

* Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΕΙΒΑΔΑΣ είναι ποιητής. 
Τελευταίο του βιβλίο, η μελέτη «'Round About Jazz – Η Tζαζ από την εποχή του Μπίμποπ έως τις μέρες μας» (εκδ. Futura)


altΤζάκομο Τζόις
James Joyce
Μτφρ. Άρης Μαραγκόπουλος
Τόπος 2018
Σελ. 224, τιμή εκδότη €15,60

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ JAMES JOYCE

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Φραντς Κάφκα, ο δάσκαλος του Φίλιπ Ροθ

Φραντς Κάφκα, ο δάσκαλος του Φίλιπ Ροθ

Μια σύντομη και κατατοπιστική μελέτη για τη σημαντική επιρροή που άσκησε ο Φραντς Κάφκα (Franz Kafka) στον Φίλιπ Ροθ (Philip Roth). 

Γράφει ο Παναγιώτης Γούτας

Ο Φραν...

«Το κράτος των σωμάτων» του Στέλιου Χουρμουζιάδη – Απάντηση σε γράμμα από το νότιο ημισφαίριο

«Το κράτος των σωμάτων» του Στέλιου Χουρμουζιάδη – Απάντηση σε γράμμα από το νότιο ημισφαίριο

Για την ποιητική συλλογή του Στέλιου Χουρμουζιάδη «Το κράτος των σωμάτων» (εκδ. Περισπωμένη).

Γράφει η Ελιάνα Χουρμουζιάδου

Θα ξεκινήσω κάπως ανορθόδοξα, διότι αυτή δεν είναι μια ορθόδοξη παρουσίαση ποιητικού βιβλίου. Αρχές Νοεμβρίου, η είδησ...

Ο συγγραφέας και η εποχή του – Τι αναζητάμε σε ένα λογοτεχνικό έργο;

Ο συγγραφέας και η εποχή του – Τι αναζητάμε σε ένα λογοτεχνικό έργο;

Υφίσταται ο διαχωρισμός μορφής / περιεχομένου; Τι αναζητάμε στο έργο ενός συγγραφέα; Ταυτιζόμαστε με τους χαρακτήρες και τις κοινωνικές συνθήκες ή είμαστε «ανοιχτοί» στην αποδόμηση της τρέχουσας ηθικής και αισθητικής;

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Κώστας Λογαράς: «Πρώτη φορά ταξίδεψα πέρα απ’ τα όρια της γειτονιάς μου με τον Ιούλιο Βερν»

Κώστας Λογαράς: «Πρώτη φορά ταξίδεψα πέρα απ’ τα όρια της γειτονιάς μου με τον Ιούλιο Βερν»

«Ο έφηβος» και «Ο νεαρός Τέρλες» τον ώθησαν στην ενδοσκόπιση και τη γραφή, ενώ επανέρχεται στην «Ιστορία ενός αιχμαλώτου» ως πρότυπο γλώσσας και ύφους. Αυτά είναι κάποια από τα βιβλία της ζωής του Κώστα Λογαρά.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα

«Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα

Για την παράσταση «Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα, στο Θέατρο Ροές. Μαζί με τον Περλέγκα παίζουν τα μέλη της ομάδας «κι όμΩς κινείται».

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Στο θέατρο «Ροές» ο ...

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη μελέτη της Έλενας Χουζούρη «Ψυχή ντυμένη αέρα – Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου: Η μούσα της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης», η οποία θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Μάγε...

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Ελένης Αλεξανδροπούλου «(Α)Κατάλληλο Timing», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ο Αύγουστος, όσο μεγαλώνεις, μοιάζει πικρός. Οι περισ...

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων του Λάζαρου Αλεξάκη «Mind the gap», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 5 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Είχε φτάσει σε μικρή απόσταση από τη βιτρίνα, και το νυχτεριν...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ