alt

Του Κυριάκου Χαλκόπουλου

«Το Πιόνι» είναι ένα ποίημα του Καβάφη. Μοιάζει να αναφέρεται στην δυσαρέσκεια που προκαλεί σε κάποιον που αναγνωρίζει πένθιμα τον εαυτό του ως πιόνι, η επίθεση από άλλα κομμάτια της σκακιέρας, άλλα πιόνια αλλά και αξιωματικούς, ίππους και πύργους. Πέραν τούτου, όμως, το πιόνι υπάρχει απλώς για να συνεχίσει την πορεία του προς την τελευταία σειρά της σκακιέρας, όπου θα μετατραπεί σε κάτι άλλο.

Μόνο που το πιόνι, όσες υπηρεσίες και αν προσέφερε, και όσα και αν πέρασε, ακόμα και αν τελικά φτάσει στο τέλος της σκακιέρας, δεν θα του δοθεί καμιά αμοιβή

Μόνο που το πιόνι, όσες υπηρεσίες και αν προσέφερε, και όσα και αν πέρασε, ακόμα και αν τελικά φτάσει στο τέλος της σκακιέρας, δεν θα του δοθεί καμιά αμοιβή· διότι εκεί θα αντικατασταθεί από μια βασίλισσα, ενώ το ίδιο έκανε όλον αυτό τον στενάχωρο δρόμο απλώς για να ριχτεί έξω από την σκακιέρα.

Τα κομμάτια του σκακιού είναι κατάλληλα να αποτελέσουν βάση για έναν αρκετά έντονο και άμεσο συμβολισμό, νομίζω, για πολλούς λόγους, ένας από τους οποίους είναι και πως, ενώ αναγνωρίζονται τόσες διαφορές ανάμεσα τους –ως προς τον επιβεβλημένο τρόπο κίνησης, την αξία ως κομμάτια, το σχήμα–, και πάλι είναι τοποθετημένα με τον κοινό στόχο να χτυπηθούν. Και το πιόνι, εν προκειμένω, δέχεται ακόμα και να καταστραφεί, με στόχο να αναστήσει κάποια βασίλισσα, η οποία –επιτέλους– θα δώσει την υπεροπλία στη μια παράταξη και θα καταστρέψει όσα εχθρικά κομμάτια παρέμεναν στη σκακιέρα.  

* Ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΛΚΟΠΟΥΛΟΣ είναι μεταφραστής και συγγραφέας.

♦ ♦ ♦

Το Πιόνι

Πολλάκις, βλέποντας να παίζουν σκάκι,
ακολουθεί το μάτι μου ένα Πιόνι
οπού σιγά-σιγά τον δρόμο βρίσκει
και στην υστερινή γραμμή προφθαίνει.
Με τέτοια προθυμία πάει στην άκρη
οπού θαρρείς πως βέβαια εδώ θ’ αρχίσουν
οι απολαύσεις του κ’ οι αμοιβές του.
Πολλές στον δρόμο κακουχίες βρίσκει.
Λόγχες λοξά το ρίχνουν πεζοδρόμοι·
τα κάστρα το χτυπούν με τες πλατειές των
γραμμές· μέσα στα δυο τετράγωνά των
γρήγοροι καβαλλάρηδες γυρεύουν
με δόλο να το κάμουν να σκαλώσει·
κ’ εδώ κ’ εκεί με γωνιακή φοβέρα
μπαίνει στον δρόμο του κανένα πιόνι
απ’ το στρατόπεδο του εχθρού σταλμένο.
Aλλά γλιτώνει απ’ τους κινδύνους όλους
και στην υστερινή γραμμή προφθαίνει.
Τι θριαμβευτικά που εδώ προφθαίνει,
στην φοβερή γραμμή την τελευταία·
τι πρόθυμα στον θάνατό του αγγίζει!
Γιατί εδώ το Πιόνι θα πεθάνει
κ’ ήσαν οι κόποι του προς τούτο μόνο.
Για την βασίλισσα, που θα μας σώσει,
για να την αναστήσει από τον τάφο
ήλθε να πέσει στου σκακιού τον άδη.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Σερ Τόμας Μορ»: Το άγνωστο έργο του Σαίξπηρ μεταφράστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά

«Σερ Τόμας Μορ»: Το άγνωστο έργο του Σαίξπηρ μεταφράστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά

Ο ουμανιστής συγγραφέας και φιλόσοφος της Αναγέννησης, Τόμας Μορ, λόγω του αντιφατικού χαρακτήρα του απασχόλησε πολλούς θεατρικούς συγγραφείς, μεταξύ άλλων και τον Σαίξπηρ. Το συγκεκριμένο έργο μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νίκας. Kεντρική εικόνα: © thomasmorestud...

Λογοτεχνία και πραγματικότητα: τι καινούργιο συμβαίνει τα τελευταία χρόνια

Λογοτεχνία και πραγματικότητα: τι καινούργιο συμβαίνει τα τελευταία χρόνια

«Η λογοτεχνία πάντα συνομιλούσε με την πραγματικότητα (δηλαδή την έξω από αυτή ζωή), με όσες σημασίες κι αν δώσει κανείς στην πραγματικότητα και με όσους τρόπους επιχειρήσει να ορίσει αυτή τη συνδιαλλαγή».

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Η λογοτεχνία ...

Χρήστος Νάτσης: Ο Γουίλιαμ Μπάροουζ και οι αρνητικές αξίες της ζωής

Χρήστος Νάτσης: Ο Γουίλιαμ Μπάροουζ και οι αρνητικές αξίες της ζωής

Μια συνολική αποτίμηση του έργου του Γουίλιαμ Μπάροουζ [William S. Burroughs]. Το ύφος, οι θεματικές και η γλώσσα που ανέπτυξε ο σημαντικός Αμερικανός συγγραφέας στα εμβληματικότερα βιβλία του. Κεντρική εικόνα: © Wikipedia. 

Γράφει ο Χρήστος Νάτσης

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Η μοναχοκόρη» της Γκουαδαλούπε Νέτελ (κριτική) – Οι πολλαπλές αποχρώσεις της μητρότητας

«Η μοναχοκόρη» της Γκουαδαλούπε Νέτελ (κριτική) – Οι πολλαπλές αποχρώσεις της μητρότητας

Για το βιβλίο «Η μοναχοκόρη» της Γκουαδαλούπε Νέτελ [Guadalupe Nettel] (μτφρ. Νάννα Παπανικολάου, εκδ. Ίκαρος). Kεντρική εικόνα: έργο της street artist Οla Volo © olavolo.com.

Γράφει η Φανή Χατζή

Όσο η άποψη ότι ο γενε...

«TACK»: Μια ταινία για τη δύναμη του καλού με πρωταγωνίστριες τις Σοφία Μπεκατώρου και Αμαλία Προβελεγγίου

«TACK»: Μια ταινία για τη δύναμη του καλού με πρωταγωνίστριες τις Σοφία Μπεκατώρου και Αμαλία Προβελεγγίου

Για το ντοκιμαντέρ «TACK» (παραγωγή Onassis Culture) της Βάνιας Τέρνερ με πρωταγωνίστριες τη Σοφία Μπεκατώρου, που πρώτη ξεκίνησε το ελληνικό #MeToo, και την Αμαλία Προβελεγγίου, της οποίας η καταγγελία για βιασμό από τον προπονητή της από τα έντεκά της οδήγησε στην πρώτη δίκη-ορόσημο όχι μόνο για τη δικαίωσή της αλ...

Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος στη Στέγη με «Γκοντό» και ιταλικό θίασο: μια παράσταση-σταθμός

Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος στη Στέγη με «Γκοντό» και ιταλικό θίασο: μια παράσταση-σταθμός

Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθετεί το εμβληματικό κείμενο του Σάμιουελ Μπέκετ «Περιμένοντας τον Γκοντό» (1948) στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης από τις 15 μέχρι και τις 19 Μαΐου. Η παράσταση είναι στα ιταλικά με ελληνικούς υπέρτιτλους.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μαργαρίτα Ιορδανίδη» του Μιχάλη Μακρόπουλου (προδημοσίευση)

«Μαργαρίτα Ιορδανίδη» του Μιχάλη Μακρόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Μιχάλη Μακρόπουλου «Μαργαρίτα Ιορδανίδη», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 19 Απριλίου από τις εκδόσεις Κίχλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Εἶχαν πιάσει γιὰ τὰ καλὰ οἱ ζέστες, καὶ τὴν ἑπόμενη Κυριακὴ κανόνισαν ν...

«Ο θάνατος έρχεται στάζοντας βροχή» του Αντρές Μοντέρο (προδημοσίευση)

«Ο θάνατος έρχεται στάζοντας βροχή» του Αντρές Μοντέρο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αντρές Μοντέρο [Andrés Montero] «Ο θάνατος έρχεται στάζοντας βροχή» (μτφρ. Μαρία Παλαιολόγου), το οποίο κυκλοφορεί στις 17 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η μονομαχ...

«Σχολείο για την αγάπη» της Ολίβια Μάνινγκ (προδημοσίευση)

«Σχολείο για την αγάπη» της Ολίβια Μάνινγκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Ολίβια Μάνινγκ [Olivia Manning] «Σχολείο για την αγάπη» (μτφρ. Φωτεινή Πίπη), το οποίο κυκλοφορεί στις 23 Απριλίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Όταν έφτασαν στην κορυφή του λό...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεγάλο το θέμα, μικρό το δέμας: 21 βιβλία για τη «μικρή» ή τη «σύντομη» ιστορία του… οτιδήποτε

Μεγάλο το θέμα, μικρό το δέμας: 21 βιβλία για τη «μικρή» ή τη «σύντομη» ιστορία του… οτιδήποτε

Υπάρχει μια «μικρή» ή μια «σύντομη» ιστορία για το… οτιδήποτε. Οι τίτλοι βιβλίων που επιχειρούν (και καταφέρνουν) να συμπυκνώσουν μεγάλα θέματα σε, συνήθως, ολιγοσέλιδα βιβλία είναι πάρα πολλοί. Εντυπωσιακά πολλοί. Στην παρακάτω πολύ ενδεικτική επιλογή είκοσι ενός βιβλίων μπορεί καν...

Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου 2024: «Με ένα βιβλίο πετάω!» ξανά... – 12 βιβλία για το μεγάλο ταξίδι της ανάγνωσης

Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου 2024: «Με ένα βιβλίο πετάω!» ξανά... – 12 βιβλία για το μεγάλο ταξίδι της ανάγνωσης

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου (23 Απριλίου) επιλέγουμε 12 βιβλία που μας βάζουν στα ενδότερα της λογοτεχνίας και μας συνοδεύουν στο ταξίδι της ανάγνωσης.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Στις 23 Απριλίου γιορτάζουν τα βιβλ...

Δεν είναι «έγκλημα πάθους» είναι γυναικοκτονία: 5 μελέτες για την έμφυλη βία

Δεν είναι «έγκλημα πάθους» είναι γυναικοκτονία: 5 μελέτες για την έμφυλη βία

Πέντε μελέτες αναδεικνύουν τις νομικές και κοινωνικές διαστάσεις των γυναικοκτονιών και συμβάλλουν στην κατανόηση των αιτίων που προκαλούν την πιο ακραία μορφή έμφυλης βίας. Επειδή οι γυναικτοκτονίες δεν είναι «εγκλήματα πάθους» αλλά ανθρωποκτονίες με πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.

Γράφει η Φανή Χ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ