street art 2011 16

Του Παναγιώτη Λογγινίδη

Εάν θέλουμε να ξεφλουδίσουμε τον τίτλο της εκδήλωσης «Ποίηση και νέες υποκειμενικότητες στην εποχή της παγκοσμιοποίησης» τότε θα βρούμε εντός του τρία δομικά στοιχεία, δύο σταθερά και ένα μεταβαλλόμενο. Ας παίξουμε λοιπόν ένα παιχνίδι που εξηγεί τη σχέση των τριών: τοποθετούμε πάνω σε μία ευθεία τις τρεις έννοιες. Στα δύο άκρα βάζουμε την ποίηση και την παγκοσμιοποίηση και στη μέση τις υποκειμενικότητες και ή αλλιώς και για να διευκολύνουμε το κείμενο, τον ανθρώπινο ψυχισμό. Το ζητούμενο σε μία τέτοια εξίσωση είναι πιο άκρο θα απορροφήσει το μέσο. Προς τα πού θα τείνει ο ψυχισμός προκαλώντας, όπως γίνεται αντιληπτό τη de facto σύγκρουση ανάμεσα στα άκρα, στην ποίηση και την παγκοσμιοποίηση. 

Από τη μία λοιπόν η ποίηση. Η ποίηση αποτελεί το πιο ιδεατό μέσο αποτύπωσης της πραγματικότητας. Μάλιστα καταργώντας τις τρεις ή τις 4 κατά άλλους διαστάσεις αυτού του κόσμου. Η ποίηση είναι το απολύτως πραγματικό, όπως λέει ο Νοβάλις. Είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πραγματικότητα και επομένως προϋποθέτει το αποτύπωμα ενός πραγματικού ψυχισμού στο φαντασιακό όλο. Από την άλλη, ο Ελύτης λέει στα ανοιχτά χαρτιά ότι η έλλειψη φαντασίας είναι αυτή που μεταβάλλει τον άνθρωπο σε ανάπηρο της πραγματικότητας και επομένως είναι αυτό ακριβώς που καταφέρνει η ποίηση, να φέρει το φανταστικό στην πραγματικότητα. Άρα η ποίηση καλύπτει κενά. Θα λέγαμε λοιπόν διαπιστωτικά ότι η ποίηση δουλεύει συνεχώς σε διπλό ταμπλό, τόσο σε επίπεδο πραγματικό όσο και φαντασιακό (και φαίνεται με τον εξαγνισμό που μας συμβαίνει όταν διαβάζουμε ποίηση).

Από την άλλη, έχουμε το σαρωτικό νεοτερισμό της παγκοσμιοποίησης. Χωρίς να συμβαίνει με τις άλλες γλώσσες, στην περίπτωση της ελληνικής, η παγκοσμιο-ποίηση κατάπιε την ποίηση χωρίς να την αποβάλλει. Επιμένει με τρόπο μαζοχιστικό να την περιπαίζει και να την εξαντλεί, νομίζει κανείς με μία τιμωρητική μανία. Έτσι λοιπόν, η ποίηση λογικά και εξ αντιδιαστολής για να υπάρχει θέλει μικρά μεγέθη. Η ίδια η γλώσσα που είναι γραμμένη, αναγκαστικά την περιορίζει και όποια προσπάθεια σε μετάφραση αποτελεί πλαστική εγχείρηση που τα νέα μέλη είναι πιο κομψά αλλά ψεύτικα. Οι λέξεις μιλάνε από μόνες τους μία γλώσσα. Έχουν συγκεκριμένα χρώματα όμοια με τον ουρανό και τη γη αυτών που τις εκστόμισαν για πρώτη φόρα. Κάθε τι στη γλώσσα υπάρχει για να επιβεβαιώνει τη σωστή θέση των βουνών, των χωραφιών και της ανατολής του ήλιου. Για αυτό και η ποίηση στην πρωτότυπη γλώσσα που έχει αποτυπωθεί είναι εξ ορισμού έτοιμη να συγκινήσει, γιατί πάντα κουβαλάει την αλάθητη οικονομία του συναισθηματισμού, όπως έχει αποτυπωθεί στον άνθρωπο. Συνηθίζουμε να λέμε ότι τα αυθεντικά πράγματα, οι αυθεντικοί άνθρωποι, τα αυθεντικά τοπία αποτελούν πηγή έμπνευσης της ποίησης και της τέχνης γενικά. Γιατί όμως; Τι διακρίνει το μάτι (μεταφορικά) του ποιητή σε αυτά και τα μετατρέπει σε ποίηση; Προφανώς και το μάτι (κυριολεκτικά) του επισκέπτη ή του αναγνώστη τα εντοπίζει απλά σε αυτόν απομένουν αιτία ευχαρίστησης (πλαιζίρ). Ο ποιητής λοιπόν ξέρει με έναν τρόπο μαγικό να αποτυπώνει με λέξεις την κυκλική αρμονία του συνόλου. Ξέρει να διαβάζει τα ξόρκια που προέρχονται από το κέντρο της Αφρικής και εξαπλώθηκαν σε όλο τον ιστορικό κόσμο, μάλιστα με μεγάλη ευκολία γιατί αποτύπωναν τη σύνδεση της γης με εμάς, τις προεκτάσεις της. Ο ποιητής ξέρει τι ήχο βγάζει ένας στήμονας όταν η μέλισσα το ρωτάει εάν μπορεί ν α του πιει το νέκταρ, ακόμα κι αν δεν είναι αναγκαστικά γεωπόνος. Αλίμονο αν δεν ήξερε. Ξέρει επίσης πόσο αυτός ο ήχος μοιάζει με τον ήχο μιας αγελάδας που κουνάει την ουρά της επίσης κυκλικά για να διώξει τις μύγες, μέσα καλοκαιριού, κάπου στις Πρέσπες. Αλλά αγελάδα καφέ που πάνω της ακόμα είναι κολλημένες οι κοπριές από το μαντρί που καθόταν. Όχι ασπρόμαυρης πεντακάθαρης από το Βορά. Αυτή είναι παγκοσμιοποίηση.

Ο ποιητής δε χρειάζεται την τελειότητα όπως διαφημίζεται από τους κράχτες της παγκοσμιοποίησης παρά δουλεύει με την ατελή αφή των εγκοσμίων. Ο ποιητής δεν ξέρει τίποτα άλλο παρά να καταγράφει την αλήθεια όπως είπαμε. Οι λέξεις λοιπόν, όπως και η μουσική δεν είναι τίποτε άλλο παρά ο τρόπος που φυσάει ο αέρας το χειμώνα σε έναν τόπο.

Παγκοσμιοποίηση λοιπόν είναι η κατάρριψη του πλούτου των εννοιών. Όλα πρέπει να στρογγυλεύσουν. Όλα πρέπει να γίνουν ένα και μάλιστα απαλλαγμένα από βιώματα. Πρέπει να μιλάμε μία γλώσσα. Είναι αδυναμία να μην ξέρεις αγγλικά. Δε μπορείς καν να βρεις δουλειά εάν δεν ξέρεις μία ξένη γλώσσα λες και είναι υποχρεωτικό να συνεννοηθείς με κάποιον ή να βρεις δουλειά. Η παγκοσμιοποίηση δηλαδή φτιάχνει υποκείμενα που υποχρεούνται. Υποχρεούσαι να χειρίζεσαι υπολογιστή. Υποχρεούσαι να αυτοματοποιείσαι. Υποχρεούσαι να διασκεδάζεις εικονικά, από το σπίτι σου. Μόνος σου. Υποχρεούσαι να πλαστικοποιείς τα συναισθήματα. Το αντίθετο είναι λόγος απόρριψης στο συλλογικό ασυνείδητο. Υποχρεούσαι να μιλάς με γραπτά μηνύματα που κατάφερες να τα αλαφρύνεις από τη βαρύτητα των φθόγγων και τώρα νοιώθεις και συ ότι γλίτωσες μία δύσκολη έκθεση στον άλλο και αναφυσάς ουφ, το πέρασα μόνο με ένα κείμενο. Η παγκοσμιοποίηση επιτάσσει την αλλοίωση και τη συγχώνευση σε ένα. Όσο κι αν δε μας αρέσει δεν είναι φυσικό να ακούμε τζαζ ή μέταλ. Εάν το κάνουμε, αυτό σημαίνει μία αφαίρεση από το πραγματικό όλο, όπως και όταν ακούμε ηχογραφημένη μουσική αυτό επίσης αφαιρεί από το πραγματικό όλο που επιτάσσει συμμετοχή (οπτική, ακουστική, διαδραστική) στη διαδικασία της μουσικής. Για τον ποιητή υπάρχει (ή πρέπει να υπάρχει) η φυσική και άρα αληθινή αρμονία των ανθρώπινων χαρακτηριστικών που έχουν δοκιμαστεί ανά τους αιώνες για να μην προεξέχουν ούτε ένα εκατοστό από το ύψος των χόρτων. Ο ποιητής δε χρειάζεται την τελειότητα όπως διαφημίζεται από τους κράχτες της παγκοσμιοποίησης παρά δουλεύει με την ατελή αφή των εγκοσμίων. Ο ποιητής δεν ξέρει τίποτα άλλο παρά να καταγράφει την αλήθεια όπως είπαμε. Οι λέξεις λοιπόν, όπως και η μουσική δεν είναι τίποτε άλλο παρά ο τρόπος που φυσάει ο αέρας το χειμώνα σε έναν τόπο. Τόσο έχει λειάνει τα φωνήεντα του κάθε τόπου αυτός και τόσο έχει ψήσει τα σύμφωνα σε κάθε μέρος ώστε να καταγραφούν κάτω από το πετσί αυτών που κατοικούν τον τόπο. Πρώτα ο άνθρωπος της Νισύρου αποδέχτηκε το θάνατο και ύστερα κατασκεύασε έναν κυκλικό εύθυμο χορό για να του αντιπαρατεθεί αληθινά. Τώρα μιμούμαστε – όλος ο πλανήτης μιμείται-τεχνικές άλλων. Εισάγουμε συνήθειες και ήχους που δεν ταιριάζουν με τα λουλούδια μας. Το θεωρούμε αυτονόητο. Δεν είναι. Προκαλεί σύγχυση στον ψυχισμό που ως ελλειμματικό στοιχείο έχει όρια. Το επιτάσσει όμως η παγκοσμιοποίηση να εισάγουμε τα πάντα που συμπυκνούνται σε ένα μόνο. Τα πράγματα, οι έννοιες και δυστυχώς κι ο άνθρωπος πρέπει να είναι τετράγωνοι για να χωράνε στις θέσεις που προνόησε η παγκοσμιοποίηση να τους ετοιμάσει. Οι εκατέρωθεν κυκλικές αλληλεξαρτήσεις που ορίζουν όλες τις σχέσεις σε αυτό τον πλανήτη, πρέπει να ξεχνιούνται ως ατελείς. Όλα πρέπει να τρέχουν με ταχύτητα, χωρίς εμπόδια ώστε να πουλάνε στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό και τελικά όλα να τείνουν στο ένα: στο στρογγυλεμένο, εύπεπτο οικείο. Στη μόνιμη κατάσταση θλίψης. Και όλοι εμείς τρέχουμε συνεχώς να ελέγχουμε την εγκυρότητα όσων χιλιάδων μας ανακοινώνονται καθημερινά. Ο ποιητής όμως δε μπορεί και δεν πρέπει να ελέγχει. Είναι εδώ για να αποτυπώνει ή ακόμα καλύτερα να δείχνει την πραγματική μεγεθυμένη εικόνα της παλιάς γιορτής που την έσβησαν τα σόου των καναλιών - δηλαδή της παγκοσμιοποιημένης μίας τηλεόρασης. Επομένως, η μεγάλη δυσκολία του ποιητή πια είναι να βρει κάτι να ερμηνεύσει. Οι συνθήκες ωρίμανσης με το ζόρι, οι ξένες προς τον τόπο και τα συναισθήματα μουσικές ανθίζουν πια γρήγορα και από γεννησιμιού μας σε μας που είμαστε φτιαγμένοι από υλικά μεσογειακά και μαύρης θάλασσας  -δε μιλάω βέβαια για εθνικά χαρακτηριστικά. Μιλάω βεβαίως για την ταυτότητα του υλικού που είμαστε φτιαγμένοι και το οποίο διακοσμήθηκε απ’ ότι έβλεπε η προγιαγιά μας όταν άνοιγε την εξώθυρα του ισόγειου σπιτιού της και που αυτό παραμένει σταθερό απλά πια δεν έχουμε μάτια για να το δούμε και ξεχάσαμε πως γίνεται αυτή η διαδικασία. Μιλάω για τον αναντικατάστατο σε αξία δεσμό με το τοπίο, το οποίο δένει χειροπόδαρα τον άνθρωπο, υποδεικνύοντάς του σε ποια πλευρά πρέπει να προσευχηθεί με το μεγαλύτερο δυνατό παγανισμό και σε ποια να χασμουρηθεί. Τα πολιτισμικά στοιχεία διαδίδονται αστραπιαία και ανώριμα, σαν ντομάτες από τη Χιλή στο πιάτο μίας ταβέρνας στην Αθήνα καταχείμωνο. Κανείς δε θα συνηγορούσε στο να μεταφερθεί μία ντομάτα κατά αυτόν τον τρόπο αλλά μάλλον το βάθος του πιάτου εμφανίζεται πιο σημαντικό από αυτόν που την τρώει και η απόφαση έχει ήδη παρθεί ερήμην του αποφασίζοντα. Το γεγονός της μεταφοράς εμφανίζεται πιο σημαντικό από την ίδια τη στιγμή της απόφασης και αυτά τα δύο μαζί είναι ικανά να βάλουν μία ύπουλη τρικλοποδιά στον ποιητή. Άλλωστε ντομάτα και «ντομάτα» δεν ταυτίζονται αυτονόητα. Πρωτόγνωρο φαινόμενο για τον ανθρώπινο ψυχισμό, εξαιρετικά φθοροποιό, η σύγχυση σε μία έννοια σημαίνοντος και σημαινόμενου και η περίφημη διαρροή νοήματος. Τα αντικείμενα έγιναν πλαστικά και βιάστηκαν και αυτά χάριν της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας να απολέσουν το περιεχόμενό τους, να το αφήσουν να χυθεί από μία τρυπούλα που με ιδιοτελή ερωτική ικανοποίηση τη βλέπουμε και δεν την κλείνουμε. Μπορεί να μη σοκαριζόμαστε πια στη θέα ενός πλαστικού βιολιού που δε βγάζει ήχους, ενός πλαστικού λουλουδιού που δε μυρίζει, ενός τρισδιάστατου λούτρινου σκυλιού που δε γαβγίζει αλλά αυτή η αυτοματοποιημένη σύνταξη ιδιότητας και πραγματικότητας διαλύει την αίσθηση του παρόντος, του χρόνου, του βιώματος. Τα πλαστικά πάντα συγκρούονται με το ψυχικό συμβάν, ως απαιτούμενο του δυτικού ψυχισμού, ως ζητούμενο της ισορροπημένης τραμπάλας με απέναντι τον άλλο. Τα αντικείμενα λοιπόν μείνανε φαντάσματα και ο άνθρωπος παρακολουθεί τη μετάλλαξή του αποστειρωμένος από βιώματα.

Οι συνθήκες φαίνονται εξόχως απειλητικές για την ποίηση. Και λέω για την ποίηση γιατί όπως παρατηρεί και ο Αρανίτσης, «ο κόσμος μας γίνεται δραματικά αντιποιητικός σε πείσμα των κατ’ επάγγελμα ποιητών που ο αριθμός τους αυξάνει γεωμετρικά». Η ποίηση ζούσε και μπορεί να ζει μόνο σε αργούς και ουσιαστικούς βιωματικά ρυθμούς, όπως συνήθιζαν να απολαμβάνουν οι άνθρωποι πριν τον καιρό της παγκοσμιοποίησης η οποία στην αντιπέρα όχθη επιτάσσει γρήγορες και αδιάφορες ταχύτητες, γυμνά αντικείμενα, συναισθηματικά αποστεωμένους ανθρώπους. Αν προσθέσει κανείς και το μεγάλο πρόβλημα που ακολούθησε την τέχνη παράλληλα με τα παγκοσμιοποιημένα οικονομοφαινομενικά ανακλαστικά των ανθρώπων στο άκουσμα κάθε είδησης, αυτό της τεχνικοποίησης της τέχνης, της μετάλλαξης δηλαδή της τέχνης σε τεχνική κατά τον Αξελό, το μέλλον διαφαίνεται δραματικά δυσάρεστο με τάσεις ποιητικού παραλογισμού, αν αυτό ικανοποιεί τη μικρή εικόνα που έχει ο κόσμος για τα πρόσωπα των ποιητών. Όσο η τεχνολογία θα δαμάζει τις ανθρώπινες συμπεριφορές τόσο η ποίηση θα φυραίνει. Όσο η αγάπη θα αποτυπώνεται με κίτρινες καρδούλες αποτελούμενες από πολυάριθμα μικροσκοπικά λεντ τόσο το πραγματικό καφεκόκκινο της καρδιάς θα μας σνομπάρει και θα προτιμάει μία ανακοπή σύζευξης χρόνου και συγκίνησης με μεσάζοντες τα σώματά μας. Με τις υγείες μας λοιπόν.

* Με αφορμή την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στη «Φορμάικα» την 25.2.2016 με τίτλο «Ποίηση και νέες υποκειμενικότητες στην εποχή της παγκοσμιοποίησης» με συνομιλητές το Φοίβο Δεληβοριά, στιχουργό-μουσικό και το Θωμά Τσαλαπάτη-ποιητή, στους οποίους αφιερώνεται το παραπάνω κείμενο.

* Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΟΓΓΙΝΙΔΗΣ είναι ποιητής.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Πλυντήρια» και εθνικά βαπτιστήρια – Διαβάζοντας τον Γιάννη Ατζακά δίπλα στην Κλερ Κίγκαν

«Πλυντήρια» και εθνικά βαπτιστήρια – Διαβάζοντας τον Γιάννη Ατζακά δίπλα στην Κλερ Κίγκαν

Σκέψεις για τέσσερα βιβλία του Γιάννη Ατζακά με όχημα και γέφυρα τα «Μικρά πράγματα σαν κι αυτά» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο), της Κλερ Κίγκαν. Κεντρική εικόνα: Ο μικρός Φίλιππος Μηλίκας, στην ταινία «Θολός βυθός» της Ελένης Αλεξανδράκη.

Γράφει ο ...

Για έναν νέο ανθρωπισμό – Η επανεφεύρεση του μυθιστορήματος μετά τον μεταμοντερνισμό

Για έναν νέο ανθρωπισμό – Η επανεφεύρεση του μυθιστορήματος μετά τον μεταμοντερνισμό

Σκέψεις για την εξέλιξη του μυθιστορηματικού είδους και της λογοτεχνίας ανά τους αιώνες, καθώς και τη σημερινή θέση της, στην εποχή «μετά» τον μεταμοντερνισμό. Στην κεντρική εικόνα, ο Φρέντρικ Τζέιμσον (Fredric Jameson), θεωρητικός που μελέτησε αναλυτικά τον μεταμοντερνισμό. 

...
Τι είναι το διήγημα της μεταμυθοπλασίας;

Τι είναι το διήγημα της μεταμυθοπλασίας;

Τι είναι το διήγημα της μεταμυθοπλασίας; Μια προσπάθεια ορισμού, κατηγορίες μεταμυθοπλασίας και ενδεικτικά παραδείγματα.

Του Π. Ένιγουεϊ

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και ας μιλήσουμε για τον όρο «μεταμυθοπλασία», που...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Φεστιβάλ ΛΕΑ 2025 – Τι θα δούμε σήμερα, Πέμπτη 19 Ιουνίου

Φεστιβάλ ΛΕΑ 2025 – Τι θα δούμε σήμερα, Πέμπτη 19 Ιουνίου

Με εννέα εκδηλώσεις για την Πέμπτη 19 Ιουνίου συνεχίζεται το Φεστιβάλ ΛΕΑ (Λογοτεχνία εν Αθήναις) 2025, φτάνοντας ως τη Θεσσαλονίκη και την Κύπρο. Κεντρική εικόνα: Η Εστέρ Πανιάγουα (Esther Paniagua).

Επιμέλεια: Book Press

...
«Tempo perso» της Κούλας Αδαλόγλου (κριτική) – Σε πορεία κάθαρσης

«Tempo perso» της Κούλας Αδαλόγλου (κριτική) – Σε πορεία κάθαρσης

Για την ποιητική συλλογή της Κούλας Αδαλόγλου «Tempo perso» (εκδ. Σαιξπηρικόν).

Γράφει ο Δημήτρης Μπαλτάς

...

«Ποιος θα της το πει;» του Αλέξανδρου Σταυρόπουλου (κριτική) – Όταν η Χιονάτη παίρνει τα ηνία του παραμυθιού

«Ποιος θα της το πει;» του Αλέξανδρου Σταυρόπουλου (κριτική) – Όταν η Χιονάτη παίρνει τα ηνία του παραμυθιού

Για την παράσταση «Ποιος θα της το πει;» του Αλέξανδρου Σταυρόπουλου στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Προχθές είδα τη χορογραφία «Ποιος θα της το πει;» του Αλέξανδρου Σταυρόπ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Ανί Ερνό [Annie Ernaux], «Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Ιουνίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τα σουπερμάρκετ και ο...

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Γιάννη Ζευγώλη «Η απόδραση της τελείας», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Σας μάζεψα, αγαπημένα μου σημεία, όλα εδώ για να σας ανακοινώσω την ...

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο [José Luís Peixoto], «Μου πέθανες» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Μπήκα σ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Ιούνιος, μήνας υπερηφάνειας και διεκδικήσεων για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Επιλέξαμε 10 βιβλία του 2025 με κουίρ χαρακτήρες που απομακρύνονται από τη στερεοτυπική αναπαράσταση και αποκτούν ρεαλιστικές διαστάσεις. Στην κεντρική εικόνα, έργο της κουίρ καλλιτέχνιδας των αρχών του 20ου αιώνα Gluck. 

Γράφει η ...

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Πέντε μελέτες που κυκλοφόρησαν προσφάτα πραγματεύονται τη σχέση του νου με το σώμα, την έννοια του «τραύματος», αλλά και τη θέση της ψυχανάλυσης στον σύγχρονο κόσμο. Κεντρική εικόνα: Ο Σίγκμουντ Φρόιντ.

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

...
Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Ποιος είναι ο ακριβής ρόλος της καρδιάς και ποιος του εγκεφάλου; Ποιοι μύθοι σχετικά με αυτά τα δύο όργανα καλλιεργούνται από τη σύγχρονη κουλτούρα; Τι αποτελεί «τραυματική εμπειρία» και πώς μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε αποτελεσματικά με τα νεαρά αυτιστικά άτομα; Τέσσερα νέα βιβλία από τις εκδόσεις Gutenberg καταπιά...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ