boys-with-gunsii

Του Γιώργου Στόγια*

Ένα αγόρι από μόνο του δεν είναι τίποτα κακό, έχει πέος εκεί που τα κορίτσια έχουν αιδοίο, απλά θέμα τύχης. Το πρόβλημα ξεκινά όταν με βάση αυτή τη διαφορετικότητα αναπτύσσεται/δικαιολογείται επιθετική συμπεριφορά και, γενικότερα, δυσκολία συμμόρφωσης σε βασικούς κανόνες συμβίωσης.

Αναφέρομαι κυρίως σε αγόρια μικροαστικής και μεσοαστικής κοινωνικής καταγωγής. Αυτά της εργατικής τάξης, των οικονομικών μεταναστών αλλά και των ταξικά συνειδητών προνομιούχων γνωρίζουν από νεαρότατη ηλικία ότι η πραγματικότητα εξαρτάται από υλικούς παράγοντες που βρίσκονται πολύ πέρα από το βασίλειο των ενορμήσεών τους.

Double bind: από τη μια μεριά, οι γονείς της μέσης τάξης επενδύουν στους αρσενικούς απογόνους τους αταβιστικές φαντασιώσεις μεγαλείου. Από την άλλη, οι ίδιοι γονείς, υπό τον φόβο καθοδικής κοινωνικής κινητικότητας, μεταφέρουν στα αγόρια τους την εικόνα μιας εχθρικής κοινωνίας με αδυσώπητους εξουσιαστικούς μηχανισμούς. Σύμφωνα με αυτή την αδιέξοδη λογική, αν το μανάρι τους γλιτώσει τη σφαγή, θα γίνει σίγουρα μέρος του «συστήματος», “another brick in the wall”.

Τι σκέφτεται το αγόρι που βλέπει τα κορίτσια ως έντομα προς βασανισμό, τους δασκάλους ως ενοχλητικούς δούλους , το δημόσιο χώρο ως το δωμάτιό του; Δεν χρειάζεται να μας ενδιαφέρει ποσώς! Τέτοιου είδους ψυχολογισμοί είναι μέρος του προβλήματος, όχι της λύσης του. Το σημαντικό είναι οι παραδοχές γονέων και εκπαιδευτικών που προάγουν/επιτρέπουν τη συνεχή (και ατελέσφορη) διαδικασία στέψης του «ανικανοποίητου πρίγκιπα».

Τα κορίτσια δεν κολυμπάνε ακριβώς στην ίδια γυάλα. Οι πατριαρχικές απαιτήσεις και προσδοκίες που σχετίζονται με το κοινωνικό τους φύλο αντισταθμίζουν τον ναρκισσισμό. Εδώ, οι εντάσεις «καταπίνονται» παθητικά, μια ωρολογιακή βόμβα στο στομάχι για μια ολόκληρη ζωή. Αντίθετα, τα αγόρια διδάσκονται ότι δικαιούνται να εξωτερικεύουν τις εντάσεις τους, απειλώντας, πυροβολώντας και σκοτώνοντας.

«Υπερβάλλεις», θα πείτε. «Απλά παίζουν». «Τι θες, να γίνουν γκέι;», θα προσθέσουν οι πιο άντρακλες μπαμπάδες. Οι μαμάδες θα κλαψουρίσουν «τελευταία δεν ξέρω τι του συμβαίνει και είναι τόσο ανήσυχος», προσθέτοντας, βέβαια υποκριτικά, με δύσκολα κρυμμένη υπερηφάνεια: «Αχ, είσαι τυχερός που δεν έχεις αγόρια, δεν ξέρεις πως είναι…»

Παρότι οι παραδοσιακοί αντρικοί ρόλοι του κυνηγού και του πολεμιστή έχουν πρακτικά αδειάσει από περιεχόμενο, παρέχουν νομιμοποίηση σε μεταλλαγμένες σύγχρονες μορφές τους. Η εξαπολυόμενη βία μπορεί να είναι εικονική (στην προσομοίωση μέσω της κονσόλας), πειραματική (όπου ο θύτης δοκιμάζει πόσο «τον παίρνει» ενάντια σε πιο αδύναμους), ή και ολοκληρωτική (σε μεγαλύτερη ηλικία και σε συνάρτηση με άλλες ψυχολογικές και κοινωνικές συνθήκες).

Δεν είναι όλα τα αγοράκια ηλίθια. Πρώτον, υπάρχουν διαβαθμίσεις. Δεύτερον, στην πραγματικότητα, αυτά που καταστρέφουν (ένα μάθημα, μια ομαδική δημιουργική δραστηριότητα, την ξένη περιουσία) και που συνιστούν κίνδυνο για τα μυϊκά πιο αδύναμα παιδιά είναι λιγότερα από αυτά που συμπεριφέρονται σχετικά κανονικά.

Υπάρχουν αγόρια που ξέρουν να κερδίζουν αλλά και να χάνουν, σεβόμενα τους κανόνες. Θετικά απέναντι στο καινούργιο, στο διαφορετικό, στην ιδέα της αλλαγής∙ που αποζητούν τη φροντίδα αλλά και είναι ικανά να τη δώσουν σε άλλους. Με αναπτυγμένες πολλαπλές νοημοσύνες, με χιούμορ και ενσυναίσθηση. Μόνο που τέτοια υπέροχα αγόρια σπανίζουν όσο πιο συντηρητική και σεξιστική είναι μια κοινωνία. Όσο πιο «τυφλή» στις έμφυλες διαστάσεις της ανατροφής και της εκπαίδευσης.

Εξαιρώντας τις περιπτώσεις οργανικών προβλημάτων, είναι αλήθεια πως τα παιδιά γίνονται αυτό που θέλουν κατά βάθος οι γονείς τους. Συνεπώς δεν φταίνε. Έλα όμως που τα άλλα παιδιά, εκείνα που δέχονται το bulling, φταίνε ακόμη λιγότερο! Ακόμη και ο εκπαιδευτικός δεν είναι καθόλου υποχρεωμένος να συμβιβαστεί με την ιδιοτροπία του κάθε φουσκωμένου εγώ. Πληρώνεται για να διαμορφώσει και να διασφαλίσει συνθήκες μάθησης για όλους τους μαθητές του, όχι για να ασχολείται διαρκώς με έναν-δυο.

Η κατάσταση είναι αναστρέψιμη. Σε τελική ανάλυση, μιλάμε για μικρά παιδιά (όσο μεγαλώνουν, το ελάχιστο γίνεται τεράστιο, και η όποια αλλαγή τιτάνιο έργο). Η παιδαγωγική μέθοδος που προτείνω είναι αυτή του «αφοπλισμού». Εννοείται ότι δεν θα περιοριστεί στα «παιχνίδια» (θεωρώ αυτονόητο ότι ρεβόλβερ, σπαθιά λέιζερ και γιαταγάνια πάνε στα σκουπίδια). Οι υπεύθυνοι ενήλικες (και εδώ απαιτείται η μεταξύ τους συνεννόηση και συνεργασία) θα πρέπει να δώσουν στον νεαρό τύραννο να καταλάβει ότι αδυνατεί να τους τρομοκρατήσει, ότι όλοι ξέρουν πως τα πυρά του είναι άσφαιρα. Ας σκούξει ότι καταπιέζεται, ας κλάψει πως δεν τον αγαπάνε, ας θυμώσει ορκιζόμενος πως θα τα κάνει όλα λίμπα. Σύντομα θα αντιληφθεί ότι το κενό εξουσίας αποτελεί παρελθόν και θα του περάσει. Θέλοντας και μη, θα προσαρμοστεί. Θα αναγκαστεί να φτιάξει δεσμούς με την πραγματικότητα, να κάνει επαφές, να αναλάβει δεσμεύσεις. Όσο για την «εύθραυστη» σεξουαλικότητά του, δεν θα πάθει τίποτα κακό. Ίσα ίσα…

* Ο Γιώργος Στόγιας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1973. Είναι εκπαιδευτικός στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και συγγραφέας. Το μυθιστόρημα Εαρινό Εξάμηνο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Απόπειρα.

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Για έναν νέο ανθρωπισμό – Η επανεφεύρεση του μυθιστορήματος μετά τον μεταμοντερνισμό

Για έναν νέο ανθρωπισμό – Η επανεφεύρεση του μυθιστορήματος μετά τον μεταμοντερνισμό

Σκέψεις για την εξέλιξη του μυθιστορηματικού είδους και της λογοτεχνίας ανά τους αιώνες, καθώς και τη σημερινή θέση της, στην εποχή «μετά» τον μεταμοντερνισμό. Στην κεντρική εικόνα, ο Φρέντρικ Τζέιμσον (Fredric Jameson), θεωρητικός που μελέτησε αναλυτικά τον μεταμοντερνισμό. 

...
Τι είναι το διήγημα της μεταμυθοπλασίας;

Τι είναι το διήγημα της μεταμυθοπλασίας;

Τι είναι το διήγημα της μεταμυθοπλασίας; Μια προσπάθεια ορισμού, κατηγορίες μεταμυθοπλασίας και ενδεικτικά παραδείγματα.

Του Π. Ένιγουεϊ

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και ας μιλήσουμε για τον όρο «μεταμυθοπλασία», που...

«Καρτεσιανή σονάτα και άλλες νουβέλες» – Οι φιλοσοφημένες αφηγήσεις του Γουίλιαμ Γκας

«Καρτεσιανή σονάτα και άλλες νουβέλες» – Οι φιλοσοφημένες αφηγήσεις του Γουίλιαμ Γκας

Για τo «Καρτεσιανή σονάτα και άλλες νουβέλες» του Γουίλιαμ Γκας [William H. Gass],...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

100 χρόνια με την «κυρία Νταλογουέι»: Γιατί τη διαβάζουμε σήμερα

100 χρόνια με την «κυρία Νταλογουέι»: Γιατί τη διαβάζουμε σήμερα

Για το εμβληματικό μυθιστόρημα της Βιρτζίνια Γουλφ [Virginia Woolf] «Η κυρία Νταλογουέι» που κυκλοφόρησε σαν σήμερα, ακριβώς πριν από 100 χρόνια, στις 14 Μαΐου 1925. Με αυτή την αφορμή, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο συλλεκτική έκδοση σε μετάφραση Κωνσταντίνας Τριανταφυλλόπουλου και εξώφυλλο της Μάριας Μπαχά....

«Βίος και Πολιτεία»: Ο Γιώργος Χρονάς έρχεται στο Υπόγειο

«Βίος και Πολιτεία»: Ο Γιώργος Χρονάς έρχεται στο Υπόγειο

Στο 77ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων στο Βιβλιοπωλείο της Πολιτείας με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου και των ιδεών, o Κώστας Κατσουλάρης συνομιλεί με τον ποιητή και εκδότη Γιώργο Χρονά, με αφορμή την πρόσφατη έκδοση της αυτοβιογραφίας του «Το όνομά μου είναι Γιώργος Χρονάς» (εκδ. Οδός Πανός). Η συζήτηση θα με...

Ένα στεφάνι για τη Τζένη Μαστοράκη (1949 – 2024): Εκδήλωση στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

Ένα στεφάνι για τη Τζένη Μαστοράκη (1949 – 2024): Εκδήλωση στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

Την Τρίτη 20 Μαΐου 2025, στις 19:00, η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος εγκαινιάζει τον κύκλο εκδηλώσεων «Λόγος 15» με την εκδήλωση «Ένα στεφάνι για τη Τζένη Μαστοράκη (1949-2024)», στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ).

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μια τρίχα που γίνεται άλογο» της Λίλας Κονομάρα (προδημοσίευση)

«Μια τρίχα που γίνεται άλογο» της Λίλας Κονομάρα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα της Λίλας Κονομάρα «Μια τρίχα που γίνεται άλογο», η οποία κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Κι όμως κάποτε ήμασταν εμείς, ψιθυρίζει κι αμέσως σκέψεις κα...

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Χέρμαν Έσσε [Hermann Hesse] «Νάρκισσος και Χρυσόστομος» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης), το οποίο κυκλοφορεί στις 7 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην πραγματικό...

«Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας – Βιβλίο κουίζ» του Τιμ Μάρσαλ (προδημοσίευση)

«Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας – Βιβλίο κουίζ» του Τιμ Μάρσαλ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Τιμ Μάρσαλ [Tim Marshall] «Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας – Βιβλίο κουίζ» (μτφρ. Σπύρος Κατσούλας), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στο βιβλίο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Η εξέλιξη της τεχνολογίας, η δίκη του Γαλιλαίου, η αποδοχή του θανάτου, αλλά και οι προκαταλήψεις μας για τους τσιγγάνους. Δέκα βιβλία που θα μας γεννήσουν πολλά ερωτήματα και θα μας δώσουν απαντήσεις.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Δέκα πρόσφατα βιβλία πεζογραφίας από όλον τον κόσμο, γραμμένα από γυναίκες, με πρωταγωνίστριες θηλυκότητες, που απευθύνονται σε όλους. Ιστορίες για τις ηχηρές ή σιωπηρές επαναστάσεις των γυναικών εντός και εκτός των έμφυλων ρόλων τους, τις εκφάνσεις της αυτενέργειας και χειραφέτησής τους. Μυθιστορήματα και διηγήματα...

Τι διαβάζουμε τώρα; 6 πολύ καλά βιβλία για την επιστήμη και τον άνθρωπο

Τι διαβάζουμε τώρα; 6 πολύ καλά βιβλία για την επιστήμη και τον άνθρωπο

Τι γνωρίζουμε για τον ανθρώπινο εγκέφαλο; Τι γνωρίζουμε για την κλιματική κρίση στην Ελλάδα; Πώς καταπολεμούμε το ψυχικό τραύμα; Έξι βιβλία που προσφέρουν γνώσεις, αλλά και ελπίδα.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ