Της Ελένης Κορόβηλα
Ανοίγοντας σήμερα το πρωί το ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο, ενημερώθηκα μεταξύ άλλων από διαφημιστικό μήνυμα μεγάλης αλυσίδας υπολογιστών και ηλεκτρονικών συσκευών για ένα δύο πράγματα τα οποία αγνοούσα σε σχέση με τα παιδιά, την απασχόληση και την διαπαιδαγώγησή τους.
Έμαθα κατά πρώτον, πως η φορητή παιχνιδομηχανή μεγάλης μάρκας είναι «η καλύτερη ασχολία για τα παιδιά». Κατά δεύτερον δέχτηκα την προτροπή «δώστε στα παιδιά σας μια δημιουργική ασχολία για το ταξίδι».
Αναρωτήθηκα μήπως υπάρχει κάποια πρόσφατη επιστημονική ανακοίνωση την οποία αγνοώ για το ποια τελικά είναι η καλύτερη ασχολία για τα παιδιά. Δευτερευόντως αναρωτήθηκα πώς άραγε να μεταφράζεται αυτό το «δώστε στα παιδιά σας μια δημιουργική ασχολία για το ταξίδι». Αφήνοντας κατά μέρος την εύλογη ερώτηση «ποιο ταξίδι;», αρχίζω να απαντώ: να σημαίνει άραγε «δώσε κάτι στα σκασμένα να σκάσουνε να μη μας παίρνουν το κεφάλι;» ή ίσως, πιο κομψά, «ας έχουν κάτι να απασχολούνται τα παιδιά, γιατί, παιδιά είναι, βαριούνται εύκολα». Όμως τι είδους παραδοχή είναι αυτή που λέει ότι ένα παιδί μπορεί να βαριέται και πως αν αυτό συμβαίνει η θεραπεία είναι να συγκεντρωθεί σε ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι;
Μέσα στο αυτοκίνητο, το πλοίο ή το αεροπλάνο, εφόσον πράγματι πηγαίνουμε κάποιο ταξίδι, χάθηκε άραγε η δυνατότητα να συζητάμε τα οικογενειακά μας, να τραγουδάμε, να μιλάμε για τον προορισμό μας, να μιλάμε για τη μέρα της αργίας που μας έδωσε την αφορμή για τη βόλτα, να παίζουμε παιχνίδια (λέξεων, μαντεψιές, ονομάτων κτλ);
Αυτά για το ταξίδι, διότι στο σπίτι, χάθηκε άραγε η δυνατότητα να μαγειρέψουμε με τα παιδιά, να συγυρίσουμε με τα παιδιά, να στολίσουμε το σπίτι με τα παιδιά, να ασχοληθούμε με τον κήπο ή τη βεράντα ή το μπαλκονάκι με τα παιδιά, να χορέψουμε με τα παιδιά μετά το φαγητό ή πριν το φαγητό, να παίξουμε οτιδήποτε; Να παίξουμε επιτραπέζιο, τάβλι ή σκάκι; Στην τιμή μίας παιχνιδομηχανής (χωρίς τα παιχνίδια μάλιστα) αγοράζεις κατά μέσο όρο τέσσερα κλασσικά επιτραπέζια παιχνίδια, πολύ περισσότερα βιβλία, τάβλι, σκάκι, υλικά για χειροτεχνίες, υλικά για κουλουράκια.
Έξω από το σπίτι, όπου ομολογουμένως οι παιδικές χαρές είναι πολύ συχνά εξοπλισμένες κατά τρόπο που σε κάνει να απορείς σε ποιον απευθύνονται, χάθηκε άραγε η δυνατότητα να περπατήσουμε, να παίξουμε μπάλα, να πάμε για ποδήλατο;
Το πραγματικό ερώτημα βέβαια σε σχέση με την διαφήμιση είναι αν πρόκειται για παραπλανητική διαφήμιση. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή οδηγία «περί αθέμιτων εμπορικών πρακτικών» μια εμπορική πρακτική είναι αθέμιτη όταν «περιλαμβάνει εσφαλμένες πληροφορίες και είναι επομένως αναληθής ή με οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της συνολικής παρουσίασής της, εξαπατά ή ενδέχεται να εξαπατήσει το μέσο καταναλωτή, ακόμα και εάν οι πληροφορίες είναι ορθές και τον οδηγεί ή ενδέχεται να τον οδηγήσει να λάβει απόφαση συναλλαγής την οποία, διαφορετικά, δεν θα ελάμβανε.»
Η εν λόγω διαφήμιση είναι όντως παραπλανητική ή μήπως είναι απλώς απενοχοποιητική; Μήπως τελικά το πραγματικό ερώτημα στο οποίο με επιτυχία απαντά η διαφήμιση είναι ποιος βαριέται ποιον και τι μπορεί να κάνει για να τον ξεφορτωθεί;
ΥΓ. Η εν λόγω αλυσίδα καταστημάτων είναι η ίδια η οποία την εορταστική περίοδο Χριστουγέννων-Πρωτοχρονιάς μας προέτρεπε να γίνουμε «οι καλύτεροι γονείς, νονοί, θείοι» χαρίζοντας στα παιδιά κάτι για να μην βαριούνται.
*Η Ελένη Κορόβηλα είναι δημοσιογράφος.