Ιστορίες από την «Πολιτεία» των βιβλίων: Ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης θυμάται...

Η σχέση όλων μας με την ανάγνωση και τα βιβλία περνάει μέσα και από αμέτρητες ώρες αναζήτησης σε μικρά και μεγαλύτερα βιβλιοπωλεία, στο κέντρο της Αθήνας ή στο βιβλιοπωλείο της περιοχής μας. Το βιβλιοπωλείο της «Πολιτείας» από τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του αποτέλεσε στέκι συγγραφέων και αναγνωστών, καθιερωμένη στάση στις αθηναϊκές βόλτες μας.

Ένα πορτρέτο της «Πολιτείας» φιλοτεχνημένο από τις αφηγήσεις και τις ιστορίες συγγραφέων, μεταφραστών και επιμελητών, τους κατοίκους της μεγάλης πολιτείας των βιβλίων.

«Οι Πολιτείες των βιβλίων» του Θεόδωρου Γρηγοριάδη

Το πρώτο μεγάλο βιβλιοπωλείο της ζωής μου ήταν ο Ραγιάς στη Θεσσαλονίκη των φοιτητικών μου χρόνων· τότε βρισκόταν στην Τσιμισκή και χανόμουν στο υπόγειο με συγκίνηση αλλά και λύπη που δεν μπορούσα να αγοράσω όσα βιβλία επιθυμούσα. Κάποια στιγμή, τέλος δεκαετίας του εβδομήντα, στο Λονδίνο το Foyles, ήταν ένα ακόμη βιβλιοπωλείο που με ενθουσίασε. Γεμάτο βιβλία, στοιβαγμένα παντού, μια βιβλιοφιλική ατμόσφαιρα που πολύ αργότερα μου τη θύμισε η «Πολιτεία», στην Αθήνα.

Καθώς εγκαταστάθηκα στη Νέα Σμύρνη η τακτική μου βόλτα στην «Πολιτεία» έγινε συνήθεια. Ενημερωνόμουν για τους καινούργιους τίτλους, έκανα βόλτες στα διαφορετικά τμήματα, πάντα έβρισκα κάτι να ανακαλύψω. Μου άρεσε να συζητάω με τους βιβλιόφιλους υπαλλήλους και να ανταλλάσουμε δημιουργικές απόψεις σε μια εποχή που σπάνιζαν οι ομάδες ανάγνωσης και απουσίαζε το ίντερνετ. Στον επάνω όροφο αναζητούσα κάποια ξένα λογοτεχνικά περιοδικά, το Believer ήταν εκείνο που προμηθευόμουν τακτικά, χώρια οι παλαιότεροι τίτλοι ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας με τους οποίους συμπλήρωνα και την βιβλιοθήκη μου. Τώρα πια δεν ήμουν φοιτητής, μπορούσα κάπως να αγοράσω τα βιβλία που ήθελα όμως τώρα και τα δικά μου βιβλία βρίσκονταν στα ράφια και στους πάγκους του βιβλιοπωλείου. Τα κοίταζα με μια περίεργη αίσθηση, στην αρχή καμάρωνα αλλά μετά το συνήθισα κι αυτό.

Η «Πολιτεία» πάντα μας φρόντιζε τους νέους συγγραφείς, μου είχε κάνει εντύπωση από τότε. Άλλωστε σε μια εποχή χωρίς τα κοινωνικά δίκτυα οι συγγραφείς ήμασταν πιο «απρόσωποι», μπορεί να μην μας αναγνώριζαν καν οι αναγνώστες μας...

Η «Πολιτεία» πάντα μας φρόντιζε τους νέους συγγραφείς, μου είχε κάνει εντύπωση από τότε. Άλλωστε σε μια εποχή χωρίς τα κοινωνικά δίκτυα οι συγγραφείς ήμασταν πιο «απρόσωποι», μπορεί να μην μας αναγνώριζαν καν οι αναγνώστες μας όμως εκεί μέσα ήμασταν γνωστοί, ήμασταν «δικοί».

Το κόβιντ μας ξέκοψε για καιρό από τα βιβλιοπωλεία. Αυτό μου στοίχισε πολύ. Όπως και από τα σινεμά. Συνήθως μετά από μια αγορά στην «Πολιτεία» χωνόμουν σε κάποια προβολή στα γειτονικά σινεμά της Ασκληπιού και μέσα στο σκοτάδι ακουμπούσα το βιβλίο που είχα αγοράσει, μοναδική συντροφιά.

＊Ο ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ είναι συγγραφέας.