childrens book day

Μερικές σκέψεις για τη μαγεία των βιβλίων με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Παιδικού Βιβλίου 2019.

Της Ελένης Κορόβηλα

Κάθε χρόνο ανατίθεται από τη διεθνή οργάνωση IBBY σε μια διαφορετική χώρα ο ρόλος να προωθήσει την ανάγνωση, να εκπέμψει θετικά μηνύματα που ενισχύουν τους λόγους για τους οποίους είναι καλό να διαβάζουμε και να μυούμε τα παιδιά από πολύ νωρίς στις χαρές της ανάγνωσης. Η Λιθουανία, που επελέγη ως πρέσβειρα χώρα για το 2019, δεν γνωρίζω πόσο μεγάλη θέση καταλαμβάνει στον παγκόσμιο χάρτη της λογοτεχνίας για παιδιά, αλλά αυτό μικρή σημασία έχει για την επίτευξη του μεγάλου σκοπού. Το λιθουανικό μήνυμα στις φετινές αφίσες της IBBY συνοψίζεται στην ευχή «να γράφονται ενδιαφέροντα βιβλία και να υπάρχουν γι’ αυτά αναγνώστες με ενδιαφέρον». Επέμεινα ωστόσο να βρω στοιχεία, τίτλους, ονόματα Λιθουανών συγγραφέων βιβλίων για παιδιά, στα ελληνικά. Η σύντομη αναζήτηση δεν έφερε σπουδαία αποτελέσματα.

Ανέτρεξε στους θησαυρούς της παιδικής της ηλικίας, βρήκε τα παιδικά βιβλία με την παλιομοδίτικη εικονογράφηση που ίσως της διάβαζε η δική της μαμά και τα παρουσίασε. 

Έπεσα όμως στο blog μιας νέας γυναίκας, Αμερικανίδας, κόρης Λιθουανών μεταναστών δεύτερης γενιάς. Πράγμα που σημαίνει πως οι παππούδες ήταν εκείνοι που γεννήθηκαν στη Λιθουανία και μετανάστευσαν. Η Γκίερντε, η οποία είναι επαγγελματίας φωτογράφος, έγραφε σε μια ανάρτησή της το 2016, λίγο πριν γίνει για πρώτη φορά μητέρα, πως όταν έμεινε έγκυος συνειδητοποίησε πως ούτε η ίδια ούτε ο επίσης λιθουανικής καταγωγής σύντροφός της, ο Βίκας, καλομιλούν τη γλώσσα των προγόνων τους. Και κατάλαβε πως αυτό της κόστιζε, τη λυπούσε και την έκανε να αισθάνεται πως της έλειπε ένα κομμάτι από τον εαυτό της. Ένα κομμάτι που ήθελε να το μεταδώσει στα παιδιά που θα αποκτούσε. Ανέτρεξε στους θησαυρούς της παιδικής της ηλικίας, βρήκε τα παιδικά βιβλία με την παλιομοδίτικη εικονογράφηση που ίσως της διάβαζε η δική της μαμά και τα παρουσίασε. Πέντε τίτλοι γραμμένοι σε μια μικρή γλώσσα της μικρής ομάδας των βαλτικών γλωσσών. Πέντε εικονογραφημένα βιβλία για παιδιά, χαριτωμένα, ίσως κάπως απλοϊκά, το πρώτο με ήρωα ένα ανθρωπόμορφο μανιτάρι, ένα με διδακτικές ιστορίες μιας αρκουδοοικογένειας, ένα με ελάχιστο κείμενο αλλά εντυπωσιακές εικόνες ζώων, ένα άλλο σε έμμετρο λόγο κι ακόμη ένα με πιο σκοτεινή ιστορία, όπως την περιγράφει η συγγραφέας του blog, βγαλμένη το δίχως άλλο από την μακρά λαϊκή παράδοση των βορειοευρωπαϊκών μύθων.

vivlia apo lithouania

Πέντε φθαρμένα αντίτυπα βιβλίων που τυπώθηκαν κάποτε σε κάποιο τυπογραφείο του Βίλνιους ή της Κάουνας έγιναν για μια μετανάστρια τρίτης γενιάς που ζει στη Βόρεια Καρολίνα και βγάζει όμορφα οικογενειακά πορτρέτα το όχημα για να πει στα παιδιά της την ιστορία της. Να τους μιλήσει για το παρελθόν της οικογένειάς της, την καταγωγή, τη διαδρομή, την ταυτότητά τους. Να τα συνδέσει και να συνδεθεί με τη σημερινή δημοκρατία της Βαλτικής, μιας από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες χώρες στην ΕΕ και με πολύ υψηλό δείκτη στη διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας. Μιας χώρας και μιας γλώσσας άγνωστες εν πολλοίς στην ίδια, αλλά σημαντικές για το ποια είναι.

Κι αυτή είναι μια ακόμη μαγική λειτουργία των βιβλίων: γίνονται αρμοί, που κάνουν όσο πιο συνεκτική γίνεται την προσωπική ιστορία του καθενός, αλλά και την ιστορία ενός ολόκληρου λαού.

Ο ιστότοπος της Γκίερντε: http://walkingdotphotography.com/lithuanian-childrens-books/

* Η Ελένη Κορόβηλα είναι δημοσιογράφος. 

 

csm ICBD 2019 Poster

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Πλυντήρια» και εθνικά βαπτιστήρια – Διαβάζοντας τον Γιάννη Ατζακά δίπλα στην Κλερ Κίγκαν

«Πλυντήρια» και εθνικά βαπτιστήρια – Διαβάζοντας τον Γιάννη Ατζακά δίπλα στην Κλερ Κίγκαν

Σκέψεις για τέσσερα βιβλία του Γιάννη Ατζακά με όχημα και γέφυρα τα «Μικρά πράγματα σαν κι αυτά» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο), της Κλερ Κίγκαν. Κεντρική εικόνα: Ο μικρός Φίλιππος Μηλίκας, στην ταινία «Θολός βυθός» της Ελένης Αλεξανδράκη.

Γράφει ο ...

Για έναν νέο ανθρωπισμό – Η επανεφεύρεση του μυθιστορήματος μετά τον μεταμοντερνισμό

Για έναν νέο ανθρωπισμό – Η επανεφεύρεση του μυθιστορήματος μετά τον μεταμοντερνισμό

Σκέψεις για την εξέλιξη του μυθιστορηματικού είδους και της λογοτεχνίας ανά τους αιώνες, καθώς και τη σημερινή θέση της, στην εποχή «μετά» τον μεταμοντερνισμό. Στην κεντρική εικόνα, ο Φρέντρικ Τζέιμσον (Fredric Jameson), θεωρητικός που μελέτησε αναλυτικά τον μεταμοντερνισμό. 

...
Τι είναι το διήγημα της μεταμυθοπλασίας;

Τι είναι το διήγημα της μεταμυθοπλασίας;

Τι είναι το διήγημα της μεταμυθοπλασίας; Μια προσπάθεια ορισμού, κατηγορίες μεταμυθοπλασίας και ενδεικτικά παραδείγματα.

Του Π. Ένιγουεϊ

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και ας μιλήσουμε για τον όρο «μεταμυθοπλασία», που...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Άρης Μαραγκόπουλος: «Τα μαρξιστικά διαβάσματα ξεθώριασαν όταν διάβασα

Άρης Μαραγκόπουλος: «Τα μαρξιστικά διαβάσματα ξεθώριασαν όταν διάβασα "Το δικαίωμα την τεμπελιά"»

Από τον «Εραστή της λαίδης Τσάτερλυ» στους «Υπνοβάτες» και από τις «Μεταμορφώσεις» στον «Οδυσσέα», αυτά είναι κάποια από τα-βιβλία-της-ζωής του Άρη Μαραγκόπουλου.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Το πρώτο βιβλίο που θυμάμαι...

«Το χρώμα του Αιγαίου και άλλα ποιήματα» του Αρμάντο Ρομέρο – Ποίηση όπως το φως κι η θάλασσα

«Το χρώμα του Αιγαίου και άλλα ποιήματα» του Αρμάντο Ρομέρο – Ποίηση όπως το φως κι η θάλασσα

Για την ποιητική συλλογή του Αρμάντο Ρομέρο (Armando Romero) «Το χρώμα του Αιγαίου και άλλα ποιήματα» (μτφρ. Αγαθή Δημητρούκα, εκδ. Τόπος). 

Γράφει ο Χρήστος Κούκης

Ο Αρμάντο Ρομέρο έλκει την καταγωγή του από την Ελλάδα. Σ...

Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Βλέπω τα μυθιστορήματα ως το πεδίο όπου η ανθρώπινη κατάσταση μετατρέπεται σε μυστήριο που πρέπει να λυθεί»

Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Βλέπω τα μυθιστορήματα ως το πεδίο όπου η ανθρώπινη κατάσταση μετατρέπεται σε μυστήριο που πρέπει να λυθεί»

«Γράφω για να επικοινωνήσω με τον αναγνώστη, γι’ αυτό και έχω πάντα στο νου μου να διεγείρω το ενδιαφέρον του» μας είπε ο Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες (Juan Gabriel Vásquez), που συμμετέχει στο Φεστιβάλ ΛΕΑ. Με αφορμή το βιβλίο του «Η μετάφραση του κόσμου» (μτφρ. Αχ. Κυριακίδης, εκδ. Ίκαρος), μιλά για την πολιτική μυθοπλα...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Ανί Ερνό [Annie Ernaux], «Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Ιουνίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τα σουπερμάρκετ και ο...

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Γιάννη Ζευγώλη «Η απόδραση της τελείας», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Σας μάζεψα, αγαπημένα μου σημεία, όλα εδώ για να σας ανακοινώσω την ...

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο [José Luís Peixoto], «Μου πέθανες» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Μπήκα σ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Επτά νέες ποιητικές συλλογές από τις εκδόσεις Βακχικόν

Επτά νέες ποιητικές συλλογές από τις εκδόσεις Βακχικόν

Επτά ποιητές και ποιήτριες παραδίδουν τους στίχους τους στο αναγνωστικό κοινό μέσα από τις νέες τους ποιητικές συλλογές που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

Επτά ποιητικά βιβλία από τις εκδόσεις Βακχικόν. 

...
Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Ιούνιος, μήνας υπερηφάνειας και διεκδικήσεων για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Επιλέξαμε 10 βιβλία του 2025 με κουίρ χαρακτήρες που απομακρύνονται από τη στερεοτυπική αναπαράσταση και αποκτούν ρεαλιστικές διαστάσεις. Στην κεντρική εικόνα, έργο της κουίρ καλλιτέχνιδας των αρχών του 20ου αιώνα Gluck. 

Γράφει η ...

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Πέντε μελέτες που κυκλοφόρησαν προσφάτα πραγματεύονται τη σχέση του νου με το σώμα, την έννοια του «τραύματος», αλλά και τη θέση της ψυχανάλυσης στον σύγχρονο κόσμο. Κεντρική εικόνα: Ο Σίγκμουντ Φρόιντ.

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ