
Στον Δημήτρη Αργασταρά
Ο John Verdon είναι βιρτουόζος του αστυνομικού-θρίλερ μυθιστορήματος. Τα βιβλία του με ήρωα τον Ντέιβ Γκάρνεϊ, τον ευφυή ντετέκτιβ με τις περισσότερες διακρίσεις στην ιστορία της αστυνομίας της Νέας Υόρκης, έχουν γίνει διεθνή best-seller και έχουν πολλούς φίλους και στην χώρα μας. Με αφορμή την κυκλοφορία του τρίτου του βιβλίου, ο Verdon επισκέφτηκε την Ελλάδα (14-17/6) για δύο παρουσιάσεις και μία διάλεξη στο ελληνο-αμερικάνικο κολλέγιο με θέμα ''Παραπλάνηση, αποκάλυψη και το αστυνομικό μυθιστόρημα''.
Κύριε Verdon, γιατί επιλέξατε την αστυνομική λογοτεχνία; Τι είναι αυτό που βρίσκεται γοητευτικό σε αυτό το είδος;
Τα αστυνομικά μυθιστορήματα αποτελούνται ουσιαστικά από δύο ιστορίες – την ιστορία της εγκληματικής πράξης ή (όπως θα λέγαμε) της "θαμμένης πόλης", και την ιστορία της "ανασκαφής" της από τον ντετέκτιβ. Αυτό που βρίσκω συναρπαστικό σχετικά με το είδος είναι η σχέση ανάμεσα σε αυτές τις δύο ιστορίες, το πώς αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Ενδιαφέρομαι επίσης για την ίδια τη διαδικασία της ανακάλυψης – πώς ένας λογικός νους συλλέγει στοιχεία, αντιλαμβάνεται μοτίβα, σχηματίζει συμπεράσματα. Τα καλά αστυνομικά μυθιστορήματα είναι στην πραγματικότητα μοντέλα για το πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος νους.
Πώς καταλήξατε στη δημιουργία του ήρωά σας, Ντέιβ Γκάρνεϊ;
Η αρχική ιδέα για το πρώτο μου βιβλίο είχε να κάνει με τα παράξενα, ανησυχητικά γράμματα που λάμβαναν τα θύματα και ο φόβος που προκαλούσαν αυτά τα γράμματα. Σε αντίθεση, ένιωσα ότι ο ντετέκτιβ που θα ερευνούσε την υπόθεση θα έπρεπε να είναι πολύ ήρεμος και λογικός – κάποιος που θα κινητοποιούνταν όχι από τον φόβο αλλά από επιθυμία για κατανόηση, την επιθυμία να βγάλει νόημα από μια συγκεχυμένη κατάσταση. Αυτά τα χαρακτηριστικά έγιναν η βασική δύναμη του χαρακτήρα του Ντέιβ Γκάρνεϊ. Φυσικά, σε κάθε δύναμη αντιστοιχεί και μια σειρά από αδυναμίες, και τα προβλήματα του Ντέιβ προκύπτουν από τον τομέα των προσωπικών του σχέσεων. Έχει ένα θαυμάσιο μυαλό για την επίλυση παζλ, αλλά δυσκολεύεται με τα συναισθήματα, δυσκολεύεται στο να πλησιάσει τους άλλους ανθρώπους.
Όπως ο Γκάρνεϊ, αλλάξατε κι εσείς την ζωή σας – από την μεγάλη πόλη, δουλεύοντας στον χώρο της διαφήμισης, σε μια ζωή απομόνωσης και ησυχίας στην εξοχή, όπου γράφετε μόνος. Ποιες είναι οι σκέψεις σας για αυτή την αλλαγή;
Η αλλαγή δεν ήταν τόσο απότομη όσο φαίνεται. Από τότε που ήμασταν παιδιά, τόσο στην σύζυγό μου όσο και σε εμένα μας άρεσε να δραπετεύουμε από την πόλη τα καλοκαίρια. Έτσι, αγαπήσαμε τα βουνά, το δάσος, τον καθαρό αέρα, την γαλήνη. Χρόνια αργότερα, όταν αφήσαμε τις δουλειές μας στην πόλη –η δική μου στην διαφήμιση, η δική της στην διδασκαλία– είχαμε την ευκαιρία στην οποία πάντα προσβλέπαμε. Κατά κάποιο τρόπο, αισθανθήκαμε περισσότερο σαν να γυρίζαμε σπίτι μας παρά ότι αρχίζαμε κάτι καινούριο και παράξενο.
Υπάρχουν άλλα βιογραφικά στοιχεία τα οποία μοιράζεστε με τον ήρωά σας;
Ο Ντέιβ Γκάρνεϊ είναι από το ίδιο μέρος της Νέας Υόρκης που είμαι κι εγώ, πήγαμε στο ίδιο σχολείο, και έχουμε τον ίδιο τρόπο σκέψης –μάλλον αφηρημένο, αναλυτικό– και γενικά νιώθει πιο άνετα με τις ιδέες και τα λογικά προβλήματα από ό,τι με τους ανθρώπους. Είμαστε σίγουρα και οι δύο εσωστρεφείς. Αλλά έχουμε επίσης και διαφορές. Εκείνος διαθέτει έναν βαθμό θάρρους, ενέργειας και αποφασιστικότητας που εμένα μου λείπει.
Στο τελευταίο σας βιβλίο, λοιπόν, βλέπουμε ότι ο Γκάρνεϊ είναι ιδιοφυής όταν πρέπει να αντιμετωπίσει μανιακούς και δολοφόνους αλλά δυσκολεύεται στις σχέσεις του με τον γιο του. Πόσο σημαντικό είναι για εσάς να έχετε πραγματικούς χαρακτήρες με ρεαλιστικά προβλήματα στα βιβλία σας;
Πολύ σημαντικό. Για μένα οι πιο συναρπαστικές στιγμές όταν γράφω είναι αυτές που παίρνουν τον έλεγχο τα βαθύτερα συναισθήματα των χαρακτήρων και λένε ή κάνουν πράγματα τα οποία δεν είχα προσχεδιάσει. Δεν νομίζω ότι θα το απολάμβανα να γράφω για έναν ντετέκτιβ που δεν θα έμοιαζε με ένα πραγματικό τρισδιάστατο πρόσωπο, μέσα σε έναν πραγματικό γάμο και με πραγματικά προβλήματα.
Τα βιβλία σας έχουν χαρακτηριστεί ως ''αριστουργήματα σύνθετης πλοκής''. Είστε στ’ αλήθεια μεγάλος φαν των παζλ; Πώς δημιουργείτε τις πλοκές στα βιβλία σας;
Αυτό μπορεί να φανεί παράξενο αλλά οι πλοκές απλώς συντίθενται από μόνες τους μες στο μυαλό μου – μέσα από τους δικούς μου υπερβολικούς φόβους και από σκέψεις του είδους "τι θα γινόταν αν". Είμαι αγχώδεις τύπος –ανήσυχος– και πολλά από τα τρελά πράγματα για τα οποία ανησυχώ εισέρχονται στις πλοκές μου.
Κάνετε κάποιου είδους έρευνα πριν ξεκινήσετε να γράφετε;
Πολύ λίγη. Κάνω τεκμηριωμένη έρευνα μόνο όταν φτάνω σε κάποιο σημείο της ιστορίας όπου αυτό καθίσταται αναγκαίο. Τα περισσότερα απ’ όσα χρειάζεται να ξέρω προέρχονται από εγχειρίδια σχετικά με τις τεχνικές εγκληματολογικής έρευνας – ή από τν γιο μου που είναι αξιωματικός στην αστυνομία.
Μιλήστε μας λίγο για τις λογοτεχνικές σας επιρροές. Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;
Ο Conan Doyle, του οποίου Ο Σκύλος των Μπάσκερβιλ θα έπρεπε να είναι απαραίτητο ανάγνωσμα για όποιον ενδιαφέρεται για το είδος του αστυνομικού, του μυστηρίου και του θρίλερ. Ο Ross Macdonald, ο οποίος διέθετε μια επιδέξια αίσθηση του χώρου και μια θαυμάσια, ζωηρόχρωμη γλώσσα, χαρακτηριστικά που κάνουν κάθε βιβλίο του παραδειγματικό σχετικά με το πόσο καλό μπορεί να είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Και ο Reginald Hill, του οποίου η ικανότητα να γράφει για πολύπλοκα εγκλήματα και έξυπνους ανθρώπους, με ευφυΐα και οξύνοια, τον κάνει να αποτελεί μια ξεχωριστή κατηγορία από μόνος του.
Το πρώτο σας βιβλίο με τον Ντέιβ Γκάρνεϊ, Σκέψου έναν Αριθμό, έγινε διεθνές best-seller. Ήταν κάτι που το αναμένατε; Πώς νιώσατε;
Σοκαρισμένος και ενθουσιασμένος.
Ο κατά συρροή δολοφόνος στο Άσε τον διάβολο ήσυχο, ο Καλός Σαμαρείτης, επιλέγει ως θύματά του τους οικονομικά εύπορους, ειδικά τους πλούσιους που κυκλοφορούν με πολυτελείς μαύρες Mercedes. Πώς προέκυψε αυτή η ιδέα; Έχει να κάνει σε κάτι με τη διεθνή οικονομική κρίση;
Είναι δύσκολο να μιλήσουμε για την αληθινή φύση της εγκληματικής δράσης του Καλού Σαμαρείτη χωρίς να προδώσουμε πάρα πολλά από την υπόθεση. Αλλά όσον αφορά το δικό μου κίνητρο, επέλεξα αυτό το είδος εγκλήματος λόγω της συναισθηματικής απήχησης που έχει αυτό το θέμα. Απήχηση που, πιστεύω, είναι αρκετά βαθιά και έχει ενταθεί μόνο εξ’ αιτίας της παρούσας κρίσης.
Είδα το τρέιλερ της σειράς που πρόκειται να γυριστεί με πρωταγωνιστή τον Ντέιβ Γκάρνεϊ, που υπάρχει στο site σας. Ποια είναι η γνώμη σας για την τηλεοπτική/κινηματογραφική προσαρμογή αστυνομικών μυθιστορημάτων;
Γενικά, προτιμώ να μην το σκέφτομαι με τον όρο της ''προσαρμογής'' από την μια δημιουργική μορφή στην άλλη, επειδή έτσι φαίνεται πάντα σαν να επικεντρώνεται κανείς στις παρατυπίες που μπορεί να διαπιστωθούν ή στην απουσία πιστότητας κατά τη διαδικασία της μεταφοράς. Αν υπάρχει ένα μυθιστόρημα και μια ταινία που συμβαίνει να... ''βασίζεται σε'' αυτό το μυθιστόρημα, προσπαθώ να τα δω αυτά ως δύο εντελώς ξεχωριστές οντότητες, χωρίς να τα συγκρίνω μεταξύ τους. Με αυτά υπόψη, το αγαπημένο μου βιβλίο που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο είναι In Cold Blood του Truman Capote – εννοώντας ότι αμφότερα, το βιβλίο και η ταινία, ήταν μια υπέροχη απόδοση ουσιαστικά του ίδιου θέματος.
Πιστεύω πως δουλεύετε ήδη το τέταρτο μυθιστόρημα του Ντέιβ Γκάρνεϊ. Μπορείτε να μας δώσετε μια γεύση από το τί να περιμένουμε;
Υπάρχει μια δολοφονία που δεν θα μπορούσε να έχει διαπραχθεί με τον τρόπο που όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι διαπράχθηκε. Ο Ντέιβ Γκάρνεϊ καλείται στην υπόθεση για να αποδείξει ότι η γυναίκα που καταδικάστηκε για το έγκλημα στην πραγματικότητα παγιδεύτηκε από έναν διεφθαρμένο αστυνομικό. Υπάρχει ένας επαγγελματίας δολοφόνος που αποδεικνύεται ότι είναι ο πιο περίεργος απ’ όσους αντιμετώπισε ποτέ ο Γκάρνεϊ. Και υπάρχει ένα φινάλε πολύ πιο εκρηκτικά κινηματογραφικό από οποιοδήποτε άλλο έχουμε δει στη σειρά των βιβλίων μου μέχρι στιγμής. Το ελλοχεύον θέμα της ιστορίας έχει να κάνει με την –μερικές φορές– εκπληκτική φύση του κακού, τα παράξενα μονοπάτια που μπορεί να πάρει απ’ την στιγμή που εξαπολύεται.
ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΕΙ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ