Ένας πιστός του Στίβεν Κινγκ εξομολογείται

Πρόκειται για μία ανθολογία διηγημάτων Τρόμου στην οποία συμπεριλαμβάνεται και ένα ανέκδοτο μέχρι σήμερα διήγημα του ίδιου τού Κινγκ, μία επετειακή έκδοση για τα είκοσι χρόνια του «Lilja’s Library». Στις σελίδες της συλλογής διαβάζουμε, μεταξύ άλλων, ανατριχιαστικά διηγήματα του Τζακ Κέτσαμ, του Κλάιβ Μπάρκερ, του Ρίτσαρντ Τσίζμαρ, του Ράμσι Κάμπελ και του Γιον Αϊβίντε Λίντκβιστ, αλλά και την περίφημη «Μαρτυριάρα καρδιά» του Έντγκαρ Άλαν Πόε.

Διαβάσαμε τη συλλογή διηγημάτων Λάμψη στο σκοτάδι, και πραγματικά ενθουσιαστήκαμε. Πόσο καιρό δουλεύατε πάνω σε αυτό το βιβλίο; Ήταν μία διαδικασία που, λογικά, την ευχαριστηθήκατε, σωστά;

Σας ευχαριστώ! Ναι, φανταστείτε, εξακολουθώ να είμαι ενθουσιασμένος κι εγώ ο ίδιος με το βιβλίο. Πήρα τα δικαιώματα για να χρησιμοποιήσω το διήγημα του Στίβεν Κινγκ «Ο μπλε αεροσυμπιεστής» το καλοκαίρι του 2015, και αυτή ήταν η αρχή του όμορφου ταξιδιού που κατέληξε να γίνει η «Λάμψη στο σκοτάδι». Το βιβλίο ήταν προγραμματισμένο να κυκλοφορήσει το 2016 γιορτάζοντας τα 20 χρόνια του σάιτ μου, «Lilja’s Library – The World of Stephen King», αλλά είχαμε κάποιες καθυστερήσεις και έτσι εκδόθηκε ένα χρόνο μετά, το 2017. Τέλος καλό όλα καλά όμως, καθώς η συλλογή μεταφράστηκε ούτε λίγο ούτε πολύ σε 15 γλώσσες και βγήκε σε 32 διαφορετικές εκδόσεις. Απήλαυσα πραγματικά κάθε λεπτό που με απασχόλησε το βιβλίο, ενώ ταυτόχρονα συνειδητοποίησα —με τον δύσκολο τρόπο…— ότι δεν είχα την παραμικρή ιδέα για τα πέριξ των εκδόσεων, για τα δικαιώματα, τα δικαιώματα εξωτερικού, τις πληρωμές των συγγραφέων, τα συμβόλαια, όλα αυτά — κυριολεκτικά δεν είχα ιδέα για τίποτε σχετικό όταν ξεκινούσα. Έπρεπε όμως να μάθω, δεν γινόταν διαφορετικά. Όποτε πιάνω στα χέρια μου το βιβλίο νιώθω στ’ αλήθεια υπερήφανος για όσα έγιναν, αλλά και πραγματικά τυχερός που, όταν ξεκινούσα, δεν είχα ιδέα πόση δουλειά με περίμενε…

Το σάιτ σας, το «Lilja’s Library», είναι μοναδικό στο είδος του — και βρίσκεται ήδη ένα τέταρτο του αιώνα στον αέρα. Αλήθεια, πόσο χρόνο από την ημέρα σας αφιερώνετε σε αυτό;

Εξαρτάται από το τι συμβαίνει κάθε φορά στον κόσμο του Στίβεν Κινγκ. Όταν δεν υπάρχει μεγάλη δραστηριότητα, μπορεί να περάσουν μερικές ημέρες χωρίς να κάνω τίποτε — άλλες μέρες όμως, μπορεί να ανεβάζω συνέχεια νέα ποστ, το ένα πίσω από το άλλο. Ακριβώς όμως επειδή δουλεύω πάνω στο σάιτ 25 ολόκληρα χρόνια, ξέρω καλά τη δουλειά και, ναι, μπορώ να υπερηφανευτώ ότι είμαι πολύ παραγωγικός.

Αλληλογραφείτε και συνομιλείτε με τον Κινγκ, ενώ σας έχει δώσει και μερικές συνεντεύξεις. Ποια ήταν η πιο αξιομνημόνευτη στιγμή που είχατε μαζί του;

Μου είναι δύσκολο να ξεχωρίσω κάποια. Από την άλλη, όταν πρωτοσυναντηθήκαμε (στο Λονδίνο), είχα νιώσει πως επιτέλους πραγματοποιούνταν ένα όνειρό μου, ένα όνειρο ζωής. Οι δύο μεγάλες τηλεφωνικές συνεντεύξεις που μου παραχώρησε είναι επίσης πολύ ξεχωριστές στιγμές — εκείνη η τρομερή ευκαιρία να μιλήσω εις βάθος μαζί του. Πριν ξεκινήσουμε την πρώτη, θυμάμαι, είχα πάρα πολύ άγχος, αλλά μόλις αρχίσαμε να μιλάμε μού έφυγε αμέσως: ένιωθα πως κουβέντιαζα με έναν παλιό μου φίλο. Είναι πολύ προσγειωμένος, πολύ ταπεινός άνθρωπος.

Πριν ξεκινήσουμε την πρώτη συνέντευξη, θυμάμαι, είχα πάρα πολύ άγχος, αλλά μόλις αρχίσαμε να μιλάμε μού έφυγε αμέσως: ένιωθα πως κουβέντιαζα με έναν παλιό μου φίλο. Είναι πολύ προσγειωμένος, πολύ ταπεινός άνθρωπος.

Ποια είναι τα πέντε βασικότερα στοιχεία του Κινγκ που τον έκαναν αυτόν που είναι; Και που τον διατηρούν για τόσα χρόνια στην πρώτη θέση;

Το πρώτο και βασικότερο είναι ότι ξέρει πώς λέγεται μία καλή ιστορία, και ότι μπορεί να το κάνει — είναι σπουδαίος αφηγητής. Επίσης, γεμίζει τις ιστορίες του με χαρακτήρες με τους οποίους μπορείς να νιώσεις μία σειρά από συναισθήματα. Και εννοώ τόσο τους καλούς όσο και τους κακούς χαρακτήρες, τόσο τους αγαθούς όσο και τους υπόλοιπους ήρωες των βιβλίων του. Μπορεί να μη συμπαθήσεις τους κακούς, πράγμα λογικό, αλλά ασφαλώς θα τους καταλάβεις, θα καταλάβεις απολύτως γιατί κάνουν όσα κάνουν. Το άλλο που κάνει με τους ήρωές του είναι ότι τους δίνει πολύ μεγάλη σημασία, τους προσέχει εξονυχιστικά. Ο Κινγκ δεν ενδιαφέρεται αν κάποιος θα βρίσκεται σε όλο το μήκος του βιβλίου ή αν θα πεθάνει στη σελίδα 10. Πάντα θα φροντίσει να τους μάθουμε έτσι κι αλλιώς καλά και να έχουμε συναισθήματα απέναντί τους, έτσι ώστε αν πεθάνουν, αν πάθουν οτιδήποτε, να νιώσουμε καλά τον πόνο τους — να τον μοιραστούμε μαζί τους. Επίσης, έχει κατορθώσει να εκδώσει πάνω από 80 ολόκληρα βιβλία, ανάμεσά τους αρκετές συλλογές διηγημάτων, χωρίς να πει ποτέ δύο φορές την ίδια ιστορία. Ενώ, από την άλλη, του αρέσει να ενώνει μεταξύ τους πολλές από τις ιστορίες του, επιτρέποντας σε ήρωες κάποιου βιβλίου του να γλιστρούν σε ένα άλλο παίζοντας και εκεί έναν μικρό ρόλο. Λατρεύω αυτό το κλείσιμο του ματιού στον αναγνώστη, αυτά τα Easter Eggs που κρύβει εδώ κι εκεί για εμάς που διαβάζουμε ό,τι εκδίδει.

Κινγκ και τρόμος, Κινγκ και αστυνομικό, Κινγκ και fantasy, Κινγκ και non fiction. Πολλά και διαφορετικά πρόσωπα, αλλά ένα, παντού αναγνωρίσιμο, στιλ.

Πράγματι. Και πιστεύω ότι αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που είναι τόσο δημοφιλής. Έχει γράψει πάνω σε τόσα είδη, που, ακόμη και αν δεν σου αρέσει ο Τρόμος, σίγουρα θα απολαύσεις πολλές από τις υπόλοιπες ιστορίες του. Και μάλιστα, είναι κρίμα που πάρα πολλοί αναγνώστες τον έχουν συνδέσει αποκλειστικά και μόνο με τον Τρόμο. Εξαιτίας αυτού χάνουν την ευκαιρία να διαβάσουν μυθιστορήματα σαν το «Πράσινο Μίλι», ας πούμε, ένα εξαιρετικό βιβλίο — που, ναι, δεν είναι ένα βιβλίο Τρόμου. Αλλά, όπως είπατε, το σήμα κατατεθέν του Κινγκ είναι παρόν και ισχυρό σε όλα του τα βιβλία, ανεξάρτητα από το είδος τους.

Ποια βιβλία του Κινγκ συστήνετε σε έναν τυχερό αναγνώστη που δεν τον ξέρει ακόμη; Και είναι πάντα τα ίδια, ανεξαρτήτως ηλικίας;

Πολύ συχνά μού ζητούν να προτείνω ένα βιβλίο του, και σχεδόν πάντα απαντώ στην ερώτηση με μιαν άλλη: «Τι βιβλία σάς αρέσουν, ποιο είδος προτιμάτε;» Κι αυτό γιατί πιθανότατα ο Κινγκ θα έχει πράγματι γράψει κάτι πάνω στο είδος που αγαπούν περισσότερο αυτοί που με ρωτούν, όποιοι κι αν είναι. Από την άλλη, έχει γράψει κάποια πολύ εκτεταμένα μυθιστορήματα («Το Κοράκι», «Το Αυτό»), που, μολονότι είναι σπουδαία, ίσως να μην είναι τα πιο κατάλληλα για να μπεις στο σύμπαν του ακριβώς λόγω του όγκου τους: ίσως «τρομάξουν» κάποιον. Αυτό που θέλω εντέλει να πω είναι το εξής: είναι πολύ δύσκολο να επιλέξεις ένα και μόνο ένα βιβλίο που θα ταιριάζει στους πάντες. Όμως, όποιος κι αν είσαι, ό,τι είδος και να προτιμάς, πιθανότατα υπάρχει τουλάχιστον ένα βιβλίο του Στίβεν Κινγκ που πραγματικά θα το απολαύσεις — κι αυτό θα είναι μόνο η αρχή για το ταξίδι σου.

Όμως, όποιος κι αν είσαι, ό,τι είδος και να προτιμάς, πιθανότατα υπάρχει τουλάχιστον ένα βιβλίο του Στίβεν Κινγκ που πραγματικά θα το απολαύσεις — κι αυτό θα είναι μόνο η αρχή για το ταξίδι σου.

Πιστεύετε πως ο Κινγκ περνά μία «δεύτερη νεότητα»; Είναι πολύ παραγωγικός, βρίσκεται πάντα σε πολύ υψηλό επίπεδο, συναντά όλο και περισσότερους αναγνώστες μέσω, πλέον, και των social media.

Η αλήθεια είναι πως ανέκαθεν υπήρξε τρομερά παραγωγικός, σε σημείο που οι φαν του κάποιες φορές απογοητεύονταν όταν εξέδιδε «μόνο» ένα βιβλίο τον χρόνο. Πιστεύω πως πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν πολλοί νέοι αναγνώστες που τον ανακαλύπτουν θα συνεχίσουν να το κάνουν ανά πάσα δεδομένη στιγμή, ασχέτως των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στις μέρες μας. Από την άλλη, πρέπει να σημειώσω, η αξιοσημείωτη επιτυχία που είχαν τα δύο μέρη της ταινίας «ΑΥΤΟ» τού έφερε σίγουρα πολλούς νεότερης ηλικίας αναγνώστες.

Για να μείνουμε λίγο στα social media, ο Κινγκ έκανε (και εξακολουθεί να κάνει) έναν πολύ μεγάλο, πολύ δυνατό αγώνα κατά του Τραμπ και του τραμπισμού. Πώς βλέπετε ότι συναντά ο ακτιβιστής Κινγκ τον συγγραφέα Στίβεν Κινγκ;

Ναι, αυτό είναι ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα. Με τα αρνητικά τουίτ του κατά του Τραμπ είναι αλήθεια πως αποξένωσε ένα ποσοστό των αναγνωστών του. Από την άλλη, πολλοί ήταν αυτοί που ταυτίστηκαν απολύτως με τα ποστ και την πολεμική του. Για να σας πω την αλήθεια, προσωπικά προτιμώ να ξεχωρίζω τον συγγραφέα Κινγκ από τον ακτιβιστή Κινγκ. Είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα. Αγαπώ τα βιβλία του και προτιμώ να μένω σε αυτά, χωρίς να ανακατεύομαι με την πολιτική στις ΗΠΑ. Παρ’ όλα αυτά, αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι ένα μικρό ποσοστό του ακτιβιστή Κινγκ παρεισφρέει στο έργο του συγγραφέα Κινγκ, πράγμα που μπορούμε να παρατηρήσουμε σε κάποια από τα τελευταία του βιβλία.

Κινγκ και κινηματογράφος, και πλέον Κινγκ και τηλεόραση, τηλεόραση, τηλεόραση. Έχει κανείς την εντύπωση πως θα μπορούσε πολύ εύκολα να υπάρχει ένα κανάλι που θα προβάλλει 24/7 ταινίες και σειρές εμπνευσμένες από το έργο του Κινγκ, που δεν θα σταματούσε ποτέ να προσελκύει νέους θεατές και να παράγει νέο περιεχόμενο. Παρατηρείτε κι εσείς μία ποιοτική άνοδο των παραγωγών που βασίζονται σε μυθιστορήματα ή διηγήματά του;

Οπτικά, οι περισσότερες ταινίες και σειρές που βασίζονται σε βιβλία του είναι πλέον πανέμορφες — εξαιρετικά υψηλού επιπέδου. Παρ’ όλα αυτά, έχω την εντύπωση πως υπάρχουν ακόμη σκηνοθέτες που πιστεύουν ότι, αφ’ ης στιγμής θα υπάρχει το όνομα του Κινγκ στην αφίσα, δεν είναι αναγκαίο για τους ίδιους να δουλέψουν όσο θα έπρεπε αν δεν υπήρχε — ή να ρίξουν στην ταινία ή στη σειρά τα χρήματα που θα έπρεπε να ρίξουν. Από την άλλη πρέπει να σημειωθεί ότι, παρά τον απίστευτο αριθμό των έργων του που κινηματογραφήθηκαν, στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου εύκολο να μεταφέρεις στην οθόνη τα κείμενά του. Είναι τόσο καλογραμμένα, που, διαβάζοντάς τα, ο αναγνώστης τα βλέπει ήδη να εκτυλίσσονται σαν ταινία μέσα στο μυαλό του. Και δεν υπάρχει κανείς σκηνοθέτης στον κόσμο καλύτερος από τη φαντασία των αναγνωστών. Έχουν γυριστεί σπουδαίες ταινίες από τα βιβλία του Στίβεν Κινγκ, ναι, αλλά ελάχιστες από αυτές είναι καλύτερες από το βιβλίο.

Συμφωνώ… Ολοκληρώνοντας: σκοπεύετε να εκδώσετε και άλλο βιβλίο για τον Κινγκ στο εγγύς μέλλον;

Αυτή τη στιγμή, όχι, δεν έχω προγραμματισμένο κάτι. Αλλά και πάλι η ιδέα να κάνω ακόμη ένα σχετικό βιβλίο δεν φεύγει ποτέ στ’ αλήθεια από το μυαλό μου. Οπότε, ναι, το μέλλον θα δείξει…

Πιθανότατα είστε ο #1 Constant Reader του Βασιλιά, έτσι δεν είναι;

Η αλήθεια είναι πως ο Κινγκ, έχει πολλούς, τρομερά πολλούς αφοσιωμένους αναγνώστες σε κάθε γωνιά της γης. Αναγνώστες που, όπως κι εγώ, διαβάζουν όλα όσα γράφει. Οπότε, ας πούμε ότι είμαι απλώς αυτό: ένας από τους Πιστούς Αναγνώστες του.

Σας ευχαριστώ θερμά για τον χρόνο σας!

Εγώ σάς ευχαριστώ!