Με ένα μυθιστόρημα που φέρνει στο προσκήνιο της δράση του Ισλαμικού Κράτους, με επίκεντρο ένα χριστιανικό χωριό στη Συρία, κάνει την πρώτη του εμφάνιση ο 27χρονος Πασχάλης Πασχαλίδης. Τίτλος του, «Το χρονικό της Ανατολής» (εκδ. Αρμός).
Επιμέλεια: Λεωνίδας Καλούσης
Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για σας;
Το Χρονικό της Ανατολής υπήρξε μια πολυετής προσπάθειά μου, μυθιστορώντας, να συστήσω στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό την παρουσία της ισλαμικής τρομοκρατίας στη Μέση Ανατολή. Για να το κατορθώσω, επιστράτευσα την ίσως πλέον απόλυτη εκδοχή του Κακού που γνώρισε η εποχή μας, την παρουσία του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε (ISIS). Το μυθιστόρημα αναφέρεται στον αγώνα μίας κοινότητας χριστιανών κι ανθρωπιστών που κατοικεί σ’ ένα ορεινό χωριό της Συρίας να μην παραδώσει την πατρογονική γη της, την ώρα που ολόκληρη η γύρω περιοχή έχει κατακτηθεί. Το βιβλίο είναι γραμμένο στη μορφή ημερολογίου και μεταγενέστερων σημειώσεων του ανώνυμου αφηγητή. Ολόκληρη η πλοκή έχει ως κεντρικό άξονα αναφοράς αυτήν την κραυγαλέα ανάγκη των ανθρώπων για ελευθερία και συνύπαρξη. Μέσω της σύγκρουσης δύο κόσμων, ο αναγνώστης ίσως να έχει την ευκαιρία να προβληματιστεί γύρω από την Πολιτεία, τη Δικαιοσύνη, την Ηθική, τον Έρωτα, την Πίστη και την Εκκοσμίκευση, την Επιβολή, την Ηγεσία και τις συνέπειές τους.
Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας συγγραφέας; Τι το καινούργιο φέρνει;
Είναι ένα ερώτημα που βασανίζει και το δικό μου μυαλό. Γι’ αυτό και το Χρονικό έμεινε στο συρτάρι ίσως παραπάνω απ’ όσο του άξιζε. Σε μία εποχή, τόσο μεγάλης αφθονίας της λογοτεχνικής και της εν γένει καλλιτεχνικής παραγωγής, αμφιβάλλω ποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι πραγματικά καινοτομεί. Αυτά, όμως, που επιδιώκω, τόσο με το παρόντα κάματο, όσο και με αυτούς που βρίσκονται στα σκαριά, είναι αφενός η ευκαιρία κοινού προβληματισμού, αφετέρου μια διαφορετική απεικόνιση της πραγματικότητας. Όχι επί γενικών και αφηρημένων θεωριών, αλλά επί συγκεκριμένων, σύγχρονων, και ίσως διαχρονικών, προβλημάτων, τόσο για το πρόσωπο, όσο και για την κοινωνία. Για το λόγο αυτό, επέλεξα να εμφανιστώ στη λογοτεχνική σκηνή με ένα μυθιστόρημα γύρω από το ζήτημα του Ισλαμικού Κράτους, το οποίο, εξ όσων γνωρίζω, δεν έχει απασχολήσει ιδιαίτερα, την ελλαδική, τουλάχιστον, παραγωγή.
Πείτε μας δυο λόγια για το νεότευκτο «συγγραφικό σας εργαστήρι».
Η συγγραφή του Χρονικού ήταν, πράγματι, για μένα ένα εργαστήρι. Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστώ πως, μέσω αυτού, έμαθα να γράφω – στο βαθμό που το κατόρθωσα δηλαδή. Η πρώτη γραφή ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2015. Από τότε και μέχρι την έκδοσή του, πέρασε από διάφορα προσχέδια, σημειώσεις, αλλαγές και διορθώσεις, για να καταλήξει αυτό που είναι σήμερα. Μέσω αυτής της πολυετούς προσπάθειας, άλλαξαν πολλά στη σχέση μου με τη γλώσσα, στην κατανόηση των ανθρώπων, στην έκφραση των σκέψεων και των στοχασμών μου. Γι’ αυτό και μόνο όταν ένοιωσα ότι δεν υπήρχε τίποτα ακόμα να ειπωθεί, αποφάσισα να μοιραστώ το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας.
Έχουν επηρεάσει άλλες τέχνες –κινηματογράφος, εικαστικά, κόμικς, μουσική κ.ά.– τη συγγραφική σας δουλειά; Αν ναι, με ποιους τρόπους;
Σε μία εποχή που βαλλόμαστε καθημερινά από εικόνες, ήχους, λέξεις και μηνύματα, είναι κάπως υποκριτικό να ισχυριστούμε πως, εκόντες άκοντες, παραμένουμε ανεπηρέαστοι. Αυτή η εξοντωτική, πολλές φορές, πλειονότητα εναυσμάτων είναι που δίδει, όμως, ενίοτε την αφορμή για δημιουργία. Έτσι, η κινηματογραφική δύναμη του ήχου και της εικόνας, λογοτεχνικά μεταφράζεται ως ανάγκη για γλαφυρότητα περιγραφών κι ευκρινή αποτύπωση νοημάτων. Ο στίχος των τραγουδιών και των ποιημάτων αντιστοιχεί στην επιδίωξη μουσικότητας και λεξιλογικού πλούτου. Ο θεατρικός μονόλογος μπορεί να αποτελέσει την αφορμή για το πεπρωμένο ενός ήρωα. Οι διαρκείς διάλογοι της τηλεοπτικής παραγωγής, μία διδαχή για την καθημερινή επικοινωνία.
Ο δρόμος προς την έκδοση για τους νέους συγγραφείς συνήθως δεν είναι σπαρμένος με ροδοπέταλα. Ποια είναι η δική σας ιστορία;
Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό γιατί από την πρώτη μου ολοκληρωμένη δουλειά έτυχα εξαιρετικής εκδοτικής αντιμετώπισης. Ο σεβασμός στο τελικό αποτέλεσμα ήταν απεριόριστος και η έκδοσή του υπήρξε προϊόν μιας εξαιρετικά προσεγμένης δουλειάς. Γι’ αυτό και θέλω να ευχαριστήσω τόσο τις εκδόσεις Αρμός, όσο και προσωπικά τον εκδότη κ. Γιώργο Χατζηϊακώβου, για την εμπιστοσύνη και την ευκαιρία, σε ένα νέο, πρωτόπειρο και άγνωστο πρόσωπο. Ελπίζω το αποτέλεσμα να τους δικαιώσει. Θα ήμουν ευτυχής αν η ιστορία μου αυτή σταθεί μία αφορμή δημιουργικής ανάπαυλας από την καθημερινότητα, σε μία εποχή που όλα κυλούν τόσο γρήγορα.
INFO
Ο Πασχάλης Πασχαλίδης γεννήθηκε το 1995 στη Θεσσαλονίκη, όπου μεγάλωσε, ζει κι εργάζεται. Είναι απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ. και του Π.Μ.Σ. Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης. Σήμερα, εκπονεί διδακτορική διατριβή στον τομέα του Συνταγματικού Δικαίου και των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ενώ παράλληλα σπουδάζει Φιλοσοφία και Παιδαγωγική. Το Χρονικό της Ανατολής είναι το πρώτο του βιβλίο.