alt

Το τρίτο βιβλίο του Ηλία Μαγκλίνη «Πρωινή γαλήνη» (εκδ. Μεταίχμιο) στάθηκε η αφορμή για μια συζήτηση μαζί του.

Του Κώστα Αγοραστού
Φωτογραφία Κώστας Ονισένκο

Η Πρωινή γαλήνη είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που ονειρεύτηκε να ακολουθήσει καριέρα ιπτάμενου στην Πολεμική Αεροπορία, στο τέλος της δεκαετίας του ’40, αλλά τελικά βρέθηκε στο πεδίο της μάχης από ξηράς, στο σώμα του Πεζικού. Μιλήστε μας για τον ήρωά σας. Την καταγωγή του, τις ματαιώσεις που έζησε, τον έρωτα που μόλις γνώρισε και το όραμα που υπηρέτησε.

Η καταγωγή του ανθρώπου είναι το υλικό του. Κληρονομούμε αυτό το υλικό που πρέπει να διαμορφώσουμε στη ζωή μας και οι σταθμοί αυτής της βασανιστικά αργής διαμόρφωσης είναι οι ματαιώσεις της. Τελικός στόχος, η ολοκλήρωση του εαυτού, η οποία θα έλεγα πως ορίζεται ως εξής: αναλαμβάνω την ευθύνη του εαυτού μου, με άλλα λόγια, ζω υπεύθυνα έναντι των άλλων. Ο έρωτας, πάλι, θα έλεγα πως συνιστά μιαν υπέρβαση αυτού του εαυτού: διευρύνω τα όριά μου και δημιουργώ έναν κοινό τόπο με έναν άλλο άνθρωπο. Όσο για το όραμα, είναι αυτοσκοπός ανεξάρτητα από το αν ο ήρωας έχει συνείδηση, απόλυτη συναίσθηση αυτού του οράματος. Πέρα από τις πτήσεις, τους πολέμους, τα ταξίδια, κάτι τρώει τον κεντρικό ήρωα, κάτι τον σφίγγει και αγωνίζεται να απελευθερωθεί. Μάχεται με τον εαυτό του για να βρει τον εαυτό του.

Για την ολοκλήρωση του βιβλίου κάνατε σημαντική πραγματολογική/δημοσιογραφική έρευνα σε συνδυασμό και με αφηγήσεις του πατέρα σας. Πώς συνδυάσατε αυτά τα στοιχεία με τη μυθοπλασία χωρίς να προδώσετε κάποιο από τα δύο;

Τα πάντα (αρχεία, ντοκουμέντα, μαρτυρίες κ.ο.κ.) βρίσκονται στην υπηρεσία της πλοκής. Εφόσον δεν την υπηρετούν, πετάγονται απ' το παράθυρο. Ακόμα κι αν πρόκειται για τις αφηγήσεις του πατέρα σου. Μάλλον, κυρίως τότε.

Είναι λίγο απλό: τα πάντα (αρχεία, ντοκουμέντα, μαρτυρίες κ.ο.κ.) βρίσκονται στην υπηρεσία της πλοκής. Εφόσον δεν την υπηρετούν, πετάγονται απ' το παράθυρο. Με πόνο ψυχής αλλά πετάγονται, διότι τότε γίνονται περιττό λίπος. Ακόμα κι αν πρόκειται για τις αφηγήσεις του πατέρα σου. Μάλλον, κυρίως τότε.

Στο βιβλίο συναντάμε αρκετές λυρικές περιγραφές του ουρανού, των συμπλεγμάτων που σχηματίζουν τα σύννεφα ανάλογα με το ύψος στο οποίο βρίσκονται και ταυτόχρονα αρκετές ιδιαιτέρως σκληρές και αιματηρές περιγραφές των μαχών. Από πού αντλήσατε στοιχεία για να αναπαραστήσετε, με πειστικότητα και ασθματικό ρυθμό, την ασφυκτική αίσθηση του κινδύνου σε μια μάχη;

Θα έλεγα πως δεν είναι λυρικές αυτές οι περιγραφές αλλά καθαρά εμπειρικές. Είναι όλα μεταγραφές εμπειριών. Επηρεάζομαι πολύ από τον εμπειροκρατικό κόσμο των Αγγλοσαξόνων. Οι οποίοι είναι οι δάσκαλοι σε ό,τι αφορά την αξία της εμπειρίας – όπως επίσης της επιστημονικής παρατήρησης των νεφών. Το ίδιο ισχύει και για τις περιγραφές των μαχών. Φυσικά, δεν έχω βρεθεί ποτέ σε πεδίο μάχης. Κι ωστόσο, και εκεί, άντλησα από τον εαυτό μου: από τις μάχες που έχω δώσει, που δίνω σχεδόν κάθε μέρα για κάθε τι – όπως ο καθένας μας δηλαδή. Θέλω να πω, ξεζούμισα και φιλτράρισα στις σκηνές της μάχης το πώς και το πόσο πολύ ζορίζομαι προσωπικά κάποιες στιγμές της καθημερινότητάς μου.

alt
Ελληνες δόκιμοι Ίκαροι στο Τέξας το 1949, στη φάση της εκπαίδευσης με αναγνωριστικά αεροσκάφη Χάρβαρντ Τ-6. Μία από τις φωτογραφίες
που ενέπνευσαν τον Ηλία Μαγκλίνη στην Πρωινή Γαλήνη. Από το προσωπικό αρχείο του συγγραφέα.

Ο ήρωάς σας, ο Δημήτρης, ζώντας σε δύσκολα χρόνια (πολιτικά και κοινωνικά) προσπαθεί σκληρά αλλά τελικά δεν καταφέρνει να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα. Οι συνθήκες και η εποχή τελικά κερδίζουν την επιθυμία του να πιλοτάρει αεροπλάνο. Πιστεύετε, γενικότερα, ότι οι επιθυμίες μας προσκρούουν σε όρια που επιβάλλει η εποχή ή το άτομο έχει σήμερα μεγαλύτερη ευθύνη για τη μοίρα του;

Σκέφτομαι πως υποχώρησα σε μια ευκολία βγάζοντας στο φινάλε τον ήρωα από τις δυσκολίες αυτού του κόσμου, τοποθετώντας τον στη σφαίρα του ιδεατού όπου δεν υφίστανται πίεση και ευθύνη. Στο επόμενο βιβλίο μου ελπίζω να καταφέρω να δώσω ένα τέλος που αρμόζει σε έναν ώριμο άνθρωπο.

Πολύ ωραία ερώτηση, απλώς θα το έθετα κάπως διαφορετικά: οι συνθήκες δεν παίζουν ρόλο και ειδικά σήμερα ο άνθρωπος έχει περισσότερο από ποτέ την ευθύνη της μοίρας του. Σε ό,τι αφορά δε τον ήρωα του βιβλίου, απλώς δεν αντέχει ο εαυτός του το αεροπλάνο – όσο κι αν το ονειρεύεται. Είναι ένας φοβικός άνθρωπος και χωρίς να το συνειδητοποιεί απόλυτα σε όλο το βιβλίο παλεύει με αυτό το δαίμονα. Να ξεπεράσει τις αδυναμίες του. Οι πτήσεις και οι μάχες είναι το πρόσχημα. Τι σημαίνει φοβικός άνθρωπος; Aυτός που δεν έχει την ωριμότητα να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις που θέτει στον εαυτό του. Πάντως, τώρα που τελείωσα με το βιβλίο, σκέφτομαι πως υποχώρησα σε μια ευκολία βγάζοντας στο φινάλε τον ήρωα από τις δυσκολίες αυτού του κόσμου, τοποθετώντας τον στη σφαίρα του ιδεατού όπου δεν υφίστανται πίεση και ευθύνη. Στο επόμενο βιβλίο μου ελπίζω να καταφέρω να δώσω ένα τέλος που αρμόζει σε έναν ώριμο άνθρωπο.

altΑν υποθέσουμε ότι ισχύει αυτό που λέμε γυναικεία γραφή (όχι ως μομφή αλλά ως χαρακτηρισμός), εσείς, θεματολογικά και υφολογικά, βρίσκεστε στο άλλο άκρο, κρίνοντας από τα τρία σας βιβλία. Υπάρχει ένα βαθύτερο θέμα που σας απασχολεί και συνδέει τα πεζογραφικά σας κείμενα;

Με τη μυθοπλασία προσπαθώ αποκλειστικά και μόνον να αποδώσω την προσπάθεια ενός ανθρώπου να ολοκληρωθεί. Το ίδιο προσπάθησα και με τη Μαρίνα στην Ανάκριση. Μου είναι αδιάφορο αν είναι άντρας ή γυναίκα λοιπόν. Και δεν νομίζω ότι είναι λιγότερο επώδυνες οι μάχες που δίνει μια γυναίκα από εκείνες των ανδρών.

Τι έχει για σας, ως συγγραφέα, μεγαλύτερη αξία: η αναγνώριση των συναδέλφων σας, η αναγνώριση από την κριτική ή η αναγνώριση από το κοινό;

Με ωμή ειλικρίνεια: επιθυμώ την 100% αναγνώριση των συναδέλφων μου· την 100% αναγνώριση από την κριτική· την 100% αναγνώριση από το κοινό.

* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ είναι δημοσιογράφος.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τάκης Καμπύλης: «Κυριαρχεί η δημοσιογραφία της ντουντούκας, που δεν ασκεί έλεγχο αλλά ασκεί/υπηρετεί εξουσία»

Τάκης Καμπύλης: «Κυριαρχεί η δημοσιογραφία της ντουντούκας, που δεν ασκεί έλεγχο αλλά ασκεί/υπηρετεί εξουσία»

Συνέντευξη με τον συγγραφέα και δημοσιογράφο Τάκη Καμπύλη με αφορμή το νέο του μυθιστόρημα «Το κόμμα του καλού θεού» (εκδ. Καστανιώτη). 

Συνέντευξη στον Διονύση Μαρίνο 

Η τέχνη μιμείται τη ζωή; Κι όμως, κάποιες φο...

Χρήστος Μαρκογιαννάκης: «Η Γαλλία μου επέτρεψε μια δημιουργική και προσωπική ελευθερία που με έκανε τον συγγραφέα που είμαι»

Χρήστος Μαρκογιαννάκης: «Η Γαλλία μου επέτρεψε μια δημιουργική και προσωπική ελευθερία που με έκανε τον συγγραφέα που είμαι»

Συνέντευξη με τον συγγραφέα Χρήστο Μαρκογιαννάκη που ζει μόνιμα στο Παρίσι και εκδίδει τα βιβλία του σε γαλλικό εκδοτικό οίκο. Το τελευταίο του βιβλίο «Οmero, le fils caché» (εκδ. Plon) σχετίζεται με τη θρυλική σχέση Κάλλας-Ωνάση και ενός, υποτιθέμενου, «κρυμμένου» παιδιού τους. Κεντρική εικόνα: © Βασίλης Λαμπί...

5 λεπτά με την Φραντζέσκα Μάνγγελ

5 λεπτά με την Φραντζέσκα Μάνγγελ

Πέντε λεπτά με έναν συγγραφέα. Σήμερα, με τη Φραντζέσκα Μάνγγελ με αφορμή το νέο της μυθιστόρημα «Το εκμαγείο» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Book Press

Το όνομα Αθέατη, ο τόπος που αναπτύσσεται ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Εορταστικό τετραήμερο των εκδόσεων Ψυχογιός στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης

Εορταστικό τετραήμερο των εκδόσεων Ψυχογιός στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης

Από σήμερα (7/12) έως και την Κυριακή (10/12) οι εκδόσεις Ψυχογιός ετοιμάζουν μια χριστουγεννιάτικη γιορτή για μικρούς και μεγάλους στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης με bazaar βιβλίων, εκδηλώσεις και δράσεις για τα παιδιά. «Τίτλοι λογοτεχνίας για μικρούς και μεγάλους, bazaar βιβλίων, συναντήσεις με συγγραφείς & συναρπα...

«Η Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες» (κριτική) – Η τελετουργία ενός φόνου σε μια άκρως σύγχρονη παράσταση

«Η Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες» (κριτική) – Η τελετουργία ενός φόνου σε μια άκρως σύγχρονη παράσταση

Για την παράσταση του Πορτογάλου σκηνοθέτη Τιάγκο Ροντρίγκες [Tiago Rodriguez] «Η Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες» που ανέβηκε στην κεντρική σκηνή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση. Κεντρική εικόνα: © Joseph Bandere.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος  ...

«Τρότζαν» του Θανάση Χειμωνά (προδημοσίευση)

«Τρότζαν» του Θανάση Χειμωνά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Θανάση Χειμωνά «Τρότζαν, που κυκλοφορεί στις 8 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Πατάκη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Άνοιξα τα μάτια μου. Το μυαλό μου, αδειανό. Γύρω μου, φως. Έντονο. Εκτυφλωτικό. Συνειδητοπο...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τρότζαν» του Θανάση Χειμωνά (προδημοσίευση)

«Τρότζαν» του Θανάση Χειμωνά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Θανάση Χειμωνά «Τρότζαν, που κυκλοφορεί στις 8 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Πατάκη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Άνοιξα τα μάτια μου. Το μυαλό μου, αδειανό. Γύρω μου, φως. Έντονο. Εκτυφλωτικό. Συνειδητοπο...

«Αχ, Ευρώπη! Κείμενα για το μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» του Γιούργκεν Χάμπερμας (προδημοσίευση)

«Αχ, Ευρώπη! Κείμενα για το μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» του Γιούργκεν Χάμπερμας (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Γιούργκεν Χάμπερμας [Jürgen Habermas] «Αχ Ευρώπη! – Κείμενα για το Μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» (μτφρ. – προλεγόμενα – σχόλια: Δημήτρης Υφαντής, το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Printa / Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγορασ...

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Κλερ Κίγκαν [Claire Keegan] «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Την Παρασκευή, 29 Ιουλίου, το...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ