skaragkas giannis

Ο Γιάννης Σκαραγκάς, επιτυχημένος πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας, απάντησε στις ερωτήσεις μας, αυτή τη φορά με την ιδιότητα του σεναριογράφου, υπογράφοντας μια από τις αρτιότερες σειρές της ελληνικής τηλεόρασης.

Συνέντευξη στον Κώστα Αγοραστό

«Κάνε ότι κοιμάσαι»: H σειρά της ΕΡΤ που πριν προλάβει να γίνει το καλύτερο κρυμμένο μυστικό των απαιτητικών τηλεθεατών, έχει ήδη κατακτήσει ένα ευρύτερο κοινό, καθηλώνοντάς το κάθε Δευτέρα με τη συναρπαστική ιστορία του, τις ευφυείς ανατροπές και το εξαιρετικό καστ, τόσο στους πρωταγωνιστικούς όσο και στους υπόλοιπους ρόλους. Η σκηνοθεσία ανήκει στον Αλέξανδρο Πανταζούδη και τον Αλέκο Κυράνη.

Έπειτα από μία ένοπλη ληστεία με τραγική κατάληξη, που πραγματοποιείται στο σπίτι μιας φιλήσυχης οικογένειας ξεδιπλώνεται ένα κουβάρι αποκαλύψεων και ένας λαβύρινθος επαφών, συσχετισμών, ερωτικών προσδοκιών, εκβιασμών και πίστης· στη φιλία, στην αλληλεγγύη, στην αλήθεια.

Πότε σχηματίστηκε εντός σας, η ιστορία της σειράς «Κάνε ότι κοιμάσαι»; Ξεκινήσατε από κάποιους χαρακτήρες, από την πλοκή της υπόθεσης ή από κάποια κατάσταση [οικογενειακή, επαγγελματική, ενδοσχολική, φιλική] που θέλατε να αναδείξετε;

Ήταν ένας συνδυασμός. Ήθελα να συνδέσω τη βίαιη ελληνική εμπειρία με μια ψυχολογική σειρά ατελείωτων ανατροπών. Συνήθως ξεκινώ μια δουλειά έχοντας πολλά κίνητρα και κριτήρια, και για τη δομή και για τους χαρακτήρες. Απλώς δεν περίμενα ότι μια «ειδική» ιστορία θα έχει τέτοια τεράστια απήχηση σε βάρος της συμβατικής τηλεθέασης κι ότι θα γίνει το ρεκόρ μιας τόσο καλής πλατφόρμας όπως το ertflix.

Στον πυρήνα της σειράς βρίσκεται μια φαινομενικά ευτυχισμένη οικογένεια: ο πατέρας και καθηγητής σε «δύσκολο» λύκειο της αθήνας [Σπύρος Παπαδόπουλος], η απαιτητική μητέρα και επιτυχημένη αρχιτεκτόνισσα [Μαρίνα Ασλάνογλου] και η κόρη τους στην εφηβεία [Γεωργία Μεσαρίτη], να αποζητά την προσοχή και των δυο τους. Σχόλιο για την, εξαιρετικά πιθανή, αποξένωση των μελών μιας οικογένειας ή λιμάνι ανοιχτό για οποιαδήποτε δυσκολία προκύψει στον καθένα μέσα στην οικογένεια; Σε ποια από τις δύο εκδοχές βρίσκεστε πιο κοντά;

Ένα ανοιχτό λιμάνι. Οι χαρακτήρες και οι σχέσεις τους στην ιστορία αυτή έχουν μια πολύ ιδιαίτερη «αντι-τηλεοπτική» δραματουργία. Δεν ερμηνεύονται με στερεότυπα. Η οικογένεια εδώ είναι κάθε συνομοταξία ανθρώπων, που μπορούν να μοιραστούν το τραύμα και να έχουν έγνοια ο ένας τις πληγές του άλλου.

Οι χαρακτήρες και οι σχέσεις τους στην ιστορία αυτή έχουν μια πολύ ιδιαίτερη «αντι-τηλεοπτική» δραματουργία. Δεν ερμηνεύονται με στερεότυπα.

Μέχρι τη στιγμή που μιλάμε έχουν προβληθεί 22 επεισόδια από τη σειρά. Μια από τις αρετές της σειράς, χωρίς να είναι καθόλου αυτονόητο, είναι ότι όλα τα σεναριακά ευρήματα, οι ανατροπές και οι προσεγμένοι διάλογοι έχουν οργανικό λόγο στην εξέλιξη της πλοκής και στην ανάδειξη των πολυπρισματικών χαρακτήρων. Είχατε ολοκληρώσει το σενάριο και γνωρίζατε την κατάληξη της ιστορίας σας πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα;

Είχα το μεγαλύτερο μέρος του σεναρίου και της εξέλιξης του κάθε ήρωα και των γεγονότων. Δεν θα μπορούσα αλλιώς να διατηρήσω αυτόν ακριβώς τον οργανικό λόγο που επισημαίνετε. Και ναι, δεν είναι καθόλου αυτονόητο ή εύκολο σε μια σειρά 64 επεισοδίων. Στην ουσία ο πρώτος μας κύκλος είναι τρεις και τέσσερις κύκλοι αντίστοιχων σειρών.

kane oti koimasai 01

Επάνω: Νικολέτα Κοτσαηλίδου, Αναστασία Στυλιανίδη
Κάτω: Τάσος Γιαννόπουλος, Ναταλία Τσαλίκη

Καθώς γράφατε το σενάριο σας εξέπληξε κι εσάς τον ίδιο, η πορεία και η εξέλιξη κάποιου χαρακτήρα πού ίσως δεν την είχατε αρχικά σκεφτεί;

Συνήθως προσχεδιάζω για τον κάθε χαρακτήρα δύο ή τρεις πιθανές πορείες με κάθε λεπτομέρεια. Το περιθώριο της έκπληξης έχει να κάνει περισσότερο με την επικράτηση της τελικής εκδοχής. Δηλαδή, το πόσο πετυχαίνει στην ιστορία μια επιλογή που πιθανώς να έμοιαζε δυσνόητη ή αποπροσανατολιστική.

Ένα άλλο μεγάλο ρίσκο, για το οποίο η σειρά έχει λάβει τα εύσημα, είναι και ο τρόπος που έχετε παρουσιάσει τα παιδιά στο σχολείο και τις μεταξύ τους σχέσεις, το ιδιόλεκτο, τα ζητήματα που τους απασχολούν και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Σ’ αυτό το κομμάτι πώς δουλέψατε; Παρατήρηση; Ενσυναίσθηση;

Μετέφερα έναν κόσμο που έζησα ο ίδιος στην εφηβεία μου. Γνωρίζω προσωπικά το τραυματικό κομμάτι του εκφοβισμού και της ψυχολογικής βίας. Η ιστορία άγγιξε ένα πρωτοφανές ποσοστό νεανικού κοινού γιατί στα σκοτάδια αυτά όλες οι γενιές είμαστε τα ίδιο - πιτσιρίκια που θέλαμε κάποτε να μην αναπνέουμε για να περνάμε απαρατήρητοι. Δεν είναι εύκολες αυτές οι πολύπλοκες και φορτισμένες πλευρές του σεναρίου. Η καλή και πολυεπίπεδη μυθοπλασία προϋποθέτουν ατρόμητους παραγωγούς και κανάλια. Είμαι ευγνώμων που έχω συμμάχους την Άννα Λεμπέση και τη δημόσια τηλεόραση.

Στην αρχική του εκδοχή, ο κεντρικός χαρακτήρας δεν προοριζόταν για τον Σπύρο [Παπαδόπουλο], αλλά για μια γυναίκα.

Ένα ακόμη βασικό ζήτημα, που θίγει η σειρά είναι η αυτοδικία. Πώς η απώλεια ενός δικού μας ανθρώπου ή για την προστασία όσων αγαπάμε, μπορεί να περάσουμε το αδιόρατο εκείνο σημείο και να πάρουμε τον νόμο στα χέρια μας. μπήκατε στην ψυχολογία αυτών των ανθρώπων για να προσεγγίσετε αυτούς τους χαρακτήρες;

Η αυτοδικία είναι ένας σκοτεινός και δυσερμήνευτος κόσμος ανοιχτών πληγών και αφόρητου πόνου. Θέλει τεράστια προσοχή και στην πραγματική ζωή αλλά και στη μυθοπλασία.

Όταν γράφατε το σενάριο είχατε στο μυαλό σας συγκεκριμένους ηθοποιούς για τον κάθε ρόλο;

Δεν το κάνω ποτέ αυτό. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε ότι στην αρχική του εκδοχή, ο κεντρικός χαρακτήρας δεν προοριζόταν για τον Σπύρο, αλλά για μια γυναίκα.

kane oti koimasai 02

Επάνω: Αλέξανδρος Piechowiak – Χρήστος Διαμαντούδης, Νικολέτα Κοτσαηλίδου
Μέση: Αναστασία Στυλιανίδη, Χρήστος Ζαχαριάδης – Λευτέρης Πολυχρόνης, Φωτεινή Μπαξεβάνη – Βίκυ Μαϊδάνογλου
Κάτω: Νικολέτα Κοτσαηλίδου, Δημήτρης Καπετανάκος – Νικολέτα Κοτσαηλίδου

Παρακολουθώντας τη σειρά θυμήθηκα ένα σχόλιο που είχε κάνει η Χίλντα Παπαδημητρίου για το βιβλίο σας «Πριν κοιμηθείς με τον διάβολο»: «Ένας εντελώς πρωτότυπος κεντρικός ήρωας στην αστυνομική μυθοπλασία». Αντίστοιχα κι εδώ έχουμε να κάνουμε με μια ιδιότυπη αστυνομική ιστορία, της οποίας τα νήματα κινούνται από χαρακτήρες με έντονο το κοινωνικό στοιχείο [πρώην χρήστες ουσιών, παιδιά χωρίς γονείς, αδέλφια που κάνουν τα πάντα για να βοηθήσουν το ένα το άλλο]. Τελικά, ο αρχικός σας στόχος ήταν να πείτε μια κοινωνική ιστορία με όχημα μια αστυνομική πλοκή ή ένα καλοκουρδισμένο νουάρ που εδράζεται στις κοινωνικές ανισότητες και στα σκοτεινά ανθρώπινα ένστικτα;

Η κοινωνική αναπαράσταση με το περίπλοκο νουάρ ψηφιδωτό είναι και τα δύο κομμάτια μιας δραματουργικής λογικής που με χαρακτηρίζει από το πρώτο μου βιβλίο και σενάριο. Έχει να κάνει με τα χρώματα και τα ζουμιά μιας δραματουργίας που θέλω να εστιάζει όχι μόνο στην ιστορία, αλλά και στους χαρακτήρες και στον λόγο με τον οποίο εκφράζονται. Μου αρέσει να συνδέω όλα αυτά για να δημιουργώ διαφορετικές σχέσεις και εμπειρίες, να δίνω διαφορετικά συναισθηματικά κι εγκεφαλικά κίνητρα για να συνδεθεί κάποιος με το έργο μου.

Κλείνουμε το στόμα μας, κάνουμε ότι δεν βλέπουμε κι ότι δεν καταλαβαίνουμε, υπνοβατούμε για να μη μας βρει το κακό σε μια χώρα που ακόμα βασανίζεται από τα τραύματα της οικονομικής κρίσης και της ανομίας.

Η πρώτη σας εμφάνιση έγινε το 2001 με το σενάριο της τηλεοπτικής σειράς «Επιφάνεια». Είκοσι χρόνια μετά, και αφού έχετε περάσει από όλες τις μορφές έκφρασης του λόγου [θεατρικό κείμενο, μυθιστόρημα, διήγημα, επιμ. κινηματογραφικού σεναρίου], με ποιο απ’ όλα τα είδη αισθάνεστε πιο οικείος και ελεύθερος;

Απολαμβάνω την κάθε φόρμα χωριστά για τα προνόμια και τους περιορισμούς που προσφέρει. Είναι μια μεγάλη κουβέντα που έχω πάντα με τους μαθητές μου, η επεξεργασία δηλαδή του φορτίου μιας ιστορίας μέχρι να καταλήξεις στη φόρμα και το είδος της αφήγησης που της ταιριάζει και που την αναδεικνύει. Είναι διαφορετικές λειτουργίες και προϋποθέτουν διαφορετικά εργαλεία και ταλέντα. Η πεζογραφική αφήγηση, για παράδειγμα, έχει μια άλλη πολυτέλεια από την αφήγηση που γίνεται εικόνα. Η δράση επί σκηνής έχει τελείως διαφορετική απεύθυνση από τη δράση σε μία οθόνη ή σε ένα πεζογραφικό κεφάλαιο. Δουλεύοντας και στις τρεις φόρμες όλα αυτά τα χρόνια, απολαμβάνω πολύ τις ανεπαίσθητες αλλά ουσιαστικές διαφορές και ποιότητες. Είναι σαν να κρατάς ενωμένη μια οικογένεια που είναι έτοιμη να εκραγεί από τις παρεξηγήσεις και τις εντάσεις και να διατηρείς σχέσεις χωριστά με τον καθένα γιατί ξέρεις να εστιάζεις στο καλύτερο χαρακτηριστικό τους.

Θα ήθελα να κλείσουμε με τον τίτλο της σειράς, μια φράση που με παραπέμπει στο «Play dead» αλλά μέχρι τώρα δεν έχει ακουστεί από κανέναν ήρωα. Κάν’ τε μας μια μικρή αποκάλυψη για τη σύνδεση τίτλου και πλοκής.

Ο τίτλος βασίστηκε σε μια πραγματική πολιτική δήλωση του πρόσφατου παρελθόντος, που με είχε σοκάρει για τον κυνισμό της. Ήταν μια συμβουλή για το τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες, σε περίπτωση που μπουν στο σπίτι τους ληστές. Ένιωσα όμως ότι ο κυνισμός αυτός εκπροσωπεί τα ήθη της εποχής. Κλείνουμε το στόμα μας, κάνουμε ότι δεν βλέπουμε κι ότι δεν καταλαβαίνουμε, υπνοβατούμε για να μη μας βρει το κακό σε μια χώρα που ακόμα βασανίζεται από τα τραύματα της οικονομικής κρίσης και της ανομίας. Ο τίτλος στην ουσία είναι το σχόλιο για έναν κόσμο, εκείνο της ιστορίας αλλά και της πραγματικότητας, που εφησυχάστηκε στην απάθειά του μέχρι που άρχισε να καίγεται και να διαλύεται. Κάνε ότι κοιμάσαι μέχρι να στοιχειώσει τον ύπνο σου ο πόνος του διπλανού.


 Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ είναι δημοσιογράφος. 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

5 λεπτά με την Φραντζέσκα Μάνγγελ

5 λεπτά με την Φραντζέσκα Μάνγγελ

Πέντε λεπτά με έναν συγγραφέα. Σήμερα, με τη Φραντζέσκα Μάνγγελ με αφορμή το νέο της μυθιστόρημα «Το εκμαγείο» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Book Press

Το όνομα Αθέατη, ο τόπος που αναπτύσσεται ...

Σωτήρης Δημητρίου: «Η άρνηση τρέφει τον λογοτέχνη, τον βγάζει από τον στενό κύκλο της εγωπάθειας»

Σωτήρης Δημητρίου: «Η άρνηση τρέφει τον λογοτέχνη, τον βγάζει από τον στενό κύκλο της εγωπάθειας»

Συνέντευξη με τον συγγραφέα Σωτήρη Δημητρίου με αφορμή το μυθιστόρημά του «Ουρανός απ' άλλους τόπους» (εκδ. Πατάκη) και τη νέα συλλογή διηγημάτων του «Μια Μαρίνα Τζάφου» (εκδ. Πατάκη). 

Συνέντευξη στον Διονύση Μαρίνο

...
Σταύρος Χριστοδούλου: «Τα γκέτο δεν δημιουργούνται επειδή κάποιοι επιλέγουν το περιθώριο»

Σταύρος Χριστοδούλου: «Τα γκέτο δεν δημιουργούνται επειδή κάποιοι επιλέγουν το περιθώριο»

Συνέντευξη με τον Κύπριο συγγραφέα Σταύρο Χριστοδούλου με αφορμή το νέο του μυθιστόρημα «Μαύρο φλαμίνγκο» (εκδ. Καστανιώτη), στο οποίο καταπιάνεται με το φλέγον θέμα του μεταναστευτικού, μέσα από έναν αρνητικό και βίαιο κεντρικό ήρωα. 

Συνέντευξη στον Διονύση Μαρίνο

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Με ανακοίνωσή της η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά των δύο φορές Πρόεδρό της Βασίλη Βασιλικό και ανακοινώνει ότι η Ημέρα Ποίησης 2024 θα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του ανθρώπου που εισηγήθηκε στην UNESCO την 21 Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

...
Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Ακολουθεί επιμνημόσυνο κείμενο του Αλέξη Ζήρα, πρώην Προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων, για τον Βασίλη Βασιλικό.

Ένας αποχαιρετισμός στον Βασίλη Βασιλικό

Για πολλά χρόνια, τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1970 ως το κλείσιμο...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγή «Χωριό Ποτέμκιν», που κυκλοφορεί στις 28 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Τόπος. [Η έκφραση «Χωριό Ποτέµκιν» (ρωσικά: по­тёмкинские деревни) περιγράφει ένα κατασκεύασµα που έχει στόχο να αποκρύψει την αλήθεια ή να εξωραΐσει µια κατάσταση].

Επιμέλεια:...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

Είναι βιβλία που φέρνουν τις επιστήμες (κυρίως θετικές) πιο κοντά μας και τις κάνουν πιο εύληπτες και γοητευτικές. Επιλέγουμε ορισμένα από τα καλύτερα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Κεντρική εικόνα: Ο Ράσελ Κρόου, ως ο μαθηματικός Τζον Νας, στην ταινία «Ενας υπέροχος άνθρωπος», του Ρον Χάουαρντ.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ