Πέντε λεπτά με έναν συγγραφέα. Σήμερα, ο Κοραής Δαμάτης με αφορμή τη συλλογή διηγημάτων του «Αφορμές», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.
Επιμέλεια: Book Press
Ποιες ήταν οι «αφορμές» αυτής της συλλογής; Πραγματικά γεγονότα ή επινοήσεις του μυαλού;
Στις περισσότερες Αφορμές η αφετηρία είναι τα πραγματικά γεγονότα. Κάποιες συμπληρώνονται, αν είναι απαραίτητο, κι από δικές μου σκέψεις, όμως ο κυρίαρχος δρόμος είναι το ίδιο το γεγονός και, μοιραία, το πώς το αντιλαμβάνομαι, το περιγράφω και, ενίοτε, το σχολιάζω. Ακόμα κι αν χρειαστεί να μεγεθύνω το περιστατικό, «να πάω πιο κοντά την κάμερα» ή και συμπληρώσω τις χαμένες ψηφίδες –αν χρειάζεται– αφορμή παραμένει το συμβάν. Αφορμή το συμβάν στον δρόμο, τα λόγια ενός φίλου, τα «ψιλά» των ειδήσεων, μια φωτογραφία, ένα τηλεφώνημα… Όλα αφορμές για μικρές ιστορίες ή και ολιγόλογα συμπεράσματα.
Η πλοκή ή οι χαρακτήρες θεωρείτε ότι είναι ο οδηγός σας όταν γράφετε; Πού ρίχνετε μεγαλύτερο βάρος;
Σε αυτό το βιβλίο οδηγός μου είναι η πλοκή του γεγονότος, το συμβάν, αυτό είναι η αιτία, η αφορμή. Η πλοκή έχει τον πρώτο λόγο. Οι χαρακτήρες, όπου υπάρχουν, ακολουθούν σα σκιές, ήσυχα, χωρίς να επιζητούν ρόλο πρωταγωνιστών. Όπως ο τετράχρονος Σύριος πρόσφυγας που περιπλανιόταν μόνος του στην έρημο με μια πλαστική τσάντα που είχε μέσα όσα θυμητάρια πρόλαβε να μαζέψει. Δεν γνωρίζουμε τον χαρακτήρα του, ξέρουμε μόνο το γεγονός της περιπλάνησης αυτού του μικρού παιδιού και τι σημαίνει αυτό για τον υπόλοιπο κόσμο. Κάποιες φορές υπάρχει κάποια συναισθηματική εμπλοκή των ανθρώπων της ιστορίας αλλά πάντα για να βοηθήσουν την αποκρυπτογράφηση του συμβάντος.
Κοιτώντας προς τα πίσω, εντοπίζετε κάποιες συγγραφικές εμμονές; Θέματα που επανέρχονται ξανά και ξανά;
Ναι. Αγωνία για τους μελλοντικούς καινούργιους κόσμους που έφτασαν, που είναι εδώ. Για το παραμελημένο συναισθηματικό πάθος μεγάλου μέρους νέων ανθρώπων. Για την κυρίαρχη, και κυριαρχική πια, «εικόνα» σε όλες τις στιγμές της ζωής μας που στερεί την προσωπική φαντασία και χειραγωγεί κατά που τη βολεύει. Για αυτά που χάθηκαν, για αυτά που χάνονται ανεπιστρεπτί, και δεν μιλάω για προσωπικές νοσταλγίες και τέτοια, όχι, αλλά για κείνα που φεύγουν στη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου χωρίς αυτός να έχει λόγο, χωρίς να μπορεί να τα σταματήσει, χωρίς, τις περισσότερες φορές, να αντιλαμβάνεται το φευγιό τους.
Πώς θα περιγράφατε τον ιδανικό αναγνώστη σας;
Μπορεί να είναι οποιοσδήποτε που δεν κρατάει στο άλλο χέρι το κινητό του.
Ποιο βιβλίο διαβάζετε αυτές τις μέρες;
Το βιβλίο του Ζοζέ Σαραμάγκου, Η χρονιά θανάτου του Ρικάρντο Ρεϊς.