5 λεπτά με τη Στέργια Κάββαλου

Πώς ξεκινήσατε να γράφετε το βιβλίο σας; Θυμάστε το αρχικό ερέθισμα;

Το πρώτο διήγημα που έγραψα ήταν το «Αλτσχάιμερ Trance». Έβλεπα την κυρία Αλίκη, τη μαμά ενός φίλου μου, να περιφέρεται στο σαλόνι φορώντας τη βελούδινη ρόμπα της. Στο ένα χέρι κρατούσε κάτι από Φλομπέρ, στο άλλο ένα συνήθως σβησμένο τσιγάρο. Κάθε φορά με ρωτούσε το όνομά μου και κάθε φορά της άρεσε. Κι εγώ κάθε φορά που έψαχνα τις πατάτες μήπως και φάμε κάτι, τις έβρισκα στο ψυγείο. Δεν είχα ξαναδεί άνθρωπο που με τόση απόλυτη φυσικότητα και ήταν και δεν ήταν.

Ποια είναι η αναλογία βιώματος και μυθοπλασίας στο βιβλίο σας; Προς τα πού θα λέγατε ότι «γέρνει η πλάστιγγα»;

Το πρώτο βιβλίο λένε πως είναι και το πιο προσωπικό. Κάτι θα ξέρουν. Ξέρουν. Είναι λίγο σαν να συστήνεις τον εαυτό σου. Εσύ δείχνεις αυτό που είσαι, ο άλλος το βλέπει, όμως ακριβώς επειδή σε βλέπει ο άλλος, στολίζεσαι και λίγο.

Έβλεπα την κυρία Αλίκη, τη μαμά ενός φίλου μου, να περιφέρεται στο σαλόνι φορώντας τη βελούδινη ρόμπα της. Στο ένα χέρι κρατούσε κάτι από Φλομπέρ, στο άλλο ένα συνήθως σβησμένο τσιγάρο. Κάθε φορά με ρωτούσε το όνομά μου και κάθε φορά της άρεσε.

Πόσο νωρίς ή πόσο αργά γνωρίζατε το τέλος της κάθε ιστορίας σας;

Είναι φορές που ξέρω πολύ καλά πού θέλω να πάω. Και πάω χωρίς ενδιάμεσες στάσεις. Όμως τελικά επειδή ο χαρακτήρας μας δεν κρύβεται με τίποτα, με νοιάζει πιο πολύ να ορίσω εγώ το ξεκίνημα και μετά να καλοδεχτώ τις εκπλήξεις.

Κάποιοι λένε, «ένα μεγάλο βιβλίο, χρειάζεται ένα μεγάλο θέμα».

Κάθε βράδυ που βάζω για ύπνο την ούτε τεσσάρων ετών κόρη μου, εκείνη ζητάει ένα βιβλίο. Το ένα γίνεται συνήθως πέντε, όμως αν καταλάβει ότι είμαι πραγματικά κουρασμένη, μου λέει «τότε διάβασέ μου μόνο ένα μεγάλο». Εγώ στην αρχή νόμιζα ότι ήθελε ένα με πολλές σελίδες, εκείνη όμως εννοούσε ένα βιβλίο ψηλό, με σκληρό εξώφυλλο το οποίο είχε συνήθως λιγότερο κείμενο. Ας τους αφήσουμε λοιπόν να λένε.

Ποιο θα λέγατε ότι είναι το βασικό θέμα στο δικό σας βιβλίο;

Τα όρια. Της κοινωνίας, της ενηλικίωσης, της μοναξιάς, της ελευθερίας. Κι αν πούμε ότι όλοι γράφουμε και ξαναγράφουμε το ίδιο βιβλίο, νομίζω πως τελικά ό,τι έχω εκδώσει μιλάει για την οικογένεια.

Είμαι του αποχωρισμού, της αλλαγής, της εγρήγορσης. Φυσικά και θα σταθώ όταν ανακαλύψω κάποιον, όμως δεν θα έχω την υπομονή να τον μελετήσω. Η επαφή συμβαίνει ακαριαία, στη σκιά και μένει κάπου στο νου.

Έχετε συγγραφέα-πρότυπο, κάποιον που να θεωρείτε δάσκαλό σας;

Δεν τα πήγαινα ποτέ ιδιαίτερα καλά με τους δασκάλους. Δυσκολεύομαι να έχω πρότυπα. Όχι επειδή δεν θαυμάζω ή δεν συγκινούμαι βαθιά. Είμαι του αποχωρισμού, της αλλαγής, της εγρήγορσης. Φυσικά και θα σταθώ όταν ανακαλύψω κάποιον, όμως δεν θα έχω την υπομονή να τον μελετήσω. Η επαφή συμβαίνει ακαριαία, στη σκιά και μένει κάπου στο νου. Από αυτή τη συνομιλία ίσως διαρρεύσει κάτι και στο δικό μου χαρτί. Πολλές φορές μου μιλούν για επιρροές που ποτέ δεν είχα, για συγγραφείς που δεν είχα ποτέ διαβάσει και αυτό είναι τόσο υπέροχο.

ΥΓ: Το ότι ξέρω πως στο πάνω ράφι της βιβλιοθήκης μου θα βρω όλα τα θεατρικά έργα του Τένεσι Ουίλιαμς βοηθάει πάντα. Δεν νομίζω ότι μπορώ να τον βάλω σε ένα πιο χαμηλό σημείο. Τώρα αν αυτό λέει κάτι…

Πώς θα περιγράφατε τον ιδανικό αναγνώστη του βιβλίου σας;

Ιδανικός αναγνώστης είναι αυτός που θα διαβάσει τυχαία το όποιο βιβλίο και θα νιώσει ευγνωμοσύνη που έπεσε πάνω του.

Ποιο βιβλίο διαβάζετε αυτές τις μέρες;

Βλέπω τα Criminal Αγγλίας, Γερμανίας, Γαλλίας και διαβάζω το αστυνομικό μυθιστόρημα Κόκκινη Μαδρίτη της Κάρμεν Μόλα (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Κλειδάριθμος). Υποθέτω ότι τώρα μένει να δω το Criminal Ισπανίας.

Αλτσχάιμερ Trance
Στέργια Κάββαλου
Βακχικόν 2020
Σελ. 104, τιμή εκδότη €10,60